Ken je dat: het is pas woensdag en je geld voor die week is al op?
Waar heb je teveel geld aan uitgegeven? En hoe los je dat op?
Lukt het je om de rest van de week wat minder uit te geven?
Het is belangrijk om goed zicht te hebben op je inkomsten en je uitgaven.
Het helpt als je je geldzaken goed kunt organiseren.
Wat denk jij?
Waarom is het handig om regelmatig een overzicht te maken van de verwachte inkomsten en uitgaven?
Bespreek je antwoord met een klasgenoot.
Wat kan ik straks?
Leerdoelen
Aan het eind van deze opdracht kun je:
een overzicht maken van je (verwachte) inkomsten en je (verwachte) uitgaven.
uitleggen wat wordt bedoeld met digitaal betalen (pinnen en contactloos)
omschrijven wat wordt bedoeld met internetbankieren.
de volgende gevaren bij (digitaal) betalen omschrijven: phishing en skimming.
omschrijven wat een DigiD is en een DigiD aanvragen.
een veilig wachtwoord kiezen.
Als je de leerdoelen hebt bekeken, doe dan de volgende oefening.
Wat ga ik doen?
Activiteiten
Aan de slag
Stappen
Leervragen
Stap 1
Waarom is het verstandig om je inkomsten en uitgaven in beeld te brengen?
Wat doe je als je uitgaven hoger zijn dan je inkomensten.
Stap 2
Hoe maak je een begroting?
Hoe reken je bedragen om?
Stap 3
Wat is het verschil tussen chartaal geld en giraal geld.
En hoe kun je giraal betalen?
Stap 4
Welke vormen van criminaliteit kun je op internet tegenkomen?
Hoe kies je een goed wachtwoord?
Afronding
Onderdelen
Activiteiten
Samenvatting
Samenvattende sleepoefening maken.
Terugkijken
Terugkijken op de opdracht.
Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 2 uur nodig.
Aan de slag
Stap 1: Budget en begroting
De hoeveelheid geld waarvan je een maand moet rondkomen, noem je het budget voor die maand.
Een overzicht van de verwachte inkomsten en uitgaven, noem je een begroting.
Als je geld tekort komt, kun je besluiten minder uit te geven.
Het minder uitgaven dan je van plan was, noem je bezuinigen.
Als je moet bezuinigen, kun je het beste minder uitgeven aan luxe producten.
Bezuinig bijvoorbeeld op luxere huishoudelijke uitgaven.
Bijvoorbeeld minder dure boodschappen, minder vaak nieuwe, dure kleding.
Maar je kunt ook bezuinigen op luxere incidentele uitgaven. Minder op vakantie. Geen nieuwe auto of keuken.
Bezuinigen op de vaste lasten is vaak het moeilijkst.
Beantwoord de volgende vragen.
Anne is student. Zij heeft € 800,- aan inkomsten per maand.
In de tabel zie je de uitgaven van Anne in de maand september.
Dagelijkse uitgaven
Vaste lasten
Incidentele uitgaven
Boodschappen
€ 180,-
Huur
€ 300,-
Gas, water en licht
€ 40,-
Verzekeringen
€ 24,-
Studieboeken
€ 200,-
Kleding
€ 140,-
Telefoon
€ 45,-
Werk samen met een klasgenoot.
Beantwoord de volgende vragen.
Stap 2: Begroten
Een overzicht van de verwachte inkomsten en uitgaven, noem je een begroting. Om een goede begroting te kunnen maken, moet je soms een bedrag per jaar omrekenen naar een bedrag per maand. Of soms moet je een bedrag per week omrekenen naar een bedrag per maand.
Daarvoor kun je het onderstaand schema gebruiken.
Bekijk de video.
Doe de volgende opdracht.
Stap 3: Betalen
Bij het goed organiseren van je geldzaken is het handig om iets te weten over betalen.
Je kunt op verschillende manieren betalen:
met munten en bankbiljetten (chartaal geld).
met geld dat op een betaalrekening bij een bank staat (giraal geld).
