Gedrag en Welzijn blok 1.02

Gedrag en Welzijn blok 1.02

les 1

les 2

In deze les ga je zelf op zoek naar de informatie. Je gaat deze verzamelen en in een powerpoint of collage zetten. Als je alle informatie hebt stuur je de presentatie of collage op naar je docent. 

Je mag de opdracht uitvoeren in tweetallen. je mag kiezen uit een rund of een varken. 

Je zoekt de volgende informatie van het dier:

  • Het natuurlijke gedrag dat het dier vertoont in het wild. Geef aan wat typisch gedrag is voor het diersoort. ( een voorbeeld hiervan is het nemen van een zandbad voor kippen)
  • Hoe lang duurt de bronstcyclus van het dier. Geef ook aan hoeveel dagen/uren het dier in deze periode vruchtbaar is. 
  • Wat veranderd er aan het gedrag van het vrouwtje tijdens de bronstcyclus? (een voorbeeld hiervan is bij loopse teven: veel meer plassen als normaal, janken, slecht eten)
  • Hoe heet het mannelijk dier, het vrouwelijk dier en hoe worden de jongen genoemd.
  • Wat is de draagtijd van het dier. 
  • Is het dier een nestvlieder/nestblijver en een unipaar/multipaar
  • leg uit wat er in de volgende drie fasen van de geboorte gebeurd: de ontsluitingsfase, de uitdrijving en de nageboorte. 

Heel veel succes

les 3 gedrag varken en rund

Vandaag gaan we het hebben over het natuurlijke gedrag van het varken en een rund. Als je weet hoe het dier zich normaal hoort te gedragen, kan je ander/afwijkend gedrag sneller herkennen. Door hier als dierverzorger goed allert op te zijn, kun je tijdig ingrijpen. Zo wordt stress beperkt en is de kans op stereotiep gedrag kleiner. 

 

Als we gaan kijken naar mensen dan is stress iets dat voor iedereen anders is. De ene persoon ervaart eerder stress als de andere persoon. Ook de uiting van teveel stress is bij elke persoon anders. Zo is dit ook bij dieren. Neem bijvoorbeeld de traditie om vuurwerk af te steken rond middernacht van het oude jaar.

Heel veel honden en katten vinden deze periode van het jaar vreselijk. Door de harde geluiden en het felle licht elke keer worden de dieren bang. Ze ervaren veel stress in deze periode. Maar er zijn ook honden of katten die hier helemaal geen last van hebben. 

Een beetje stress tijdens het leven van mens of dier is normaal en ook niet schadelijk. Op het moment dat een dier of mens langer aan stress wordt bloodgesteld, dan kan het lichamelijke klachten (= fysiologische klachten) of zelf afwijkend gedrag opleveren 

 

Net als mensen ervaren dieren stress in spannende situaties. Vaak zijn dit situaties die onvoorspelbaar en/of oncontroleerbaar zijn. Dat wat de stress veroorzaakt, noem je een stressor. Bij mensen kan een stressor bijvoorbeeld een belangrijke presentatie zijn. Bij dieren kan een stressor een dag naar de dierenopvang zijn. Het dier weet dan niet hoe de dag gaat verlopen (onvoorspelbaar) en kan niet bepalen hoe andere dieren en medewerkers op hem reageren (oncontroleerbaar).  

Maar wat is stress nu eigenlijk?

Stress is een vorm van spanning in het lichaam die veroorzaakt wordt door een stressor. Dieren ervaren meestal stress in onvoorspelbare en/of oncontroleerbare situaties, denk aan situaties die nieuw zijn of waarin veel van het dier wordt verwacht.

Je spreekt van acute stress als de stress maar kort duurt. Bij acute stress helpen stresshormonen een dier om een situatie goed op te vangen. Hierdoor kan een dier zich aanpassen aan de veranderingen. Stress die langer aanhoudt of zelfs blijvend wordt, noem je chronische stress.

Bij stress wordt het hormoon adrenaline vaak aangemaakt. Dit stofje zorgt ervoor dat je lichaam een boost krijgt en heel allert is en snel kan reageren. Een muis die bijna ten prooi valt aan een kat, kan door de adrenaline harder wegrennen wat de kans op onstnappen voor de muis groter maakt. 

 

Stress kan dus door heel veel verschillende zaken veroorzaakt worden. Door een reactie van een ander dier (muist schrikt van de kat die de muis wil vangen),  door de omgeving (vuurwerk dat afgestoken wordt), door gebrek aan soortgenoten ( een groepsdier wordt zonder soortgenoten gehouden) maar ook door slecht welzijn (geen natuurlijke leefomgeving, slechte voeding, verveling)

Lezen en maken

Je gaat nu inloggen op de site van animalis. Ga naar de module: stress en afwijkend gedrag en lees en maak de vragen van de les: ontstaan van stress.

Ontwikkelcentrum (degroenewereld.nl)

  • Het arrangement Gedrag en Welzijn blok 1.02 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    corine Luttikholt-Harkink Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2022-11-29 16:35:58
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    In dit blok gaan we ons vooral richten op het welzijn en gedrag van runderen en varkens. In de lessen komen de volgende onderdelen aan bod: - wat is domesticatie - productiedieren en gezelschapsdieren - wigvormig en balkvormig - gedragselementen van een rund - gedragselementen van een varken - geboorteproces van een rund en het varken - gevolgen van acute stress en chronische stress - stereotiep gedrag bij runderen en varkens - Het begrip dierenwelzijn en de welzijnsindicatoren.
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur en 0 minuten
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.