M&N - Hormonale pubers (10XM)

M&N - Hormonale pubers (10XM)

0. Info startweek

Uitleg inhoud en eXplore miles

Waar gaat deze quest over?

Deze quest gaat over een manier hoe je lichaam met zichzelf communiceert, namelijk hormonen. In deze quest zullen we kijken welke hormonen een rol spelen bij de puberteit en voortplanting van mensen.

Hij hoort bij het domein M&N (en bij het vak biologie).

Na het afronden van deze quest kun je:

  • uitleggen wat hormonen zijn, hoe ze worden gemaakt en hoe ze werken;
  • een paar processen toelichten die door hormonen worden aangestuurd; en
  • uitleggen wat de rol van hormonen bij voortplanting is.

 

Welke producten moet je leveren?

Voor deze quest moet je de volgende producten leveren:

  • de motivatiemonitor;
  • de antwoorden op de opgaves;
  • een poster;
  • een strip (alleen voor HAVO/VWO/Enthousiastelingen); en
  • de reflective journal.

 

VERWACHTINGEN VOORDAT JE BEGINT

Deze quest is zelfstandig doorloopbaar.

 

 

eXplore miles

 

Deze quest levert jou 10 eXplore miles op als je hem helemaal doorloopt, alle stappen zet en alle producten op tijd levert.

 

Leerdoelen en Rubric

Rubric

In de rubric hieronder zie je hoe je werk beoordeeld gaat worden.

Onderwerp Beginnend Ontwikkelend Expert
Beheersing van de begrippen Ik heb nog veel moeite met de begrippen. Ik begrijp de meeste eigenlijk nog niet zo goed. Ik vind ze soms nog een beetje lastig, maar ik pas de meeste goed toe en begrijp wat ze betekenen. Ik begrijp alle begrippen en ik gebruik ze daarom ook goed in de opdrachten.
Hormonen Ik weet nog niet goed wat dit zijn en/of hoe ze werken. Ook kan ik nog geen/weinig voorbeelden noemen. Ik weet wat hormonen zijn, maar ik heb nog moeite met het begrijpen van hoe ze werken. Wel kan ik een paar voorbeelden noemen. Ik weet wat hormonen zijn en kan zonder problemen beschrijven hoe ze werken. Ook ken ik de meeste van de veelvoorkomende voorbeelden al.
Voortplanting en puberteit Ik kan de rol van hormonen bij voortplanting en de puberteit nog niet beschrijven. Ik kan vertellen welke processen geregeld worden door hormonen bij de voortplanting en puberteit. Ik heb nog wel moeite met beschrijven welke hormonen dat zijn en/of hoe ze dat doen. Ik kan uitleggen welke hormonen een rol spelen bij de voortplanting en puberteit. Ik kan ook vertellen hoe ze dat doen.

Routeplanner

Geef hier een inschatting van hoeveel tijd elk onderdeel kost, of een voorbeeld-planning voor de quest om het over een (deel van de) periode te verspreiden.

wat hoe lang concrete opbrengst / bewijs
0. Info Startweek doorlezen 15 minuten  
1. Jij begint 20 minuten goed gevulde Egodact-tegel
2. Opdracht 1 + 2 1,5-2H De antwoorden op de vragen
3. Opdracht 3 3-5H Poster
4. Opdracht 4 (alleen voor HAVO, VWO en enthousiastelingen) 2H Strip
5. Afronding 30 minuten Terugkijker in Egodact-tegel ingevuld

 

1. Jij begint

Voorbereiding

Motivatiemotor + Verderkijker

➜ Maak een tegel aan in Egodact met de titel van deze quest en het aantal XM dat erbij hoort.
➜ Beschrijf daarin bij 'Mijn Motivatie' waarom je deze quest tot een goed einde zou willen brengen.
➜ Beschrijf bij 'Wat ik er al over weet' hoe jij jezelf zou scoren op de rubric. Licht ook kort toe waarom jij dat vindt.
➜ Beschrijf bij 'Hoe ga ik het aanpakken' hoe je te werk denkt te gaan, bijv deelname BloXen / vaak contact met coach zoeken / zelfstandig doorwerken / etc.
➜ Als je samen gaat werken, geef dat aan bij 'Met wie werk je samen'. Pas op! Maak van tevoren afspraken met de begeleidende coach over het samenwerken, omdat het effect heeft op de hoeveelheid werk die je verzet en de bijbehorende XMs.

 

Uitvoering

Checklist

➜ Kopieer de checklist hieronder in je logboek in je Egodact-tegel.
➜ Link gedurende de quest de onderdelen van de checklist aan je werk in Seesaw.

 

  • Opdracht 1 & 2: antwoorden op de opdrachten.
  • Opdracht 3: poster voortplanting.
  • Opdracht 4 (alleen HAVO/VWO/Enthousiastelingen): strip.
  • Afronding
    • Reflective journal
    • Terugkijker

2. Puberteit

2a. Onderzoek

Onderzoek

  • Feiten op een rij zetten
  • Levert een procesproduct op dat in Seesaw/Egodact geplaatst wordt

 

TIP: sommige dingen zullen best ingewikkeld zijn. Mocht je er daarom zelf niet uitkomen en het ook niet op internet kunnen vinden, zoek dan in een van mijn 2e-klas boeken in de Office naar de antwoorden. Hierin staat alles op jouw niveau uitgelegd. Leg de boeken na gebruik weer terug en schrijf er niet in, anders heeft de volgende persoon er niets meer aan.

