Jullie hebben ervoor gekozen om met het thema energie aan de slag te gaan. De opdrachten die je met je groepje moet uitvoeren vind je allemaal op deze website, waarmee je door het project geloodst wordt. Op deze website staan oefeningen, links, video’s en de opdrachten.
Les 2: Mijn energieverbruik
Introductie
Voordat je gaat nadenken over het verduurzamen van energie binnen de school, ga je eerst proberen je eigen energieverbruik in kaart te brengen. Voer daarom individueel onderstaande opdrachten uit.
Mijn energieverbruik bepalen
Nu volgt de instructie voor Opdracht 2.1, de startopdracht, die je individueel maakt. Hieronder staat een overzicht van verschillende elektrische apparaten die je thuis gebruikt. Maak per apparaat een schatting van hoeveel tijd per dag je dit apparaat verbruikt. Vul de lijst eventueel aan met andere apparaten.
Apparaat
Gebruiksduur per dag in minuten
Televisie
Laptop
Lamp
Telefoon
Rekenen aan energie
Het vermogen van een apparaat geeft aan wat het energieverbruik van dat apparaat is. Het vermogen is gegeven in aantal Watt (W). Probeer van de apparaten die je in de tabel hebt ingevuld het vermogen te achterhalen. Je mag ook gebruik maken van het internet om een schatting te maken van het vermogen.
Jouw totale energieverbruik kun je berekenen door het vermogen te vermenigvuldigen met de tijdsduur hoe lang je het apparaat gebruikt. De formule die daarbij hoor en je vast weleens bij natuurkunde hebt geleerd is:
\(E = P * t\)
Voer nu Opdracht 2.2
Meestal wordt energieverbruik gegeven in kWh in plaats van Joule. kWh staat voor kilowattuur. Zet jouw E om naar kWh door je waarde in Joule te delen door 3,6*106. Vul je antwoord in bij Opdracht 2.3.
Feiten & Fabels
Hieronder staan tien stellingen over energieverbruik en besparing. Neem gezamenlijk alle stellingen door, bepaal of jullie denken of de stelling waar is of niet waar en leg uit waarom jullie dat denken. Vul dit in bij Opdracht 2.4.
Stelling 1: Het wassen van luiers kost meer energie dan nodig is om wegwerpluiers te maken
Stelling 2: Veel ijsaanslag in een diepvries leidt tot een hoger energieverbruik
Stelling 3: Het gebruik van spaarlampen en HR-ketels leidt tot minder energieverbruik
Stelling 4: Het kost minder energie wanneer etenswaren goed verdeeld worden in een koelkast
Stelling 5: De screensaver op computers levert energiebesparing op
Stelling 6: Het potdicht isoleren van je huis bespaart energie
Stelling 7: Het gebruik van een wasdroger is een goed alternatief voor het buiten laten drogen van de was
Stelling 8: Een auto met open ramen verbruikt meer energie dan wanneer de airco gebruikt wordt
Stelling 9: Het effect van het gebruik van groen gas en groene elektriciteit op het milieu valt te verwaarlozen
Stelling 10: Apparaten die in de stand-by modus staan verbruiken ook stroom
Les 3: Energieverbruik in de school
''school''voorbeelden
Voordat jullie met een plan kunnen komen om het energieverbruik binnen de school te verduurzamen, is het belangrijk eerst in kaart te brengen hoe de energiehuishouding binnen de school nu geregeld is. Bekijk in jullie groepjes ter inspirate eerst eens onderstaande video's.
Energieverbruik in kaart brengen
We beginnen door eerst een een factsheet te maken van schoolgegevens. Het gaatn hierbij om factoren die het energieverbruikn beinvloeden. Probeer daarom antwoord te vinden op onderstaande vragen. Een gedeelte van de informatie zullen jullie moeten opvragen bij bijvoorbeeld de conciërge of de facilitair manager. Vul de uitkomsten in bij opdracht 3.1.
Factsheet:
Wat is de oppervlakte van de school?
Hoe hoog is de school?
Wat is het bouwjaar van het schoolgebouw?
Wat is er gedaan aan isolatie?
Welke verwarmingsketel wordt er gebruikt?
Hoeveel personen gebruiken het gebouw?
Op welke tijden wordt het gebouw gebruikt?
