Scheikunde

Atoombouw

Atoombouw

Atoombouw

In deze module wordt atoombouw behandeld en kun je oefenen met opdrachten.

Je kunt zelf kiezen hoe je deze module doorwerkt en wat je wel of niet doet.

Als je begint met de Check en je maakt die goed, ben je eigenlijk al klaar.

Leerdoelen

  • Je kunt aan de hand van een formule uitleggen hoeveel atomen, neutronen een elektronen een deeltje bevat.
  • Je kunt een atoom omschrijven aan de hand van het atoommodel van Bohr.
  • Je kunt aan de hand van een formule berekenen hoeveel elektronen een deeltje in de K, L of M schil heeft.
  • Je kunt uitleggen wat isotopen zijn.

Uitlegfilmpje

Kijk onderstaand filmpje voor uitleg.

Bouwstenen: een overzicht

Atomen zijn opgebouwd uit drie verschillende bouwstenen: protonen, neutronen en elektronen.

deeltje plaats in atoom lading massa
proton kern 1+ 1 u
neutron kern 0 1 u
elektron elektronenwolk 1- verwaarloosbaar

 

Aantal protonen = atoomnummer

Aantal neutronen = massagetal-atoomnummer

Als een deeltje geen lading heeft is het aantal elektronen gelijk aan het aantal protonen.

Elektronen zijn verdeeld over schillen: eerst wordt de K-schil gevuld met maximaal 2 elektronen, dan de L-schil met maximaal 8 elektronen. Daarna volgen de M-schil met max 18 elektronen, N-schil etc.

Isotopen zijn atomen met hetzelfde atoomnummer maar een ander massagetal.

Oefenen met wat opgaven

Opgave 1.

a] Leg uit hoeveel protonen, neutronen en elektronen Br-81 heeft.

b] Leg uit wat het verschil is tussen Br-79 en Br-81.

c] De gemiddelde atoommassa van broom is 79,90 u. Leg uit welk isotoop vaker voorkomt: Br-79 of Br-81.

 

 

Opgave 2.

a] Leg uit hoeveel protonen, neutronen en elektronen Na-23 heeft.

b] Leg uit hoe de elektronen in een natriumatoom zijn verdeeld over de elektronenschillen.

c] Hoeveel elektronen heeft een Na+ ion?

 

 

Opgave 3.

Stikstof heeft isotopen met een massa van 14 u en met een massa van 15 u.

a] Leg uit wat de overeenkomst en wat het verschil is tussen de kernen van deze isotopen.

b] Leg uit wat de massa’s zijn van stikstofmoleculen die gemaakt zijn van deze isotopen.

c] Leg aan de hand van de gemiddelde atoommassa van stikstof in tabel 99 uit wat de meest voorkomende massa is van een stikstofmolecuul.

 

 

Opgave 4.

Hoeveel protonen en hoeveel elektronen hebben de volgende deeltjes?

a] Het oxide-ion: O2- .

b] Het sulfaat-ion: SO42-.

c] Het ammoniumion: NH4+ .

De antwoorden

Opgave 1.

a] Het atoomnummer van broom is 35, dus 35 protonen. Het heeft geen lading dus ook 35 elektronen. Er zijn 81-35=46 neutronen.

b] Br-79 heeft 79-35 = 44 neutronen, Br-79 heeft dus neutronen minder dan Br-81.

c] De massa van 79,90 ligt dichter bij 79 dan bij 81, dus zijn er meer Br-79 atomen. (We gaan er dan wel vanuit dat er alleen broomatomen met een massa van 79 en 81 in de natuur voorkomen, dat klopt volgens binas 25A.)

 

 

Opgave 2.

a] Het atoomnummer van Na is 11, dus 11 protonen. Omdat een atoom geen lading heeft, zijn er ook 11 elektronen. Er zijn 23-11=12 neutronen.

b] In de K-schil kunnen maximaal 2 elektronen en in de L schil maximaal 8. De 11 elektronen verdeel je dan zo: 2 in de K-schil, 8 in de L-schil en 1 in de M-schil.

c] In Na+ zijn er 10 elektronen, dan heb je 11+ van de 11 protonen en 10- van de 10 elektronen, dan kom je op een totale lading van 1+.

 

 

Opgave 3.

a] Beide kernen hebben 7 protonen omdat het atoomnummer van stikstof 7 is. N-14 heeft 14-7 = 7 neutronen en N-15 heeft 15-7=8 neutronen.

b] De formule is N2. Twee keer N-14 levert een molecuulmassa van 28 u, N-14 + N-15 een molecuulmassa van 29 u en twee keer N-15 een molecuulmassa van 30 u.

c] De gemiddelde atoommassa van N is 14,01. Er zijn dus veel meer N-14 dan N-15 atomen, de meest voorkomende molecuulmassa is dus 28 u.

 

 

Opgave 4.

a] 8 protonen en 10 elektronen.

b] 48 protonen en 50 elektronen.

c] 11 protonen en 10 elektronen.

Check

Toets: Check Atoombouw

Start

Twee examenvragen besproken

In onderstaande filmpjes wordt steeds een examenvraag besproken.

Je kunt de vragen eerst zelf proberen te maken en dan deze filmpjes bekijken.

  • Het arrangement Atoombouw is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    herbert van de voort Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2021-10-21 14:54:15
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Deze module is gebaseerd op de Wiki "Herhalingsprogramma vwo4 stof scheikunde" van Wouter Renkema

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur en 0 minuten
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Check Atoombouw

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.