Herhaling bloedsomloop

Herhaling bloedsomloop

inleiding

Welkom bij deze wikiwijs! Na het maken van deze wikiwijs hebben jullie de kennis voor de toets over de bloedsomloop weer even herhaald. Alle basisstoffen die we hebben behandeld in de les komen hierin nog een keer aan bod.

In deze wikiwijs staat de uitleg van de verschillende bergrippen die je moet weten over dit hoofdstuk uitgelegd in zowel tekst als video. Aan het einde van deze wikiwijs krijgen jullie een kleine meerkeuze toets om te kijken of je de kennis ook echt beheerst.

Wat ga je doen?

Vandaag gaan jullie zelfstandig door deze wikiwijs heen lopen. Hiermee herhalen jullie alle stof die nodig is voor de toets van Thema 3 de bloedsomloop.

Hoe ga je dit doen?

Je gaat stap voor stap de basisstoffen af. Bij elke basisstof staat een herhaling van de stof die je door gaat lezen om alles weer even te herhalen. Als je alle tekst hebt gelezen bekijk je de eventuele kennisclips die bij de basisstoffen staan en daarna maak je te kleine toets aan het einde van de basisstof. Alleen basisstof 6 heeft geen toets dus die hoef je niet te maken.

Hulp nodig?

Als je iets niet begrijpt en hulp nodig hebt steek dan je vinger op! de docent komt dan langs om je te helpen.

Hoelang ga je dit doen?

Voor deze wikiwijs heb je ongeveer 40 minuten. Je bent dus de gehele les met deze wikiwijs bezig.

Wat ga je doen als je klaar bent?

Als je klaar bent met de laatste basisstof vul je de feedback voor leerlingen in. Doe dit serieus en naar eigen mening! Als je dit hebt gedaan ga je voor jezelf leren voor de toets door het maken van de extra opdrachten in klaar, begin bij het niveau waar jij denkt het beste te passen met de leerstof. Als je dat gedaan hebt ga je een samenvatting maken van het hoofdstuk of leren voor de toets uit je boek.

Leerdoelen

  • Na deze les kan je de bloedsomloop doorlopen en de volgorde beschrijven doormiddel van de woorden: linkerkamer, linkerboezem, rechterkamer, rechterboezem, hartkleppen, halvemaanvormigekleppen, aorta, longader, longslagader, onderste en bovenste holle ader.
  • Na deze wikiwijs kan je uitleggen waar dit hoofdstuk over ging

Heel veel succes allemaal!

basisstof 1

Bloed

Bloed heeft verschillende onderdelen. Het bestaat uit een vloeistof genaamd bloedplasma, hierin zitten bloedplaatjes en bloedcellen.

Bloedcellen

Wij hebben verschillende bloedcellen. Namelijk rode en witte bloedcellen.

 

 

Hart en bloed - Lesmateriaal - Wikiwijs

rode bloedcel.                        witte bloedcel.

 

Rode bloedcellen vervoeren zuurstof door ons lichaam. Rode bloedcellen hebben geen celkern.

Witte bloedcellen hebben geen vaste vorm. Hierdoor kunnen ze gemakkelijk door de kleine openingen in onze bloedvaten en kunnen ze naar de ziekteverwekkers in ons lichaam toe. Witte bloedcellen maken ziekteverwekkers onschadelijk.

Als een witte bloedcel een ziekteverwekker onschadelijk maakt gaat de witte bloedcel zelf dood.

Etter / pus

Dit bestaat uit dode witte bloedcellen en dode bacteriën.

Bloedplaatjes

Bloedplaatje zijn geen cellen. Het zijn stukjes kapotte cellen. Ze zorgen voor bloedstolling. Bloedstolling is het dik worden van het bloed.

 

basisstof 2

Het bloedvatenstelsel

Dit bestaat uit het hart en alle bloedvaten in ons lichaam. Het bloed stroomt door deze bloedvaten heen. De weg die het bloed aflegt door ons lichaam noemen we onze bloedsomloop.

Wij hebben verschillende bloedvaten in ons bloedvatenstelsel zitten. Namelijk de: slagaders, haarvaten en de aders.

In onze slagaderen zit bloed wat zuurstof rijk is. De longslagader is de enige slagader die hier een uitzondering is. De wanden van een slagader zijn erg elastisch en dik.

Bloed komt vanuit onze slagaderen in onze haarvaten terecht. Hier neemt de bloeddruk sterk af en de wanden zijn erg dun. In de haarvaten wordt het zuurstof af gegeven aan de organen.

De haarvaten komen uit in de aders. Het bloed in de aders is zuurstof arm. De enige uitzondering hierop is de longader. De aderen vervoeren het bloed terug naar het hart. In de aderen zitten kleppen. Dit is zodat het bloed maar 1 richting op kan gaan en dus niet terug kan stromen.

Poortader

De poortader vervoert het bloed vanuit de darmwand naar de lever. Het bloed bevat dan weinig zuurstof, wel bevat het na het eten veel voedingsstoffen die dan naar de lever worden vervoerd.

Mensen hebben twee soorten bloedsomlopen namelijk: de kleine bloedsomloop en de grote bloedsomloop. Dit noem je ook wel een dubbele bloedsomloop, omdat het bloed twee keer door het hart stroomt.

 

Hoe gaat de bloedsomloop?

Bloeddruk

De bloeddruk is de druk op de wanden van onze aders, slagaders en haarvaten.

 

 

basisstof 3

Ons hart krijgt bloed via de kransslagaders, dit zijn vertakkingen van de aorta. Wanneer de kransslagaders het zuurstofrijkebloed hebben afgegeven aan het hart gaat het bloed zuurstof arm door naar de kransaders.

De hartkleppen zitten tussen de boezems en de kamers en zorgen ervoor dat het bloed vanuit de kamers niet terug de boezems in kan stromen.

