Ik heb niet stilgezeten, moet je kijken wat ik op Instagram las.
Voorbeeld
De tekst voorgelezen:
Enzo Knol is overleden!? Dat is natuurlijk helemaal niet waar, maar het stond wel overal op de media.
Wat media is, hebben we de vorige les besproken. Deze les gaan we het hebben over cybercriminaliteit en nepnieuws.
Nepnieuws
De tekst voorgelezen:
Uitleg
De tekst voorgelezen:
Het is niet altijd even makkelijk om erachter te komen of wat je leest echt waar is.
Gelukkig zijn er genoeg mediaplatformen die we wel kunnen vertrouwen. Het Jeugdjournaal bijvoorbeeld, heeft mensen achter de schermen die alle feiten controleren. Om die reden zijn ook kranten en Wikipedia veel betrouwbaarder. Als je iets wilt opzoeken is het dus slim om daar te beginnen.
Opzoeken
De tekst voorgelezen:
Als veel verschillende websites hetzelfde vertellen, kan je er vaak vanuit gaan dat het echt waar is.
Hier heb ik bijvoorbeeld opgezocht of tomaat een groente of fruit is. De meeste websites zeggen dat het fruit is en daarom kan je zeggen dat dat waar is. Als ik alleen naar de rood gekleurde website had gekeken, zou ik op het veerkeerde antwoord zijn gekomen.
Kijk dus naar meerdere mediabronnen als je iets op wilt zoeken.
Reclame
De tekst voorgelezen:
Vaak gebruiken bedrijven media om jou iets te verkopen. In YouTube-filmpjes zie je vaak reclames die je moet kijken, voordat je je filmpje kan zien. Die reclames proberen jou ervan te overtuigen dat je iets moet doen of kopen. Vaak worden bekende mensen betaald om reclame te maken. Dan zeggen ze bijvoorbeeld dat ze een kledingmerk heel leuk vinden of een bepaalde shampoo gebruiken.
Reclame: Uitleg
De tekst voorgelezen:
Reclames zullen vaak een bepaald product of merk noemen, terwijl een normaal bericht dat niet doet (Andrélon zeggen in plaats van shampoo of Nike in plaats van schoenen).
Sommige mensen plaatsen media met slechte bedoelingen. Dit zijn cybercriminelen. Ze willen je persoonlijke gegevens (hoe je heet en waar je woont) of geld van je stelen. Vaak doen ze alsof ze iemand of een bedrijf zijn, terwijl dat helemaal niet zo is. Dit mag natuurlijk helemaal niet van de wet, maar omdat het allemaal online gebeurt is het heel moeilijk om die oplichters op te sporen. Totdat ze opgepakt worden, kunnen ze gewoon doorgaan met oplichten. Het is handig dat jij weet hoe je daar niet intrapt.
Wat doe je er tegen?
De tekst voorgelezen:
De eerste laag van bescherming tegen online aanvallen, doet je computer voor jou. Er staan programma’s op die je beveiligen tegen virussen en hackers. Je kan ook zelf zien of de website waar je op klikt veilig is. Dan staat er namelijk links van de ‘url-balk’ een klein slotje.
Wikipedia is dus een veilige website!
Uitleg 2
De tekst voorgelezen:
Gelukkig kunnen die oplichters niet zomaar je geld of gegevens stelen. Daarvoor moet jij eerst iets doen. Vaak kan dat zo makkelijk zijn als het klikken op een link. Om jou dat te laten doen, lokken cybercriminelen je met iets verleidelijks, bijvoorbeeld een gratis nieuwe telefoon, of onbeperkt veel goud in een spelletje.
Voorbeeld
De tekst voorgelezen:
Uitleg 3
De tekst voorgelezen:
Andere oplichters proberen om je ervan te overtuigen dat er iets mis is met je bankrekening of doen alsof ze iemand zijn die je kent, met de vraag of je geld naar ze wilt overmaken. Vraag bij dat soort berichten altijd je ouders om hulp, voordat je actie onderneemt. Voor je het weet heb je een oplichter een heleboel geld gegeven en dan is er niks meer aan te doen.
Afsluiting
De tekst voorgelezen:
Samenvatting
De tekst voorgelezen:
Dus, een paar handige tips die je beschermen tegen cybercriminelen:
Controleer of de website waar je op geklikt hebt, veilig is.
Klik niet zomaar op links, omdat iemand dat van je vraagt.
Als iets té goed klinkt om waar te zijn, dan is het meestal niet waar.
Vraag altijd je ouders om mee te kijken, voordat je iets doet wat iemand van je vraagt op whatsapp, instagram, etc.
Klaar!
De tekst voorgelezen:
Dit was ‘m dan, de les over nepnieuws en cybercriminaliteit.
Bedankt voor je aandacht!
Er is nog een quiz met de klas. Tot snel en succes!
Het arrangement Les 2: Cybercrrriminaliteit is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.