SE 4 MAVO [20/22]: "Grafitti, gadgets e.a. gedoe"

SE 4 MAVO [20/22]: "Grafitti, gadgets e.a. gedoe"

Intro & info

Het 'overkoepelende' onderwerp van deze periode is ...

(soorten) stoffen en scheikundige (productie-)processen in de (chemische) industrie.

  • hoe en waarom delen we stoffen in drie categoriën in (wat zijn de kenmerken)?
  • we zoomen wat verder in op een drietal specifieke (type) stoffen
  • hoe kan je (scheikundige) processen schematisch weergeven en ...
  • ... wat hoe (en waarvoor) kan je die schema's dan toepassen?

Quest als 'leer-methode'

Je gaat ook hier weer de stof zelfstandig onderzoeken aan de hand van deze quest .

Dit doe je door telkens...

  • in stappen zélf informatie op te zoeken over de verschillende onderwerpen
  • deze informatie gebruiken om vragen te beantwoorden, berekeningen uit te voeren etc.
  • alles 'elke keer' in Egodact in te leveren voor feedback.
  • oefenopgaven te maken en te bespreken

LET OP: je komt hier nu ook telkens dingen tegen en maakt gebruik van kennis die je al
             eerder hebt bestudeerd

 

Het SE zelf zal een schriftelijke toets zijn

> Route & planning

planning

  • deze periode loopt van week 43 t/m week 49 (25 okt t/m 10 dec);
  • in week 50 (13 dec). beginnen de SE's en toetsen.
     

opbouw

► De quest is opgebouwd uit drie blokken van ongeveer 2 weken met elk een eigen aandachtspunt. In elk blok ga je zelf dus de theorie op- & uitzoeken aan de hand van opdrachten.

⇒ 1. Soorten  stoffen (onderverdeling in categoriën) wk

In dit blok ga je eerst nog 'ns terug naar stoffen en zoekt uit welke 3 (hoofd-)categoriën stoffen we in de scheikunde kennen en waarin deze 3 typen verschillen

⇒ 2. Stoffen (nader bekeken)

Je bestudeert de belangrijkste kenmerken (én productiemethoden & toepassingen) van

  • water (en reinigingsmiddelen & cosmetica)
  • polymeren (o.a. uit aardolie)
  • metalen en legeringen

⇒ 3. Chemische (productie-)processen

  • Hierbij onderzoek en bestudeer je hoe je chemische processen schematisch kan weergeven en
  • hoe je deze "blokschema's" kan toepassen (en waarvoor)...

> Begrijp wat je hebt gevonden

Verwerking

Informatie opzoeken, selecteren en opschrijven/opslaan is één ding; het echt begrijpen van deze kennis is minstens zo belangrijk. Neem dus niet zomaar de informatie die je gevonden hebt over maar zorg dat je ook echt begrijpt wat je leest /hoort/ ziet.

Dit doe je o.a. door...

  • schrijf /vertel de informatie / kennis in je eigen woorden op alsof je het uitlegt aan iemand anders (of maak een samenvatting, schema, mindmap of iets dergelijks)
    • snap je bepaalde woorden /zinnen /informatie niet (helemaal); ZOEK dat dan uit vóór je verder gaat!
  • bedenk zélf toepassingen en voorbeelden voor de 'theorie' (= definities, berekeningen, ormules etc.); het liefst uit je eigen directe omgeving
    • bedenk (of zoek) zélf proefjes /experimenten etc. waarmee je de 'theorie' kan laten zien; ook weer zoveel mogelijk 'uit het echte leven'.
  • test jezelf met vragen en opgaven die je zelf bedenkt, opzoekt en/of vraagt aan de vakcoach(es).
➜ Bedenk per deelvraag of -onderwerp zelf drie manieren waarmee je laat zien dat je de stof begrijpt en post deze in Egodact bij "reflective journal"

> Leg vast en laat zien...


Tussenresultaten

LAAT ZIEN! Leren doe je (o.a.) door feedback op wat je doet (liever nog dan op wat je gedaan hebt) dus laat vooral ook je tussenresultaten zien ook al zijn ze nog niet 'af'.

➜ Dus post (in Seesaw & Egodact) een eerste (2e, 3e) versie van elke...
  • samenvatting, verslag
  • schema, tabel, grafiek
  • tekening, foto, video
  • 3D model
  • etc., enz.

... EN VRAAG FEEDBACK (via Teams)

1. ► INDELING VAN STOFFEN ...

uitzoeken

Zoals al vaker gezegd: de hele wereld (en universum) is opgebouwd uit stoffen. En stoffen zijn dan weer opgebouwd uit (kleine) deeltjes: de ongeveer 110 verschillende soorten atomen (of elementen) die schematisch worden weergegeven in het Periodieke Systeem

Stoffen kunnen we op verschillende manieren indelen; de 'belangrijkste' manier is op basis van hoe (en welke) atomen in de stof 'aan elkaar vast zitten' (het soort "binding") .

Je begint dit stuk van je onderzoek met het op- & uitzoeken welke 3 soorten stoffen we onderscheiden en wat dan de specifieke kenmerken zijn van elke soort stof.


opdrachten

Maak een document "stoffen & bindingen" waarin je aan de hand van de volgende vragen duidelijk uitlegt ...

