Plaatbewegingen

Plaatbewegingen

Deze les:

Tijdens deze les is het de bedoeling dat je enkel dit programma gebruikt om deze paragraaf te behandelen. Bij vragen of onduidelijkheden raadpleeg je de docent.

Wat je moet weten aan het eind van de les:

Aan het eind van de les kan ik de 3 verschillende soorten plaatbewegingen noemen en onderscheiden van elkaar.

Aan het eind van de les weet ik wat de verschillende gevolgen zijn van de verschillende plaatbewegingen.

Aan het eind van de les kan ik uitleggen hoe aardplaten in beweging komen.

Aan het eind van de les kan ik de verschillen tussen de aardlagen noemen.

Plaattektoniek

Onze aarde bestaat uit meerdere lagen. Het midden van de aarde noemen wij de kern. De laag eromheen noemen wij de mantel. De uiterste laag noemen we de korst. De korst bestaat uit verschillende stukken. De grootste stukken korst kun je zien op de afbeelding hieronder. Een stuk aardkorst wordt een plaat genoemd. De platen drijven bovenop de mantel. De mantel is vloeibaar en zorgt er door middel van confectiestromen voor dat de aardplaten bewegen. De bewegingen van deze platen hebben gevolgen. We kennen 3 soorten plaatbewegingen: convergent, divergent en transform. Elk van deze plaatbewegingen heeft andere gevolgen.

Afbeelding 1: Platen
Afbeelding 1: Platen

Convergent

Convergente plaatbreuken zijn plaatbreuken waarbij platen naar elkaar toe bewegen. Bij deze plaatbeweging ontstaat er wrijving/spanning tussen de twee platen. Bij spanning ontstaan er vaak aardbevingen. Verder kunnen er bij convergente plaatbewegingen ook vulkanen ontstaan. 

Afbeelding 2: Convergentie
Afbeelding 2: Convergentie

Divergent

Er wordt van divergente plaatbewegingen gesproken wanneer platen in twee verschillende richtingen bewegen. Platen bewegen in dat geval uit elkaar. Wanneer platen uit elkaar bewegen is er geen sprake van wrijving/spanning, dus er ontstaan er geen aardbevingen. Wel komt er magma aan het aardoppervlak. Wanneer magma afkoelt, verandert het in gesteente dat vast zit aan de aarplaten. De aardplaten groeien dus.

Afbeelding 3: Divergentie
Afbeelding 3: Divergentie

Transform

Bij transforme plaatbreuken bewegen platen langs elkaar. Als platen langs elkaar schuiven ontstaan er wrijving/spanning. Hierdoor kunnen hier aarbevingen ontstaan.

Afbeelding 4: Transforme
Afbeelding 4: Transforme

Oefening: plaatbewegingen

Start

Wat heb ik geleerd?

Aan het eind van de les kan ik de 3 verschillende soorten plaatbewegingen noemen en onderscheiden van elkaar.

Aan het eind van de les weet ik wat de verschillende gevolgen zijn van de verschillende plaatbewegingen.

Aan het eind van de les kan ik uitleggen hoe aardplaten in beweging komen.

Aan het eind van de les kan ik de verschillen tussen de aardlagen noemen.

 

Is dit gelukt? Als je nog niet al deze dingen beheerst schrijf je een samenvatting van de paragraaf. Gebruik daarbij het boek en de tekst die in dit programma staat. Succes!

Ben je klaar?

Wanneer je klaar bent mag je kiezen uit het volgende:

1. Je gaat aan de slag met de volgende paragraaf in het boek.

2. Je gaat aan de slag voor een ander vak waar je nog wat voor moet doen.

  • Het arrangement Plaatbewegingen is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    yassine el Zoulali
    Laatst gewijzigd
    2021-05-25 16:35:14
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Aan het eind van de les kunnen de drie verschillende plaatbewegingen benoemen en weten de leerlingen wat de gevolgen zijn van plaatbewegingen.
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur 0 minuten
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Wat weet je al?

    De aarde

    plaatbewegingen

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.