Wat is het jaarlijks elektriciteitsverbruik de afgelopen jaren?
Wat is het jaarlijks aardgasverbruik de afgelopen jaren?
Waar is de energie van afkomstig?
Spinnenweb
Je hebt nu een idee hoeveel energie er jaarlijks in de school wordt verbruikt en welke factoren daar invloed op hebben. Misschien valt het getal je mee, misschien valt het tegen. Waarschijnlijk dat laatste. Maar al die energie, waar gebruiken we dat eigenlijk voor?
Energiespinnenweb
Jullie gaan een overzicht maken van alle verschillende energiedoeleinden binnen de school. Waar gaat de energie naartoe? Om je een idee te geven hoe dat er ongeveer uit kan komen te zien staat hieronder een eerste aanzet. Vraag je docent naar een grote poster, neem het voorbeeld over en werk het spinnenweg verder uit. Probeer dit zo uitgebreid mogelijk te doen. Maak een foto van jullie poster en upload die bij opdracht 3.2. Klik hier voor deze opdracht.
Routekaart verduurzaming schoolgebouwen
Een duurzaam schoolgebouw heeft een gezond binnenklimaat, een laag energieverbruik en is betaalbaar. Ook is het gebouw ondersteunend aan het onderwijs dat hierin gegeven wordt. In de Sectorale routekaart voor verduurzaming van schoolgebouwen hebben de PO-Raad, de VO-raad en de Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) beschreven wat moet gebeuren om de duurzaamheidsambities te realiseren. Klik hier voor de routekaart verduurzaming schoolgebouwen. Neem de routekaart door en probeer de vragen van opdracht 3.3 te beantwoorden.
Les 4: Werken aan je project
Project kiezen
De afgelopen lessen hebben jullie een hoop kennis opgedaan over duurzame alternatieven voor energie en hebben jullie het energievebruik van de school in kaart gebracht. Tijd dus om een project op te starten. Het project is er op gericht met een plan te komen ter verbetering van de energiehuishouding van de school. Dit kan dus een alternatieve duurzame bron van energie zijn, maar het kan bijvoorbeeld ook een energiebesparende maatregel zijn. Geef hieronder in het formulier aan wat jullie gekozen onderwerp is, de docent moet het onderwerp goedkeuren (go) voordat je verder mag.
Aan de slag
Je mag de rest van de tijd van de les gebruiken om met je groepje het project verder uit te werken. In de rubric (beoordelingsmodel) staat wat voor eisen aan het eindproduct gesteld worden. Hieronder staat een opdrachtbeschrijving.
Stap 1: projectbeschrijving
Beschrijf jullie plan zo uitgebreid en gedetailleerd mogelijk en geef aan wat de noodzaak is van jullie plan. Beargumenteer duidelijk waarom jullie voor dit plan hebben gekozen en niet voor iets anders. Waarom past dit plan het beste bij jullie school? Geef hierin ook een beschrijving van jullie school waarin je de verzamelde gegevens uit de eerdere opdracht meeneemt. Ondersteun het plan eventueel grafisch met afbeeldingen/tekeningen.
Stap 2: implementatie
Beschrijf hier in chronologische volgorde hoe jullie dit plan willen gaan invoeren op jullie school. Maak inzichtelijk hoeveel tijd de invoering gaat kosten. Bedenk bij elke stap goed welke middelen je daarvoor nodig hebt. Dit kan gaan om geld, maar denk ook aan de mankracht die je nodig hebt en de materialen.
Stap 3: effectiviteit
Jullie moeten inzichtelijk maken dat jullie plan daadwerkelijk iets verandert in de energiehuishouding van de school. Wees concreet in de veranderingen die jullie plan teweeg gaat brengen. Wat maakt jullie plan duurzaam? Of hoe significant gaat de energiebesparing met jullie plan zijn?
Stap 4: presentatie
Naast dit schriftelijke document moeten jullie je plan ook gaan pitchen. Wat die pitch precies inhoudt leer je de volgende les. Wel moeten jullie alvast nadenken over hoe jullie je plan gaan presenteren. De vorm mag je zelf kiezen. Denk aan de volgende opties:
Je mag deze les gebruiken om met je groepje aan het project te werken. Gebruik de rubric (beoordelingsmodel) zodat je kan zien wat voor eisen aan het eindproduct gesteld worden. Vraag tussendoor ook om feedback van de docent.