1. Welke 3 'soorten' stoffen we  in de scheikunde kennen en geef voor elke soort twee
       voorbeelden

2. Hoe in elke soort de atomen aan elkaar vast zitten en hoe we die typen "bindingen" noemen.

3. In welke stofeigenschap(pen) de verschillende soorten stoffen verschillen.

2. ► STOFFEN NADER BEKEKEN

> Water ...

uitzoeken

Water is één van de meest voorkomende stoffen op aarde. Het lijkt een klein, simpel stofje opgebouwd uit 1 zuurstof- en 2 waterstof-atomen. Maar scheikundig gezien is het echt een heel bijzondere stof. Daarnaast kunnen we niet (over)leven zonder -schoon- water!

Genoeg reden dus om water eens wat nader te onderzoeken.


opdrachten

Maak een document "stoffen nader bekeken" aan en begin met het eerste hoofdstuk "water". Beschrijf daarin de volgende onderwerpen over water.

1. Welke 'soorten' water zien/onderscheiden we eigenlijk in het dagelijks leven om ons heen

2. Wat betekenen de termen "hard water" en "zacht water" eigenlijk en waar komen ze vandaan?

3. Waarvoor gebruiken we water? geef een vijftal toepassingen waar we water allemaal voor gebruiken

> Schoonmaakmiddelen & cosmetica

uitzoeken

Bij schoonmaken maken we in de meeste gevallen van water waarin schoonmaak- (of reinigings-) middelen zijn opgelost. Maar soms is zo'n waterige oplossing niet geschikt voor het schoonmaken en moet je een andere soort schoonmaakmiddel gebruiken.

In dit blok besteedt je extra aandacht aan Reinigingsmiddelen én aan Cosmetica; een groep van stoffen die speciaal zijn ontwikkeld voor het reinigen en verzorgen van je lichaam.


opdrachten

Begin in je document "stoffen nader bekeken" een tweede hoofdstuk "reinigingsmiddelen en cosmetica". Beschrijf daarin de volgende onderwerpen over deze twee soorten stoffen.

1. Welke reinigingsmiddelen kennen & gebruiken we eigenlijk in het dagelijks leven om ons heen

2. Wat voor soort reinigingsmiddelen worden gebruikt om vet & olie(-achtige stoffen) te verwijderen/schoon te maken en hoe 'doen' ze dat dan? (en wat betekenen de termen "hydrofiel" en "hydrofoob" eigenlijk?

4. Wat zijn de speciale kenmerken van Cosmetica (waardoor we ze voor reiniging & verzorging van ons lichaam kunnen gebruiken)?

> Metalen en Legeringen

uitzoeken

Metaal-atomen vormen ongeveer tweederde van alle bekende elementen uit het Periodieke Systeem. Als soort stof vormen de metalen een aparte categorie zoals je in het eerste onderdeel van deze quest al hebt onderzocht.

In dit onderdeel van de quest duik je wat meer in de winning, eigenschappen en toepassingen van metalen.


opdrachten

Maak in je document "stoffen nader bekeken" een derde sectie "metalen en legeringen". Beschrijf daarin de volgende onderwerpen over metalen etc.

1. metalen als stof; eigenschappen en kenmerken én hoe je deze eigenschappen scheikundig kan uitleggen

2. onderverdeling van metalen (in combinatie met het periodiek systeem)

3. wat zijn legeringen en hoe worden deze gemaakt

4. toepassingen van metalen en legeringen

> Polymeren & plastics

uitzoeken

Polymeren vormen een aparte soort van stoffen omdat ze op een specifieke manier zijn opgebouwd. Bij polymeren denken we vooral aan plastic(s) maar polymeren komen ook veel voor in de natuur. Stoffen zoals zetmeel (in aardappelen en granen) en zelfs het DNA (erfelijk materiaal) in de celkernen van alle levende wezens zijn belangrijke polymeren.

 

Onderzoek in dit onderdeel wat polymeren zijn en wat er zo speciaal is aan de bouw ervan


opdrachten

Maak tenslotte in je document "stoffen nader bekeken" het laatste hoofdstuk "polymeren" aan. Leg weer in je eigen woorden uit...

1. wat polymeren zijn, hoe ze zijn opgebouwd én hoe ze worden gemaakt (polymerisatie)

2. de onderverdeling van kunstmatige polymeren; plús van elke onderverdeling :

  • de bouw/structuur en belangrijkste eigenschappen
  • twee voorbeelden inclusief de toepassing van elk voorbeeld
  • de voor- en nadelen (incl. effecten op milleu)

3. verschil en overeenkomsten tussen bio-polymeren en biologisch afbreekbare polymeren

3. ► CHEMISCHE PROCESSEN

> Processen en blokschema's

uitzoeken

productie & zuiveringsprocessen drinkwater, polymeren en metalen

hoe maak / hoe 'lees' je blokschema's

belangrijkste processen en reactietypen

 


opdrachten

> Toepassingen en berekeningen

uitzoeken

massa- & volumepercentages

over- & ondermaat

 

 


opdrachten