Welkom op de wikiwijs-pagina van de les over Encryptie. Ben je er klaar voor? Klik dan op een van de onderwerpen in de balk links. Je kunt hier ook de powerpointslides vinden.
Caesar-encryptie is de eenvoudigste vorm van encryptie. De letters A tot en met Z worden opgeschoven met een bepaalde waarde. Deze kan positief zijn (vooruit schuiven) of negatief (achteruit schuiven). De letters die te ver naar links of rechts schuiven komen aan de andere kant erbij. Zie de onderstaande twee voorbeelden. In het voorbeeld, Figuur 1 hieronder, is het encryptiegetal -5 en in het tweede geval is het encryptiegetal +3. Als je zelf zo'n tabel wilt maken, schuif je elke letter N plaatsen op naar links in de onderste rij (negatief betekent naar rechts). Aangezien het alfabet 26 letters heeft, levert de tabel met N=26 weer de originele letters op. Dit betekent dat de tabel van N=-1 gelijk is aan die van N=25. De tabel met N=14 is dus ook gelijk aan die van N=-12 etc.
Figuur 1: Caesar-encryptie met N=-5 en N=3.
Zoals je ziet in de bovenstaande tabellen is de A in het eerste geval vijf plekken naar links geschoven en in het tweede geval is de A drie plekken naar rechts geschoven om de onderste rij te vormen.
Als je met de eerste tabel het woord "TEKST" wil versleutelen kijk je in de tabel naar elke letter en vervang je deze door het cijfer eronder.
De letter T wordt dan O.
De letter E wordt dan Z.
De letter K wordt dan F.
De letter S wordt dan N.
Het woord "TEKST"wordt dus "OZFNO".
Het ontcijferen van een bericht dat is versleuteld met de Caesar-methode is vrij eenvoudig.
Dit kan op één van twee manieren. In het voorbeeld is het woord UPLBDZGLUKLY een versleuteld woord met N=7
Manier 1: Via de versleuteltabel
Stap 1: Stel de encryptietabel van N=7 op.
Stap 2: Zoek de versleutelde letter op in de onderste rij
Stap 3: Vind de originele letter door de letter erboven af te lezen
Stap 4: Herhaal stappen 2 en 3 zo vaak totdat de letters op zijn.
Voorbeeld: UPLBDZGLUKLY is een versleuteld woord met N=7
Stap 1:
Stap 2: De eerste versleutelde letter is U
Stap 3: De eerste originele letter is dan N (boven U)
Stap 2: De tweede versleutelde letter is P
Stap 3: De tweede originele letter is dan I (boven P)
etc. etc. etc.
UPLBDZGLUKLY -> Nieuwszender
Manier 2: Via de ontcijfertabel (decryptietabel).
Stap 1: Stel de encryptietabel van N=-7 op.
Stap 2: Zoek de versleutelde letter op in de bovenste rij.
Stap 3: Vind de originele letter door de letter in het vakje eronder af te lezen.
Stap 4: Herhaal stappen 2 en 3 zo vaak totdat de letters op zijn.
Voorbeeld: UPLBDZGLUKLY is een versleuteld woord met N=7
Stap 1:
Stap 2: De eerste versleutelde letter is U
Stap 3: De eerste originele letter is dan N (onder P)
Stap 2: De tweede versleutelde letter is P
Stap 3: De tweede originele letter is dan I (onder P)
etc. etc. etc.
UPLBDZGLUKLY -> Nieuwszender
Oefening: Oefening Caesar
0%
Bij deze oefening oefen je encryptie via de Caesar-methode.
Een andere manier om je tekst te versleutelen is om je tekst in een tabel te zetten en deze uit te lezen in een bepaald patroon. Doe dit als volgt:
Stap 1: Kies je bericht dat je wil versleutelen. In ons voorbeeld is dit "SCHRIJF JE BERICHT"
Stap 2: Tel het aantal letters. In ons voorbeeld is dit 16.