De halve maanvormige kleppen zitten in de longslagader en de aorta en zorgen ervoor dat het bloed niet vanuit deze aderen teug de kamers in kan stromen.

basisstof 4

De nieren

Onze nieren bestaan uit drie verschillende onderdelen. Deze noem je het nierschors, het niermerg en de nierbekken.

In het nierschors en in het niermerg worden afvalstoffen, een te veel aan water, zouten en andere schadelijke stoffen uit het bloed gehaald. Deze dingen vormen samen dan het urine.

Het urine dat gevormd is wordt verzameld in de nierbekken.

Kidney Model 6

 

De buitenste rand van de nier noem je het nierschors. De kleine soort driehoekjes die je wat verder naar binnen in de nier ziet zitten noem je het niermerg. Verder heb je ook nog het witte gedeelte in de nier. Die noem je de nierbekken.

Het proces in ons lichaam waarbij afvalstoffen uit het bloed worden gehaald en daarna uit het lichaam worden verwijderd noem je uitscheiding.

 

 

 

basisstof 5

Lichaamsvreemde stoffen

Stoffen die niet in ons lichaam thuis horen noem je lichaamsvreemde stoffen. Deze stoffen proberen wij doormiddel van onze huid, de slijmvliezen in onze luchtwegen en het zoutzuur in ons maagsap buiten ons lichaam te houden.

Toch kan het deze stoffen lukken om ons lichaam in te komen en dan noem je dit een infectie. Als er een infecie is komt ons afweersysteem in actie. Ons afweersysteem bestrijd de ziekteverwekkers doormiddel van witte bloedcellen.

Witte bloedcellen

Sommige witte bloedcellen maken antistoffen. Deze antistoffen plakken vast aan de ziekteverwekker waar ze voor gemaakt zijn. Hierdoor wordt de ziekteverwekker onschadelijk gemaakt.

Onze witte bloedcellen onthouden hoe ze de antistoffen die ze gemaakt hebben moeten maken. Als dezelfde ziekteverwekker dan later nog een keer ons lichaam in komt gaan onze witte bloedcellen meteen deze antistoffen weer aanmaken. Hierdoor word je dan niet ziek en ben je dus immuun.

Allergie

Als ons lichaam ook op andere lichaamvreemde stoffen reageert die geen ziekteverwekkers zijn noem je dat een allergie. Als je met deze stoffen toch in aanraking komt noem je dit een allergische reactie.

 

 

basisstof 6

De wanden van onze aderen kunnen beschadigd raken. Als dit gebeurd kunnen witte bloedcellen en vette stoffen vanuit ons bloed de wand in komen. Wanneer deze stoffen in de wand komen hopen deze stofen zich op, waardoor er een verdikking komt. Na een tijdje wordt deze verdikking hard door kalk, dit noem je dan slagaderverkalking.

Door slagaderverkalking wordt een slagader vernauwd. De ruimte waar iets doorheen kan wordt dus kleiner. Door deze slagaderverkalking kan er een scheurtje in de wand komen, waardoor het bloed gaat stollen zoals bij een wondje. Doordat de ruimte in de slagader verkleind is kan dit bloedstolsel niet door de slagader heen en sluit de slagader af. Als dit gebeurd in een kransslagader krijgt het deel die van deze slagader bloed ontvangt tijdelijk geen bloed meer en heb je dus een hartaanval/hartinfarct.

Alle ziektes die wij kunnen hebben aan ons hart of onze bloedvaten hebben een gezamelijke naam. Dit noem je namelijk hart- en vaatziekten.

De kans op hart- en vaatziekten kun je verminderen door een gezonde leefstijl aan te houden. Dit houdt in:

  1. niet roken
  2. geen alcohol en na de 18de niet meer dan 1 glas per dag
  3. eet gezond en gevarieerd
  4. beweeg met regelmaat
  5. voorkom stress en zorg voor ontspanning

 

Eindtoets

Eindtoets

feedback

feedback van de leerlingen

 

 

 

feedback van de docent

 

klaar?

Beginnend

Gemiddeld

Expert

Alles gemaakt?

Als je alles heb gemaakt en er nog tijd over is ga je voor jezelf een samenvatting tot de tijd voorbij is. Als de tijd voorbij is ruim je alle spullen netjes op en verlaat je rustig het lokaal.

bronnen

Afbeeldingen

grapics RF(z.d.) hart doorsnede. https://nl.vecteezy.com/vector-kunst/431193-hart-doorsnede

GreenFlames09 (z.d.) Kidney model. https://wordpress.org/openverse/image/10764271-5417-4ece-953d-6071f3325039

sbtlneet/32images (z.d.) rode bloedcel. https://pixabay.com/nl/illustrations/rode-bloedcel-rbc-erytrocyten-bloed-1861640/

Zandvoort, Koen (13-10-2020). Hart en bloed. witte bloedcellen - Bing images

Youtube filmpjes

Sanquin (04-04-2022). bloedcellen: rode en witte bloedcellen en bloedplaatjes. Bloedcellen: Rode & witte bloedcellen en bloedplaatjes | Sanquin - YouTube

Biologie met Joost (24-11-2021). Het urinewegstelsel. Het urinewegstelsel | De nieren en de blaas | Samenvatting - YouTube

Cactuss (10-10-2017). Afweerreactie. Afweerreactie (antistoffen & antigenen) - Afweer #1 - Cactuss Biologie - YouTube

Kennisclip

 

  • Het arrangement Herhaling bloedsomloop is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    stacey
    Laatst gewijzigd
    2023-04-10 18:55:07
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Na het maken van deze wikiwijs is de kennis over de bloedsomloop allemaal weer even kort herhaald.
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur 0 minuten

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van