Inleiding
Welkom in de handleiding van de Wikiwijs Erfgoedpagina. In deze handleiding leer je hoe je lesmateriaal via de Wikiwijs Erfgoedpagina en andere aangesloten zoekmachines vindbaar maakt. Je hoeft het lesmateriaal dat al online staat, bijvoorbeeld op de website van jouw culturele instelling of via platformen zoals LessonUp, niet te verplaatsen. Zolang het lesmateriaal een unieke URL (hyperlink) heeft, kun je dit het lesmateriaal registreren waarna het automatisch te vinden is op de Wikiwijs Erfgoedpagina.
Deze handleiding helpt je om het lesmateriaal vindbaar te maken in 5 stappen:
- Account aanmaken en inloggen
- Lesmateriaal registreren
- Metadata toevoegen
- Extra informatie aanvullen
- Publiceren
Heb je hulp nodig of vind je het prettig om deze stappen samen te doorlopen? Neem dan contact op.
Je kunt voor elk lesmateriaal de stappen opnieuw doorlopen. Voor lesmateriaal met ongeveer dezelfde metadata kun je ook sjablonen gebruiken om de stappen sneller te doorlopen. Heb je een grote hoeveelheid lesmateriaal dat je vindbaar wil maken? Neem dan contact op voor de mogelijkheden.
Hoe werkt de Wikiwijs Erfgoedpagina?
De Wikiwijs Erfgoedpagina is dé startplek voor leraren om digitaal lesmateriaal met erfgoed te vinden. De pagina functioneert als een wegwijzer, waarin allerlei onderwerpen staan waar leraren lessen over geven op school. Wanneer een leraar op een onderwerp klikt, krijgt hij of zij al het lesmateriaal te zien die culturele instellingen hier aan hebben gekoppeld.
Als culturele instelling kun je jouw lesmateriaal via de Wikiwijs Erfgoedpagina vindbaar maken. Wanneer je de juiste termen koppelt aan jouw lesmateriaal, dan toont de pagina dit lesmateriaal wanneer er op deze termen wordt gezocht. In deze lijst kun je zien welke termen worden gebruikt op de Wikiwijs Erfgoedpagina.
Tips over hoe je lesmateriaal beter vindbaar maakt
Meer weten over hoe je lesmateriaal beter vindbaar maakt voor leraren en leerlingen? Bekijk dan de publicaties over het vindbaar maken van lesmateriaal op de website van DEN. Hier vind je ook andere tips over het organiseren en duurzaam ontwikkelen van digitaal lesmateriaal.
1. Account aanmaken en inloggen
In dit onderdeel ga je een account aanmaken waarmee je kunt inloggen in Edurep Delen, de omgeving waarmee je jouw lesmateriaal kunt registeren.
Heb je al een keer eerder ingelogd bij Edurep Delen? Of heb je wel al een Entree account (bijvoorbeeld via een onderwijsinstelling), maar ben je nog niet eerder ingelogd bij Edurep delen? Ga dan verder bij 2. Inloggen via Entree.
Doorloop anders onderstaande stappen:
|
1.
|
Maak een account aan
Klik hier om een Entree account aan te maken en doorloop de stappen op het scherm. Wanneer je een account hebt aangemaakt kun je verder in deze handleiding.
Waarom een account aanmaken?
Wikiwijs is verbonden aan verschillende publieke ict-diensten van Kennisnet. Zo maakt Wikiwijs gebruik van Edurep, de openbare database waarin de metadata van lesmateriaal wordt opgeslagen en van de Entree Federatie, de dienst waarmee leraren en leerlingen kunnen inloggen bij verschillende aanbieders van online lesmateriaal.
Om je lesmateriaal via de Wikiwijs Erfgoedpagina vindbaar te maken moet je je lesmateriaal registeren in Edurep Delen. Edurep Delen is specifiek bedoeld om lesmateriaal te registeren en metadata toe te voegen. Om van Edurep Delen gebruik te maken heb je een Entree Federatie account nodig.
|
|
2.
|
Inloggen via Entree
Ga naar Wikiwijs.nl en klik op de knop ‘Deel een bestand of link’. (zie afbeelding)
Je krijgt nu een scherm te zien waarmee je kunt inloggen via de Entree Federatie.
Wanneer je zelf een account hebt aangemaakt klik je op de lichtblauwe 'Entree-account' tekst boven het zoekveld. Log nu in.
|
|
3.
|
Mailadres koppelen aan Edurep
Wanneer je via bovenstaande manier bent ingelogd en voor het eerst van Edurep Delen gebruik maakt zie je onderstaand scherm.
Vul je mailadres in en ga akkoord met de voorwaarden. Er wordt nu een verificatiemail naar je mailadres verzonden.
Ga naar je mailbox en klik op de link in de mail om je account te activeren. Via deze activatie-link kom je ook gelijk terecht in de omgeving van Edurep Delen.
Vanaf nu kun je ook altijd via Wikiwijs.nl en de knop ‘Deel een bestand of link’ in de omgeving van Edurep Delen komen. (zie 2)
Je kunt nu verder met stap 2: Lesmateriaal registreren.
|
2. Nieuw lesmateriaal delen
Wanneer je bent ingelogd bij Edurep Delen, zie je het volgende scherm.
|
|
|
|
1.
|
Klik op de paarse knop ‘klik hier om leermateriaal toe te voegen’.
Er verschijnt een scherm waarin je een bestand kunt uploaden óf de link naar leermateriaal kunt opnemen.
|
| |
|
|
2.
|
Kies 'bestand uploaden' OF 'link toevoegen'.
