Introductie
Hallo! ik ben een eerste jaars student aan de opleiding tot docent gezondheidszorg en welzijn aan het NHL Stenden te Leeuwarden. In deze Wikiwijs kun je je verdiepen in algemene was verzorging en bedverschoning van een bedlegerig persoon.
Inleiding
Voor de opleiding tot docent gezondheidszorg en welzijn heb ik de opdracht gekregen om een lessenserie te maken voor studenten van het MBO. De lessen gaan over was verzorging, hierbij heb ik gekozen om de lessen te laten gaan over wassen in het algemeen en over bedverzorging bij een bedlegerig persoon. Omdat ik graag de koppeling naar het stukje in de zorg wou maken.
Bed verschoning bij een bedlegerig persoon
Bed verschoning bij een bed legerig persoon
De lakens van een bedlegerig persoon moeten worden vervangen na het bad en wanneer ze vuil of nat zijn, om de patiënt schoon en comfortabel te houden. Bovendien maakt het gebruik van deze techniek de taak gemakkelijker en sneller voor de zorgverlener.
Over het algemeen wordt de techniek voor het verschonen van lakens gebruikt bij patiënten die niet de kracht hebben om uit bed te komen, zoals het geval is bij patiënten met de ziekte van Alzheimer, Parkinson of Amyotrofe Laterale Sclerose. Het kan echter ook worden gebruikt na een operatie waarbij het raadzaam is om absolute rust te behouden.
Het is mogelijk dat één persoon alleen de lakens kan verwisselen, maar het wordt aanbevolen dat, in het geval dat de patiënt het risico loopt te vallen, de techniek door twee personen moet worden uitgevoerd, zodat er één voor de patiënt kan zorgen.
Nadat je deze informatie hebt doorgenomen volgt er nog een opdracht gekoppeld aan dit protocol.
Hieronder is het protocol bijgevoegd.
Aandachtspunten en Complicaties
- Voorkom dat beddengoed dat je opnieuw gebruikt de grond raakt.
- Zorg dat het hoeslaken en de onderlegger strak en glad liggen om huidletsel te voorkomen.
- Pas beschermende maatregelen toe bij het bed afhalen en opmaken als de cliënt besmet is met een resistent micro-organisme. Of als de cliënt cytostatica gebruikt.
- Zorg dat de cliënt tijdens de handeling bedekt blijft en het voldoende warm heeft.
Dit heb je nodig
- handschoenen
- laken of dekbedovertrek
- onderlaken
- kussensloop
- eventueel molton
- onderlegger of steeklaken
- wasmand
- stoel
Voorbereiding
- Pas handhygiëne toe.
- Leg de benodigdheden binnen handbereik.
- Trek de handschoenen aan.
- Plaats het bed in de juiste werkhoogte.
- Zet het hoofdeinde van het bed in de lage stand, zodat de cliënt plat ligt.
Verwijder kussens en dekens
- Laat een klein kussen onder het hoofd van de cliënt liggen. Leg overige kussens op de stoel.
- Maak de deken(s) of het dekbed los en leg ze over de stoel.
Verwijder en vervang het onderlaken op de eerste helft van het bed
- Vraag de cliënt op zijn zij te gaan liggen of help daarbij. Zorg dat de cliënt zich veilig voelt. Doe zo nodig het bedhek omhoog aan de kant waar de cliënt naartoe rolt.
- Maak het vuile beddengoed los van het voeteneind tot het hoofdeind van het bed.
- Rol onderlaken en eventueel onderlegger of molton in de lengte van het bed op. Leg de rol zo dicht mogelijk tegen de cliënt aan. Maak de rol zo plat mogelijk.
- Leg een schoon onderlaken op het vrije matrasgedeelte. Zorg dat er aan boven- en onderzijde en zijkant een overlap is van ongeveer 20 cm.
- Leg zo nodig een onderlegger of steeklaken ter hoogte van de stuit op het laken. Rol de onderlegger in de lengte van het bed op, zodat 1/3 opgerold ligt tegen de stuit van de cliënt.
- Stop het onderlaken in.
- Leg een kussen met een schone sloop op de schone helft van het bed.
Verwijder het onderlaken op de tweede helft van het bed
- Vraag de cliënt over de rol lakens naar de schone bedhelft te kantelen of help hierbij. Zet eventueel het bedhek omhoog, zodat de cliënt zich kan vastpakken.