Er zijn verschillende manieren om giraal te betalen.
De bekendste manieren zijn:
Internetbankieren
Met een pasje of een code log je in op je computer of telefoon.
Je kunt dan geld overmaken naar een betaalrekening van iemand anders.
Pinnen
Met je pinpas kun je in winkels betalen of geld opnemen bij een geldautomaat.
Contactloos
Bij contactloos betalen houd je je betaalpas of telefoon kort bij de betaalautomaat.
Online betalen
Heb je op internet iets besteld, dan kom je terecht op de afrekenpagina van de webwinkel.
Daar kun je kiezen uit verschillende manieren van betalen. Meestal reken je af met je bankpas of bijvoorbeeld met iDEAL. De betaling is beveiligd met de pincode of het wachtwoord dat je normaal ook gebruikt bij internetbankieren. Betalen via iDEAL is gratis en even veilig als internetbankieren bij je eigen bank. Je gebruikt immers dezelfde beveiligingscodes.
Beantwoord de volgende vragen.
Stap 4: Veiligheid op internet
Bij digitaal betalen kun je te maken krijgen met criminelen.
Phishing en skimming
Bekende vormen van fraude zijn phishing en skimming.
Bij phishing krijg je bijvoorbeeld een nep betaalverzoek toegestuurd. Het betaalverzoek bevat een link die lijkt op een echte link. Vul je je gegevens in dan krijgen de fraudeurs de beschikking over je gegevens en kunnen vervolgens geld van je rekening halen.
Bij skimming worden je betaalgegevens gekopieerd zonder dat je het merkt. Een voorbeeld van skimming is het plaatsen van een kleine camera boven het toetsenbord. Op die manier proberen ze je pincode te achterhalen.
Bekijk de volgende video.
Wachtwoorden maken en onthouden
Internetcriminelen kunnen wachtwoorden van 8 willekeurige kleine letters soms al binnen een paar minuten kraken.
Bekijk de video.
Maak de opdracht.
DigiD
DigiD is een systeem waarmee de overheid en andere instellingen op internet iemands identiteit checkt.
Het is dus een soort digitaal paspoort. Met je DigiD laat je zien wie je bent als je iets op internet regelt.
Wil je weten hoe je DigiD kunt aanvragen en hoe je DigiD gebruikt, kijk dan op de volgende website: https://digid.uabc.nl/nl/
Afronding
Samenvatting
Wat heb je geleerd?
Terugkijken
Intro
Lees de intro van deze opdracht nog eens door.
Vind je het een goede intro om de opdracht mee te beginnen?
Waarom wel of waarom niet?
Kan ik wat ik moet kunnen?
Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
Bekijk de begrippen op de pagina 'Wat kan ik straks?' nog eens.
Doe de opdracht eventueel opnieuw.
Hoe ging het?
Tijd
Bij de activiteiten stond dat je ongeveer 2 uur met de opdracht bezig zou zijn.
Klopte dat?
Inhoud
Was de inhoud van de opdracht nieuw voor je of wist je het meeste al?
Schrijf op wat nieuw voor je was.
Het arrangement Geldzaken organiseren - kgt2 is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Ken je dat: het is pas woensdag en je geld voor die week is al op?
Leerdoelen
Tijd
De hoeveelheid geld waarvan je een maand moet rondkomen, noem je het budget voor die maand.
Anne is student. Zij heeft € 800,- aan inkomsten per maand.
Een overzicht van de verwachte inkomsten en uitgaven, noem je een begroting. Om een goede begroting te kunnen maken, moet je soms een bedrag per jaar omrekenen naar een bedrag per maand. Of soms moet je een bedrag per week omrekenen naar een bedrag per maand.
Bij het goed organiseren van je geldzaken is het handig om iets te weten over betalen.
Heb je op internet iets besteld, dan kom je terecht op de afrekenpagina van de webwinkel.
Bij digitaal betalen kun je te maken krijgen met criminelen.
Intro
