Vwo natuurkunde: wat moet je weten

Vwo natuurkunde: wat moet je weten

Belangrijke begrippen tijdens jouw examen

Op deze pagina bieden we een overzicht van de begrippen die je moet kennen voor jouw examen. Weet je waar deze begrippen over gaan, herken je ze én kun je ze toepassen in een specifieke context? Dan ben je al een heel eind op de goede weg. De precieze leerdoelen voor dit vak staan in de syllabus.

Domein B. Golven

Als je alle examenstof hebt geleerd kun je:

  • een numeriek model ontwerpen en gebruiken
  • in contexten eigenschappen van trillingen en golven gebruiken bij het analyseren en verklaren van onder andere informatieoverdracht
  • eigenschappen van ioniserende straling en de effecten van deze straling op mens en milieu beschrijven

 

De begrippen die je bij dit concept in ieder geval moet kennen luiden als volgt:

 

Onderwerpen en begrippen

Dit weet ik

eigenschappen trillingen en golven, trillingsverschijnselen, harmonische trilling, sinusfunctie, periode, gereduceerde fase, faseverschil, geluid, echo, amplitude, oscillogram, geluidssterkte, toonhoogte, frequentie

 
dopplereffect  

eigenfrequentie, resonantie, relaxatietijd

 

vakbegrippen: gereduceerde fase, faseverschil, lopende golf, voortplantingssnelheid, geluidsnelheid, lichtsnelheid, transversaal, longitudinaal

 

knoop, buik, grondtoon, boventoon

 

ioniserende straling, elektromagnetische straling, absorptie, emissie, elektromagnetische golf, foton

 

kernreactie, stralingsbron, radioactief verval, isotoop, kern, proton, neutron, elektron, atomaire massaeenheid, ioniserend en doordringend vermogen, dracht, röntgenstraling, alphastraling, betastraling, gammastraling, kosmische straling, achtergrondstraling, bestraling, besmetting, lichaamsdosis, stralingsbeschermingsnormen, dosimeter

 

halveringstijd, halveringsdikte, doorlaatkromme, vervalkromme

 

röntgenopname, CT-scan, MRI-scan, PET-scan, echografie, nucleaire diagnostiek, annihiliatie, elektron-positronpaar, transmissie, terugkaatsing, tracer, ultrasone geluidsgolf

 

 

 

Domein C Beweging en wisselwerking

Als je alle examenstof hebt geleerd kun je:

  • de relatie tussen kracht en bewegingsveranderingen kwalitatief en kwantitatief analyseren en verklaren met behulp van de wetten van Newton
  • de begrippen energiebehoud, rendement, arbeid en warmte gebruiken om energieomzettingen te beschrijven en te analyseren
  • in de context van het heelal bewegingen analyseren en verklaren aan de hand van de gravitatiewisselwerking

 

De begrippen die je bij dit concept in ieder geval moet kennen luiden als volgt:

 

Onderwerpen en begrippen

Dit weet ik

zonnestelsel, zon, maan, planeten, energieopslag

 

eenparige rechtlijnige beweging, eenparig versnelde / vertraagde beweging, vrije val, valbeweging met wrijving, (x,t)-diagram, (v,t)-diagram, versnelling, valversnelling

 

zwaartekracht, schuifwrijvingskracht, rolweerstandskracht,
luchtweerstandskracht, normaalkracht, spankracht, spierkracht, veerkracht

 

traagheid, Newton

 

actiekracht, reactiekracht, gewicht

 

arbeid, kracht-verplaatsingsdiagram

 

arbeid, wet van behoud van energie, kinetische energie, vrije val, valbeweging met wrijving, verticale worp, trilling, stuiterbeweging, zwaarte-energie, veerenergie, chemische energie, elektrische energie, stralingsenergie, warmte, potentiële energie, (positieve en negatieve) arbeid, wrijvingsarbeid,
periodieke beweging, energiegebruik, energiebesparing

 

middelpuntzoekende kracht, omlooptijd, baanstraal, baansnelheid

 
gravitatiekracht, gravitatie-energie, gravitatieveld  
ontsnappingssnelheid, hemellichaam, massa, straal  
valversnelling, planeetoppervlak  
gravitatiewisselwerking, geostationaire baan  

Domein D Lading en veld

Als je alle examenstof hebt geleerd kun je:

  • elektrische schakelingen analyseren met behulp van de wetten van Kirchhoff. Daarbij kan de kandidaat energieomzettingen analyseren.
  • elektromagnetische verschijnselen beschrijven, analyseren en verklaren met behulp van elektrische en magnetische velden.

