Weer & Klimaat

Weer & Klimaat

Inleiding

Wat is klimaat eigenlijk? Wat is het verschil tussen weer & klimaat? Welk klimaat hebben wij?

Op onderandere deze vragen krijg je deze lessen antwoord.

Veel plezier!

Wat is klimaat?

Wat ga je leren?

Tijdens deze lessen leer je:

  • Wat het verschil tussen weer en klimaat is
  • Welke verschillende klimaatzones er zijn
  • Waarom klimaten juist op die plek voorkomen

Wat ga je doen?

Tijdens deze lessen ga je:

  • Verschillende filmpjes bekijken en vragen beantwoorden 
  • Een kaart van de wereld inkleuren waarop de verschillende klimaatzones worden aangegeven 
  • Een kwartetspel maken over de vijf verschillende klimaatzones 

Weer & Klimaat

Het weer

In Spanje is het warmer dan in Nederland. Hoe kan dat? Spanje ligt dichter bij de evenaar, daar staat de zon recht boven de aarde.

Temperatuur
Een krachtige bundel zonnestraling zorgt voor een hoge temperatuur. Verder van de evenaar schijnt de zon schuin op aarde. Dezelfde hoeveelheid straling verwarmt een groter aardoppervlak, daardoor blijft de temperatuur laag.

Neerslag
Hoog in de atmosfeer is de termperatuur erg laag. De waterduppeltjes in een wolk worden daardoor steeds groter. Als ze te groot en zwaar worden om te kunnen zweven, vallen ze naar beneden, het regent! Door harde wind worden de regendruppels in de wolk omhoog geblazen. Daar is het zo koud dat de druppels beviezen en als hagelstenen of sneeuw naar beneden vallen.

Weersvoorspelling
Meteorologen gebruiken al deze kennis om het weer te voorspellen. Op satelietbeelden die vanuit de ruimte worden gemaakt, kunnen ze precies zien waar er wolken in de lucht hangen. Ze meten op veel plekke de temperatuur en houden bij hoeveel neerslag er valt. Meteorologen kunnen daardoor redelijk gedetailleerd voorspellen hoe warm het wordt en of het gaat regenen, waaien of stormen. Het weer blijft lastig te voorspellen, want niets is zo veranderlijk als het weer!

 

Als je de tekst gelezen hebt beantwoord dan de onderstaande vragen.

Het klimaat

De onderstaande video gaat over klimaat. Het klimaat is namelijk echt iets anders dan het weer. 

Als je het filmpje bekeken hebt beantwoord je de vragen hieronder. 

Invloed van de zon

Weer is dus iets anders dan klimaar heb je net geleerd. Op aarde zijn er verschillende klimaten, hoe komt dit?

Dat kun je zien in het onderstaande filmpje, het heeft namelijk alles te maken met de stand van de zon en de aarde

 

De temperatuur op aarde verschilt dus enorm  van plaats tot plaats. Zo zien we op aarde woestijnen, sneeuwvlaktes en tropische stranden. Hoe komt dit?

Omdat de aarde rond is schijnen de zonnestralen op een bol oppervlak. Bij de evenaar schijnen de zonnestralen loodrecht op het aardoppervlak. In Noord-Europa schijnen de zonnestralen schuin op het oppervlak. Dezelfde hoeveelheid zonnestralen moet hier in Europa dus een veel groter oppervlak verwarmen dan bij de evenaar. 

En daarom is het bij de evenaar warmer en wordt het richting de polen steeds kouder. 

 

Op deze manier ontstaan er verschillende soorten klimaten, de aarde is verdeeld in zogenaamde klimaatzones. Hierover lees je meer onder het volgende kopje. 

Verschillende klimaatzones

Tropisch Klimaat (A)

Het Tropische klimaat wordt aangegeven met de letter A.

Een typisch kenmerk van de tropen is dat de bomen het hele jaar groen blijven. Een ander opvallend kenmerk is dat het in de tropen enorm vaak en heel hard regent.

Het is een niet-droog klimaat waarbij in de koudste maand van het jaar de gemiddelde temperatuur niet lager is dan 18 graden Celsius.