Les 6: Tussentijdse evaluatie
Samen met je groepje ben je nu twee lessen bezig geweest met het werken aan je project. Als het goed is zijn jullie daarom al een heel eind gekomen. Tijdens deze les is het de bedoeling dat je je werk laat zien aan de docent en dat je vertelt wat er nog gedaan moet worden. De docent geeft tips en beoordeelt of de planning die jullie voor ogen hebben realistisch is. Deze tussentijdse beoordeling heeft geen invloed op je eindbeoordeling, het is alleen bedoeld om feedback te geven zodat mogelijke problemen op tijd gesignaleerd worden en eventuele fouten verbeterd kunnen worden voor de eindpresentatie.
Belangrijk bij de tussentijdse presentatie is dat de volgende punten worden besproken:
planning voor de laatste lessen
vormgeving eindproduct
manier van presentatie
vragen van het groepje aan de docent
Zorg dat jullie dit hebben voorbereid zodat de tussentijdse beoordeling vlot en soepel verloopt. De docent maakt een schema zodat je weet wanneer jullie groepje aan de beurt is. De overige tijd gebruik je om verder te werken aan het project.
Les 7: Werken aan je project
Wat is een pitch?
De volgende les moet ieder groepje zijn eindproduct pitchen. Maar, wat is pitchen eigenlijk? Bekijk onderstaand filmpje van het Klokhuis waarin dat wordt uitgelegd. Er worden ook tips gegeven.
Ballondebat
Hiervoor heb je geleerd dat de bedoeling van een pitch is om in een zo kort mogelijke tijd de ander te overtuigen van jouw product. Om alvast eens te oefenen met het overtuigen van een ander gaan we een ballondebat houden. Dit doen we klassikaal, dus alle groepjes komen deze les weer even samen. Het ballondebat spelen we in 3 rondes.
Ronde 1
Elke leerling krijgt een blanco papiertje waarop hij of zij de naam van een bekend persoon schrijft. De briefjes worden dichtgevouwen verzameld in een bak. Er worden zes leerlingen gekozen die een briefje moeten pakken uit de bak.
Ronde 2
We hebben nu zes leerlingen. Elke leerling speelt nu de rol van de bekende persoon op zijn of haar briefje. Deze zes bekende personen zitten samen in een luchtballon. Hun luchtballon dreigt echter tegen een gebouw aan te vliegen en daarom zullen drie van hen overboord moeten. Maarja, wie dan? Het publiek gaat dat bepaken. Elk bekend persoon krijgt één minuut de tijd om het publiek te overtuigen waarom hij/zij in de luchtballon moet blijven. Dit doe je door met zinnige en creatieve argumenten te komen. Na de zes pitches mag het publiek gaan stemmen. De drie persoon die de minste stemmen krijgen zullen helaas de luchtballon moeten verlaten.
Ronde 3
Het eerste gevaar is geweken. Maar een nieuw gevaar dreigt. Opnieuw doemt er in de verte een hoog gebouw op. Deze keer is de situatie zo extreem dat slechts één persoon kan achterblijven in de luchtballon. Opnieuw krijgt elk bekend persoon een minuut de tijd om te pitchen. Ditmaal moet de pitch gericht zijn op waarom de andere twee beslist niet in de ballon mogen blijven. Na de pitches gaat er weer gestemd worden (de afgevallen leerlingen mogen nu ook meestemmen) en komt er een absolute winnaar uit!
Aan de slag
Je mag dit laatste gedeelte van deze les gebruiken om met je groepje aan het project te werken. Gebruik de rubric (beoordelingsmodel) zodat je kan zien wat voor eisen aan het eindproduct gesteld worden. Vraag tussendoor ook om feedback van de docent.
Les 8: Pitch
Deze les staat in het teken van het pitchen van de eindproducten. Ieder groepje moet een pitch geven, waarin je jouw product/proces aanbeveelt en probeert te 'verkopen'. De jury stelt vragen over jullie product, die iedereen van het groepje moet kunnen beantwoorden. De pitch wordt beoordeeld en die beoordeling is een onderdeel van je cijfer.
Het arrangement Duurzaamheid thema energie is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Rubric.docx
