Onze aarde... Iedereen zegt dat we er zuinig op moeten zijn. Maar we zijn met zoveel mensen. De een doet alles om het milieu te redden, de ander boeit het niet. Weer een ander vindt dat je er toch niets aan kunt veranderen. Je kunt maar beter zo lang mogelijk genieten van het leven.
Iedereen is het erover eens dat het klimaat de laatste jaren snel verandert, vooral op de Noordpool.
Wat vind jij ervan?
We gaan naar Londen toe
Je hebt met een paar vrienden en vriendinnen afgesproken om eens een weekend naar Londen te gaan. Je hebt een goedkoop adresje waar je kunt slapen in het centrum van de stad. Je verheugt je op een dagje cultuur en shoppen. En zaterdagavond nog wat dansen. Het enige dat je moet regelen is de reis. Je gaat wat zoeken. Je krijgt een heleboel keuzes aangeboden. Omdat de reis pas over enkele maanden is, zijn de prijzen niet hoog. Je kunt kiezen:
* Het vliegtuig. Je moet dan opstappen in Schiphol en je kunt met de auto of de trein naar Schiphol.
* De trein. Die gaat via Calais in Frankrijk door een tunnel. Je komt ook door Brussel. Een van de ouders kan jullie naar het station in de buurt brengen.
* De boot. Die vertrekt in de haven van Hoek van Holland. Daar zullen jullie dan ook naar toe gebracht moeten worden.
De vervoerskeuze
Je overlegt met elkaar. Je besluit om te kijken wat het minste tijd kost. Daardoor valt de boot af. Het is te veel gedoe met het openbaar vervoer. Als jullie een auto zouden hebben, dan was het anders, want je rijdt met de auto naar de boot en rijdt met de auto verder naar Londen. Pas op voor het links rijden!
Bovendien duurt de bootreis de hele nacht. Je kunt wel slapen op de boot, maar enkele vrienden willen niet op vrijdagavond gaan.
Dan blijven over de trein en het vliegtuig. Dat duurt beiden ongeveer even lang. De reis naar en van het vliegveld kost veel tijd. Daar bovenop moet je 2 uur van tevoren op het vliegveld zijn. Ook het uitstappen en de bagagehandelingen gaan niet altijd even snel. Bovendien kun je een vliegtuig missen, en dan kan het volgende vliegtuig lang op zich laten wachten. Dat is anders bij de trein.
Oke, denk je. Wat kost het? Het vliegtuig blijkt twee maal goedkoper te zijn.
Het klimaat verandert
Het weer wordt steeds heftiger
Op het nieuws gaat het bijna iedere dag over het klimaat. De aarde wordt warmer en wetenschappers zeggen dat het niet goed is. Dat wordt veroorzaakt door onze luxe levensstijl. Dat wordt overconsumptie genoemd. Dat wordt versterkt door de overbevolking, want de aarde raakt steeds voller met mensen. Eigenlijk wil iedereen dat luxe leven dat wij gewend zijn. Veel mensen uit arme landen willen naar de rijke landen. Ze willen allemaal wel naar Londen... Of naar New York, of....
Je zoekt wat meer informatie en vindt op wikikids.nl de volgende videoclip:
Het probleem van de overconsumptie en de overbevolking
Onze samenleving en het geld
Eigenlijk is het wel vreemd. Als het vliegtuig twee maal goedkoper is, dan nemen de meeste mensen toch het vliegtuig. Als je enkele weken later voor het overgebleven geld ook nog naar Parijs kunt... Waarom niet?
Maar toch voelt het raar. Het klimaat vindt iedereen belangrijk, maar waarom is dan een vliegtuig goedkoper dan een trein? Die rails liggen er en zoveel machinisten en conducteuren zijn er niet nodig. Na wat zoekwerk zie je dat op je vliegtuigkaartje weinig belasting wordt geheven. Op een treinkaartje is dat veel meer. Ook blijkt dat de brandstof voor vliegtuigen veel goedkoper is dan voor auto's. Natuurlijk zitten er verschillen in het maken van de brandstoffen, maar op benzine voor de auto zit veel meer belasting. Weet jij welke belasting op een liter benzine wordt geheven?