 

We kennen drie soorten A klimaten:

  • Af: tropisch regenwoudklimaat: de droogste maand van het jaar heeft een gemiddelde maandneersalg van tenminste 60mm en de neerslag valt ongeveer verspreid over het hele jaar.
  • Am: moessonklimaat: de droogste maand van het jaar heeft een gemiddelde maandneerslag van minder dan 60mm en het droge seizoen springt er ten opzichte van het natte moessonseizoen sterk uit.
  • Aw: tropisch savanneklimaat: er is tenminste een maand in het jaar die een gemiddelde maandneerslag heeft van minder dan 60mm en het droge seizoen springt er ten opzichte van het natte seizoen sterk uit.
Af: tropisch regenwoudklimaat
Af: tropisch regenwoudklimaat
Aw: tropisch savanneklimaat
Aw: tropisch savanneklimaat

Woestijnklimaat (B)

Een woestijnklimaat wordt aangegeven met de letter B.

Er is weinig begroeiing, voornamelijk sterke planten die lang zonder water kunnen, zoals cactussen. In de buurt van een oase groeien soms palmen.

Er valt bijna geen neerslag (minder dan 200 mm per jaar), maar als het een keer regent (één keer in de paar jaar) komt het met grote hoeveelheden tegelijkertijd uit de hemel.

De grond in dit klimaat is droog, onvruchtbaar en bestaat meestal uit zand en rotsen. In gebieden met dit klimaat wonen daarom ook heel weinig mensen.

Het woestijnklimaat kent een groot temperatuurverschil tussen dag en nacht. Overdag is het tussen de 25 en 45 °C en 's nachts kunnen de temperaturen in enkele gebieden onder het vriespunt dalen.

 

We kennen 2 soorten B klimaten:

  • BW: woestijnklimaat
  • BS: steppeklimaat
BW: woestijnklimaat
BW: woestijnklimaat
BS: steppeklimaat
BS: steppeklimaat

Zeeklimaat (C)

Het zeeklimaat wordt aangeven met de letter C. 

Het zeeklimaat,  is een klimaat dat sterk wordt beïnvloed door de nabijheid van een zee en vooral oceaan. Het zeeklimaat karakteriseert zich doordat de droogste maand van het jaar een gemiddelde maandelijkse neerslag heeft van ten minste 30 mm en de neerslag ongeveer verspreid valt over het hele jaar. Dat geldt vooral voor de landen die op een gemiddelde breedtegraad liggen.Niet alle landen die dicht bij een oceaan of zee liggen hebben een zeeklimaat, want veel landoppervlakken met een zeeklimaat worden beïnvloed door de Noord-Atlantische Drift.

We kennen drie soorten C klimaten:

  • Cf: gematigd zeeklimaat: In een gematigd zeeklimaat valt in de droogste maand gemiddeld meer dan 30 mm regen. Het regent het hele jaar. Het gematigd zeeklimaat heeft vier seizoenen. Het wordt in de zomer nooit te warm, maar in de winter ook niet te koud.

 

Schematische kaart van gebieden met een warm zeeklimaat (Cf)
Schematische kaart van gebieden met een warm zeeklimaat (Cf)
Schematische kaart van gebieden met een gematigd of koel zeeklimaat (Cf)
Schematische kaart van gebieden met een gematigd of koel zeeklimaat (Cf)

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  • Cs: mediterraan klimaat: De term mediterraan klimaat verwijst naar het klimaat in landen rond de Middellandse Zee. De zomers zijn warm en droog, en de winters, waarin de meeste neerslag valt, zijn mild en nat.
Schematische kaart van gebieden met een mediterraan klimaat (Cs)
Schematische kaart van gebieden met een mediterraan klimaat (Cs)

 

  • Cw: Chinaklimaat: Een klimaat is een chinaklimaat wanneer de natste maand in de zomer ten minste gemiddeld tienmaal zoveel neerslag heeft als de droogste maand in de winter en, zoals alle gematigde klimaten, de gemiddelde maandtemperatuur van de koudste maand tussen -3 °C en 18 °C ligt en ten minste één maand per jaar een gemiddelde temperatuur heeft van 10 °C of meer.
Schematische kaart van gebieden met een chinaklimaat (Cw)
Schematische kaart van gebieden met een chinaklimaat (Cw)
Cf: gematigd zeeklimaat
Cf: gematigd zeeklimaat
Cs: mediterraan klimaat
Cs: mediterraan klimaat

Landklimaat (D)

Een landklimaat wordt aangegeven met de letter D. 

