Rembrandt van Rijn

Rembrandt van Rijn

Welkom

Kennisclip

Inleiding & lesdoelen

Bij deze les zullen jullie leren over het leven van misschien wel de bekendste schidler van de Nederlandse geschiedenis, Rembrandt van Rijn. Jullie zullen leren over zijn leven en een paar van zijn meest bekende werken. Ik heb voor jullie een introductie filmpje gemaakt naar het onderwerp en ik hoop dat jullie veel van de les zullen opsteken.

Voor deze les heb ik een aantal lesdoelen opgesteld. Zo verwacht ik de volgende dingen van jullie aan het eind van de les;

- Aan het einde van de les kan je uitleggen wie Rembrandt van Rijn is.

- Aan het einde van de les kan je uitleggen waarom Rembrandt van Rijn arm stierf.

- Aan het einde van de les kan je twee van Rembrandt zijn meesterwerken benoemen.

- Aan het einde van de les kan je de reden benoemen waarom Rembrandt weer populair werdt na zijn dood.

Het offer van Abraham. Geschilderd in 1635.
Het offer van Abraham. Geschilderd in 1635.

Rembrandt van Rijn

Vroege leven van Rembrandt

Rembrandt wordt geboren op 15 juli 1606 in Leiden. Hij is het op een na jongste kind uit een familie van tien kinderen. Toen Rembrandt zeven jaar was ging hij naar de Latijnse school, dit kan je vergelijken met een gymnasium. Op deze Latijnse school leerde Rembrandt kalligrafie en schilderen.

In 1620, toen Rembrandt pas 14 jaar was ging hij naar de universiteit van Leiden. Hier studeerde hij als letterenstudent. Letteren is je bezighouden met het onderzoeken van teksten. uiteindelijk verliet Rembrandt de studie en werd bij een Leerling bij een Leidse schilder.

 

 

De anatomische les van Dr. Nicolaes Tulp. Geschilderd in 1632.
De anatomische les van Dr. Nicolaes Tulp. Geschilderd in 1632.

Rembrandt wordt schilder

Nadat Rembrandt zijn tijd als student er op zat in Leiden besloot hij als leerling verder te gaan bij een schilder in Amsterdam. In 1625 begint Rembrandt voor zichzelf in Leiden, zijn vroege schilderijen laten een sterke invloed zien van zijn leermeester uit Amsterdam. In 1628 nam Rembrandt zijn eerste leerling aan en zijn bekendheid groeide.

De buurman van de amsterdamse leermeester van Rembrandt was een kunsthandelaar die Rembrandt hielp met de eerste stappen zetten in het verkopen van zijn kunst. Een van zijn eerste kopers was dan ook een Amsterdamse handelaar. In 1631 werdt Rembrandt meer bekend om zijn eigen stijl en hij vertrok kort daarna naar Amsterdam. Tussen 1631 en 1635 maakte Rembrandt veel portretten voor rijke Amsterdamse handelaren.

In 1634 werd Rembrandt lid van de schildersgilde en trouwde hij met zijn vrouw Saskia Uylenburgh. Na het huwelijk bleven Rembrandt en Saskia in het huis en de werkplaats wonen van de oom van Rembrandt. De oom van Saskia was de zakenpartner van Rembrandt.

De samenzwering van de Bataven onder Claudius Civilis. Geschilderd in 1661-1662
De samenzwering van de Bataven onder Claudius Civilis. Geschilderd in 1661-1662

De doorbraak

In 1635 huurde Rembrandt zijn eigen huis voor 600 gulden per jaar, dit is omgerekend ongeveer €50.000. Vanaf deze periode stopte Rembrandt ook met het maken van portretten en begon hij zich te focussen op historiestukken. Historiestukken zijn schilderijen van verhalen uit de geschiedenis, bijbel en de torah. Een paar jaar later in 1639 besloot Rembrandt zijn eerste huis te kopen, dit deed hij voor 13.000 gulden.

In deze periode schilderde Rembrandt een hoop van de schilderijen waardoor hij extreem veel geld binnenkreeg. Ook probeerde Rembrandt nieuwe technieken uit zoals het schilderen van landschappen. In deze periode legde Rembrandt meer de focus op diepgevoelige emoties in plaats van uitbundigheid met kleur.

In 1641 werd het eerste kind van Rembrandt en zijn vrouw Saskia geboren, dit was zijn zoon Titus. Één jaar later voltooide Rembrandt zijn bekendste werk, de nachtwacht. Rembrandt had een paar jaar aan dit schilderij gewerkt en het was dan ook een ware revolutie in de schilderswereld van de gouden eeuw. Één maand voor dat Rembrandt de nachwacht zou inleveren overleed Saskia op 14 juli 1642.

Het feestmaal van Belsazar. Geschilderd in 1636-1638.
Het feestmaal van Belsazar. Geschilderd in 1636-1638.

Van rijk naar arm

In de jaren na de dood van Saskia nam de hoeveelheid schilderijen af die Rembrandt schilderde. Hij stak zijn tijd dan ook vooral in schetsen en tekenen. Kort na de dood van zijn vrouw nam Rembrandt een verzorgster in huis om voor zijn Titus te zorgen. Rembrandt kreeg een relatie met de verzorgster en deze relatie duurde tot 1649. Rembrandt en de verzorgster kregen ruzie en Rembrandt werdt voor de rechter gesleept. Rembrandt wist de zaak te winnen, maar dit koste hem een hoop tijd en energie. Er is dan ook geen schilderij gemaakt in dit jaar. Rembrandt nam een nieuwe verzorgster aan, Hendrickje. Hendrickje kwam in de problemen met de gereformeerde kerk omdat ze een buitenhuwelijke relatie had met Rembrandt. Rembrandt kwam niet in de problemen omdat hij geen officieel lid was van de gereformeerde kerk. 

