In deze les gaan we kijken naar de eerste paragraaf van hoofdstuk 10. Deze paragraaf heet ´bloemetjes en bijtjes´ en alles wat jullie hierover moeten weten staat uitgelegd.
Ook zijn er wat oefenopgaven beschikbaar. Deze zullen als huiswerk worden opgegeven voor de volgende les.
Er is een kopje van de tweede paragraaf genaamd ´voortplanting bij dieren´. Hier vind je een kennisclip; bekijk deze alvast voor de volgende les! Zo ben je goed voorbereid.
Leerdoelen:
na dit onderdeel ;
- Kun je uitleggen wat ongeslachtelijke voortplanting.
- Kun je uitleggen wat geslachtelijke voortplanting.
- Weet je dat er verschillende manieren zijn hoe dieren elkaar verleiden tot voortplanting.
- Heb je geleerd hoe verschillende dieren voor hun jongen zorgen.
Paragraaf 1
10.1.1 Onderdelen van een bloem
Bloemen dienen voor de voortplanting.
Veel bloemen hebben mooie kleuren om insecten aan te trekken
Kroonblad: meestal gekleurd blad dat bij veel bloemen dient om insecten aan te lokken.
Stempel: bovenste, vaak plakkerige deel van het vruchtbeginsel.
Helmknop: bovenste gedeelte van de helmdraad waar stuifmeel gevormd wordt.
Helmdraad: draad waar de helmknoppen aan vast zitten.
Vruchtbeginsel: onderste deel van de stamper.
Stijl: deel van de stamper tussen vruchtbeginsel en stempel.
Zaadknop: hierin bevindt zich de eicel.
Bloembodem: stuk van de stengel waar het vruchtbeginsel op staat.
Kelkblad: meestal groen blad dat de knop beschermt.
Bloemsteel: stengel waar de bloem aan vast zit.
10.1.1 geslachten bij een bloem
Veel bloemen bestaan uit een mannelijk deel en een vrouwelijk deel. Het vrouwelijke deel van de bloem is de stamper. De stamper bestaat uit stempel, stijl en vruchtbeginsel.
In het vruchtbeginsel zitten zaadbeginsels. In de zaadbeginsels liggen eicellen klaar voor de bevruchting. De eicellen zijn de vrouwelijke geslachtscellen van de bloem. Het zaadbeginsel groeit na bevruchting uit tot een vrucht.
Stempel: bovenste, vaak plakkerige deel van het vruchtbeginsel.
Stijl: stuk van de stamper tussen het vruchtbeginsel en de stempel.
Vruchtbeginsel: onderste deel van de stamper.
Eicel: Vrouwelijke voortplantingscel.
Kern: bevat de chromosomen met de erfelijke eigenschappen.
Zaadbeginsel: ontwikkelt zich na bevruchting tot zaadje.
De meeldraad is het mannelijke deel van een bloem.
De meeldraad bestaat uit een helmknop en een helmdraad. In helmhokjes worden stuifmeelkorrels aangemaakt. Dit zijn de mannelijke voortplantingscellen van de bloem.
Helmknop: De helmknop bestaat uit enkele helmhokjes.
Stuifmeelkorrel: Stuifmeelkorrel zijn te vergelijken met zaadcellen bij dieren.
Helmhokje: In de helmhokjes worden stuifmeelkorrels gemaakt.
Helmdraad: De helmdraad draagt een helmknop.
10.1.2 Eenslachtige en tweeslachtig bloemen
Het vrouwelijke geslachtsorgaan van een plant is de stamper.
De meeldraden zijn de mannelijke geslachtsorganen.
Sommige bloemen hebben zowel stampers (met eicellen) als meeldraden (met stuifmeelkorrels).
Deze bloemen zijn zowel mannelijk als vrouwelijk. Ze zijn tweeslachtig.
Er zijn ook bloemen die alleen stampers hebben of alleen meeldraden.
Deze bloemen zijn éénslachtig.
De zwarte els is een boomsoort met eenslachtige bloemen.
De kleine bloemen bevatten alleen stampers.
De grote, hangende bloemen (katjes) bevatten alleen meeldraden.
Voor de voortplanting hebben planten verschillende trucjes. Zo zijn er planten die insecten aantrekken met zogenaamde 'schijnbloemen'. Dit zijn bloemen die geen voortplantingsorganen hebben zoals stamper en meeldraden. Deze 'schijnbloemen' noemt men ook wel 'ongeslachtelijke' bloemen. In de link van Naturalis lees je meer!
Bij tweeslachtige bloemen bevinden eicellen en stuifmeelkorrels zich in één bloem en dus ook op één plant. Een plant met tweeslachtige bloemen is dus altijd eenhuizig.
De zwarte els heeft op dezelfde boom mannelijke als vrouwelijke bloemen. De zwarte els is dus eenhuizig met eenslachtige bloemen.
Een wilgenkatje is een eenslachtige bloem van de wilgenboom. Dit katje bevat alleen meeldraden en is eenslachtig. Op een andere wilgenboom staan stamperkatjes. De wilg is dus tweehuizig.
Oefenopgaven Biologiepagina
Link oefenopgaven
In de link hieronder vinden jullie allerlei oefenopgaven van biologiepagina die passen bij dit hoofdstuk.
Het is de bedoeling dat jullie aan het einde van het hoofdstuk alle oefenopgaven hebben gedaan!
Onder dit kopje vinden jullie een kennisclip over paragraaf 10.3 Voortplanting bij dieren. Ik wil dat jullie deze kijken als huiswerk voor de volgende les, zodat we alvast voorbereid aan de slag kunnen komende week!
Jullie gaan een oefentoets maken over deze stof. Zo kan ik zien hoeveel kennis jullie al hebben. Door op de link te klikken ga je starten. Veel succes!
Het arrangement Hoofdstuk 10 Voortplanting is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Amber Witvliet
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2022-04-28 15:44:34
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Tijdens deze les gaan we kijken naar paragraaf 1 van hoofdstuk 10. Hier gaan we kijken naar de basis van planten, welke onderdelen ze hebben en welke geslachten er zijn. Ook is er een extra deel uitleg over voortplanting bij dieren. Hier staat een kennisclip van in de Wikiwijs met wat opdrachten die jullie kunnen boefenen.
Leerniveau
VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2;
Leerinhoud en doelen
Groei en ontwikkeling;
Mens en natuur;
Natuur en leven;
Tijdens deze les gaan we kijken naar paragraaf 1 van hoofdstuk 10. Hier gaan we kijken naar de basis van planten, welke onderdelen ze hebben en welke geslachten er zijn. Ook is er een extra deel uitleg over voortplanting bij dieren. Hier staat een kennisclip van in de Wikiwijs met wat opdrachten die jullie kunnen boefenen.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
10.3
