Project "Wat vind jij uit?"

Project "Wat vind jij uit?"

Start

Inleiding

Inleiding:

Iedereen heeft vast wel een moment gehad waarbij hij dacht, hoe werkt dit nou? Of: Waarom heeft niemand hier ooit een oplossing voor bedacht?

Vanmorgen bijvoorbeeld deed ik de lamp aan op mijn nachtkastje. Gek is dat eigenlijk dat je maar op een knopje hoeft te drukken en er komt licht uit een glazen bol. Gek eigenlijk dat er licht is. Iemand moet ooit tegen het probleem aangelopen zijn dat hij het zat was om in het donker te zitten. Hij is toen bezig gegaan met het uitvinden van dat wat wij nu een 'gloeilamp' noemen. Wij kunnen ons helemaal niet meer voorstellen zonder licht terwijl het vroeger heel normaal was om te leven zonder licht. De meneer die de gloeilamp heeft uitgevonden is Joseph Swan. Hij heeft de gloeilamp in 1872 uitgevonden. Naast Joseph Swan waren er natuurlijk ook andere uitvinders die met hun uitvindingen ons leven hebben veranderd waar we elke dag mee te maken hebben. Maar er zijn ook vroeger dingen uitgevonden waardoor de mensen optimistisch waren over de toekomst Denk hierbij aan uitvindingen in de medische wetenschap, de eerste auto’s of vliegtuigen. Maar langzamerhand zagen de mensen ook de keerzijde van deze uitvindingen. Deze uitvindingen konden ook op een andere manier ingezet worden waardoor mensen een tijd anders aankeken tegen deze uitvindingen, want deze werden op een negatieve manier ingezet en werd niet altijd gebruikt waar het oorspronkelijk voor bedoeld was. Denk aan inzet van nieuwigheden in oorlogen, zoals bommenwerpers.

Wat ga je doen?

Projectdelen:

 

Inleiding  

Wat zijn uitvindingen?

Projectdeel 1

Waarom worden dingen uitgevonden? Wat werd er uitgevonden?

Projectdeel 2

Wie hebben er uitvindingen gedaan en welke uitvindingen waren dat?

Projectdeel 3

Oeps! Welke uitvindingen zijn per ongeluk ontstaan?

Projectdeel 4

Wat zouden jullie uit willen vinden?

Introductieopdracht

Maak een nieuwe map in jouw Google drive aan: M&M Ontdekkingen

Open een Google docs document en noem deze: Start Ontdekkingen.

 

Opdracht:

Bekijk de afbeelding hieronder.

 

Kopieer onderstaande vragen in jouw document: Start Ontdekkingen en geef daarna antwoord op deze vragen.

1. Wat voor voorwerpen zie je op deze afbeelding?

2. Welke functie zouden deze voorwerpen hebben gehad?

3. Je ziet op de afbeelding de ontwikkeling van dit voorwerp van links naar rechts. (links is oud, rechts is nieuwer) Wat valt je op aan de ontwikkeling hiervan?

4. Zoek op internet op hoe deze uitvinding uiteindelijk doorontwikkeld is tot nog kleinere formaten. Beschrijf in het kort hoe deze ontwikkeling gegaan is.

5. Is de ontwikkeling van deze voorwerpen al klaar? Zo ja, waarom denk je dat? Zo nee, wat denk je wat er nog gaat veranderen?

 

Iedereen van jouw groep klaar? Bespreek met elkaar de antwoorden.

 

Wat moet je leren?

Wat moet je leren?

Tijdens dit project gaan jullie zelf met elkaar het leerkatern maken. De inhoud van jullie leerkatern is namelijk deels afhankelijk van de keuze's die jullie als groep maken. De experts zullen hierover nog meer toelichten op het leerplein. 

Er zal wel een algemene begrippenlijst met jullie gedeeld worden. 

Projectdeel 1: Waarom en wat werd er door de jaren heen uitgevonden en/of ontdekt?

