In deze module worden zuren, basen en de reacties tussen beide behandeld en kun je oefenen met opdrachten.
Je kunt zelf kiezen hoe je deze module doorwerkt en wat je wel of niet doet.
Als je begint met de Check en je maakt die goed, ben je eigenlijk al klaar.
Leerdoelen
Je kunt het oplossen van een sterk zuur in water in een vergelijking weergeven.
Je kunt het oplossen van een zwak zuur in water in een vergelijking weergeven.
Je kunt het oplossen van een sterke base in water in een vergelijking weergeven.
Je kunt het oplossen van een zwakke base in water in een vergelijking weergeven.
Je kunt met binas 49 afleiden of een zuur/base sterk of zwak is.
Je kunt aan de hand van tabel 49 voorspellen of een zuur-base reactie wel of niet kan verlopen.
Je kunt met gegevens uit tabel 49 de vergelijking van een zuur-base reactie opstellen.
Uitlegfilmpjes
Kijk onderstaand filmpje voor uitleg over zuren en basen in water.
Kijk onderstaande twee filmpjes voor uitleg over zuur-base-reacties
Kijk onderstaand filmpje voor uitleg over het herkennen van zuur-base-reacties.
Zuren en basen: een overzicht
Zuren (HZ)zijn deeltjes die in water H+ kunnen afstaan. Deze H+ wordt afgestaan aan de sterkste base die aanwezig is. Bij het oplossen van een zuur in water is water de sterkste base die aanwezig is.
Sterke zuren (zie binas 49, boven H3O+) doen dit volledig/aflopend: HZ + H2O → Z- + H3O+
Bij zwakke zuren (zie binas 49, onder H3O+) is dit een evenwicht dat sterk links ligt: HZ + H2O Z- + H3O+
Basen (B) zijn deeltjes die in water H+ kunnen opnemen. Deze H+ wordt opgenomen van het sterkste zuur dat aanwezig is. Bij het oplossen van een base in water is water het sterkste zuur dat aanwezig is.
Sterke basen (zie binas 49, onder OH-) doen dit volledig/aflopend: B + H2O → HB+ + OH-
Bij zwakke basen (zie binas 49, boven OH-) is dit een evenwicht dat sterk links ligt: B + H2O HB+ + OH-
Bij zuur-base-reacties wordt een H+ overgedragen van het sterkste aanwezige zuur naar de sterkste aanwezige base.
Als beiden sterk zijn: H3O+ + OH- → 2 H2O
Sterk zuur met zwakke base: H3O+ + B → H2O + HB+
Zwak zuur met sterke base: HZ + OH- → Z- + H2O
Zwak zuur met zwakke base (geeft een evenwicht): HZ + B Z- + HB+
Oefenen met wat opgaven
Opgave 1.
Leg uit of de volgende reacties zuur-base reacties zijn:
Leg met een reactievergelijking uit waarom een oplossing van aluminiumnitraat in water zuur is.
Opgave 3.
Geef de vergelijking van de volgende reacties:
a] Oxaalzuuroplossing reageert met een overmaat natronloog.
b] Calciumcarbonaat reageert met een overmaat 1,0 M salpeterzuur.
c] Ammonia reageert met methaanzuur.
Opgave 4.
Leg met een reactievergelijking uit waarom ammonia (zie binas 66A) stroom geleidt.
Opgave 5.
a] Geef de structuurformule van alanine in basisch milieu. Zie binas 67H1.
b] Geef de structuurformule van leucine in zuur milieu. Zie binas 67H1.
Opgave 6.
Sef heeft een oplossing van natriumfluoride en een oplossing van natriummonowaterstoffosfaat. Leg uit of er een zuur-base reactie kan plaatsvinden tussen ionen van deze twee oplossingen als hij beide oplossingen mengt.
De antwoorden
Opgave 1.
a] H2O staat H+ af aan O2-, H2O reageert dus als zuur en O2- als base. Dus dit is een zuur-base reactie.
b] H2BO3- neemt H+ op en reageert dus als base, dus dit is een zuur-base reactie.
c] Er ontstaat wel H+ maar er is geen is geen H+ overdracht, dus is dit geen zuur-base-reactie. (Het is een redoxreactie waarbij Cu2+ als oxidator optreedt en H2 als reductor.)
Omdat er H3O+ (H+) ionen in de oplossing komen, ontstaat er een zure oplossing.
Opgave 3.
a] H2C2O4 + 2 OH- → C2O42- + 2 H2O
b] CaCO3 + 2 H3O+ → Ca2+ + 3 H2O + CO2
c] HCOOH + NH3 HCOO- + NH4+
Opgave 4.
NH3 + H2O NH4+ + OH-
De ammoniumionen en hydroxide-ionen in de oplossing kunnen vrij bewegen, dus geleidt deze oplossing stroom.
Opgave 5.
a]
b]
Opgave 6.
F- is een base en HPO42- kan als zuur reageren. Dit zuur is niet sterk genoeg om met F- te reageren. Het zuur HPO42- staat ver onder de base F- in tabel 49 van binas.
Check
Twee examenvragen besproken
In onderstaande filmpjes wordt een examenvraag besproken.
Je kunt de vragen eerst zelf proberen te maken en dan deze filmpjes bekijken.
Het arrangement Zuren, Basen en Zuur-base-reacties is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
herbert van de voort
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2021-11-18 13:07:40
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.