Voortplanting

Voortplanting

Welkom bij les 1!

Wat gaan we doen vandaag?

We gaan deze les beginnen met het thema voortplanting. Organismen doen aan voortplanting om te zorgen voor een nageslacht. We gaan deze les leren over de geslachtskenmerken en wat voor veranderingen er optreden tijdens de puberteit. Ook gaan we kijken naar het voortplantingsstelsel van de man. Later in dit hoofdstuk gaan we onder andere kijken naar het voortplantingsstelsel van de vrouw, de menstruatie, seksualiteit, zwangerschap en geboorte.

Maar eerst ben ik wel benieuwd wat jullie al weten en wat er bij jullie te binnen schiet als we het hebben over voortplanting. Hieronder staat een link met de naam 'wat weet je al over voortplanting' die je kunt aanklikken. Je komt dan op een site waar je je antwoorden in kunt vullen.

Wat weet je al over voortplanting?

Omdat voortplanting en alles wat daarbij komt kijken heel divers is wil ik ook graag jullie input hebben voor dit thema. Heb je vragen over iets? Wil je meer van een bepaald onderwerp weten? Of wil je dat een onderwerp wordt aangekaart in de les? Laat het mij in de Google Forms onder deze tekst weten zodat ik dit in de lessen kan behandelen. Het kan ook zijn dat er na deze les wat in je opkomt, dan mag je altijd terug naar hier en het invullen.

Lukt het niet om in Google Forms wat in te vullen? Dan heb ik daaronder nog een link gezet met de naam 'vul hier je vragen of ideeen in' die je naar de website stuurt, hier kan je het ook invullen.

Onthoudt, niks is gek of raar! Ook blijft alles anoniem. Heb je geen vraag of idee dan is dat ook prima, dan mag je verder naar de lesdoelen.

Vul hier je vragen of ideeën in

Lesdoelen

  • Aan het einde van deze les kun je de primaire en secundaire geslachtskenmerken noemen.
  • Aan het einde van deze les kun je de lichamelijke, geestelijke en sociale veranderingen in de puberteit noemen.
  • Aan het einde van deze les kun je de delen van het voortplantingsstelsel van de man noemen met de functies en kenmerken.

Basisstof 1: Je verandert...

Lichamelijke veranderingen

Jongens en meisjes zien er anders uit. Je kunt hierbij onderscheid maken tussen geslachtskenmerken.  Dit geldt ook voor een jongen en een man en een meisje en een vrouw. Het lichaam verandert als je in de puberteit komt.

We maken onderscheid tussen primaire geslachtskenmerken en secundaire geslachtskenmerken. Primaire geslachtskenmerken zijn al bij de geboorte van een kind aanwezig. Aan de vagina kun je bijvoorbeeld zien dat het een meisje is, en bij een penis kun je zien dat het een jongetje is.

Als je in de puberteit komt verandert je lichaam. Je begint met groeien, je krijgt een groeispurt. Maar je verandert ook op een andere manier. Meisjes krijgen bijvoorbeeld borsten en bredere heupen, jongens krijgen een lagere stem en baardgroei. Dit zijn voorbeelden van secundaire geslachtskenmerken. Deze worden dus pas zichtbaar in je puberteit.

Al deze veranderingen komen niet allemaal tegelijk. De ene persoon ervaart dit misschien al op een leeftijd van 10 jaar, de ander pas veel later. Iedereen heeft zijn eigen tempo! Ook kan het zijn dat bepaalde secundaire geslachtskenmerken helemaal niet komen. Zo heeft bijvoorbeeld niet iedere man een baardgroei.

Geestelijke veranderingen

Je verandert niet alleen lichamelijk, maar je verandert ook geestelijk als je in de puberteit komt. Misschien heb je bij jezelf al gemerkt dat je bijvoorbeeld zelfstandiger bent geworden of dat je emoties snel veranderen. Dit komt omdat er ook veranderingen in je hersenen optreden als je in de puberteit komt. In je hersenen zit namelijk de hypofyse, deze maakt hormonen aan die zorgen voor deze veranderingen. Hier gaan we later deze les verder op in.

Seksualiteit en verliefd zijn heeft ook te maken met geestelijke verandering. In je puberteit krijg je hier meer belangstelling voor.

Sociale veranderingen

Naast lichamelijke en geestelijke verandering tijdens de puberteit vindt er ook sociale verandering plaats. Misschien heb je bij jezelf al gemerkt dat je je ouders af en toe wat verveler begint te vinden of dat je relatie met je vrienden wat verandert. Dit is helemaal niet erg, het hoort erbij!