- Haal de vuile lakens van het bed en doe ze in de wasmand.
Trek de handschoenen uit
- Trek de handschoenen uit en gooi ze in de afvalbak.
- Pas handhygiëne toe.
Maak de tweede helft van het bed op met het onderlaken
- Trek het schone onderlaken en de onderlegger glad.
- Stop het onderlaken in.
- Vraag de cliënt op de rug te gaan liggen of help hierbij.
Maak het bed op met bovenlaken, dekens of dekbed en kussens
- Vervang zo nodig de dekbedhoes.
- Leg bovenlaken en dekens of dekbed over de cliënt. Zorg dat het gezicht van de cliënt vrij blijft.
- Stop het bovenlaken en de dekens of het dekbed aan het voeteneinde in. Sla ze op de borst van de cliënt terug. Zorg dat de omslag van de deken niet onder de omslag van het bovenlaken uitkomt.
- Trek aan het voeteneind een plooi in de deken en het laken zodat ruimte komt. Hiermee voorkom je contracturen (spitsvoeten).
- Doe schone slopen om eventuele overige kussens.
Zet het bed in de goede stand
- Breng het hoofdeinde in de gewenste stand.
- Help de cliënt in een prettige houding.
- Plaats het bed op de juiste hoogte.
- Zorg dat de cliënt bij de benodigde spullen kan. Plaats het oproepsysteem binnen handbereik.
Afronding
- Pas handhygiëne toe.
- Noteer tijdstip en eventuele bevindingen.
Bron: Protocol Vilans, 02-09-2019, geraadpleegd op: 29-11-2021.
Was verzorging
Algemene was verzorging
Voor de algemene was verzorging zijn de lesdoelen:
- Leren wat wassymbolen zijn;
- Leren hoe je was sorteert;
- Welke soorten wasmiddelen er zijn;
- Hoe je de wasmachine instelt;
- Hoe je de droger instelt;
- Wat de juiste manier van strijken is;
- De juiste manier van was opvouwen.
Aan het einde van deze les maak je de opdracht die je verder in deze pagina tegen komt.
In de tabbladen hieronder kan je de juiste informatie vinden en je inlezen, succes!
Herkennen van wassymbolen
Er zijn vele wassymbolen bekend, maar weten we ook wat al die symbolen inhoudt en betekend? Wat moet je doen als je een bepaalde symbool tegen komt? Op de gok in de wasmachine doen, je moeder bellen om hulp of toch maar zelfstudie doen?
Hieronder kan je zien wat de wassymbolen zijn en wat deze inhouden.
Het zou namelijk zonde zijn als je bepaalde symbolen niet herkent en hierdoor verkeerde programma's instelt van de wasmachine waardoor je kleding er een stuk kleiner uit komt!
Tevens zitten er in sommige producten twee etiketten, een samenstellingsetiket en een behandelingsetiket. Het is daarom van belang dat je goed kijkt hiernaar en dat je weet wat het verschil is.
Samenstellingsetiket: Hierin wordt aangegeven van welk materiaal het product gemaakt is.
Behandelingsetiket: Hierin wordt aangegeven hoe het product gewassen moet worden.
Sorteren van de was
Sorteren van de was
Waarom moet je was sorteren? Wasmachines hebben vele programma's waarin je je was kunt draaien voor vele verschillende stoffen. Maar als je alles bij elkaar in gaat doen, verliest de wasmachine zijn nut. Daarom ga ik hieronder uitleggen hoe je de was moet sorteren en wat de nut hiervan is.
Het is belangrijk om bij delicate stoffen te controleren of ze in de wasmachine mogen, veel wasmachines hebben tegenwoordig ook wasprogramma’s die geschikt zijn voor een handwas, deze kleding kan je dan het beste apart wassen. Heb je nieuwe, gekleurde kleding gekocht, dan is het verstandig om deze eerst apart te wassen of kort te laten weken. De kleur van nieuwe kleding kan gaan uitlopen, als jij deze kleren tussen je andere wasgoed hebt liggen, dan kan dat funest zijn voor je was. Verder is het ook belangrijk om te kijken welke verschillende soorten stoffen jij wilt wassen. Gevoelige stoffen zoals wol en acryl kunnen namelijk hun vorm verliezen.