Afhankelijk van je keuze, upload het bestand of voer de link in. Heb je meer bestanden te delen? Dan kun je hier een .zip file van maken en de .zip als bestand aanbieden.
|
|
3.
|
Klik vervolgens op de knop 'Metadata invoeren' en ga verder.
|
3. Vereiste metadata toevoegen
Na klikken op de knop 'metadata invoeren' verschijnt het scherm onderaan deze pagina.
Op de Wikiwijs Erfgoedpagina wordt gebruik gemaakt van specifieke metadata (labels die het lesmateriaal omschrijven).
Ieder knop op de themapagina leidt naar een zoekactie in Wikiwijs. Die zoekacties zijn van tevoren gemaakt op basis van specifieke zoekwoorden en filters, zoals leerniveaus en vakken.
Bijvoorbeeld: onder het thema '10 tijdvakken', staat de knop 'Jagers en boeren (tot - 3000)'. Wanneer je op deze knop klikt, wordt in Wikiwijs gezocht op de filters 'Geschiedenis' en 'Tijdvak: Jagers en boeren' en het trefwoord 'erfgoed'. Wil je lesmateriaal vindbaar maken onder deze knop? Dan moet je deze metadata toevoegen aan het lesmateriaal.
Hoe het werkt
Wil je bijvoorbeeld lesmateriaal vindbaar maken onder de knoppen van het thema de Tweede Wereldoorlog?
Dat werkt als volgt:
- Open het 'overzicht specifieke erfgoed metadata' en zoek de knoppen over de Tweede Wereldoorlog waaronder je het lesmateriaal vindbaar wilt maken.
- Bekijk welke metadata (leerniveaus, vakken en trefwoorden) zijn gebruikt om de knoppen op de themapagina vorm te geven.
- Geef die metadata aan het lesmateriaal, zodat het lesmateriaal vindbaar wordt onder de gewenste knoppen.
Heb je de metadata toegevoegd aan het lesmateriaal? Het lesmateriaal is de volgende dag vindbaar in de lijst met zoekresultaten die hoort bij de knop(pen).
overzicht specifieke erfgoed metadata
Het is een kleine tijdsinvestering, maar door deze gegevens zorgvuldig in te vullen, wordt het materiaal veel beter vindbaar! Zowel op de erfgoed themapagina als in bredere zin, voor alle gebruikers van Wikiwijs.
- Klik tot slot op de knop 'extra informatie aanvullen' onderaan je scherm. Hier kun je de laatste informatie controleren.
4. Extra informatie aanvullen
Nadat je hebt geklikt op de knop 'extra informatie toevoegen', zie je het scherm onderaan deze pagina.
Standaard zijn deze waarden ingevuld:
- je materiaal is bedoeld voor leerlingen,
- je materiaal is in het Nederlands is geschreven,
- er zijn geen kosten verbonden aan het gebruik van het materiaal
- er is geen licentie van toepassing.
Klopt deze informatie niet? Dan kun je dat natuurlijk aanpassen.
Uitgever/bron en auteur
Een belangrijk veld voor erfgoedinstellingen is het veld 'uitgever'.
Geef hier de naam op van de instelling die het lesmateriaal heeft gemaakt. De tekst die hier wordt opgegeven, wordt bij het zoeken van materiaal getoond als 'bron'.
Weet je wie het lesmateriaal heeft geschreven? Dan is er ook een veld beschikbaar voor de 'auteur' van het lesmateriaal.
Klaar?
Ben je klaar met het invoeren van de metadata?
Klik dan onderaan je scherm in Edurep Delen op de knop 'ik ben klaar, opslaan' om door te gaan naar de laatste stap, publiceren.
5. Publiceren
Wanneer je de metadata hebt ingevoerd en hebt geklikt op 'ik ben klaar, opslaan' kom je weer terecht in het beginscherm.
Scroll naar beneden en klik op 'leermateriaal opslaan'.
Het materiaal is de volgende dag vindbaar in Wikiwijs.
Tip: maak een sjabloon
Een sjabloon kun je gebruiken als je steeds (voor een deel) dezelfde kenmerken (metadata) wilt toevoegen aan leermateriaal. Bijvoorbeeld omdat je vaak materiaal voor een specifiek thema deelt.
Als je meer leermateriaal via Edurep Delen gaat toevoegen, kan een sjabloon tijd besparen.
|
1.
|
Klik bovenin het scherm op 'sjablonen'.
|
|
2.
|
Klik op de knop 'Klik hier om een sjabloon aan te maken'.
|
3. Het onderstaande scherm verschijnt. Geef je sjabloon een naam en klik op 'metadata invoeren'.
|
4.
|
Voer de metadata in die je graag in het sjabloon zou willen opslaan.
Bedenk dat het hierbij gaat om standaardgegevens waarvan je verwacht dat je die vaak gaat gebruiken en die je dus niet steeds opnieuw wilt invullen. Je hoeft dus zeker niet alle velden in je template te vullen.
|
|
5.
|
Klik als je de gewenste metadata hebt ingevoerd op de knop 'sjabloon opslaan'.
|
|
6.
|
Als je leermateriaal gaat metadateren, kun je nu kiezen voor 'sjabloon inladen' en dan een keuze maken uit de sjablonen die je hebt gemaakt. De metadata uit je sjabloon worden dan alvast voor je ingevuld.
|
Contact
Heb je vragen of wil dit proces graag samen met iemand doorlopen?
We helpen je graag!
Neem contact op met de coördinator van de Wikiwijs Erfgoedpagina, Parveen Kanhai via parveen.kanhai@nationaalarchief.nl.