Leerdoelen

Na dit projectdeel ken/kun je: 

  • Omschrijven wat er in de periode van Jagers en boeren ontdekt en uitgevonden is.
  • Omschrijven wat er in de periode van de Grieken en Romeinen is ontdekt en uitgevonden.
  • Omschrijven wat er in de periode van de monniken en ridders (vroege middeleeuwen) is ontdekt en uitgevonden.
  • Omschrijven wat er in de periode van de Steden en staten (late middeleeuwen) is ontdekt en uitgevonden.
  • Omschrijven wat er in de periode van de Ontdekkers en hervormers (Renaissance, ontdekkingsreizen, reformatie) is ontdekt en uitgevonden.
  • Omschrijven wat er in de periode van de Regenten en vorsten is ontdekt en uitgevonden.
  • Omschrijven wat er in de periode van de Pruiken en revoluties is ontdekt en uitgevonden.
  • Omschrijven wat er in de periode van de Burgers en stoommachines (Industrialisatie) is ontdekt en uitgevonden.
  • Omschrijven wat er in de periode van de Wereldoorlogen (WO 1 en WO 2)  is ontdekt en uitgevonden.
  • Omschrijven wat er in de periode van de Televisie en computers is ontdekt en uitgevonden.

 

Je doorloopt aan de hand van de ontwikkelingen 10 tijdvakken.

Inleiding

Misschien heb je ooit wel van het tv programma “Het beste idee van Nederland" gehoord. In dit programma werd gezocht naar het beste idee van Nederland, dus eigenlijk de beste nieuwe uitvinding van Nederland.

In dit projectdeel ga je onderzoeken waarom er door de jaren heen uitvindingen gedaan zijn en wat er uitgevonden is.

Opdracht PD1

Kies bij elk tijdvak 4 ontdekkingen/uitvindingen uit de lijst die jullie verder gaan onderzoeken. Deze lijst staat in een apart tabblad met als titel: Ontdekkingen door de eeuwen heen.

Elk groepslid gaat één van de 4 gekozen ontdekkingen/uitvindingen verder uitwerken. Dit doen jullie aan de hand van de onderstaande onderzoeksvragen. Zorg ervoor dat iedereen na het onderzoek goed weet wat er belangrijk is of was bij de gekozen ontdekkingen/uitvindingen.

 

Onderzoeksvragen:

  • Wat is er ontdekt/uitgevonden?
  • Welk “probleem” is er opgelost door deze ontdekking/uitvinding?
  • Omschrijf wat de ontdekking/uitvinding precies is.
  • Hoe werd deze ontdekking/uitvinding gebruikt/ingezet?
  • Wat was het gevolg van de ontdekking/uitvinding voor de mensen op korte en lange termijn?
  • Wat merken we nu in 2022 nog van deze uitvinding?

 

Je verwerkt jouw onderzoek in een artikel van maximaal 1 A4. In het artikel maak je gebruik van maximaal 2 passende afbeeldingen die jouw tekst ondersteunen.

Denk aan de conventies voor een goed artikel Artikel schrijven

- Zorg voor een passende titel.

- Elke alinea is 1 onderzoeksvraag.

- Zorg voor een goede afsluiting.

- Onder het artikel zorg je voor een duidelijke bronvermelding.

- Zorg voor goed Nederlands taalgebruik. 

Ontdekkingen door de eeuwen heen

Hieronder vind je per tijdvak een overzicht van een aantal ontdekkingen en uitvindingen. Kies per tjdvak 4 ontdekkingen/uitvindingen die jullie verder gaan onderzoeken.

Voor elke groep is er ook een lijst in het lokaal aanwezig!

 

Tijdvak 1: (tot 3000 v. Chr.)

De tijd van jagers en boeren

Tijdvak 2: (3000 v. Chr. Tot 500 n. Chr.)

De tijd van Grieken en Romeinen

  • Landbouw
  • Het wiel
  • Sikkel
  • Ploeg
  • Potten bakken
  • Irrigatielandbouw
  • Ontdekking van eerste steden
  • Het schrift
  • Pijlpunten
  • Bijl
  • Speer
  • Democratie
  • Olympische Spelen
  • Theater
  • Badkuip
  • Watermolen
  • De eerste wekkers
  • Kilometerteller
  • Cartografie
  • Bruggen
  • Aquaduct
  • Het riool
  • Het wegennet
  • Romeinse badhuizen
  • Graanmolens
  • Waterleidingen
  • Kalender
  • Het alfabet
  • Het geld
  • Verwarming
  • Ruilhandel
  • Het woord salaris

Tijdvak 3: (500-1000)