Daarnaast is het ook belangrijk om rekening te houden met de temperatuur waarop jij je kleding wilt wassen. Sommige stoffen kunnen goed tegen hoge temperaturen, andere stoffen kunnen door een hoge temperatuur beschadigen, verkleuren of krimpen. Een kookwas is daarentegen alleen goed om af en toe je wasmachine te reinigen. Om al je stoffen en kleding zo lang mogelijk mooi te houden is het dus belangrijk om je was te sorteren, zodat jij al je wasgoed zo efficiënt en zorgvuldig mogelijk schoon kunt krijgen.
Zwarte was:
Om al je kleding echt mooi te houden kan je zwarte kleding het beste apart wassen. De donkere kleding kan afgeven op lichte of witte kleding, waardoor je gekleurde of witte kleding grauw kan worden. Bovendien voorkom je dat je zwarte kleding vaal wordt en kan jij ervoor zorgen dat je zwarte kleding langer mooi blijft. Ook de zwarte was kan je wassen op een lage temperatuur van 30°C of 40°C en er zijn ook speciale wasmiddelen verkrijgbaar voor de zwarte was.
Witte was:
Al je witte kleding zou je apart moeten wassen. Bij een witte was kan je lakens, t-shirts, blouses, broeken en nog veel meer kleding in de wasmachine doen, zolang het dus maar wit is. Handdoeken en ondergoed kan je ook in de witte was doen, maar je kan er ook voor kiezen om deze apart te wassen op een hogere temperatuur. Je kan het wasprogramma ‘katoen’ gebruiken en de stoffen wassen op een lage temperatuur van 30°C of 40°C.Gebruik een wasmiddel voor de witte was.
Gekleurde was:
De gekleurde was wordt vaak verward met de bonte was, maar dit is een misverstand. Bij de gekleurde was, vul je de wasmachine met kleding van één kleur. Felle of donkere kleuren kunnen meer afgeven waardoor deze zich in de rest van je bonte kleding kunnen mengen. Verder kan je deze kleding gewoon hetzelfde wassen als de bonte was.
Synthetische was:
De synthetische was bestaat uit wasgoed van alle synthetische stoffen, zoals acryl, nylon, polyester, etc. Het wasvoorschrift bij deze stoffen is allemaal verschillend, maar een ding is zeker, deze kleding moet je geregeld wassen omdat ze snel vuil kunnen worden. Deze kleding kan je het beste wassen op een lage temperatuur van hooguit 40°C. Wees voorzichtig met het strijken van deze kleding en kijk of de kleding wel geschikt is voor in de droger of zoek uit of je droger een speciaal programma voor synthetische stoffen heeft.
Fijne was:
De fijne was bestaat uit textielsoorten die een delicate verzorging nodig hebben, zoals wol en zijde. Vaak heeft je wasmachine specifieke wasprogramma’s zoals ‘wol’ of ‘fijne was’. De temperatuur wordt tijdens zo’n wascyclus niet hoger dan 40°C en het is beter om de wasmachine ook niet helemaal te vullen tijdens deze programma’s.
Vuile was:
Sterk vervuilde was, zoals sportkleding, werkkleding of kleding van kinderen die onder de vlekken zitten hebben een intensiever programma nodig. In sommige gevallen kan je de kleding het beste voorbehandelen met een vlekverwijderaar en even in laten weken. Gebruik een passend wasmiddel en stel de wasmachine in op een wat hogere temperatuur tot 60°C. Laat fijne stoffen zoals wol en zijde eerst een tijdje weken.
Bron: AEG, de was sorteren, geraadpleegd op 29-11-2021, https://www.aeg.nl/care/discover/hoe-moet-je-de-was-sorteren/
Soort wasmiddel
Soorten wasmiddel
Er zijn vele soorten wasmiddelen, allemaal met een eigen werking. Hieronder wordt uitgelegd welke soorten er zijn en waarvoor je deze kan gebruiken.
Waspoeder; ideaal voor de witte was
Wie poeder gebruikt, mag rekenen op het vertrouwde stralende resultaat. Dit product gaat vlekken echt te lijf. Vooral voor extra vuile was, kookwas en witte was is het aan te raden aan poedervormig wasmiddel te gebruiken.