 

De begrippen die je bij dit concept in ieder geval moet kennen luiden als volgt:

 

Onderwerpen en begrippen

Dit weet ik

vrij elektron, ion, elementaire lading, spanningsbron, batterij, accu, stroomsterkte, soortelijke weerstand

 
Wetten van Kirchhoff  

stroommeter, spanningsmeter, gemengde schakelingen, diode, LDR, NTC, PTC, ohmse weerstand, lamp, motor, verwarmingselement, zekering, aardlekschakelaar, stroomdeling, spanningsdeling, kortsluiting

 

elektrische energie, joule, kilowattuur, diode, LDR, NTC, PTC,
ohmse weerstand, lamp, motor, verwarmingselement, zekering, aardlekschakelaar, stroomdeling, spanningsdeling, kortsluiting

 

richting elektrisch veld, afstotende en aantrekkende elektrische kracht, homogeen en radiaal
elektrisch veld, veldlijn

 

potentiële energie, elektronvolt, röntgenbuis, lineaire versneller

 

richting magnetisch veld, permanente mageneet, rechte stroomdraad, spoel

 

Lorentzkracht, elektromotor, luidspreker

 

flux, inductiespanning, windingen, fluxverandering, bewegende mageneet, draaiend draadraam, homogeen magneetveld, dynamo, microfoon

 

Domein E Straling en materie

Als je alle examenstof hebt geleerd kun je:

  • in astrofysische en andere contexten de wisselwerking tussen straling en materie beschrijven en verklaren aan de hand van de begrippen atoomspectrum, absorptie, emissie en stralingsenergie.

 

De begrippen die je bij dit concept in ieder geval moet kennen luiden als volgt:

 

Onderwerpen en begrippen

 Dit weet ik
elktronen, atomen  

straling, materie, atoomspectrum, absorptie, emissie, stralingsenergie

 

energieniveauschema, golflengte, frequentie, spectraallijn, absorptiespectrum, emissiespectrum, foton, grondtoestand, aangeslagen toestand, ionisatie-energie

 
massadefect  

hertzsprung-russelldiagram, temperatuur, stralingsvermogen, grootte, radiale snelheid, spectrum, fraunhoferlijn, roodverschuiving, blauwverschuiving

 

wet van Wien, planck-kromme, continu spectrum, gloeilamp, ster

 

Stefan-Boltzmann

 

gammastraling, röntgenstraling, ultraviolet, zichtbaar licht, licht, infrarood, radiogolven, microgolven

 

Domein F Quantumwereld en relativiteit

Als je alle examenstof hebt geleerd kun je:

  • de golf-deeltjedualiteit en de onbepaaldheidsrelatie van Heisenberg toepassen, en de quantisatie van energieniveaus in enkele voorbeelden verklaren aan de hand van een eenvoudig quantumfysisch model

 

De begrippen die je bij dit concept in ieder geval moet kennen luiden als volgt:

 

Onderwerpen en begrippen

Dit weet ik
diffractie, kristalroosters, enkelspleet, dubbelspleet, tralie  
interferentiepatronen, fotonen, faseverschillen, weglengteverschillen  

buiging van lichtgolven, intensiteitspatroon, constructieve interferentie, destructieve interferentie

 

debroglie-golflengte, dubbelspleet-experiment, waarschijnlijkheid, waarschijnlijkheidsverdeling, elektronenmicroscoop

 

foton, uittree-energie, energiequantum, quantumverschijnselen

 
quantisatie, grondtoestand, tunnelen  

uitsluitingsprincipe van Pauli

 

zonnecel, geleiders, halfgeleiders, isolatoren, LDR, NTC

 

Domein H Natuurwetten en modellen

Als je alle examenstof hebt geleerd kun je:

  • in voorbeelden die vallen binnen subdomeinen van het centraal examen fundamentele natuurkundige principes en wetmatigheden herkennen, benoemen en toepassen.

 

De begrippen die je bij dit concept in ieder geval moet kennen luiden als volgt:

 

Onderwerpen en begrippen

Dit weet ik

universaliteit, schaalonafhankelijkheid, denken in ordes van grootte, analogie, behoudswetten, wetten van Newton, kwadratenwet, natuurwet, natuurconstante, verband, vergelijking

 

denkmodel, schaalmodel, numeriek model, computermodel, iteratief proces

 

  • Het arrangement Vwo natuurkunde: wat moet je weten is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Lerenvoorhetexamen
    Laatst gewijzigd
    2024-10-15 17:43:17
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Wat moet je weten voor het centraal eindexamen? Je kunt hier per examenonderdeel lezen wat je globaal moet kunnen. De begrippen, onderwerpen en/of opvattingen die je in ieder geval moet kennen, vind je hier. Maar let goed op! Deze begrippen, onderwerpen, en/of opvattingen moet je altijd kunnen duiden. Je moet de begrippen met elkaar verbinden, in een specifieke context herkennen en toepassen of elders weer gebruiken. Sec alleen het uit je hoofd leren van de begrippen is lang niet voldoende om je examen te halen. Vraag dus altijd aan je docent om je bij het leren te helpen.
    Leerniveau
    VWO 6; VWO 4; VWO 5;
    Leerinhoud en doelen
    Natuurkunde;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Trefwoorden
    centraal eindexamen, eindexamen, voexamen, watmoetjeweten

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    Wat moet je kennen - LVHE. (z.d.).

    Disclaimer

    https://maken.wikiwijs.nl/176566/Disclaimer

    Wat moet je kennen - LVHE. (z.d.).

    Sjabloon wat moet je weten

    https://maken.wikiwijs.nl/174792/Sjabloon_wat_moet_je_weten

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van