Basisstof 2: Het voortplantingsstelsel van de man.

We gaan hier verder met basisstof 2. Voor basisstof 2 heb ik een kennisclip opgenomen met uitleg en vragen.

Wat moet je doen?

  • Klik zo op de link die hieronder staat
  • Je komt dan in een 'open class' terecht. Vul je naam in en klik op 'join open class'.
  • Je kunt de kennisclip gaan bekijken. Let op: je kunt de clip niet vooruit spoelen, het is de bedoeling dat je het helemaal bekijkt. Je kunt hem wel achteruit spoelen wil je de uitleg nog een keer horen.

Kennisclip basisstof 2: het voortplantingsstelsel van de man

Check!

Hieronder staan alle begrippen die deze basisstoffen voorbij zijn gekomen en belangrijk zijn. Lees de begrippen door en check of je elk begrip begrijpt. Denk je dat je de stof goed genoeg beheerst? Dan mag je de vragen gaan maken, Weet je veel begrippen nog niet? Lees dan de basisstoffen nog eens door voordat je begint met de vragen. Succes!

Puberteit = veranderingen die plaatsvinden vanaf ongeveer je tiende jaar.
Primaire geslachtskenmerken = geslachtskenmerken die je al ziet bij de geboorte.
Secundaire geslachtskenmerken = geslachtskenmerken die pas in de puberteit naar voren komen.
Groeispurt = als je in de puberteit komt maak je een snelle groei
Hypofyse = klier in de hersenen die hormonen afgeeft
Seksualiteit = aantrekkingskracht naar anderen
Teelballen = produceert zaadcellen
Zaadcellen = mannelijke geslachtscellen
Bijballen = opslag voor zaadcellen
Zaadleiders = vervoeren zaadcellen
Zaadblaasje = voegt vocht toe aan zaadcellen
Prostaat = voegt vocht toe aan zaadcellen
Sperma = zaadcellen + vocht
Urinebuis = vervoert sperma en urine
Penis = bestaat uit de eikel, voorhuid, urinebuis en zwellichaam
Eikel = gevoelig plek van de penis
Voorhuid = zit om de eikel
Zwellichaam = zorgt voor erectie
Erectie = een stijve penis
Testosteron = het mannelijk hormoon
Zweepstaart = zorgt voor het verplaatsen van de zaadcel

 

 

Aan de slag

Opdracht 1

We gaan nu aan de slag met het de informatie die je hebt opgedaan uit deze twee basisstoffen.  

Wat moet je doen bij opdracht 1?

  • Onder dit stuk tekst staat een oefening.
  • Om de oefening te maken klik je dalijk op 'start'.
  • Je ziet dan een afbeelding van het mannelijk voortplantingsstelsel met daarbij de nummers 1 tot en met 11. Bovenin staat er 'klik op ...' Dit kan bijvoorbeeld zijn 'klik op prostaat.' Het is dan de bedoeling dat je op het juiste vakje klikt.
  • Je hebt per onderdeel 3 pogingen om het juiste vakje aan te vinken. Als je het meer dan 3 keer fout hebt aangevinkt krijg je een kruisje bij het juiste onderdeel. Als je het juiste vakje hebt aangevinkt krijg je een nieuw onderdeel dat je moet aankruisen.
  • Neem je tijd, er zit geen tijdlimiet aan vast. Probeer de juiste onderdelen aan te vinken en ook van de fouten te leren.
  • Lukt het niet om de opdracht via de wikiwijs te maken? Onder de opdracht staat ook een link met de naam 'oefening onderdelen mannelijk voortplantingsstelsel'. Als je hierop klikt kom je op de site van Educaplay waar je de opdracht ook op kunt maken.
  • Ben je klaar met opdracht 1? Ga dan verder naar opdracht 2.

Vind je de opdracht toch best lastig? Dan kan je altijd de kennisclip nog even terugkijken. Ook mag je altijd vragen stellen aan de docent.

Oefening onderdelen mannelijk voortplantingsstelsel

Opdracht 2

Je kunt nu verder gaan met opdracht 2. Dit zijn een aantal verschillende vragen. Ook hier zit geen tijdlimiet op. Bij elk antwoord dat je geeft krijg je uitleg waarom jouw antwoord goed of fout is beantwoord. 

Als je vragen hebt over deze opdracht kun je terecht bij de docent. Succes!

Ben je klaar met deze vragen? Ga dan verder naar 'test jezelf'

Test jezelf

Heb je alle bassisstoffen gelezen en de voorgaande opdrachten goed gemaakt? Dan kun je aan de slag met de 'test jezelf' vragen. Deze vragen gaan over basisstof 1 en 2.