Enerzijds heb je poeder voor witte was. Door toevoeging van bleekmiddel verliest het wit zijn schoonheid niet. Daarnaast bevatten poedervormige wasmiddelen voor witte was optische bleekmiddelen die het ultraviolette licht uit daglicht terugkaatsen als blauw licht. Euhm, wat? Klinkt misschien moeilijk, maar dat wil eigenlijk gewoon zeggen dat je witte was er frisser én stralender uitziet. Dankzij de anti-vergrauwingsmiddelen zal het losgemaakte vuil niet opnieuw in de kleding trekken. Ariel Original Waspoeder is een product waar je écht op kan rekenen voor je witte was.
Anderzijds vind je in de supermarkt ook poedervormige wasmiddelen voor gekleurde was. Ook dit product zorgt ervoor dat de kleuren langer blijven stralen. Heb je al gehoord van het waspoeder van Ariel speciaal voor kleur? Ariel Colour waspoeder reinigt de kleding grondig, waardoor vlekken verdwijnen en kleuren behouden worden. Ook zwarte kleding was je met dit product.
Vloeibaar wasmiddel; geschikt voor alle wasjes
Het grootste voordeel van vloeibare wasmiddelen? Dit product hoeft niet op te lossen, waardoor het snel zijn werk doet. Zelfs wanneer je wast op een kort programma, blijven er geen resten achter op de kleding. Top! Daarnaast is vloeibaar wasmiddel erg makkelijk in gebruik. Een voorbeeld van een vloeibaar wasmiddel is Ariel Vloeibaar dat je voor verschillende soorten wasjes kan gebruiken. Het is erg goed voor het voorbehandelen van vlekken, voor de handwas of voor standaard wasprogramma's in de machine. Bovendien maakt het je kleding al schoon vanaf 30 graden.
Vloeibaar wasmiddel in tabletvorm; Geen druppel wasmiddel gaat verloren
Als je vloeibaar wasmiddel gebruikt, kan er in sommige wasmachines wasmiddel verloren gaan in de leidingen. Dan komt het product niet in contact met je kleding en wordt er wasmiddel verspild. Maar daar is een oplossing voor! Maak kennis met de tabs of de voorgedoseerde formule voor je was.
Tabs zijn ook erg makkelijk in gebruik. Je hoeft niet knoeien met een doseerdop, maar je plaatst het product achterin op de bodem van de trommel. Het wasgoed erbovenop en go! Heb je ook al eens gehoord van de Ariel all1 Pods? Dit is het eerste wasmiddel met 3 compartimenten. De 3 ingrediënten hebben elk een eigen werking: de was wordt schoon, vlekken worden verwijderd en de kleding gaat stralen. Driewerf hoera!
Wasgels; voor een schone was bij een lage temperatuur
Een gel gebruik je voor wasjes op lage temperatuur, want al vanaf 15 graden doet dit product prima z'n werk. Daarnaast zijn wasgels een héél stuk geconcentreerder, waardoor je er minder van nodig hebt. Dat is dus beter voor je portemonnee en voor het milieu. Win-win!
Wol-wasmiddel; speciaal ontwikkelt voor wol
Wol is zacht én lekker warm. In de winter is het dan ook een echt plezier om jezelf in een wollen trui te wurmen. Maar hoe hou je wol even soepel en hoe maak je deze stof weer schoon? Er bestaan speciale wasproducten voor wol. En we raden je ook echt aan om zo'n wolwasmiddel te gebruiken. Wolwasmiddelen zijn extra zacht voor natuurlijke vezels zoals wol, zijde en kasjmier. Bovendien doet een wolwasmiddel prima z'n werk bij koude temperaturen, aangezien je wol meestal koud moet wassen (of op het handwasprogramma).
Bron: Lekkerinhetleven.nl, wat is het beste wasmiddel?, 27-04-2021, geraadpleegd op: 29-11-2021, https://www.lekkerinhetleven.nl/thuis/wassen/welk-soort-wasmiddel-kun-je-het-beste-gebruiken-en-waarom
Instellen van de wasmachine
Standaard wasprogramma's
Deze wasprogramma’s zitten op bijna alle wasmachines en worden veel gebruikt. Elk wasprogramma heeft een bepaald temperatuurverloop, toerental en bepaalde trommelbewegingen. Ook programmaduur en verbruik hangen af van het programma én van de hoeveelheid wasgoed in de wastrommel.
Katoen
-
Het meest gebruikte programma voor bijna alle temperaturen: van koud tot 90°C à 95°C. Geschikt voor katoen, linnen en gemengde stoffen. Je kunt de trommel vullen met het maximale aantal kilo’s en het hoogste toerental instellen.