De politiek
De wereldleiders bij elkaar
Bij maatschappijleer bespreek je hoe de samenleving in elkaar steekt. De politiek speelt daarin een belangrijke rol. We leven in een democratie. Dat betekent dat we uiteindelijk zelf direct of indirect onze leiders kunnen kiezen. Dat betekent ook dat ze meestal maatregelen nemen waar de meerderheid van de bevolking het mee eens is. Ruwweg kiezen we elke 4 jaar voor politieke partijen. Ze zeggen allemaal dat ze het milieu belangrijk vinden. Als ze in de regering zitten, kunnen ze belastingen aanpassen. Maar waarom heffen ze zo weinig belasting op vliegtuigtickets? Waarom passen ze de belastinghoogtes niet aan?
Je levensbeschouwing
Politieke partijen die zeggen belastingen te verhogen, verliezen vaak de verkiezingen. Een regering die er niet voor zorgt dat we gemiddeld meer geld verdienen als in de periode voor ze aan de macht kwamen, loopt een groter risico om niet te worden herkozen.
In het verleden is wel een poging gedaan om het vliegverkeer te belasten, bijvoorbeeld om met die belastinginkomsten het autoverkeer of het treinverkeer goedkoper te maken, maar er waren te veel mensen op tegen.
Toen vliegen vanuit Nederland duurder werd, gingen veel mensen op het vliegtuig vanuit Duitsland en België. Dat was juist slechter voor het milieu, omdat er langere afstanden met de auto moesten worden afgelegd. Kennelijk denken veel mensen vanuit hun bankrekening.
Politieke partijen vinden bepaalde waarden erg belangrijk. Dat zie je vaak terug in de naam van de partijen. Zo kun je vrijheid heel belangrijk vinden. Of christelijke waarden (naastenliefde en hulp aan de armen). Of socialisme (meer solidariteit tussen arm en rijk). De ene partij wil de belastingen zo laag mogelijk hebben. De andere vindt dat de belastingen juist omhoog mogen om arme mensen beter te kunnen helpen. Een derde partij zit er tussen in. Die wil hogere belastingen bij de een gecompenseerd zien bij lagere belastingen bij het ander.
De partij die je kiest hangt samen met je eigen levensbeschouwing. Je kunt als levensbeschouwing hebben dat je nu zo veel mogelijk kunt genieten van je leven als je kunt, maar je kunt ook leven met het idee dat je een verantwoordelijkheid hebt voor anderen, bijvoorbeeld onze kinderen en onze kleinkinderen. Dat heeft wel gevolgen: je bent bereid om extra belasting te betalen voor onze kinderen, bijvoorbeeld door plastics veel duurder te maken.
Zo zijn de gekozen politieke partijen met hun beslissingen een weergave van wat de Nederlanders belangrijk vinden.
Een plotselinge pandemie
Het beruchte Corona-virus
"Ze hebben me dit jaar afgepakt", klaagde Femke in 2020. De reis naar Londen kon helemaal niet door gaan. En veel andere plannen konden ook meteen in de ijskast. Er was een virus-uitbraak, waardoor veel dingen niet meer konden en men het liefst had dat je thuisbleef.
Je kunt plannen maken, meningen hebben, maar als vliegtuigen maandenlang aan de grond moeten staan, dan wordt alles anders. Ineens realiseer je jezelf dat het leven eigenlijk best wel goed is. Vergelijk het maar eens met het leven van de oude man die, geboren in 1926 als 16-jarige de Tweede Wereldoorlog heeft meegemaakt en na 1945 ook nog eens naar eens naar de voormalige kolonie Nederlands Indië (nu Indonesië) moest als soldaat in het leger om te vechten tegen de soldaten van de landelijke bevolking.
Het zet je allemaal wel aan het denken. Waarom klagen over alles dat we niet hebben? En wat brengt de toekomst?
