Stijl Lj 3 - Koers

Stijl Lj 3 - Koers

Grammatica - Stijl

Intro

Bekijk de volgende twee zinnen:

Een aantal mensen komen altijd te laat.

Een aantal mensen komt altijd te laat.


Welke zin is goed, denk je? Of zijn ze allebei goed?

Het is belangrijk dat het onderwerp en persoonsvorm allebei in het enkelvoud of allebei in het meervoud staan. Dat noem je congruentie en onder andere daarover gaat deze opdracht.

 

Wat kan ik straks?


Aan het eind van deze opdracht kun je

  • aangeven hoe je zelfstandig of bijvoeglijk gebruikte bijvoeglijke naamwoorden, telwoorden en voornaamwoorden schrijft;
  • omschrijven wat congruentie in een zin inhoudt;
  • aangeven in welke gevallen je in een zin delen kunt weglaten;
  • foutief gebruik van congruentie en samentrekking herkennen.

 

Wat ga ik doen?

Activiteiten

Aan de slag

Stap

Activiteit

Stap 1

 

1) Bestudeer de theorie zelfstandig of bijvoeglijk gebruikte bijvoeglijke naamwoorden, telwoorden en voornaamwoorden.

 
Bekijk de video.  
Maak de oefening.  
   

2) Bestudeer de theorie 'Congruentie' en maak de oefening.

Stap 2

Bestudeer de theorie 'Samentrekking', bekijk de video en maak de oefening.

Afronding

Onderdeel

Activiteit

Samenvattend

Hier vind je de theorie die hoort bij deze opdracht.

Eindopdracht

Maak de eindopdracht: een toets + antwoordmodel voor een klasgenoot over bijvoeglijke naamwoorden, congruentie en samentrekking.

Terugkijken

Terugkijken op de opdracht.

​
Tijd
Voor de hele opdracht heb je ongeveer 1 lesuur nodig.

Zelfstandig gebruik

Zelfstandig of bijvoeglijk gebruikte bijvoeglijke naamwoorden, telwoorden en voornaamwoorden

  • Zelfstandig gebruikte woorden krijgen -n als ze op mensen slaan die niet in de dezelfde zin genoemd worden.
  • Zelfstandig gebruikte woorden krijgen geen -n als ze op mensen slaan die wel in dezelfde zin genoemd worden.
  • Zelfstandig gebruikte woorden krijgen geen -n als ze op dieren, planten of dingen slaan.
  • Bijvoeglijk gebruikte woorden krijgen geen –n: vele aanwezigen, beide gemeenten, alle medewerkers, enkele glazen bier.

Bekijk het filmpje:


Bekijk de voorbeelden op Kennisbank Nederlands.

KB: Zelfstandig gebruik

Maak nu de volgende opdracht.

 

Opdracht 15:Zelfstandig gebruik

Aan de slag

Stap 1: Congruentie

Bestudeer de theorie over congruentie.

Maak de oefening.

 

Bekijk ook de volgende video over fouten die gemaakt worden bij congruentie.

Maak nu de oefening.
Heb je een antwoord fout? Lees dan de uitleg aan het eind van de oefening.

Stap 2: Samentrekking (weglating)

SamentrekkingBestudeer de thoerie over het weglaten van een woord of een of  meerdere zinsdelen.

Foutieve samentrekking

Bij een foutieve samentrekking is iets verkeerds weggelaten, dit kan alleen als betekenis, functie en getal hetzelfde zijn

  • In onze straat wordt een verkeersdrempel aangelegd en huizen gebouwd.
    Verschillend getal: straat is enkelvoud, huizen is meervoud
  • Jenny gaf haar man de jam en haar zoontje een pak slaag.
    Verschillende betekenis: de jam geven betekent iets anders dan een pak slaag geven
  • Zij heeft haar vriendin opgebeld en gezegd dat ze niet komt.
    Verschillende functie: haar vriendin is lijdend voorwerp in het eerste gedeelte en in het tweede gedeelte is het meewerkend voorwerp (ze heeft aan haar vriendin gezegd)
  • De inbreker heeft de man een klap gegeven en daarna beroofd.
    Verschillende functie: de man is meewerkend voorwerp in het eerste gedeelte (aan de man een klap gegeven), de man is lijdend voorwerp in het tweede gedeelte.

Afronding

Samenvattend

Hier vind je de theorie die hoort bij deze opdracht.

Eindopdracht

Eindproduct

Als eindopdracht ga je zelf een toets samenstellen over weglatingen en congruentie.
Het is de bedoeling dat je een toets maakt voor je klasgenoten, waarin foutieve zinnen zitten over dit onderwerp. Je klasgenoten moeten de fouten in de toets kunnen opsporen.

Maak een Google-document aan, wat je later met twee klasgenoten kunt delen. Sla het op in je eigen omgeving.
Vervolgens bedenk je zes zinnen die passen bij het thema 'Jouw toekomst'.
Zorg dat in vijf van de zes zinnen een fout zit.
Zorg dat je de antwoorden op deze zinnen in een apart document bewaard.

Laat de toets maken door twee klasgenoten.
Natuurlijk maak jij de toets die zij ontworpen hebben.
Kijk het werk van je klasgenoten na. Hebben ze een voldoende gehaald voor de toets?
Heb jij een voldoende gehaald voor de toets die zij samengesteld hebben?

Beoordeling

Laat de toets beoordelen door je docent. Bij de beoordeling zal de docent letten op:

  • Heb je voldoende (foutieve) zinnen gemaakt, waarin samenstellingen of weglatingen voorkomen?
  • Heb je zinnen bedacht die aansluiten bij het thema?
  • Heb je geen taalfouten in de toets gemaakt?
  • Zijn de vragen door je klasgenoten goed beantwoord?
  • Heb jij de toets van je klasgenoten met goed resultaat gemaakt?

 

Terugkijken

Intro

  • Vond je de twee zinnen een duidelijk voorbeeld? Wist je gelijk welke zin fout was?

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
    Kun je het foutief gebruik van weglating in een zin corrigeren?

Hoe ging het?

  • Inhoud
    Kun je uitleggen wat congruentie en weglating (samentrekking) met elkaar te maken hebben?
  • Eindopdracht
    Wat vond je van de eindopdracht? Vond je het lastig foutieve zinnen te bedenken met weglating of congruentie?
    Heb je de toets van de klasgenoot goed gemaakt?

  • Het arrangement Stijl Lj 3 - Koers is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Lean Nahar
    Laatst gewijzigd
    2025-05-11 15:59:47
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Je oefent met de samentrekking.
    Leerniveau
    HAVO 3;
    Leerinhoud en doelen
    Schrijven; Spelling, interpunctie en grammatica; Nederlands; Schrijfvaardigheid;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    3 uur 0 minuten
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, leerlijn, rearrangeerbare

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    Nahar, Lean. (z.d.).

    Onderdelen Spelling - Koers

    https://maken.wikiwijs.nl/183914/Onderdelen_Spelling___Koers

    VO-content Nederlands. (2020).

    Grammatica - Stijl h3

    https://maken.wikiwijs.nl/80834/Grammatica___Stijl_h3

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Zelfstandig gebruik

    Congruentie

    Samentrekking

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van