Gemiddeld duurt het programma zo’n 3 uur.
-
Gemengde was/mix
Dit programma gebruik je meestal tot 60°C . Je vult de trommel voor de helft en hij centrifugeert iets minder hard. Het is geschikt voor een mix van katoen, linnen, synthetische of gemengde stoffen.
-
Synthetisch / EasyCare / Anti-kreuk / Kreukherstellend
Programma voor synthetische stoffen die je wat voorzichtiger moet wassen, zoals polyester, polyacryl en viscose. Wast tot 60°C met een lager maximum toerental.
Je vult de trommel voor de helft. Om kreuken te verminderen gebruiken sommige machines stoom. Of de trommel blijft in beweging tot je de was uit de machine haalt.
Gemiddeld duurt het programma ruim 2 uur.
-
Eco 40-60
Geschikt voor normaal vuil katoenen wasgoed dat je volgens het label op 40°C of 60°C kunt wassen. Gemiddeld is de maximale temperatuur van de wasbeurt net boven de 40°C.
-
Eco katoen
Programma dat je tot maximaal 60°C kunt gebruiken voor katoen, linnen en gemengde stoffen. Het oude energielabel (gebruikt tot maart 2021) is op dit programma gebaseerd. Daarom hebben alle 'oude' wasmachines een ecoprogramma. Je herkent dit aan een pijltje bij de naam.
-
Fijne was / delicaat / zijde
Programma voor fijne stoffen zoals zijde, viscose of andere synthetische stof. De trommel draait minder intensief en centrifugeert op een laag toerental. Werkt alleen op lage temperaturen. Je kunt het beste kleine hoeveelheden wassen.
-
Spoelen / centrifugeren of zwieren / afpompen
Gebruik het gedeeltelijke programma voor spoelen als je alleen water door het wasgoed wilt laten gaan. Dit wordt altijd gevolgd door centrifugeren en afpompen. Wil je een wasprogramma met een extra spoelbeurt, dan kun je naast het gewone wasprogramma kiezen voor de optie extra water of spoelen.
Of kies alleen voor centrifugeren als nat wasgoed alleen drooggezwierd hoeft te worden. Bijvoorbeeld na een handwas. Dit is altijd in combinatie met afpompen.
Alleen afpompen is handig als er nog water in de trommel staat. Bijvoorbeeld als het programma is onderbroken. 
Bron: Irene la Faille, 9 november 2021, Wasprogramma's, Consumentenbond, geraadpleegd op: 29-11-2021, https://www.consumentenbond.nl/wasmachine/wasprogrammas.
Droger instellen
Droogprogramma's
Katoen
Alle drogers hebben programma's voor katoen. Daarbij kun je vaak kiezen uit verschillende droogtegraden zoals extra droog, kastdroog en strijkdroog. Extra droog is voor dikker wasgoed. Bij strijkdroog is het wasgoed nog een beetje vochtig zodat je het makkelijk strijkt. Katoen kastdroog is het 'standaard' programma dat je het vaakst zult gebruiken.
Kreukherstellend
Daarnaast hebben alle drogers een of meerdere programma's voor synthetische was. Soms heet dit programma gewoon 'synthetisch', maar vaak zie je de term 'kreukherstellend'. Die term betekent overigens niet dat de droger kreuken herstelt. Het is de naam van een type textiel dat lastiger kreukt. Soms heet dit programma 'fijne was', al is dat meestal een nog voorzichtiger programma. Over het algemeen geldt dat bij deze programma's de droger voorzichtiger zal drogen (minder omwentelingen per minuut) op een lagere temperatuur, en dat de maximale vulcapaciteit sterk verminderd is.
Overige programma's
Naast de standaard programma's is er een enorme variatie. Je kunt kiezen voor programma's voor een mix van katoen en synthetische was. Of juist voor kleding van een specifieke samenstelling als jeans, beddengoed, zijde, wol, sportkleding, outdoorkleding, overhemden, babywas en lingerie. Enkele machines hebben een programma voor het drogen van dekbedden of kussens. Of je al die programma's vaak zult gebruiken is de vraag. Als je ze gebruikt: check de handleiding voor de maximale vulgewichten bij de programma's, want die zijn vaak zeer laag.
