Gedrag en gezondheid

gedrag

Aangeboren en aangeleerd gedrag

Alle zichtbare activiteiten die een dier laat zien vallen onder gedrag. Maar hoe komt dit tot stand? Om dit duidelijk te maken kunnen we een verdeling maken in aangeboren en aangeleerd gedrag.

Voor de aangeboren gedragingen geld dat het dier het automatisch meegekregen heeft. Het gedrag dat het dier vertoont ligt vast in het ergelijke materiaal en wordt op deze manier doorgegeven. Vaak gaat dit gedrag op basis van instinct. Dat wil zeggen: dit is het basisgedrag dat een dier vertoont om te kunnen overleven.

Aangeleerd gedrag is gedrag dat een dier tijdens zijn leven leert. Dit kan op jonge leefttijd zijn, maar kan ook als een dier ouder is. Een dier leert doordat het ervaringen opdoet. Het hoeveel en hoe snel een dier de ervaringen oppakt en leert is wel erfelijk bepaald. Wat bedoelen we hiermee. Sommige dieren leren meer van de ervaringen die ze op doen als andere dieren. Vergelijk een hond en een schildpad.

Er zijn verschillende manieren waarop dieren iets leren:

klassieke conditionering.
operante conditionering.
gewenning.
imitatie.
inprenting.

Gewenning

Bij gewenning is er sprake van dat prikkels na een tijdje geen reactie meer opwekken. Het dier leert dat het niets hoeft te doen met de prikkel. Een voorbeel hiervan is een pas ingezaaid veld. Op dit veld zitten vogels die de zaden opeten. Om ervoor te zorgen dat de zaden de tijd krijgen te ontkiemen plaatst de eigenaar een vogelverschikker. De eerste paar dagen zullen de vogels bang zijn en niet meer op het land gaan zitten. Naar een paar dagen krijgen de vogels mee dat de vogelverschrikker niet beweegt en geen bedreiging voor de vogels vormt. De vogels gaan weer op het land zitten en eten de zaden op. Ze zijn gewend aan de prikkel vogelverschrikker en hebben geleerd dat ze er niet meer bang voor hoeven zijn.

inprenting

imitatie

Imitatie zegt het al. Het dier leert doordat het andere dieren nadoet. Dit is heel sterk het geval met apen en papegaai achtigen. Door te kijken naar anderen leren ze hoe dingen moeten.

Colofon

Het arrangement Gedrag en gezondheid is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur: corine Luttikholt-Harkink
Laatst gewijzigd: 2022-10-12 16:28:01
Licentie: Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat

het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken

voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Toelichting: Natuurlijk gedrag, signaleren van afwijkingen, stress, anatomie (luchtwegen en verteringskanaal), kenmerken zieke/gezonde dieren, enten, parasietenbestrijding, exto- en endoparasieten, zoönose en virussen.
Eindgebruiker: leerling/student
Moeilijkheidsgraad: gemiddeld
Studiebelasting: 4 uur 0 minuten

Bronnen

Bron	Type
ademhalingsstelsel van vogels https://contentplatform.ontwikkelcentrum.nl/CMS/CDS/Ontwikkelcentrum/Published%20content/Kenniskiem/93523%20Anatomie%20en%20fysiologie/93523/93023/kenniskiem2/93023-k-40.html	Link
spijsverteringskanaal van vogels https://contentplatform.ontwikkelcentrum.nl/CMS/CDS/Ontwikkelcentrum/Published%20content/Kenniskiem/93523%20Anatomie%20en%20fysiologie/93523/93023/kenniskiem2/93023-k-55.html	Link
gedrag en gezondheid https://contentplatform.ontwikkelcentrum.nl/CMS/CDS/Ontwikkelcentrum/Published%20content/Kenniskiem/98523%20Monitoren%20dierenwelzijn/98523/98023/kenniskiem2/98023-k-37.html	Link
infectieziekten https://contentplatform.ontwikkelcentrum.nl/CMS/CDS/Ontwikkelcentrum/Published%20content/Kenniskiem/93515%20Infectieziekten/93515v2/93015v2/kenniskiem2/93015v2-k-14.html	Link
ectoparasieten https://contentplatform.ontwikkelcentrum.nl/CMS/CDS/Ontwikkelcentrum/Published%20content/Kenniskiem/93515%20Infectieziekten/93515v2/93015v2/kenniskiem2/93015v2-k-18.html	Link
endoparasieten https://contentplatform.ontwikkelcentrum.nl/CMS/CDS/Ontwikkelcentrum/Published%20content/Kenniskiem/93515%20Infectieziekten/93515v2/93015v2/kenniskiem2/93015v2-k-19.html	Link

Downloaden

Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

LTI

Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

Arrangement

IMSCC package

Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

Voor developers

Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

Opties

Gebruik

Weergave