Eindtoets Modern 2022 - HERKANSING

Eindtoets Modern 2022 - HERKANSING

Informatie over de toets van de cultuur van het moderne

 

De toets bestaat uit 16 vragen waarvoor je 47 punten kan halen.

 

Let op je Lay out:

- Tussen de vragen hou je 1 regel open.

- Bij de opsomming van je antwoord, gebruik je nummers of letters:

1.

2.

etc.

 

Als je gebruik maakt van een overzichtelijke lay-out krijg je 2 bonuspunten.

 

Lees zorgvuldig de vragen. Soms staan op één pagina twee vragen: scroll volledig door.

 

Noteer de naam van de docent op je toetsbladen.

 

Voor vragen over voorstelling en vormgeving kun je onderstaande begrippenplacemat gebruiken.

 

Vraag 1: 4p

Lees onderstaande citaten die betrekking hebben op verschillende kunststromingen:

Citaat 1

In deze kunst werden de realistische kleuren losgelaten, en streefde de kunstenaar er vooral naar het innerlijk gevoel tot uitdrukking te laten komen. De beelden zijn van dieren, landschappen of mensen in hun dagelijkse doen of laten.

 

Citaat 2

De kunstenaars lieten de realistische vormen los, maar schilderden in eerste instantie in gedekte, somber aandoende kleuren. De kubisten zetten hun onderwerpen over in geometrische vormen.

 

Citaat 3

Deze stroming kenmerkt zich door een zeer nauwkeurige schilderstijl, maar het onderwerp kan niet bestaan.

 

Citaat 4

Wellicht het sterkst kwam de heersende aversie tot uiting in deze stroming , waar de kunstenaars de schilderkwast lieten liggen, en zich tot collages wenden om het zinloze van de bestaande wereld aan te tonen

 

De citaten horen bij verschillende kunststromingen: A, B,C of D

A. DADA

B. Surrealisme

C. Expressionisme

D. Kubisme.

 

Vraag 1: 4p.

Noteer welk citaat bij welke kunststroming hoort . Noteer het nummer van het citaat en zet daarachter de letter van de juiste stroming.

 

Vraag 2: 4p

Kijk naar de afbeelding: Severini: danser.

 

Vraag 2: 4p.

In 1912 schilderde Severini: Blauwe danseres.

2A. Tot welke kunststroming wordt dit werk gerekend  ( 1p )

2B.  Beschrijf 2 kenmerken van de vormgeving , die zichtbaar zijn in het schilderij, waaraan je de stroming herkent ( 2p )

2C. Geef vervolgens aan welke visie van Severini zichtbaar is in dit schilderij  ( 1p )

 

Vraag 3: 4p

Bauhaus: Marianne Brandt: theepot
Bauhaus: Marianne Brandt: theepot

Marianne Brandt  is één van industriële vormgevers die verbonden was aan het Bauhaus.

In het Bauhaus werd onderzoek gedaan naar materialen/ technieken / kleuren / vormen

 

Kijk naar de afbeelding de theepot van Marianne Brandt.

 

Vraag 3: 4p

Geef aan wat binnen de opvattingen van het Bauhaus vernieuwend was aan het ontwerp van de theepot ( 1p )

Beschrijf aansluitend drie aspecten van de vormgeving die vernieuwend zijn ( 3p )

 

Vraag 4: 3p

Adolf Loos: Villa Müller, 1930
Adolf Loos: Villa Müller, 1930

De architect Adolf Loos wordt gezien als een van de pioniers van de moderne architectuur.

Villa Müller is gebouwd voor een rijke zakenfamilie in Duitsland. Deze villa is voor de tijd waarin het gebouwd is heel modern van vormgeving en constructie. Zo was de kleur wit voor die tijd heel ongebruikelijk.

 

Vraag 4: 3p

Noem nog drie andere kenmerken van de vormgeving en/of constructie van de villa en leg uit waarom dat voor begin 1900 zo modern was.

 

 

Vraag 5: 2p

Het expressionisme is een stroming in de Europese kunst die zich vooral manifesteerde in de jaren 1905 tot 1940. Het expressionisme komt in alle kunstdisciplines tot bloei: in de beeldende kunst, de muziek, de dans en de film.

Expressionistische kunstenaars hebben veel belangstelling voor primitieve kunst.

 

Vraag 5: 2p

Beschrijf waarom expressionistische kunstenaars geïteresseerd zijn in de primitieve kunst.

Betrek voorbeelden van twee verschillende kunstdisciplines in je antwoord en geef aan hoe die primitieve invloed zichtbaar of hoorbaar is.

Vraag 6: 3p

Schönberg is een componist die atonale muziek componeert.

In het atonale systeem wordt het muzikale bereik veel groter, omdat alle klanken, ook al klinken ze in vele oren dissonant, kunnen worden gecombineerd.

 

Peripetie - Arnold Schoenberg

Beluister het fragment van Schönberg: Peripetie.

