Inleiding
Beste Leerling,
De afgelopen tijd heb je les gehad over de Tweede Wereldoorlog. Bij deze opdracht ga je verdiepen in het leven in een concentratiekamp. Om dieper inzicht te krijgen in het leven in een concentratiekamp, ga je onderzoek doen naar kamp Westerbork. Dit kun je doen vanuit het perspectief van een Joodse opgeslotene, of vanuit het perspectief van de Duitse kampcommandant.
Kamp Westerbork ligt in Drenthe en diende in de Tweede Wereldoorlog als doorvoerkamp van onder andere Joden en Zigeuners naar vernietingskampen in Duitsland, Polen en Tsjechië. Er werden in de oorlog ongeveer 100.000 Nederlanders via Westerbork gedeporteerd. De gevangengenomen Joden en Zigeuners verbleven in barakken en moesten gedurende hun verblijfstijd werken voor de Duitsers.
Doelen van de opdracht:
-
Je kunt vertellen hoe het dagelijks leven in kamp Westerbork eruit zag.
-
Je kunt vertellen hoe de opgeslotene werden behandeld door de Duitsers.
-
Je kunt de werkzaamheden van of de Joden of de kampcommandant uiteenzetten.
-
Je kunt vertellen hoe de Joden tegen kamp Westerbork aankeken.
Opdracht
In deze opdrachten kruip je in de huid van iemand uit de periode van de tweede wereld oorlog. Je gaat proberen hun gevoels gedachte en leven op papier te zetten.
Je mag kiezen tussen opdracht 1 en 2.
Opdracht 1
Je kruipt in de huid van een Joodse gevangene in kamp Westerbork. Je schrijft in ca. 500 á 600 woorden een brief aan je familie die is achtergebleven. Je vertelt over de ervaringen, werkzaamheden en gevoelens die je beleeft in het kamp. Je schrijft deze brief aan je familie, hier mag je informeel taalgebruik bij gebruiken Gebruik minimaal 3 bronnen.
Opdracht 2
Je kruipt in de huid van de kampcommandant in kamp Westerbork. Je schrijft in ca. 500 á 600 woorden een brief aan je opperbevelhebber. Je vertelt over de hoe het gaat met de Joden, hoe je ze behandelt en welk werk je ze laat verrichten. je schrijft deze brief dus naar een collega in het leger, gebruik formeel taalgebruik. Gebruik minimaal 3 bronnen.
Stappenplan
1. Je bepaalt welke van de voorgenoemde opdrachten je gaat doen.
2. Je gaat opzoek tussen de bronnen naar welke bronnen jou nuttig lijken voor deze opdracht.
3. Lees en bekijk deze bronnen en noteer de informatie die jou nuttig lijkt voor de opdracht.
4. Als je het gevoel hebt dat je niet genoeg informatie hebt lees je ook de andere bronnen door, Overal staat wel wat in ;).
5. Schrijf een ruwe versie van je brief en kijk of deze aansluit bij de eisen op het beoordeelings formulier.
6. Pas de brief als het nodig is aan en laat hem zien aan je docent voor een laatste check.
7.Schrijf een nette versie van je brief.
8. Tel nog een keertje de woorden na.
9. Lever de opdracht in op Somtoday.
Bronnen
Hieronder staan alle bronnen die je mag gebruiken voor deze opdracht.
2 Secties uit het dagboek van Anne Frank.
Om 3 uur (Harry was even weggegaan, om later terug te komen) belde er iemand aan de deur. Ik hoorde het niet, daar ik lui in een ligstoel op de veranda in de zon lag te lezen. Even later verscheen Margot in opgewonden toestand aan de keukendeur. ‘Er is een oproep van de S.S. voor vader gekomen’, uisterde ze, ‘moeder is al naar mijnheer van Daan gegaan’. (Van Daan is een goede kennis en medewerker in papa's zaak.) Ik schrok ontzettend, een oproep, iedereen weet wat dat betekent; concentratiekampen en eenzame cellen zag ik al in mijn geest opdoemen en daarnaartoe zouden wij vader laten vertrekken. ‘Hij gaat natuurlijk niet’, verklaarde Margot mij, toen wij in de kamer op moeder zaten te wachten. ‘Moeder is naar Van Daan om te bespreken, of we morgen naar onze schuilplaats zullen vertrekken. De Van Daans gaan met ons mee onderduiken, we zijn dan met ons zevenen’.