Opfrissen en onkreuken
Verder zijn er programma's voor een speciale behandeling zoals luchten, opfrissen met koude lucht of ontkreuken. Dat laatste gaat soms met stoom. De meeste machines hebben een tijdprogramma om afzonderlijke kleine stukken wasgoed te drogen of na te drogen.
Sneller of stiller
Wat duurdere drogers hebben vaak ook een aparte optie om sneller te drogen. Ga er van uit de droger dan minder zuinig zal zijn. Sommige drogers hebben een speciale stille stand, waarbij de droger er langer over doet, maar minder geluid produceert.
Anti-kreukstand
De meeste drogers hebben een anti-kreukstand. Na het drogen blijft de trommel ronddraaien, zodat de was in beweging blijft en niet in een prop opdroogt. Het programma kan op elk moment worden uitgezet. Het duurt 15 minuten tot 2 uur, afhankelijk van de droger. Soms kun je een langere tijd kiezen, variërend van 1,5 tot 24 uur.
Gebruiksgemak
Een droger heeft redelijk wat onderhoud nodig. Je moet bijvoorbeeld de condensbak legen en het stoffilter schoonmaken. En het liefst zo vaak mogelijk, want een schone wasdroger is een zuinige wasdroger. Bekijk in de winkel dus even of de filters makkelijk te reinigen zijn en de condensbak makkelijk te legen is.
Bij de meeste drogers moet je ook om de zoveel tijd de condensor schoonmaken. Die zit meestal achter een klepje onderin de droger. Hoe je de condensor moet schoonmaken is afhankelijk van het model. Meestal gebruik je de stofzuiger met het borstelopzetstuk. Een aantal drogers geeft zelf aan wanneer het reinigen nodig is. Warmtepompdrogers van onder andere Bosch, Siemens en Miele hebben een zelfreinigende of onderhoudsvrije condensor, die je minder vaak of helemaal niet meer zelf schoon hoeft te maken.
Uitgestelde start/timer
Met deze knop stel je in wanneer de droogbeurt start, bijvoorbeeld over 9 of 24 uur. De droger kan zo worden ingesteld dat hij klaar is bij thuiskomst, zodat je de was er direct uit kunt halen. Deze optie is bij een wasdroger niet zo zinvol. De was kan door een uitgestelde start meer gaan kreuken. Daarnaast gebruiken veel mensen de droger liever niet wanneer ze niet thuis zijn vanwege brandgevaar.
Overige opties
Resttijdindicatie
De machine geeft met een resttijdindicatie op een display aan hoe lang het programma nog duurt.
Geluidssignaal
Een geluidssignaal waarschuwt je wanneer de droger klaar is.
Bron: Els Punt, 29 september 2021, Programma's en opties van een wasdroger, Consumentenbond, Geraadpleegd op: 29-11-2021, https://www.consumentenbond.nl/wasdroger/programmas-en-mogelijkheden.
Strijken
Strijktips
Of kreukels goed uit je kleren gaan, hangt af van de manier waarop je strijkt. Stel het strijkijzer in op de juiste temperatuur en gebruik de juiste hoeveelheid stoom. Houd ook rekening met de soort stof.
Strijk op de juiste temperatuur
Doordat de vezels in textiel warm worden, verdwijnen kreukels. Maar als de vezels te warm worden, beschadigt de stof. Deze kan verbranden of gaan glanzen. De ene stof is kwetsbaarder dan de ander.
Kijk voor het strijken op het wasvoorschrift. Sorteer het wasgoed vervolgens van koud naar warm strijken.
Er zijn steeds meer strijkijzers zonder thermostaat. Deze apparaten strijken op één temperatuur, waardoor je de was niet meer hoeft te sorteren.
Strijk met de juiste hoeveelheid stoom
- Strijk de stof als deze een beetje vochtig is. Kreukels gaan er dan gemakkelijker uit. Je strijkt het best met stoom. Als je strijkijzer niet kan stomen, gebruik dan bijvoorbeeld een plantenspuit om het wasgoed te bevochtigen.
- Gebruik de stoomknop niet te vaak achter elkaar. Het wasgoed wordt te nat of er komen druppels uit de strijkplank. Bovendien is het niet nodig om continu te stomen.
- Probeer niet te stomen als het ijzer daar (nog) niet warm genoeg voor is. Dan kan het strijkijzer gaan lekken.