 

Vraag 6: 3p

Naast atonale muziek en dissonante klanken zijn er nog meer kenmerken van de moderne muziek te horen in het fragment.

Beschrijf nog drie andere muzikale kenmerken van de moderne muziek die hoorbaar zijn in het fragment van van Schönberg.

 

Vraag 7: 3p

Tchaikovsky: het zwanenmeer ( academische dans )

Martha Graham: dansvoorstelling : reis in de nacht: fragment 1.40 - 3.00 min

Pioniers van de moderne dans gingen op zoek naar de bron van alle dans, waarbij zij zich afzetten tegen de codes van de academische dans ( het klassieke ballet) .

Vanaf de jaren dertig ontwikkelde Martha Graham in de Verenigde Staten een volledig nieuwe danstaal. In 1930 schreef zij de choreografie van de dansvoorstelling " Reis in de nacht ", te zien op videofragment.

 

Vraag 7: 3p †

Vergelijk " reis in de nacht"  met het klassieke ballet ( de academische dans).

Noem drie kenmerken van de dans van Martha Graham en geef per kenmerk aan in welk opzicht deze kenmerken verschillen van het klassieke ballet* (de academische dans).

*Zonder de vergelijking krijg je geen punten.

 

 

Vraag 8A en 8B: 4 punten

Jazz in New Orleans, begin 1900
Jazz in New Orleans, begin 1900

Aan het begin van de twintigste eeuw ontstond in de havenstad New Orleans in de Verenigde Staten de jazz.

 

New Orleans veranderde van een handelshaven in een oorlogshaven toen de Verenigde Staten in 1917 aan Duitsland de oorlog verklaarden. Storyville, de uitgaanswijk van de stad, met zijn vele cafés, dansgelegenheden en veel prostituees werd toen gesloten. De voornaamste reden hiervoor was dat de losbandigheid die in deze wijk heerste een gevaar voor de soldatentroepen zou vormen. Het sluiten van Storyville had niet alleen te maken met de daar aanwezige prostitutie. Ook aan de jazz kleefde een negatief imago.

Vraag 8A. 2p

Geef twee verklaringen waarom er aan de jazz een negatief imago kleefde

 

 

Jazz: fragment: 15.02-18.00 min

Beluister bovenstaand fragment van de Jazz muziek: 15.02-18.00 min.

In het geluidfragment hoor je hoe op de klarinet snelle loopjes worden gespeeld.

Dit is een kenmerk dat typerend is voor jazz.

 

Vraag 8B: 2p

Beschrijf aan de hand van het fragment nog twee kenmerken die typerend zijn voor deze muziek.

Vraag 9: 3p

In Europa is de tijd voor WOI een turbulente tijd.

Angst en vervreemding is voor de moderne kunstenaar een thema dat regelmatig in het werk zichtbaar is.

 

Noem nog drie kernbegrippen uit de cultuur van het moderne, die zichtbaar zijn in het werk van de moderne kunstenaar.

Geef per kernbegrip een korte toelichting. Zonder toelichting krijg je géén punten.

Vraag 10: 2p

Kirchner: Berlijn, 1912 en foto van straatbeeld in Berlijn 1920.
Kirchner: Berlijn, 1912 en foto van straatbeeld in Berlijn 1920.

Het schilderij van Kirchner toont een drukke straat in de stad Berlijn.  Kirchner schildert vlak voor aanvang van WOI dit schilderij. De sfeer in het schilderij is beklemmend. Die beklemmende sfeer is niet zichtbaar in de foto die ná WOI gemaakt is.

Vraag 10: 2p

Beschrijf aan de hand van de voorstelling  één  kenmerk , waardoor de beklemmende sfeer ontstaat( 1p )

Beschrijf  aan de hand van de vormgeving één kenmerk, waardoor de beklemmende sfeer onstaat ( 1p )

 

 

 

Vraag 11: 3p

The Rite of Spring: Part One: Adoration of the Earth: Dance of the Earth

Igor Strawinsky componeerde moderne muziek. In het  geluidsfragment hoor je het stuk "Danse de La Terre, Dans van de aarde". Deze muziek is kenmerkend voor het modernisme (expressionisme).

Vraag 11: 3p.

Bespreek 3 kenmerken van deze muziek waarvoor dat geldt.

Vraag 12: 4p

Ballet 'Le Sacre du Printemps', bekijk het fragment van minuut 35 t/m 38.25

Aan het begin van de 20e eeuw verandert het klassieke ballet. Veel dansers en choreografen maken zich los van de strenge regels en ontwikkelen nieuwe dansstijlen. Een goed voorbeeld van de geleidelijke dansvernieuwingen zijn Les Ballet Russes. Hun stijl vertoont zowel kenmerken van het klassieke ballet als van de nieuwe expressionistische dans. Een hoogtepunt in het repertoire van de Ballets Russes was Le Sacre du Printemps dat in 1913 in première ging. Dit ballet gaat over een lenteritueel voor de goden, die de aarde na de winter weer vruchtbaar moeten maken.

