Les 1 - Teksten kiezen en analyseren (TLK6)

Les 1 - Teksten kiezen en analyseren (TLK6)

Inleiding lessenserie

Zegt een tekst letterlijk wat er staat? Of zit er meer achter? Soms zijn teksten heel zakelijk geschreven en soms zie je er zelfs scheldwoorden in staan die je zelf ook zou gebruiken. In teksten vind je vaak een bepaalde schrijfstijl terug waarin er specifieke woorden gebruikt worden en waarin de stijl af te leiden is uit de formele en informele taal. Op deze manier komt ook de blik van de schrijver tot uiting.

 

In deze lessenserie gaan we een tekst zoeken waarin we gaan kijken naar de woordassociaties, de blik van de schrijver en de formele en informele taal. Nadat we de tekst bekeken en geanalyseerd hebben in de eerste les, herschrijven we de tekst in de tweede les door te kiezen uit één van deze drie onderdelen. Je mag de tekst dus herschrijven door de woorden te veranderen, de blik van de schrijver aan te passen of de tekst om te zetten in formele of informele taal. In de derde les presenteren we elkaar de teksten en gaan we in gesprek over het effect van veranderingen in woordassociaties/de blik van de schrijver/formele en informele taal.

Tekst kiezen

Aan de slag!
 

Je gaat een tekst kiezen. Je tekst moet minimaal een half A4 zijn en moet maximaal 1 A4 lang zijn. 

Je mag kiezen uit de volgende teksten:

  • Stuk uit je lievelingsboek
  • Column
  • Gedicht
  • Songtekst (Nederlands)
  • Zelf geschreven stuk 

Tekst analyseren

Nu je de tekst gekozen hebt, ga je in een worddocument de tekst analyseren. 

Dit doe je op drie manieren:

 

- je gaat kijken naar de woordassociaties

- je gaat kijken naar de blik van de schrijver 

- je gaat kijken naar de formele/informele manier van schrijven

Woordassociaties

Wat ga je doen? 

Je kiest nu vier woorden uit de tekst. Eerst ga je opschrijven wat voor associaties je hebt met de tekst. Waar denk jij aan als je een bepaald woord ziet? Vervolgens zoek je in het woordenboek op wat zo'n woord daadwerkelijk betekent. Hieronder zie je een voorbeeld. Vervolgens vul je zelf de tabel in. 

Voorbeeld

Woorden

Associaties

Woordenboek

Schoonheid

Schoonheid associeer ik met mooi. Alles wat ik mooi vind. Ik denk helaas ook aan de schoonheidsidealen van nu. Deze worden bepaald door de maatschappij. Ik associeer schoonheid ook met natuur. Alles in zijn natuurlijke staat is schoonheid, zo is de mens dat ook.  

Schoon·heid (de; v)

 

1de eigenschap mooi te zijn2(meervoud: schoonheden) iets moois: zij is een schoonheid!

 

 

Leeg

Woorden

Associaties

Woordenboek

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Blik van de schrijver

Wat is volgens jou de blik van de schrijver? Beantwoord de vragen in het worddocument.

 

- Was hij boos, verdrietig, blij toen hij/zij de tekst schreef? Of zie je geen emoties terug? Welke emoties zie jij terug? 

- Wat denk je dat de schrijver duidelijk wil maken. Wat is zijn boodschap? 

- Wat voor type persoon zie jij terug in de schrijver? Zou het een man of vrouw zijn? Hoe denk je dat hij/zij eruit ziet?

- Op welk moment in zijn of haar leven denk je dat de schrijver de tekst geschreven heeft? Jong/oud?

formeel/informeel

Kijk op de volgende website naar de regels van een formele schrijfstijl:

https://www.scribbr.nl/academische-stijlregels/schrijfstijl-scriptie-verbeteren/ 

 

Is jouw tekst formeel of informeel geschreven? waar herken je dat aan?

 

Benoem 5 kenmerken waaraan je ziet dat de tekst formeel of informeel is. 

Afsluiting

Je hebt nu op drie manieren naar je tekst gekeken. De volgende les ga je je tekst herschrijven door aandacht te zetten op één van de drie onderdelen.

 

 

  • Het arrangement Les 1 - Teksten kiezen en analyseren (TLK6) is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Maria Hamid
    Laatst gewijzigd
    2022-02-28 16:52:16
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    In deze les gaan jullie een tekst kiezen en die analyseren op drie manieren. In de volgende les ga je je tekst herschrijven.
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur 0 minuten

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van