Een landklimaat of is een klimaat dat wordt gekenmerkt door extreme temperaturen in zowel de zomer als de winter, in tegenstelling tot een zeeklimaat

Gebieden met dit type klimaat liggen in de regel ver landinwaarts, waar de matigende invloeden van oceanen zeer klein zijn. Doordat de relatief droge landoppervlakken makkelijk opwarmen en afkoelen worden de temperaturen in de zomer extreem hoog, en in de winter extreem laag.

 

We kennen drie landklimaten:

  • Df: vochtig landklimaat
  • Dw: landklimaat met droge winters
  • Ds: landklimaat met droge zomers
Schematische kaart van gebieden met een landklimaat (D)
Schematische kaart van gebieden met een landklimaat (D)
Df: vochtig landklimaat
Df: vochtig landklimaat
Dw: landklimaat met droge winters
Dw: landklimaat met droge winters

Poolklimaat (E)

Het poolklimaat wordt aangegeven met de letter E.

's Winters komt de zon helemaal niet op rond de polen. Dit heet de poolnacht. Het is er dag en nacht donker en op sommige plaatsen kan het wel 60 graden vriezen. In de zomer blijft de zon daarentegen dag en nacht schijnen. Dit heet de pooldag. In het binnenland van Groenland en op Antactica heerst een poolklimaat. Op de eilanden van Canada en noord Rusland heerst een toendraklimaat. Het poolklimaat komt buiten de poolgebieden ook voor boven de boomgrens in de hooggebergten.

De gemiddelde temperatuur in de warmste maand ligt tussen de 0 en de 10 graden Celsius. Er ligt eeuwige sneeuw

 

We kennen drie soorten poolklimaten:

  • ET: toendraklimaat
  • EF: pool- of ijsklimaat
  • EH: hooggebergteklimaat 
ET: toendraklimaat
ET: toendraklimaat
EF: pool- ijsklimaat
EF: pool- ijsklimaat

Opdracht: Klimaatzones

Zoals je bij de voorgaande kopjes gelezen hebt, kennen wij op aarde verschillende klimaten en dus klimaatzones. Hierbij maak je de onderstaande opdracht.

 

Opdracht:

1. Haal bij de docent de wereldkaart en neem de verschillende klimaatzones over, geef zo duidelijk mogelijk aan op de kaart hoe de zones lopen. Vergeet hierbij geen legenda te maken!

2. Geef daarna bij elk nummer aan welk klimaat daar heerst.

 

Klaar?

Lever de opdracht in bij de docent! Vergeet niet je naam op het werblad te zetten :)

Opdracht: Kwartetspel

Je hebt nu veel geleerd over de verschillende klimaatzones. Als het goed is kun je zelfs over de verschillende klimaatzones vier kenmerken opnoemen of opzoeken

 

Opdracht:

Jullie krijgen allemaal een klimaatzone waarbij je vier kaarten maakt op basis van kenmerken van jou klimaat. Een kwartet bestaat uiteindelijk uit 4 kaarten die over een klimaatzone gaan. En het kwartetspel bestaat uit 20 kaarten, 5 klimaatzones met daarbij vier kaarten met de bijbehorende kenmerken.

Iedereen krijgt 1 klimaatzone waarbij ze een kwartet maken. De volgende les worden er groepjes gevormd van 5 leerlingen en wordt het kwartet gespeeld.

Op iedere kaart schrijf en teken je een ander kenmerk van deze zone. Je gaat de vier kaarten per klimaatzone maken op basis van de onderstaande kenmerken:

  • vegetatie/planten
  • temperatuur
  • neerslag
  • ligging

Het eindproduct is dus dat we samen met de klas 4 kwartetspellen maken die we volgende week kunnen spelen :). Heb je je huiswerk niet gemaakt en je kwartet dus niet af, kan jou hele groepje geen kwartet spelen, zorg er dus voor dat je volgende week je huiswerk gemaakt hebt!