De tijd van Monniken en Ridders

Tijdvak 4: (1000-1500)

De tijd van steden en staten

  • Drieslagstelsel
  • Halsjuk
  • Keerploeg
  • Het trekpaardentuig
  • Windmolen
  • Buskruit

 

  • Mechanische klok
  • Spinnenwiel
  • Het gilde
  • Quarantaine
  • Jakobsstaf
  • Drukpers
  • Stijgbeugel
  • Kanon
  • De bril

 

Tijdvak 5: (1500-1600)

De tijd van ontdekkers en hervormers

Tijdvak 6: (1600-1700)

De tijd van regenten en vorsten

  • Ontdekkingsreizen
  • Ontdekking van Amerika
  • Ontstaan van het protestantisme (reformatie)
  • Radslot musket (vuurwapen)
  • Ontdekking van Copernicus dat de aarde om de zon draaide
  • Grafietpotlood
  • Waterthermometer door Galileo
  • Gregoriaanse kalender
  • Zakhorloge

 

  • Telescoop
  • Duiknoot / onderzeeboot
  • Rekenmachine
  • Slingeruurwerk
  • Verrekijker
  • De molen
  • Straatlantaarn
  • Brandweerspuit
  • Microscoop

 

Tijdvak 7: (1700-1800)

De tijd van pruiken en revoluties

Tijdvak 8: (1800-1900)

De tijd van burgers en stoommachine

  • Stoommachine
  • Kwikthermometer
  • Spinmachine
  • Heteluchtballon
  • Vaccin
  • Piano
  • Koolzuurhoudend water
  • Spoeltoilet
  • Stoomschip
  • Cirkelzaag
  • Stoomboot
  • Guillotine
  • Batterij

 

  • Stoomlocomotief
  • Fiets
  • Telegraaf
  • Fototoestel
  • Koelkast
  • Pasteuriseren
  • Dynamiet
  • Dynamo
  • Telefoon
  • Gloeilamp
  • Auto met verbrandingsmotor
  • Speelgoedballon
  • Typograaf
  • Microfoon
  • Elastiekje
  • Haardroger
  • ritssluiting

 

Tijdvak 9: (1900-1950)

De tijd van wereldoorlogen

Tijdvak 10: (1950-nu)

De tijd van televisie en computers

  • Stofzuiger
  • Wasmachine
  • Vliegtuig
  • De lopende band
  • Tank
  • Spuitbus
  • Penicilline
  • Radar
  • Televisie
  • Helikopter
  • Supermarktwagentje
  • Atoombom
  • Ontdekking van bloedgroepen
  • Parachutes
  • Antwoordapparaat
  • Balpen
  • Jerrycan
  • Kauwgum
  • Koffiefilter
  • Creditcards
  • Light frisdranken
  • Deodorant sticks
  • Kant en klare maaltijden
  • Kleurentelevisie
  • Automatische deuren
  • Geldautomaat
  • Autogordels
  • De pil
  • Digitale camera
  • Wegwerpluier
  • Klittenband
  • Straaljager
  • Afstandsbediening
  • Chip
  • Eerste PC
  • Chipkaart
  • Playmobil

 

 

Voor meer uitvindingen uit de laatste drie tijdvakken zie: https://historiek.net/lijst-van-uitvindingen/

 

 

 

Bronnen

Bronnen waarvan jullie tijdens het onderzoek gebruik kunnen maken zijn:

- https://schooltv.nl/programma/histoclips/

- https://historiek.net/lijst-van-uitvindingen/

-

 

 

Zorg ervoor dat je duidelijk onderaan het artikel vermeld welke bronnen je gebruikt hebt tijdens het onderzoek!

Eindopdracht PD 1

Kies van elk tijdvak 1 ontdekking/uitvinding die jullie onderzocht hebben. Hiervan gaan jullie een tijdlijn maken volgens onderstaande opdracht:

  • Beantwoord de vraag: Hoe is de ontwikkeling van deze ontdekking/uitvinding gegaan door de jaren heen? (van ontdekking tot nu)
  • Zoek bij elke stap een passende afbeelding op internet.
  • Maak een tijdlijn, zie voorbeeld hieronder, van 0 (het jaartal van de ontdekking/uitvinding) tot nu: 2022.
  • Zet op de tijdlijn welke belangrijke aanpassingen er zijn gedaan na de ontdekking/uitvinding om deze nog beter te maken. (of aan te passen aan de nieuwe tijd)

 

Hieronder een voorbeeld van zo een tijdlijn van Social media platforms door de jaren heen.