- Hardnekkige kreukels ga je te lijf met een extra stoomstoot of de sproeifunctie.
- Strijk na het stomen het wasgoed zonder stoom weer droog. Het blijft het best kreukvrij als het droog afkoelt. Zonder stoom strijken gaat gemakkelijk met een regelbare stoomtoevoer op het strijkijzer. Maar niet bij alle strijkijzers of stoomgeneratoren kun je de stoomtoevoer uitzetten.
Kwetsbare stoffen strijken
Kwetsbare stoffen strijk je aan de binnenkant op lage temperatuur. Je kunt de stof ook beschermen met een theedoek. Of je houdt het strijkijzer iets boven de stof en strijkt het met de hand glad.
Opdruk of pailletten
Strijk stoffen met opdruk of pailletten aan de binnenkant. Anders kan het wasgoed de strijkzool beschadigen.
Zijde
Strijk zijde aan de binnenkant. Kunstzijde moet je egaal bevochtigen en niet besproeien, want dat geeft vlekken. Onbewerkte zijde kun je het beste droog strijken.
Breiwerk
Breiwerk kun je beter niet strijken. Wil je dit toch, beweeg je strijkijzer dan niet over de stof, dan trek je de vorm uit het breiwerk. Zet het strijkijzer op een gedeelte van het kledingstuk, haal het weg en zet het weer op een ander gedeelte.
Dubbele stof
Kragen, manchetten, zomen en andere dubbele stoffen kun je het beste eerst aan de binnenkant strijken. Met een extra stoomstoot worden ze goed glad.
Mouwen
Sommige strijkplanken hebben een speciaal ‘mouwdeel’ waar je een mouw omheen kunt doen om deze te strijken. Als je strijkplank dat niet heeft, kun je bijvoorbeeld een handdoek oprollen en die in de mouw stoppen.
Plooien
Voor het strijken van plooien kun je de plooi voorzichtig vastzetten met een paperclip. Begin vervolgens aan de onderkant met strijken en strijk de plooi van binnen naar buiten.
Bron: Els Punt, 13 juli 2021, strijktips, Consumentenbond, geraadpleegd op: 20-11-2021, https://www.consumentenbond.nl/stoomstrijkijzer/strijktips.
Was opvouwen
Was opvouwen. Hoe doe je dit nou snel, zonder dat de kleding aan het einde van de rit allemaal ongewenste vouwen bezit? De was is weer heerlijk schoon en droog, maar dan moet het nog de kast in. Jurkjes, jasjes en blouses gaan op een hanger en klaar.
Was opvouwen doe je zo!
Hoe je de was opvouwt, heeft alles te maken met het soort was dat je gaat vouwen. Zo vraagt het opvouwen van sokken weer een andere aanpak dan je favoriete shirt… Benieuwd hoe je jouw kleding snel en netjes kunt opvouwen? Hieronder geven wij je tips voor diverse kledingstukken, handdoeken en sokken, zodat was vouwen niet langer een tijdrovende bezigheid hoeft te zijn.
Handdoeken vouwen
Voordat je begint met het opvouwen van handdoeken, zorg je dat ze goed uit de kreukels zijn. Trek ze goed recht, zodat de punten mooi op elkaar komen als je de handdoeken vouwt. Vervolgens begin je met het vouwen van de handdoek.
- Leg de handdoek op een vlakke ondergrond en strijk de handdoek glad met je handen;
- Vouw de handdoek doormidden en leg de punten netjes op elkaar (bij grote handdoeken kun je ervoor kiezen om nog een tussenstap te maken, door de handdoek in drieën te vouwen);
- Vouw de handdoek vervolgens van links naar rechts en leg de punten wederom op elkaar.
- Je handdoek is opgevouwen. Leg alle handdoeken netjes boven op elkaar met de dichte kant naar voren, zodat er een nette stapel ontstaat.
Tip: Zijn je handdoeken hard? Rol ze dan op. Door de handdoeken losjes op te rollen, blijven ze zacht. Een ander pluspunt van oprollen, is dat de handdoeken minder kastruimte in beslag nemen. Mooi meegenomen toch?!
Sokken opvouwen
Er bestaan twee handige manieren om je sokken op te vouwen. Je kent wellicht de manier waarbij je sokken op elkaar legt en van binnen naar buiten vouwt. De volgende manier is ook een super simpele manier om sokken op te vouwen.