 

Opdracht 1: Van stuiteren tot slapen

a) Hormonen zijn signaalmoleculen. Wat is de definitie van een signaalmolecuul?

b) Waardoor worden hormonen gemaakt? Geef de letter van het juiste antwoord.

             A. Hersenen

             B. Hormoonklieren

             C. Lever

             D. Geen van de bovenstaande antwoorden is correct.

c) Er zijn vele processen die worden geregeld door je lichaam. Van je dag-nachtritme tot de hoeveelheid suiker in je bloed. Sommige zul je bij biologie vaker tegenkomen dan andere. Vul daarom deze kruiswoordpuzzel in.

 

Horizontaal:

4. Het mannelijke geslachtshormoon.

6. Laat de bloedsuikerspiegel stijgen.

7. Stimuleert de aanmaak van rode bloedcellen.

8. Verhoogt o.a. je bloedsuikerspiegel, je hartslag en hoe vaak je ademhaalt.

 

Verticaal:

1. Het vrouwelijke geslachtshormoon.

2. Zorgt ervoor dat je slaperig wordt als het donker wordt.

3. Laat de bloedsuikerspiegel dalen.

5. Het zwangerschapshormoon.

 

 

Oplossing:

a

b

c

d

e

f

g

h

e

i

b

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

2b. Verwerking

Verwerking

  • Diepere laag verkennen, feiten verwerken
  • Resultaat is ook weer een concreet procesproduct
  • Dus een post in Seesaw en link in Egodact

 

Opdracht 2: Puberteit & hormonen

a) Tijdens je leven zul je meerdere levensfases, zoals het zijn van een puber, doormaken. Zet ze allemaal op een rijtje met een korte beschrijving erbij.

b) Teken een jongen en een meisje met primaire geslachtskenmerken.

c) Tijdens de puberteit ontwikkelen zich ook andere geslachtskenmerken. Teken nu een man en een vrouw waar deze te zien zijn.

d) Welk hormoon veroorzaakt deze ontwikkeling bij jongens? En welke bij meisjes?

d) Er bestaan ook nog tertiaire geslachtskenmerken (deze hoeven niet per se te passen bij het klassieke man-vrouw idee). Maak een tekening waarin 2 van deze kenmerken te zien zijn.

HAVO/VWO/Enthousiastelingen e) Soms voelt iemand zich niet thuis in het lichaam waarmee deze persoon geboren is. Deze persoon kan er dan voor kiezen om zich om te laten bouwen tot het andere geslacht. Ze zullen hierbij echter ook hormonen moeten slikken. Leg uit waarom dat zo is.

 

Opdracht 3: Voortplanting 1

Je gaat nu een poster maken over voortplanting. Wat moet er in ieder geval in?

  • De route die zaadcellen afleggen vanaf wanneer ze gemaakt worden tot en met wanneer ze de penis verlaten. Noteer ook in 1-2 zin(nen) per onderdeel wat het doet.
  • De menstruatiecyclus (sowieso de dikte van het baarmoederslijmvlies, en de volgende gebeurtenissen + 1-2 zin(nen) uitleg per gebeurtenis:
    • follikelrijping
    • ovulatie
    • gele lichaam; en
    • menstruatie; de hormonen zijn optioneel)
  • Bevruchting

 

Opdracht 4 (voor HAVO/VWO/Enthousiastelingen): Voortplanting 2

Maak nu een stripverhaal waarin je laat zien hoe het kindje zich ontwikkelt en hoe de bevalling gaat. Wat moet er minimaal in staan?

  • bevruchting;
  • klievingsdelingen;
  • innesteling;
  • embryo;
  • foetus;
  • indaling;
  • ontsluiting;
  • uitdrijving; en
  • nageboorte.

2c. Reflective journal

Reflective journal

➜ Werk je reflective journal bij door in je logboek in Egodact antwoord te geven op de volgende vragen:
  • Vraag 1. Wat heb jij over je lichaam geleerd dat je nog niet wist? Als het meerdere dingen zijn, kies dan hetgeen dat jou het meest verbaasde.
  • Vraag 2. Hoe zou je deze kennis in je dagelijks leven kunnen gebruiken? Licht je antwoorde kort toe.
  • Vraag 3. Scoor jezelf nogmaals op de rubric. Leg per onderdeel uit of je daarvoor gegroeid bent of niet en waarom.

3. Afronding

3b. Terugkijker

➜ Schrijf in Egodact onderaan je tegel bij 'Terugkijker' een evaluatie aan de hand van de vragen en rubric hieronder waarin je onderstaande vragen beantwoordt:

 

  • Hoe lang heb je aan deze quest gewerkt?
  • Had je van tevoren zin in deze quest? Waarom wel/niet?
  • Wat had je verwacht van deze quest? Hoe zijn die verwachtingen uitgekomen?
  • Wat vond je de leukste opdracht tijdens deze quest? Wat vond je de saaiste?
  • Hoe vond je je werkhouding tijdens deze quest? Heb je eruit gehaald wat erin zat?
  • Hoe had deze quest (nog) beter kunnen zijn?

Bronnen

Aanvullende bronnen, links enz. horend bij het onderwerp worden hier op een volgende pagina geplaatst

  • Het arrangement M&N - Hormonale pubers (10XM) is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Laatst gewijzigd
    2022-12-20 15:36:03
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    In deze quest leer je over de rol van hormonen tijdens de puberteit en voortplanting bij de mens.
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    biologie, hormonen, m&n, puberteit, voortplanting

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    Herbert Vissers eXplore. (2023).

    M&M - Duurzame ontwikkeling

    https://maken.wikiwijs.nl/192666/M_M___Duurzame_ontwikkeling

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.