Ubbo Emmius          Aardrijkskunde

Thema kaartvaardigheden - § 2: Afstanden

Thema kaartvaardigheden - § 2: Afstanden

§ 2: afstanden

Wat kan ik straks?

 

Na deze les kun je

- de twee soorten afstand opnoemen

- het verschil uitleggen tussen absolute en relatieve afstand

- het verschil uitleggen tussen inzoomen en uitzoomen

 

 

 

Afstanden

 

Schaalgrootte

Een kaart is een verkleinde tekening van een gebied. Bij een kaart van een klein gebied is de schaal ook klein: bijvoorbeeld 1: 20.000. Op deze kaart is 1 cm op de kaart 0,2 km (dat is 200 m) in werkelijkheid. Hoe kleiner de schaal, hoe kleiner het gebied dat je op een kaart kunt zien.

Bij een kaart van een groot gebied is de schaal ook groot, bijvoorbeeld 1: 30.000.000. Op die kaart is 1cm in werkelijkheid 300 km.

Hoe groter de schaal, hoe groter het gebied dat je op een kaart kunt zien.

Inzoomen en uitzoomen

Als je een kaart van een groot gebied hebt ben je ver van de aarde af, als je een kaart van een klein gebied hebt, ben je dicht bij de aarde. Als je van een klein naar een groot gebied gaat, dan ben je aan het uitzoomen. Ga je van een groot gebied naar een steeds kleiner gebied, dan ben je aan het inzoomen. Bij uitzoomen ga je steeds verder van de aarde, bij inzoomen kom je steeds dichter bij de aarde. Hoe meer je uitzoomt, hoe groter de schaal van een kaart en hoe meer je inzoomt hoe kleiner de schaal van een kaart.

Afstanden

Er zijn twee soorten afstand: de absolute afstand en de relatieve afstand.

Bij de absolute afstand gaat het om de afstand tussen twee plaatsen in een rechte lijn.

De absolute afstand is altijd hetzelfde.

Bij de relatieve afstand kijk je naar reistijd en kosten; hoe lang duurt de reis en hoe duur is de reis? Als je van je huis naar de stad Groningen wilt reizen, dan kun je dat op verschillende manieren doen: je kunt met de auto, de fiets of met het openbaar vervoer. De duur van de reis verschilt dan per vervoermiddel. Maar ook als je kijkt naar de kosten is er verschil: met de auto ben je meer geld kwijt dan met de fiets. Dit noemen we dus de relatieve afstand. De afstand in een rechte lijn tussen Groningen en Amsterdam verandert niet. Dat is de absolute afstand.  

 

Schaalniveaus

Als je steeds dichterbij de aarde komt, ben je aan het inzoomen. Je kunt dan een steeds kleiner deel van de aarde zien. Als je steeds verder van de aarde komt, ben je aan het uitzoomen. Je kunt dan een steeds groter deel van de aarde zien.

Bekijk je een gebied van dichtbij, dan kijk je naar andere dingen dan wanneer je van veraf kijkt. De afstand waarmee je naar een gebied kijkt, noemne we het schaalniveau.

We kennen vijf schaalniveaus:

1. Bij een lokaal schaalniveau kijk je naar kleine gebieden, bijvoorbeeld een stad of een dorp.

2. Bij een regionaal schaalniveau kijk je bijvoorbeeld naar een deel van een land.

3. Bij een nationaal schaalniveau kijk je naar een land als geheel.

4. Bij een continentaal schaalniveau bekijk je een werelddeel.

5. Bij het mondiale schaalniveau bekijk je de hele wereld.

Opdrachten over afstanden

Doelencheck

Doelencheck kaartvaardigheden: afstanden

Open het document en geef antwoord op de vragen.

Begrippen

Absolute afstand

- de afstand gemeten in een rechte lijn, hemelsbreed

Inzoomen

- steeds dichter naar de aarde: van een groot gebied naar een klein gebied

Lokale schaal

- de grootte van een gebied dat je bekijkt

Regionale schaal

- de grootte van een gebied dat je bekijkt is klein: een dorp of stad

Nationale schaal

- de grootte van een gebied dat je bekijkt is een landsdeel, een provincie, een landsstreek

Continentale schaal

- de grootte van een gebied dat je bekijkt is een werelddeel

Mondiale schaal

- de grootte van een gebied dat je bekijkt is de hele wereld

Relatieve afstand

- de afstand gemeten in reistijd en/of kosten

Schaalgrootte

- de schaal waarop je een gebied bekijkt

Schaalniveau

- de grootte van een gebied dat je bekijkt

Uitzoomen

- steeds verder naar de aarde: van een klein gebied naar een groot gebied

 

  • Het arrangement Thema kaartvaardigheden - § 2: Afstanden is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Laatst gewijzigd
    2023-09-19 10:16:47
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Kaartvaardigheden
    Leerniveau
    VMBO theoretische leerweg, 1;
    Leerinhoud en doelen
    Landschappen (en menselijke activiteit); Landschapzones; Aardrijkskunde; Landschappen in Nederland;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Trefwoorden
    afstanden
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.