Een plotselinge zondvloed
Een duizenden jaren oude kleitablet met het verhaal van de zondvloed
Een van de bekendste verhalen uit de wereldgeschiedenis betreft de zondvloed. Duizenden jaren geleden leefde er iemand, Noach, die met zijn gezin een grote boot ging bouwen met de bedoeling om alle diersoorten die hij kende te redden. Het werd een grote reddingsark. Vervolgens kwam er een grote zondvloed die het hele land overspoelde. Die golf was een gevolg van de slechtheid van de mens. Noach overleefde de lange periode van regen en overstroming. Toen het water alweer genoeg was gezakt, konden ze eindelijk de ark uit. Ze konden weer een nieuw begin maken.
Het is een verhaal dat nog steeds aanspreekt. In onze tijd van luxe en rijkdom, weten we dat we ook iets moeten doen voor het klimaat. De wereld wordt steeds warmer, diersoorten sterven uit, de oceanen zitten steeds meer vol met plastic, etc. Velen worden geïnspireerd door Noach om ook iets te doen om de natuur met al haar dieren te redden. Ze vinden dat de mensen beter moeten worden en niet alleen maar naar het geld moeten kijken.
Gretha Tunberg
Greta Thunberg kreeg grote bekendheid toen ze in 2018 als 15-jarig meisje een protestactie bij het Zweedse parlement hield. Dit hield ze dagenlang vol. Ze wilde het blijven doen tot de Zweedse verkiezingen. Er kwam na een aantal dagen pers vanuit het binnen- en het buitenland. Ze heeft daarna meerdere keren haar protest kunnen laten horen tegen het veel te beperkte klimaatbeleid van alle regeringen. Volgens de wetenschap moet snel iets worden gedaan aan de opwarming van de aarde. Er zijn al veel dierenrassen aan het uitsterven. Veel mensen moeten verhuizen vanwege de stijging van de waterspiegel. Er komen ook steeds vaker orkanen en windhozen voor. Dit zal in de toekomst alleen maar erger worden.
Greta vraagt om meer geld te steken in het verbeteren van het milieu. Dat kan door nieuwe uitvindingen te doen, maar moet ook door minder geld uit te geven voor luxe zaken. Dat kan door milieuvervuilende producten duurder te maken en andere producten juist goedkoper. Dat zou dan moeten gebeuren met andere belastingen. Op die manier zal iedereen zijn geld anders besteden. Zo zouden mensen toch wel in luxe kunnen blijven, alleen iets zuiniger.
Het arrangement 11. Klimaatverandering en de invloed op je dagelijkse leven is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Pieter van Stiphout
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2022-12-01 20:31:45
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Veel mensen maken zich zorgen over het klimaat. Volgens wetenschappers moeten we snel handelen om een serie van natuurrampen te voorkomen. Er wordt wereldwijd echter weinig gedaan. Hoe komt dat? In deze les zie je hoe de economie en de politiek verbonden zijn met de toekomst van onze natuur.
Maatschappijwetenschappen;
Behoeften en beperkte middelen;
Levensbeschouwing;
Economie;
Werk, welzijn en welvaart;
Samenhang tussen consumptie, productie en het milieu;
Maatschappijleer;
Keuzes maken;
Schaarste;
Mens en maatschappij;
Cultuur, levensbeschouwing en identiteit;
Natuur en milieu;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
makkelijk
Studiebelasting
0 uur en 20 minuten
Trefwoorden
burgerschap, burgerschapsvorming, levensbeschouwing, maatschappijleer, milieu
11. Klimaatverandering en de invloed op je dagelijkse leven
nl
Pieter van Stiphout
2022-12-01 20:31:45
Veel mensen maken zich zorgen over het klimaat. Volgens wetenschappers moeten we snel handelen om een serie van natuurrampen te voorkomen. Er wordt wereldwijd echter weinig gedaan. Hoe komt dat? In deze les zie je hoe de economie en de politiek verbonden zijn met de toekomst van onze natuur.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Kort toetsje over de video's
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Powerpoint bij Burgerschap. Klimaat economie en levensbeschouwing
