Wikiwijs Normandiërs veroveren Engeland
Inleiding
Welkom bij mijn Wikiwijs!
Vandaag gaan jullie op een nieuwe manier de stof van paragraaf 5.2 De Normandiërs veroveren Engeland leren. Op deze pagina zullen jullie alles vinden om het komende uur door te komen. Door rechtsonder op de pijl te klikken ga je automatisch naar het volgende kopje toe. Heel veel succes!
Hoofdstuk 5: koningen, kastelen en kruistochten, the battle of Hastings, Joseph Martin Kronheim (1810–96)
Leerdoelen
Voor vandaag heb ik een aantal leerdoelen opgesteld die je aan het einde van de les moeten weten!
Aan het einde van de les kan je
- Uitleggen waarom 1066 een belangrijk jaar is in de geschiedenis van Engeland
- Uitleggen waarom koning willem de normandische strijders beloonde met land
- Uitleggen hoe de strijd om de macht binnen Engeland leidde tot het opstellen van de Magna Carta
- Uitleggen hoe centralisatie leidde tot een behoorlijke botsing tussen kerk en staat
Voorkennis
Het is bijna tijd om aan de lesstof te beginnen. In deze paragraaf gaan we zien dat de Normandiërs Engeland veroveren en een ontwikkeling van centralisatie. Alleen hoe zagen de steden in middeleeuwen er nou eigenlijk uit? Bekijk het filmpje hieronder!
lesinhoud
De slag bij Hastings
Het jaar 1066 is een belangrijk jaar in de geschiedenis van Engeland. In dit jaar stierf de Engelse koning Edward zonder kinderen. Harold, de belangrijkste graaf van Engeland, volgde Edward op.
In Frankrijk was er echter de normandische hertog Willem die vond dat hij ook recht had op de Engelse troon. Hij was tenslotte een neef van Edward en bovendien zei Willem, dat Harold hem eerder een eed van trouw had gezworen! Dat betekende dat Harold hem als koning had erkend en dus moest hij toch eigenlijk de koning worden.
Harold was het daar niet mee eens. Hertog willem liet het daar niet bij zitten. In de natte herst van 1066 stak Willem met zoveel mogelijk ruiters en soldaten het kanaal over naar Engeland. Harold was natuurlijk niet op zijn achterhoofd gevallen en maakte zich op voor de strijd! Bij het kustelijke plaatsje Hastings ontmoette de legers van Harold en Willem elkaar. Het ging er heftig aan toen! Overal werd er gevochten en vlogen pijlen in het rond. De Franse ruiters bleken te sterk voor de Engelse voetsoldaten. Terwijl dit allemaal gebeurde werd Harold ook nog geraakt door een pijl in zijn oog! Dat was dan ook het einde van de slag bij Hastings. De Normandiërs hadden de Engelsen in minder dan een dag helemaal verpletterd. Willem nam de macht over en op 25 december 1066 werd hij de nieuwe koning van Engeland.
De Slag van Stamford Bridge. Schilderij van Peter Nicolai Arbo. Bron: Wikimedia Commons (Publiek domein).
Willem en zijn leenmannen
Willen en zijn leenmannen kennisclip
Centraal bestuur
Tijd vliegt voorbij en het koningschap van Willem komt ten einde. De koning die Willem opvolgden, onderhielden net als Willem een sterke band met het vasteland. Ze bezaten nog steeds land in Frankrijk en verbleven daar af en toe. Als ze in Frankrijk waren, moesten anderen ervoor zorgen dat Engeland gereheerd werd. Daarom was een goede organisatie van het bestuur erg belangrijk. Hierin liep Engeland voor op de rest van Europa. Er was bijvoorbeeld een centrale rekenkamer waar alle koninklijke belastingen greregeld werden.
Soms leidde centralisatie van het bestuur tot een strijd om de macht. De Engelse adel had bijvoorbeeld moeite met de grote macht van de koning. Ruzie over de rechten en plichten van de adel en de koning leidde in de 13e eeuw tot het opstellen van een belangrijk document, de Magna Carta. Daarin stond onder andere dat ook de koning zich aan de wet moest houden. Dat was toen echt iets nieuws, want hiervoor en in andere landen bepalen de koningen de wet. Echter was het zo dat als het de koning uitkwam, hij zich niet aan die nieuwe wet hield.
Kijkt het filmpje hieronder over de Magna Carta! Het filmpje is in het engels maar heeft nederlandse ondertiteling.
Moord op bisschop Becket
Toen koning Hendrik de tweede in de 12e eeuw rechtbanken instelde waar alle vrije mannen onder vielen, protesteerde kerk hevig. De geestlijken in Engeland vonden dat ook zij konden rechtspreken en dat niet alleen de koning en zijn ambtenaren het voor het zeggen mochten hebben.