 

Wat moet je doen?

  • Hieronder staat een Google Forms die je kunt invullen.
  • Vul als eerste je naam in het formulier. Vervolgens kun je beginnen aan het maken van de opdrachten. Let op: alle opdrachten moeten ingevuld zijn voordat je het formulier kunt inleveren.
  • Maak deze opdracht en lever het in. De docent kijkt dit na. Niet ingeleverd = niet gemaakt, dit is dus huiswerk dat af moet voor de volgende les. Let hier op!
  • Deze opdracht gaat niet op tijd. Denk goed na over de antwoorden die je geeft en lees het nog eens door voordat je het formulier inlevert. Je kunt na het inleveren de antwoorden niet meer veranderen.
  • Lukt het niet met invullen? Dan staat er onderaan een link die je naar de website stuurt, hier kun je hem invullen.
  • Heb je ergens hulp bij nodig of begrijp je een vraag niet? Vraag dan de docent om hulp.
  • Veel succes met het maken van de opdrachten!
  • Ben je klaar en is er nog tijd over? Ga dan naar het kopje 'extra oefeningen.' Ook zou ik het fijn vinden als je naar het kopje 'feedback leerlingen en WPB' zou willen gaan.

Test jezelf basisstof 1 & 2

Extra oefeningen

Hieronder staan nog een aantal extra oefeningen voor deze basisstoffen. Als je tijd over hebt in de les of (thuis) nog beter wilt oefenen dan kan dat hier.

Hieronder kun je oefenen met Quizlet. Dit zijn kaarten met begrippen. Als je op de kaart klikt zie je de beschrijving van het begrip. Op deze manier kan je goed oefenen met de begrippen. Heel erg handig dus! Je kunt er zelf voor kiezen of de de kaarten op deze volgorde laat of dat je ze door elkaar schudt.

 

Hieronder kun je nog een keer oefenen met de onderdelen van het mannelijk voortplantingsstelsel en de functies. Als je drukt op start kun je met de opdracht aan de slag gaan. Hiervoor klik je op een woord wat jij denkt dat het antwoord is. Let op: je kunt de antwoorden niet slepen, je moet er op klikken. Je moet de antwoorden ook in de juiste volgorde van de tekst geven. Je kunt een vakje niet overslaan. Succes!

Feedback leerlingen en WPB

Voor mijn opleiding moet ik jullie feedback over deze wikiwijs verzamelen. Hieronder heb ik een Google Forms gezet met een aantal vragen wat je van deze les vind. Ik zou het heel fijn vinden als je deze voor mij zou willen invullen!

Heel erg bedankt alvast! :)

Heb je alle opdrachten gemaakt en ook feedback gegeven op deze les? Dan ben je klaar. Je kan verder met het lezen van basisstof 3. Je kan de wikiwijs afsluiten.

Onderbouwing TPACK

Bijlagen

Bijlage 1: Lesvoorbereidingsformulier

Bronnen

Biologielessen.nl. Zaadcel. Geraadpleegd op 18 januari 2022, van https://biologielessen.nl/index.php/a-21/1079-zaadcel

Bos, A., Kalverda, O., Passier, R., Rawee, H., Smale, R., Smits, G. & Waas, B. (z.d.). Biologie voor jou handboek vwo gymnasium 2a (7e editie). 'S-Hertogenbosch: Malmberg.

Bos, A., Kalverda, O., Passier, R., Rawee, H., Smale, R., Smits, G. & Waas, B. (z.d.). Biologie voor jou werkboek vwo gymnasium 2a (7e editie). 'S-Hertogenbosch: Malmberg.

Geerts, W., Van Kralingen, R. (2020). Handboek voor leraren (3e, herziene druk). Bussum: Coutinho.

LessonUp. K12 voortplanting. Geraadpleegd op 19 januari 2022, van https://www.lessonup.com/en/lesson/ErdjudfXYThyzt2Ro/hdu3vFPwTw6gZfRX8

Nederlandse hypofyse stichting. Over de hypofyse. Geraadpleegd op 18 januari 2022, van https://www.hypofyse.nl/over-de-hypofyse/

Schouten biology. 4.2 het voortplantingsstelsel van een man. Geraadpleegd op 18 januari 2022, van http://schouten-biology.weebly.com/havo-2--sect42-het-voortplantingsstelsel-van-een-man.html

Quizlet (z.d.). Twaalf principes voor het ontwerpen van multimediaal materiaal. Geraadpleegd op 19 januari, van https://quizlet.com/503849254/twaalf-principes-voor-het-ontwerpen-van-multimediaal-materiaal-flash-cards/