Projectdeel 2: Wie waren de uitvinders of ontdekkers?

Leerdoelen

Na projectdeel 2 ken/kun je:

  • Benoemen welke beroemde ontdekkers er waren.
  • Uitleggen welke ontdekkingen deze ontdekkers gedaan hebben.
  • Belang benoemen van de ontdekkingen, waarom zijn deze nou zo belangrijk geweest?

Inleiding

Jullie hebben in projectdeel 1 veel verschillende ontdekkingen en uitvindingen onderzocht. Misschien hebben jullie al een aantal namen van uitvinders/ontdekkers voorbij zien komen in jullie onderzoeken.

Kennen jullie deze mevrouw bijvoorbeeld? (zie foto hiernaast!) Dit is Nancy Donaldson Johnson.

Zij is degene die een (niet elektrische) ijsmachine heeft uitgevonden. Dankzij deze mevrouw kennen we nu ijsmachines waarmee heerlijk schepijs gemaakt wordt!

In dit projectdeel gaan jullie 10 andere belangrijke uitvinders/ontdekkers onderzoeken. Wat hebben deze mannen betekend voor de wereld? Wat hebben zij uitgevonden/ontdekt?

Ook in dit projectdeel zijn jullie samen verantwoordelijk voor het eigen leerkatern. Zorg er dus voor dat jullie alle 4 elkaar scherp en aan het werk houden!

Opdracht

Maak met jouw groep een kwartetspel over de beroemde ontdekkers en uitvinders. De namen van deze mensen zie je hieronder.

Elk kwartet bestaat uit deze onderdelen:

1: De naam van de ontdekker/uitvinder + een foto van deze persoon. Als extra informatie vertel je iets over deze persoon.

2: Wat deze persoon heeft ontdekt of uitgevonden. Korte omschrijving van de uitvinding of ontdekking.

3: In welk land en welke stad deze persoon woonachtig was + foto. Voeg een korte omschrijving van het land of de stad toe.

4: Symbool van het tijdvak waarin deze persoon leefde. (zie de 10 tijdvakken) Geef een korte omschrijving van het tijdvak waarin deze persoon leefde. Wat zijn kenmerken van dit tijdvak?

Lijst van uitvinders:

  • Graham Bell
  • Thomas Edison
  • Christiaan Huijgens
  • Antonie van Leeuwenhoek
  • Gebroeders Wright
  • Nikola Tesla
  • James Watt
  • Charles Babbage
  • Leonardo da Vinci
  • Galileo Galilei

 

Lees voor de zekerheid nog even hoe je een kwartet moet maken door: Let op!! Jullie maken het kwartet NIET digitaal, maar op papier! Het sjabloon vind je hieronder.

Kwartet maken      Sjabloon kwartet Uitvinders

Klik op onderstaande knop voor een voorbeeldkwartet waarbij we dhr. Louis Pasteur gebruikt hebben als voorbeeld. Zo kun je zien hoe je het kwartet kunt maken.

Kwartet voorbeeld

 

 

Bronnen

Bronnen waarvan jullie tijdens het onderzoek gebruik kunnen maken zijn:

- https://schooltv.nl/programma/histoclips/

- https://historiek.net/c/biografieen/uitvinders/

- ........

 

 

Zorg ervoor dat je duidelijk vermeld welke bronnen je gebruikt hebt tijdens het onderzoek!

Eindopdracht PD2

Jullie hebben nu als het goed is van 10 uitvinders een kwartet gemaakt. 

Dit kwartet gaan jullie nu eerst zelf eens spelen. Op aangeven van de experts gaan jullie het kwartet van een andere groep spelen én beoordelen.

Jullie beoordelen de groep op onderstaande punten:

- Zijn er per kwartet/uitvinder goede afbeeldingen gebruikt? Omschrijf wat goed is en wat beter kan.

- Is de informatie van alle kwartetten duidelijk? Omschrijf wat goed is en wat beter kan.

- Is het kwartet netjes afgewerkt? Omschrijf wat goed is en wat beter kan.

- Zijn er tips voor de groep voor een volgende keer?

