08.3 Emancipatie en democratisering v456

08.3 Emancipatie en democratisering v456

Intro en probleemstelling

Aletta Jacobs

Aletta Jacobs was een belangrijk voorvechtster voor de rechten van vrouwen.
Als eerste vrouw werd zij toegelaten tot een universiteit. In 1922 kon zij voor het eerst zelf stemmen bij de verkiezingen voor de Tweede Kamer. Na haar hebben nog veel andere vrouwen gestreden voor een aan de man gelijke positie.

In de volgende video krijg je een korte kijk op haar leven.



Feministische golf
De eerste groep vrouwen begon aan het eind van de 19de eeuw te strijden voor belangrijke rechten, zoals het vrouwenkiesrecht. Dit wordt de eerste feministische golf genoemd.

Doorbreken vaste rolverdeling
In de jaren zestig van de twintigste eeuw kwam er een tweede feministische golf. Die tweede feministische golf richtte zich nog steeds op een voor de wet gelijkwaardige positie van de vrouw. Daarnaast had men een nieuw doel: het doorbreken van de vaste rolverdeling tussen man en vrouw.

Probleemstelling

Grondwet 1848
In de grondwet van 1848 werden voor het eerst de grondrechten van burgers vastgelegd, waaronder de vrijheid van meningsuiting. Bovendien voerde de grondwet rechtstreekse verkiezingen van het parlement in. In de praktijk betekende het dat ongeveer 10 procent van de mannen actief kiesrecht had.
In 1917 werd het algemeen kiesrecht ingevoerd – voor mannen – en twee jaar later ook het actief vrouwenkiesrecht.

Vrouwenemancipatie
De emancipatie van de vrouw was een goed voorbeeld van de toenemende democratisering in de 19de eeuw. Steeds meer mensen namen deel aan het politieke proces. Daardoor konden ze zorgen voor veranderingen in de samenleving.

Eindproduct
Je maakt een poster die je vult met korte teksten en passende beelden over de deelvragen die je hebt beantwoord.

Hoofdvraag en deelvragen

Hoofdvraag:
In hoeverre is vrouwenemancipatie verbonden met de emancipatie van andere groepen in de samenleving?

Deelvragen:
Bedenk zelf welke onderliggende deelvragen je moet beantwoorden om tot een antwoord op de hoofdvraag te komen.

Colofon

Het arrangement 08.3 Emancipatie en democratisering v456 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

Auteur
VO-content
Laatst gewijzigd
2022-05-18 16:04:35
Licentie

Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

  • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
  • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
  • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

De opdracht 'Emancipatie en democratisering' is ontwikkeld door auteurs en medewerkers van StudioVO in opdracht van Stichting VO-content.

Fair Use
In de Stercollecties van VO-content wordt gebruik gemaakt van beeld- en filmmateriaal dat beschikbaar is op internet. Bij het gebruik zijn we uitgegaan van fair use.
Meer informatie: Fair use

Vragen
Mocht u vragen/opmerkingen hebben, neem dan contact op via de
helpdesk van VO-content.

Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor geschiedenis voor vwo, leerjaar 4, 5 en 6. Dit is tijdvak 8 met het onderwerp: Emancipatie en democratisering. Emancipatie is het streven van groepen in de samenleving om een achtergestelde positie om te zetten in een volwaardige positie. Arbeiders gingen zich organiseren om materiële en concrete verbeteringen te bereiken zoals betere werkomstandigheden, een eerlijk loon en betere huisvesting. Ze richtten vakbonden op en er werd een politieke partij opgericht die voor deze groep opkwam. De emancipatie van vrouwen uit de arbeidersklasse ging op in de algemene strijd naar gelijke rechten en verbetering van de omstandigheden van de arbeidersklasse. Feministen gaven eigen kranten uit, demonstreerden, hadden eigen verenigingen, boden petities aan, enz. Het zorgde uiteindelijk voor, onder andere, gelijk kiesrecht voor mannen en vrouwen. De katholieken streefden naar een volwaardige positie van het katholieke volksdeel in de maatschappij door actief te worden in de politiek en door het oprichten van de landelijke katholieke kiesvereniging. De emancipatie van de protestanten richtte zich vooral op de gelijkberechtiging van het confessionele onderwijs met het openbare onderwijs en dit werd vooral gedaan door het oprichten van een politieke partij. Zowel de katholieken als de protestanten konden door de acties eigen scholen oprichten. Over het algemeen is de grondwet aangepast waardoor er meer vrijheid kwam voor godsdienst en onderwijs. Het onderwijs zelf verbeterde ook. Personen die een belangrijke rol hebben gespeeld in deze periode zijn: Pieter Jelles Troelstra, Aletta Jacobs, Herman Schaepman en Abraham Kuyper. Ook ontstonden er politiek-maatschappelijke stromingen zoals het socialisme, nationalisme, feminisme, confessionalisme en het liberalisme. Democratisering is het streven naar politieke medezeggenschap. Na de Franse revolutie kreeg de vorst minder macht. In Nederland gebeurde dit na de grondwetswijziging van Thorbecke in 1848. In deze wijziging stond de scheiding der machten (trias politica), grondrechten, ministeriële verantwoordelijkheid, rechtstreekse verkiezingen, Tweede Kamer controleert, openbare vergaderingen, recht op amendement en onderzoek en het opstellen en openbaar maken van de jaarlijkse begroting. Na 1848 was er meer economische en politieke vrijheid, kwam er de eerste sociale wetgeving en de regering begon zich in verschillende partijen te organiseren. Daarnaast werd het kiesrecht uitgebreid. Het materiaal bespreekt naast de kennisbank nog de personen: Klaas Ris en Aletta Jacobs.
Leerniveau
VWO 6; VWO 4; VWO 5;
Leerinhoud en doelen
De tijd van burgers en stoommachines (1800 - 1900); Geschiedenis;
Eindgebruiker
leerling/student
Moeilijkheidsgraad
gemiddeld
Studiebelasting
7 uur en 0 minuten
Trefwoorden
arrangeerbaar, emancipatie en democratisering, gelijke rechten, geschiedenis, grondwetswijziging, kiesrecht, partijvorming, stercollectie, trias politica, v456

Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

VO-content - Gereedschapskist. (2019).

Gereedschapskist activerende werkvormen

https://maken.wikiwijs.nl/105906/Gereedschapskist_activerende_werkvormen

VO-content Geschiedenis. (2021).

08.3 Emancipatie en democratisering h45

https://maken.wikiwijs.nl/100772/08_3_Emancipatie_en_democratisering_h45

close
gemaakt met Wikiwijs van kennisnet-logo
open