Er warem namelijk al geestlijke rechtbanken en die verloren nu macht en inkomsten. Aartsbisschop Thomas Becket ging klagen bij de koning. De koning wilde er echter niks van horen en hield voet bij stuk. Hij vond dat als koning hij het recht had om dit te bepalen. De ruzie liep zo uit de hand dat de bisschop Thomas Becket uiteindelijk word vermoord. Zo zie je dat de centralisatie leidde tot een behoorlijke botsing tussen de kerk en staat!
https://www.meisterdrucke.com/impressoes-artisticas-sofisticadas/Unbekannt/728381/Assassinato-de-Thomas-a-Becket,-1170.html
Korte check
Oefening: Oefenen met begrippen
Goed zo!
Je hebt alle vragen beantwoord. Je kunt je
antwoorden bekijken door terug te gaan naar
de vragen.
Opdracht!
Volledige instructie
We gaan nu de stof van paragraaf 5.2 de Normandiërs veroveren Engeland samenvatten. Dit gaan we doen door middel van een mindmap te maken. Hierdoor kun je een beter overzicht krijgen van de lesinhoud op de wikiwijs!
Deze mindmap gaan wij maken op 'Coggle.it'. Een verdere instructie voor hoe coggle werkt kan je vinden bij het kopje 'ICT toepassing'. Het is handig om deze eerst te bekijken voordat je aan de slag gaat!
Wat: jullie maken een mindmap over paragraaf 5.2 de Normandiërs veroveren Engeland.
Hoe: ga naar de website https://coggle.it/ en maak een account aan.
Hulp: Je mag rustig met elkaar overleggen of steek je hand op en ik ben zo bij je!
Tijd: 20 minuten inclusief het lezen van de handleiding.
Klaar: Je kan verder met de wikiwijs.
Resultaat: een mindmap met informatie van de vier teksten bij lesinhoud.
ICT toepassing
Welkom bij de handleiding van coggle. Sommigen van jullie zullen al eens eerder een mindmap gemaakt hebben. Toch is het handig om dit even door te lezen! Want deze keer gaan jullie dit maken op de website van https://coggle.it/. Hieronder heb ik een aantal stappen voor jullie uitgewerkt die je kan volgen en daarbij een onafgemaakt voorbeeld.
Loop de onderstaande stappen langs:
- In het grote vakje in het midden zet je het onderwerp De Normandiërs veroveren Engeland neer.
- Vervolgens maak je maximaal vier deelonderwerpen die vanuit het midden komen. De tekst zet je in de vakjes.
- Door op de + te drukken kan je een nieuwe tak maken. Hierin kan je de deelonderwerpen neerzetten en verdere informatie neerzetten.
- Probeer het kort te houden. Gebruik een paar woorden en probeer geen zinnen neer te zetten!
Voorbeeld Mindmap
Tijd voor een test
https://nl.vecteezy.com/vector-kunst/98061-je-kunt-het-illustratie-doen
Afsluiting
Feedback
Dit was het al weer! Het was natuurlijk echt wat anderds dan de normale lessen. Zelf ben ik heel benieuwd wat jullie van de wikiwijs vonden en deze manier van lessen volgen. Complimenten voor iedereen die hier gekomen is.
Hieronder vind je een link naar mijn padlet. Hier kun je een berichtje plaatsen om mij te laten weten wat je er van vondt en of je dit vaker zou willen doen. Als je nog tips hebt of gewoon een complimentje wil neerzetten, mag dat altijd!
https://padlet.com/brorbrent/ct95gcmnxdrf5b9y
Voor de volgende les
In de volgende les gaan we kijken hoe de eerste kruistochten ontstaan en deze verlopen. Daarnaast kan je zelfstandig aan de slag met de opdrachten uit het werkboek.
Op de planning voor deze week staan de opdrachten: 12 - 13 - 19 - 20 - 21 - 22 - 24 - 25 - 27 en 28 op bladzijde 150 tm 154 inn je werkboek, succes!
Belangrijke begrippen
Domein: Het landgoed dat een leenheer in bezit had.
Leenmannen: Ontvanger van een leen. In ruil daarvoor moest de leenman zijn leenheer helpen met het bestuur en oorlog
Centrale rekenkamer: Een plek waar een groep mensen de inkomsten en uitgaven van de koning controleerde en bijhielden
Centralisatie: Het streven van een koning of regering om vanuit een stad het land centraal te besturen
Magna Carta: Document uit 1215 waarin de Engelse adel en de koning regels vastlegden over bijvoorbeeld belastingen en straffen
Bronnenlijst
Een middeleeuwse stad