Lees tekst 1 bekijk het filmfragment

 

Tekst 1

 

De baanbrekende choreografie was in handen van Nijinski, die de dans nauw verbond met de inhoud van het verhaal van het lenteoffer.

 

Vraag 12: 4p

Bespreek 2 manieren waarop de choreografie aansluit bij de inhoud van het verhaal.

Betrek beide aspecten: choreografie (de compositie van bewegingen op muziek) en inhoud in beide antwoorden.

 

 

Vraag 13: 2p

Egon Schiele: zelfportret
Egon Schiele: zelfportret

Aan het einde van de negentiende en het begin van de twintigste eeuw vonden er op wetenschappelijk en technisch gebied ontwikkelingen plaats waardoor nieuwe inzichten ontstonden over de mens en de wereld. De belangstelling voor de werking van de menselijke psyche groeide. Beeldend kunstenaars lieten zich door deze ontwikkelingen inspireren.

Egon Schiele (1890-1918) portretteerde zichzelf op een andere manier dan tot dan toe gebruikelijk was in de portretkunst. Het bovenstaande zelfportret is hiervan een voorbeeld.

 

Vraag 13: 2p

Geef aan waarin het zelfportret van Schiele afweek van de gebruikelijke manier van portretteren. Betrek twee aspecten van de vormgeving in je antwoord.

Vraag 14: 2p

Brancusi: Madamme Pogany; 1913
Brancusi: Madamme Pogany; 1913

Lees onderstaande tekst: uitspraak van Brancusi.

"Er zijn idioten die mijn werk abstract noemen. Dat wat zij abstract noemen is het meest realistische. Het echte is niet het zichtbare maar de idee, de essentie van dingen"

 

Vraag 14: 2 punten

Bekijk bovenstaande afbeelding van de portretbuste die Brancusi gemaakt heeft.

Leg aan de hand van het kunstwerk uit wat Brancusi bedoelt met zijn uitspraak.  Betrek de begrippen abstractie en essentie in je antwoord.

 

Vraag 15: 2p en vraag 16: 2p

Tekst: FUTURISTISCH MANIFEST

1.Wij willen de liefde voor het gevaar bezingen, de vertrouwdheid met energie en roekeloosheid.

2. Moed, vermetelheid en rebellie zullen essentiële elementen van onze poëzie zijn.

3. Tot nu toe verheerlijkte de literatuur de peinzende onbeweeglijkheid, extase en slaap. Wij willen de agressieve beweging verheerlijken, de koortsachtige slapeloosheid, de snelle passen, de salto mortale, de oorvijg en de vuistslag.

4. Wij verklaren dat de grootsheid van de wereld verrijkt is met een nieuwe schoonheid: die van de snelheid. Een race-auto, zijn motorkap versierd met dikke buizen als slangen met explosieve adem... een ronkende auto die als hij rijdt op een mitrailleur lijkt, is mooier dan het klassieke beeld Nikè van Samotrake

5. Wij willen een hymne brengen aan de man achter het stuur, wiens ideale lans voortschiet over de aarde, die op haar beurt ook weer weggeschoten is in het circuit van haar baan.

6. De dichter moet zich vol vuur, schittering en mildheid overgeven, om zo de geestdriftige moed der oerelementen te vergroten.

7. Er bestaat slechts nog schoonheid in de strijd. Een kunstwerk dat geen agressief karakter heeft kan nooit een meesterwerk zijn. Poëzie moet opgevat worden als een heftige aanval op de onbekende machten, om ze zo te dwingen zich aan de mens te onderwerpen.

8. Wij staan op de verste uitloper van het gebergte der eeuwen!... Waarom zouden wij achterom moeten kijken als we de mysterieuze deuren van het Onmogelijke willen openrammen? Tijd en Ruimte zijn gisteren gestorven. Wij leven reeds in het absolute, want we hebben de eeuwige, alomtegenwoordige snelheid reeds gecreëerd.

9. Wij willen de oorlog verheerlijken –enige hygiëne van de wereld– militarisme, patriottisme, de verwoestende daden der anarchisten, de mooie ideeën waarvoor men sterft, en de minachting voor de vrouw.

10. Wij willen de musea vernietigen, de bibliotheken, academies van elke soort, en strijden tegen moralisme, feminisme en tegen ieder soort opportunistische of vulgaire lafheid.

De futuristische kunstenaars waren erop uit om te provoceren. Dat deden zij met kunstwerken en talloze manifesten. De tekst is een gedeelte uit het “ Futuristisch manifest” van Filippo Marinetti. Een provocatie uit dit manifest is bijvoorbeeld de oproep om alle musea en bibliotheken te vernietigen.

 

Vraag 15: 2p

Leg uit waarom futuristen vonden dat musea en bibliotheken vernietigd zouden moeten worden.

 

Vraag 16: 2p

Noem nog twee andere, duidelijke provocaties uit dit manifest. Leg bij beide uit waarom het provocerend is.

EINDE TOETS