Beoordeel eerlijk, zodat de groep ook echt iets heeft aan jullie beoordeling! 

Projectdeel 3: Oeps!

Leerdoelen

Na projectdeel 3 ken/kun je:

  • Benoemen welke beroemde ontdekkingsreizigers en avonturiers er waren.
  • Uitleggen welke gebieden ontdekt zijn. 
  • Het belang benoemen van de ontdekte gebieden, waarom zijn deze nou zo belangrijk geweest?
  • Uitleggen hoe het kan dat uitvinders soms ook per ongeluk iets ontdekken.
  • Informatie verwerken in een stripverhaal.

Inleiding

In de geschiedenis zijn veel verschillende ontdekkingen zeer per ongeluk gedaan. Zo kwamen ontdekkingsreizigers aan in andere gebieden dan vooraf bedacht óf vond men ineens iets uit terwijl iets anders bedoeld was.

In dit projectdeel gaan we een paar Oeps-momenten wat beter bekijken.

Dit projectdeel bestaat uit een A en een B deel. In deel A zoeken jullie uit welke ondekkingsreizen er gemaakt zijn vroeger en wie daar verantwoordelijk voor waren. Hierbij leren jullie ook hoe je informatie verwerkt in een kaart. 

In deel B gaan jullie échte oepsmomenten in het uitvindproces bekijken. Daar kiezen jullie een aantal gekke uitvindingen uit en maken jullie een stripverhaal waarin het verhaal van de bijzondere ontdekking naar voren komt. 

Opdracht A: Ontdekkingsreizen

Ontdekkingsreizen:

In de geschiedenis is er veel "nieuw" land ontdekt door verschillende avonturiers. Zij gingen (in opdracht) op ontdekkingstocht en op zoek naar nieuwe gebieden. Soms kwamen deze avonturiers op andere plaatsen uit dan vooraf bedacht. Eigenlijk ook een soort "Oeps" momentje, wat uiteindelijk wel heel belangrijk voor het verloop van de geschiedenis is geweest.

Ga de avonturiers uit de lijst hieronder opzoeken. Bijvoorbeeld op: https://historiek.net/lijst-van-ontdekkingsreizigers/ . Bekijk wat zij ontdekt hebben, waarom zij belangrijk zijn geweest in de tijd dat zij leefden. Ga vervolgens aan de slag met de opdracht hieronder.

 

Maak per ontdekkingsreiziger een wereldkaart waarin je de reizen/routes van deze avonturiers intekent. Zorg voor onderstaande punten:

  • Noordpijl/windroos
  • Goede legenda (gebruik voor elk avontuur een andere kleur!)
  • Foto’s of plaatjes die bij het avontuur passend zijn. (denk aan een schip, land wat ontdekt is of goederen die ontdekt zijn)

Hieronder vind je de link voor de wereldkaart:

Wereldkaart

Lijst van avonturiers:

Marco Polo

Amerigo Vespucci

Bartolomeu Dias

Christoffel Columbus

Vasco da Gama

Cornelis de Houtman

Willem Barentsz

Abel Tasman

Opdracht B: Oeps!

Oeps!

Door de jaren heen zijn er enorm veel ontdekkingen en uitvindingen gedaan door allerlei uitvinders. Vaak gaat men op zoek naar een oplossing voor een probleem. Denk bijvoorbeeld aan de ontwikkeling van medicijnen voor een bepaalde ziekte of een handigheidje waardoor je makkelijker een klusje in huis af krijgt. Vaak krijgen wetenschappers of uitvinders de opdracht om onderzoek te doen naar een oplossing of een nieuw iets. En dan kan het voorkomen dat zij iets totaal anders ontdekken dan waarmee ze bezig zijn.

De ontdekking van chips is bijvoorbeeld erg grappig! In 1853 zijn chips "uitgevonden" door een chefkok in New York. Een gast in zijn restaurant stuurde de Franse frietjes steeds terug, omdat deze vond dat de friet niet dun en knapperig genoeg was. De chef raakte zo gefrustreerd dat hij de aardappelen onmogelijk dun sneed en extra lang bakte, de gast in het restaurant vond deze tot zijn verbazing heerlijk!

Dit noemen wij bij onderstaande ontdekkingen échte "Oeps" momenten!