Één jaar later kwam Rembrandt in de problemen met geld. Hij was gestopt met het betalen van zijn hypotheek en had geen nieuwe portretten meer gemaakt sinds 1642. De Nederlandse republiek kwam in oorlog en dit bracht geldproblemen met zich mee. Rembrandt had een aantal schulden openstaan die opgeëist werden en deze moest hij dan ook snel zien terug te betalen.

De meeste spullen van Rembrandt werden verkocht voor een lage prijs, waaronder zijn huis. Rembrandt moest verhuizen naar een kleiner huis en zijn reputatie was beschadigd. Rembrandt bleef wel een populaire schilder en moest de schuldeisers van zich afhouden. Hendrickje en Titus besloten een kunsthandel te openen en namen Rembrandt in dienst om zo de schuldeisers weg te houden. 

In zijn laatste jaren maakte Rembrandt nog een paar werken waar zijn klanten niet geheel tevreden mee waren. Hendrickje overleed in 1663 en zijn zoon titus in 1668. Ongeveer een jaar later overleed Rembrandt zelf op 4 oktober 1669. 

De blindmaking van Simson. Geschilderd in 1636.
De blindmaking van Simson. Geschilderd in 1636.

Arm en dood maar toch beroemd

In de 19e eeuw werd Rembrandt weer in de belangstelling onder het volk, dit kwam door de opkomst van het nationalisme. De Nederlanders dachten terug aan de 17e eeuw als een hoogtepunt van de Nederlandse geschiedenis en samenleving. Hierdoor wordt het ook de gouden eeuw genoemd. In 1885 werd het Rijksmuseum in Amsterdam geopend en kreeg de Nachtwacht van Rembrandt een speciale plek op de eregallerij voor de meesters van de gouden eeuw.

Veel van Rembrandt's werk wordt opgekocht door het Rijksmuseum en hangt voornamelijk in het museum. Er zijn nog exemplaren die in privé collecties hangen maar de overheid en vereniging Rembrandt proberen zo veel mogelijk weer in Nederland te krijgen.

De nachtwacht. Geschilderd in 1642.
De nachtwacht. Geschilderd in 1642.

Meesterwerken van Rembrandt

De anatomische les van Dr. Nicolaes Tulp. Geschilderd in 1632.
De anatomische les van Dr. Nicolaes Tulp. Geschilderd in 1632.
Het offer van Abraham. Geschilderd in 1635.
Het offer van Abraham. Geschilderd in 1635.
De blindmaking van Simson. Geschilderd in 1636.
De blindmaking van Simson. Geschilderd in 1636.
Het feestmaal van Belsazar. Geschilderd in 1636-1638.
Het feestmaal van Belsazar. Geschilderd in 1636-1638.
De nachtwacht. Geschilderd in 1642.
De nachtwacht. Geschilderd in 1642.
De samenzwering van de Bataven onder Claudius Civilis. Geschilderd in 1661-1662
De samenzwering van de Bataven onder Claudius Civilis. Geschilderd in 1661-1662

Check!

Aan de slag

Voor deze opdracht zullen jullie een mindmap maken van het leven van Rembrandt. Jullie zullen dit alleen doen en jullie zullen de opdracht in coggle maken. Gebruik de tekst voor inspiratie voor de inhoud van de mindmap.

Jullie zullen inloggen op https://coggle.it/ met je schoolaccount. Maak in dit programma de mindmap en stuur deze door via de mail naar de docent als je klaar bent. Als je eerder klaar bent, steek je hand op dan gaat de docent kijken of de mindmap in orde is en daarna kan je hem versturen.

Test jezelf

Er zal nu gekeken worden of je wel echt hebt opgelet tijdens de les. Als je op de link klikt hieronder zal je bij een vragenlijst komen. Vul deze in en stuur hem daarna op.

https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSf3X32e8TpCdvXhrDaYAp434IouKJCEyf9LBvIoaaOJYkcKig/viewform?usp=sf_link

Begrippenlijst

Rembrandt van Rijn: Nederlandse schilder die leefde van 1606 tot 1669.

Saskia van Uylenburgh: Vrouw van Rembrandt van Rijn, overleden in 1642. 

Titus van Rijn: Enige zoon van Rembrandt, overleed in 1668.

De Nachtwacht: Het meest bekende schilderij van Rembrandt, geschilderd in 1642.

Feedback

Graag zou ik jullie willen vragen om deze korte vragenlijst in te vullen over de les.

 

Bronnen

- Blom, Onno, De jonge Rembrandt, Een biografie, 2019, De Bezige Bij, pag. 61-62

- Bikker, Jonathan,Rembrandt, biografie van een rebel, hoofdstuk 1606-1631

Rembrandt Documents RemDoc 1620/1

Rembrandt documents RemDoc 1631/4

Rembrandt documents RemDoc 1634/5

- Crenshaw, P. (2006) Rembrandt's Bankruptcy. The artist, his patrons and the art market in seventeenth-century Netherlands, p. 61, 76.

RemDoc 1654/11

RemDoc 1654/15 

 

  • Het arrangement Rembrandt van Rijn is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Samuel Piçarra Gomes
    Laatst gewijzigd
    2022-04-11 19:48:30
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    In deze les gaan jullie leren over Rembrandt van Rijn en een paar van zijn grootste werken.
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur 0 minuten
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Oefening Lesdoelen

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.