- Leg de sokken bovenop elkaar;
- Vouw ze dubbel (over de lengterichting);
- Vouw de sokken nog een keer dubbel;
- Zet de sokken rechtop in de lade.
T-shirt vouwen
Een T-shirt met lange of korte mouwen vouw je snel en eenvoudig op door het volgende te doen:
- Leg het shirt op een vlakke ondergrond met de voorkant naar boven. Zorg dat de hals links ligt en het uiteinde rechts;
- Strijk het shirt glad met de handen;
- Maak twee denkbeeldige lijnen van de hals naar beneden.
- Vouw het shirt (op de denkbeeldige lijn) naar binnen en vouw de mouw terug. Een korte mouw kun je recht terug vouwen, maar een lange mouw moet je iets schuin terug vouwen;
- Herhaal dit bij de andere zijde van het shirt. Zorg dat je het shirt steeds goed glad strijkt;
- Vouw het shirt nu horizontaal dubbel, met de hals naar de onderzijde.
Vouwen van een broek
Je hebt broeken met vouw en zonder vouw. Je zult begrijpen dat voor beide broeken een andere vouwwijze gebruikt wordt.
Een broek zonder vouw:
- Zorg dat de broek op een vlak oppervlak ligt en vouw deze over de lengte dubbel. De pijpen komen hierdoor op elkaar te liggen;
- Vouw de pijpen om tot net boven de broekrand. Wanneer het wenselijk is, kun je hem nogmaals dubbelvouwen.
Bron: Suzanne, 28 augustus 2020, Was opvouwen doe je zo!, Ikzoekeenschoonmaakster.nl, geraadpleegd op: 29-11-2021, https://www.ikzoekeenschoonmaakster.nl/blog/was-opvouwen/.
Beoordelingsformulier bedverschoning
Bed verschoning van een bedlegerig persoon
|
|
Handeling
|
Te behalen punten
|
Behaald
|
|
Voorbereiding, totaal te behalen punten: 4
|
|
|
|
De student bereid haar handeling voor, en kan dit uitleggen.
|
1
|
|
|
De student legt alle benodigdheden binnen handbereik.
|
1
|
|
|
De student past handhygiëne toe.
|
1
|
|
|
De student werkt op de juiste werkhoogte.
|
1
|
|
|
Uitvoering, totaal te behalen punten: 5
|
|
|
|
De student werkt volgens protocol.
|
1
|
|
|
De student werkt hygiënisch, zet de juiste materialen en middelen in.
|
1
|
|
|
De student toont empathie tegenover de cliënt.
|
1
|
|
|
De student let op de behoeften en verwachtingen van de cliënt.
|
1
|
|
|
De student maakt de juiste productkeuze.
|
1
|
|
|
Afsluiting, totaal te behalen punten: 3
|
|
|
|
De student ruimt de gebruikte materialen op.
|
1
|
|
|
De student past handhygiëne toe.
|
1
|
|
|
De student vraagt de cliënt of alles naar wens is en comfortabel ligt.
|
1
|
|
Beoordelingsformulier was verzorging
Algemene was verzorging
|
|
Handeling
|
Te behalen punten
|
Behaald
|
|
Voorbereiding, totaal te behalen punten: 4
|
|
|
|
De student bereid haar handeling voor, en kan dit uitleggen.
|
1
|
|
|
De student legt alle benodigdheden binnen handbereik.
|
1
|
|
|
De student past handhygiëne toe.
|
1
|
|
|
De student werkt op de juiste werkhoogte.
|
1
|
|
|
Uitvoering, totaal te behalen punten: 6
|
|
|
|
De student weet het verschil tussen was symbolen.
|
1
|
|
|
De student werkt hygiënisch, zet de juiste materialen en middelen in.
|
1
|
|
|
De student kan een wasmachine en wasdroger instellen.
|
1
|
|
|
De student weet hoe je een strijkijzer moet hanteren.
|
1
|
|
|
De student kan de was sorteren.
|
1
|
|
|
De student weet het verschil tussen de wasmiddelen.
|
1
|
|
|
Afsluiting, totaal te behalen punten: 2
|
|
|
|
De student ruimt de gebruikte materialen op.
|
1
|
|
|
De student past handhygiëne toe.
|
1
|
|
Toets
Toets: Toets was verzorging
Start
Opdrachten
Opdracht bed verzorging bij een bedlegerig persoon.