Lieve Kitty, Niets dan nare en neerdrukkende berichten heb ik vandaag te vertellen. Onze vele Joodse kennissen worden bij groepjes weggehaald. De Gestapo gaat met deze mensen allerminst zachtzinnig om, ze worden gewoon in veewagens naar Westerbork, het grote Jodenkamp in Drente, gebracht. Westerbork moet vreselijk zijn; voor honderden mensen 1 wasruimte en er zijn veel te weinig W.C.'s. De slaapplaatsen zijn alle door elkaar gegooid. Mannen, vrouwen en kinderen slapen samen. Men hoort daardoor van verregaande zedeloosheid, vele vrouwen en meisjes, die er wat langer verblijf houden, zijn in verwachting. Vluchten is onmogelijk; de meeste mensen uit het kamp zijn gebrandmerkt door hun kaalgeschoren hoofden en velen ook door hun Joods uiterlijk.
Videobronnen
(5) Westerbork Film (full version) - YouTube
Stille film (dus zonder geluid) over kamp Westerbork, gemaakt in 1944. veel beelden over het leven van de mensen die gevangen zaten in kamp Westerbork
(5) Kamp Westerbork, de film - YouTube
Een documentaire over de maker van de film van Westerbork
WESTERBORK - INDRUKWEKKENDE NALATENSCHAP VAN WOII
Een video die gaat over wat kamp Westerbork heeft achtergelaten.
Overlevende kijkt terug op haar tijd in Kamp Westerbork
Een overleefde van kamp Westerbork vertelt over haar leven in het kamp.
(5) Commandantswoning Kamp Westerbork - YouTube
Een kijkje in de woning van de commandant van kamp Westerbork
https://anderetijden.nl/aflevering/664/Albert-Gemmeker-commandant-van-Westerbork
Een aflevering van andere tijden over de commandant van Westerbork
Tekstbronnen
Fotos van kamp Westerbork
Foto's van Kamp Westerbork (dedokwerker.nl)
Artikelen over Kamp Westerbork zelf
https://www.geheugenvandrenthe.nl/kamp-westerbork
https://kampwesterbork.nl/geschiedenis/tweede-wereldoorlog/durchgangslager
https://historiek.net/kamp-westerbork-concentratiekamp/68394/
Beoordeling
Aan de hand van de onderstaande punten zal je docent je brief gaan beoordeling
Beoordelingscriteria
-
Er zitten geen spelfouten in je brief.
-
Je schrijft een goed leesbare tekst.
-
Je tekst bevat minimaal 500 en maximaal 600 woorden.
-
Je hebt minimaal 3 bronnen gebruikt.
-
Je hebt deze bronnen onder aan je tekst gezet.
-
Alle bronnen die je onder aan je tekst zet moeten ook zichtbaar gebruikt worden in de tekst.
-
Je hebt je ingeleefd in of de kampcommandant of de persoon in het kamp.
-
Hierbij laat je zien dat je genoeg kennis van die tijd.
Wat heb je geleerd
Wat heb je geleerd tijdens deze opdracht.
Doelen van de opdracht:
-
Je kunt vertellen hoe het dagelijks leven in kamp Westerbork eruit zag.
-
Je kunt vertellen hoe de opgeslotene werden behandeld door de Duitsers.
-
Je kunt de werkzaamheden van of de Joden of de kampcommandant uiteenzetten.
-
Je kunt vertellen hoe de Joden tegen kamp Westerbork aankeken.
Informatie voor docenten
Dit is een webquest gemaakt door 3e jaars student van de opleiding Geschiedenis op het Windesheim te Zwolle
Frank Hesselink
In deze les gaan leerlingen bezig met zich inleven in het leven tijdens de 2de wereldoorlog.
Deze opdracht zou gebruikt kunnen worden als eventuele toetsing of als werkstuk.