Oeps momenten:

  • Ontdekking van radioactiviteit
  • Röntgenstraling
  • Pacemaker
  • Play-doh
  • Cornflakes
  • Coca-cola
  • Chocolade-chip cookies
  • Post-it
  • Waterijsje
  • Paperclips

Opdracht

Kies uit de bovenstaande lijst 4 uitvindingen. Jullie maken als groep 4 stripverhalen waarin jullie beschrijven hoe de uitvindingen uiteindelijk tot stand gekomen zijn. Volg onderstaande stappen en bekijk ook de info via de knop: Hoe maak ik: een Stripverhaal.

1. Zorg dat jullie het hele verhaal duidelijk hebben. (bijvoorbeeld bij chips: de bedoeling was knapperige dunne friet, maar werden nog dunnere aardappelschijfjes die lang gebakken werden)

2. Bedenk hoe jullie het verhaal in minimaal 3 plaatjes kunnen laten zien.

3. Het eerste plaatje is de start van het onderzoek.

4. Het tweede plaatje is hoe de ontdekking tot stand kwam.

5. Het derde plaatje is het "Eureka!" moment.

 

Bij de beoordeling wordt niet gekeken naar hoe mooi er getekend is, maar naar de inhoud en hoe verzorgd de strips eruit zien!

Hoe maak ik een Stripverhaal?

Bronnen

Bronnen die je in dit projectdeel kunt gebruiken zijn:

https://historiek.net/lijst-van-ontdekkingsreizigers/

https://wikikids.nl/

Projectdeel 4: Hoe vind je iets uit?

Inleiding

In dit projectdeel gaan jullie zelf een uitvinding "maken". 

Volg het stappenplan bij de opdracht, zodat jullie goed gestructureerd aan het werk gaan.

Opdracht

Jullie eigen uitvinding!

 

Volg onderstaand stappenplan om tot jullie gezamenlijke idee te komen.

1) Maak een lijst van zaken die je leuk vindt of interesseren.

2) Bedenk een product wat je zou willen verbeteren. Beschrijf voor jezelf ook welke verbeteringen je zou willen doorvoeren. (1 verbetering is niet voldoende!!)

3) Bespreek in jullie groep wat jullie graag zouden willen verbeteren. Ga dan gezamenlijk kijken naar hoe jullie dit zouden kunnen doen.

4) Beantwoord onderstaande vragen:

1.     Welk probleem wordt met jouw uitvinding opgelost?

2.     Wie gaat straks gebruik maken van jouw uitvinding? ...

3.     Waarom zouden mensen in jouw product moeten geloven?

4.     Wat is de houdbaarheid van jouw uitvinding? ...

5.     Welke materialen heb je nodig om het te maken?

 

5) Maak een overzicht van taken voor jullie groep. Wie gaat wat doen? Welke materialen hebben jullie nodig?

 

6) Zorg voor een duidelijke schets van jullie verbetering óf uitvinding.

 

7) Maak jullie verbetering of uitvinding.

Eindopdracht "Wat vind jij uit?"

Jullie hebben in de afgelopen weken veel geleerd over welke uitvindingen er door de eeuwen heen zijn geweest. Daarnaast hebben jullie gekeken naar hoe uitvindingen tot stand komen en zelfs met jullie groep zelf aan het werk gegaan met het bedenken van een oplossing voor een probleem. 

Als afsluitende opdracht willen we jullie de uitvinding van jullie groep laten presenteren. Dit keer mogen jullie zelf kiezen voor welke vorm. Maken jullie een vlog die we in de klas gaan bekijken? Of toch een presentatie voor de klas waarbij we de hele groep voor de klas zien presenteren? Misschien vinden jullie een combinatie van beide wel leuk?

 

Bespreek goed wat jullie gaan doen en denk aan onderstaande punten:

- Wat willen jullie presenteren?

- Welke afbeeldingen zijn belangrijk?

- Hoe verliep het ontwikkelproces van jullie uitvinding? (Brainstorm, uitwerken, etc)

- Wat verwachten jullie van de uitvinding? Waarom is jullie uitvining belangrijk?

  • Het arrangement Project "Wat vind jij uit?" is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Laatst gewijzigd
    2022-02-03 10:40:03
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Project over ontdekkingen en uitvindingen door de jaren heen.
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur 0 minuten
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.