Stap 3: Bedenk een vermenigvuldiging van twee getallen m en n die zo dicht mogelijk bij het aantal letters van je bericht komt. De vermenigvuldigde getallen mogen wél hoger, maar niet lager zijn dan het aantal letters. Aangezien wij 16 letters hebben, nemen we als twee getallen 4 en 4
Stap 4: Maak en tabel van m rijen en n kolommen. Schrijf hierin je tekst zoals je hem normaal op zou schrijven (aan het eind van een rij ga je naar de volgende). Vul mogelijke lege hokjes aan met X.
Stap 5: Bedenk een patroon waarbij je éénmaal langs elke letter komt.
Stap 6: Lees dit patroon uit volgens je patroon. In dit geval is dat "SCHRJFJIEBERTHCI". Als je het bericht hebt aangevuld met X-en, lees je deze ook gewoon mee.
Voorbeeld 2:
We hebben hierbij dezelfde tekst gebruikt en op de zelfde manier in de tabel gezet. We hebben nu alleen een ander patroon (van boven naar beneden)
Stap 1 t/m 4: Zelfde als voorbeeld 1
Stap 5:
Stap 6: Uitlezen volgens het patroon geeft "SIEICJBCHFEHRJRT"
Een bericht kan ook worden versleuteld met een sleutelwoord.
Deze methode lijkt erg op de Caesar-versleuteling. Net als bij Caesar-versleuteling, berust deze methode op substitutie: iedere letter van het originele bericht wordt vervangen door een andere letter. De encryptie van het originele bericht begint bij het sleutelwoord. In ons voorbeeld nemen wij "gezichtsherkenning". De letters van gezichtsherkenning (dubbele letters genegeerd) worden in de onderste rij van de encryptietabel gezet. Vervolgens worden de overige letters alfabetisch toegevoegd. Dit resulteert in de onderstaande tabel:
Als je met de eerste tabel het woord "TEKST" wil versleutelen kijk je in de tabel naar elke letter en vervang je deze door het cijfer eronder.
De letter T wordt dan O.
De letter E wordt dan C.
De letter K wordt dan N.
De letter S wordt dan M.
Het woord "TEKST"wordt dus "OCNMO".
Het ontcijferen van een gecodeerd woord gaat volgens de volgende stappen:
Manier: Via de versleuteltabel
Stap 1: Stel de encryptietabel met behulp van het sleutelwoord op.
Stap 2: Zoek de versleutelde letter op in de onderste rij
Stap 3: Vind de originele letter door de letter erboven af te lezen
Stap 4: Herhaal stappen 2 en 3 zo vaak totdat de letters op zijn.
Voorbeeld: Het woord is OLTDUQ versleuteld met het sleutelwoord "Oplader".
Stap 1:
Stap 2: De eerste versleutelde letter is O
Stap 3: De eerste originele letter is dan A (boven O)
Stap 2: De tweede versleutelde letter is L
Stap 3: De tweede originele letter is dan C (boven L)
Vanuit het hoofdkwartier heb je een bericht gekregen over je missie. Elke zin van dit bericht is versleuteld en de methode kan verschillen per zin. Je kunt de boodschap ontcijferen aangezien je weet dat elke zin versleuteld is met één van vier mogelijke manieren:
1. Caesar met sleutelgetal N=4.
De zin kan versleuteld zijn met behulp van een versleutelingstabel met sleutelgetal 4.
2. Onderstaandpatroon
De zin kan versleuteld zijn in blokjes van vier letters, waarbij elk blokje gecodeerd is met het onderstaand patroon.
3. Sleutelwoord: ELAN
De zin kan versleuteld zijn met behulp van het sleutelwoord "ELAN".
4. Kolomwissel:ELAN
De kolomwissel-techniek kan worden toegepast met het sleutelwoord "ELAN".
Schrijf de uitwerking en het resultaat in je logboek.
Het arrangement Les 1 + 2: Cryptografie is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
Oefeningen en toetsen
Oefening Caesar
Oefening patroon
Oefening sleutelwoord
Oefening kolomwissel
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat
alle
informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen
punten,
etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
Les 1+2 Cryptografie.pdf
