Wat moet je doen?
Wanneer begint de Koude Oorlog?
Na de Tweede Wereldoorlog onstaat er een machtsvacuüm in de wereld. Dit wilt zeggen dat landen die voorheen machtig waren (denk aan bijvoorbeeld Frankrijk en Duitsland) in puin lagen door de oorlog en er eigenlijk geen land was in de wereld die de 'machtigste' positie in handen had.
Het is dan ook de vraag na de Tweede Wereldoorlog wie dat machtsvacuüm gaat opvullen. Als snel wordt duidelijk dat deze strijd tussen de Verenigde-Staten en de Sovjet-Unie gevoerd gaat worden. Deze periode, waarin de spanningen tussen de VS en de Sovjet-Unie soms hoog oplopen noemen we ook wel de Koude Oorlog.
Historici duiden verschillende momenten aan waarop je de Koude Oorlog zou kunnen laten beginnen:
- In 1917 toen tijdens de Russische Revolutie het communisme plaatsnam in Rusland.
- In 1945 op het moment dat de Tweede Wereldoorlog afgelopen is en er een machtvacuüm ontstaat in de wereld die opgevuld moet worden. De VS en de Sovjet-Unie strijden hierom.
- In 1945 na de conferentie van Jalta en Potsdam, waarin er afspraken worden gemaakt over hoe het verder moet na de oorlog. Duitsland en Berlijn worden verdeeld in bezettingzones.
- In 1946 als Truman een speech houdt over het IJzeren Gordijn in West-Europa
- In 1948 tijdens de Blokkade van Berlijn, dit wordt ook wel als het eerste 'hetere' moment uit de Koude Oorlog gezien.
Beantwoord vraag 1 tm 3 via Forms.
Conferentie van Jalta en Potsdam
Tijdens de conferentie van Jalta en Potsdam in 1945 komen de Grote Drie bijeen. Deze regeringsleiders/staatshoofden spraken met elkaar af hoe men verder moest na de oorlog. Men was het erover eens dat zoiets als de Tweede Wereldoorlog nooit meer mocht gebeuren.
Om die reden spraken de Grote Drie met elkaar af om voormalig Nazi-Duitsland de verdelen in bezettingzones, om er zo voor de zorgen dat Duitsland terug democratisch werd.
Het westelijke deel van Duitsland (en Berlijn) waren kapitalistisch, want deze waren in handen van Frankrijk, Groot-Brittannië en de VS. Het oostelijke deel van Duitsland (en Berlijn) was in handen van de Sovjet-Unie en daarmee communistisch.
Berlijn had een bijzondere positie. Het lag in het communistische deel van Duitsland, maar werd ook verdeeld onder de VS, Groot-Brittannië, Frankrijk en de Sovjet-Unie. Hierdoor had je ook in Berlijn een kapitalistisch en communistisch deel. Dit gaat later belangrijk zijn voor het ontstaan en verloop van de Blokkade van Berlijn en later voor de bouw van de Berlijnse muur.
Maak nu vraag 4 tm 7 in Forms.
Blokkade van Berlijn
Beantwoord na het bekijken van de video vraag 8 tot en met 10 in Forms!
Leven in de Stasi
De Stasi was voluit het Ministerium für Staatssicherheit (Ministerie voor Staatsveiligheid), een afdeling van het ministerie van Binnenlandse Zaken. De Stasi was een geheime dienst met twee taken: het bespioneren van de eigen bevolking en spionage in het buitenland. De Stasi werd gezien als één van de meest effectieve geheime diensten van de wereld.
De Stasi infiltreerde meermalen met succes in West-Duitsland. Zo was Günther Guillaume jarenlang de rechterhand van de West-Duitse bondskanselier Willy Brandt. Hij speelde veel belangrijke informatie door aan de Stasi. Toen in 1974 zijn spionage aan het licht kwam, trad de bondskanselier af.
De infiltratie in eigen land was nog veel groter. De Stasi had 91.000 medewerkers en 174.200 ‘inoffiziele Mitarbeiter‘ (IM-ers, ‘onofficiële’ medewerkers). Dat hield in dat 1 op de 50 mensen in de DDR met de Stasi samenwerkte. Iedereen kon een informant zijn: een buurman, een vriendin of je oom. Het kwam zelfs voor dat echtgenoten elkaar in de gaten hielden en rapporten doorgaven aan de Stasi-medewerkers.
Ook kinderen waren een goede informatiebron. Zo gingen veel leraren in kringgesprekken na of er bij kinderen thuis stiekem naar de West-Duitse televisie werd gekeken. Zo vroegen bijvoorbeeld of ze naar het journaal hadden gekeken. Zo ja: ‘Welke vorm had de klok waarmee het journaal opende?’ Als een kind zei dat ze een ronde klok had gezien, was dat voor de Stasi een sein om de ouders aan te pakken; de Oost-Duitse televisie had namelijk een vierkante klok.
Naast informatie via IM-ers verzamelde de Stasi informatie door op grote schaal telefoons af te luisteren en mensen in hun doen en laten te filmen. Maar ook poststukken werden geopend en brieven werden gelezen.
https://www.anderetijden.nl/programma/1/Andere-Tijden/aflevering/641/Stasi-gevangenis
Maak nu de vragen 11 tm 15 in forms.
