Introles Middeleeuwen mavo 1

Introles Middeleeuwen mavo 1

Inleiding

Welkom op deze Wikiwijs!

 

Deze les gaat over de introductie op het onderwerp de middeleeuwen, tijdvak 3.

Alle informatie sluit aan bij julie lesboek. (Feniks)

Wat gaan wij allemaal behandelen in deze les? / De hoofdvragen die julie aan het einde van de les kunnen beantwoorden zijn als volgt:

- Waarom viel het Romeinse rijk uiteen?

- Wat bleef er over?

- Waarom kwam men in de Middeleeuwen terecht?

- Waarom het dit hoofdstuk de tijd van Monniken en Ridders?

Voor de rest krijgen julie extra oefenopdrachten en uiteraard ook wat oefentoetsen om te peilen hoever julie zijn met de stof en of julie het snappen.

 

 

Lesdoelen:

Na de les kunnen de leerlingen de overgang van tijdvak 2 en 3 omschrijven en verklaren.

Na de les weten de leerlingen welke onderwerpen behandeld gaan worden over de middeleeuwen.

Na de les weten de leerlingen waarom het tijdvak de tijd van monniken en ridders heet.

instaptoets

de instaptoets

Maak hier de begin toets hier

Let op! Dit is om te kijken of je alles nog weet, als je een onvoldoende hebt ga dan naar extra uitleg 1

Onvoldoende? klik hier

Jammer. Je hebt een onvoldoende: geen paniek hier herhalen we even de val van Rome.

 

Het Romeinse rijk splitste zich in twee delen: de twee keizers kregen ruzie en namen ieder een deel van het Romeinse rijk mee, het westen met de hoofdstad Rome waar men voornamelijk Latijn sprak. En Het Oost-Romeinse rijk met als hoofdstad Constantinopel in het Oost-Romeinse rijk sprak met over het algemeen Grieks.

Oost romeinse rijk – Griekse taal – Constantinopel

West Romeinse rijk – Latijn – Rome

 

Doordat de leiders van het West-Romeinse rijk erg veel ruzie hadden onderling werd het voor hen erg moeilijk om de grenzen te verdedigen, legers werden vaak terug geroepen naar Rome om daar hun generaal bij te staan. Als grenzen niet verdedigd worden is het erg makkelijk om binnen te komen in het rijk. Welke volkeren kwamen nou naar binnen? De Visgoten, Vandalen en de Hunnen zijn de bekendste barbaren. Maar waarom werden volken nou barbaren genoemd? Omdat ze stonken? Omdat de volken geen manieren hadden? Nee, men was een barbaar als men een volk was buiten het Romeinse rijk.

 

Het volk de Hunnen was erg berucht in de tijd van de Romeinen, iedereen vreesde dit wrede volk en dan voornamelijk de leider Atilla. De Hunnen waren op rooftocht, overal waar ze heen gingen zaaide ze dood en verderf. Men die de hunnen zagen aankomen vluchtte het Romeinse rijk in. Duizenden mensen kwamen de grenzen over en het Romeinse rijk kon al deze vluchtelingen niet aan.

 

De laatste Romeinse keizer werd door een barbaar in 476 afgezet, dit noemen we de val van Rome en het einde van het Romeinse tijdperk.

Van de Romeinen naar de middeleeuwen

Tijdlijn
Tijdlijn

Van de Romeinen naar de Middeleeuwen – Wat bleef er over?

Zie de afbeelding waar in de tijd wij zijn beland

 

Zoals je weet eindigde het Romeinse rijk in 476, maar wat bleef er over? Uiteraard bleven de tempels staan en mensen waren de Romeinen niet opeens vergeten, ook de taal werd nog steeds gesproken. Wel werd Latijn erg vaak gemixt met de oorspronkelijke taal die al gesproken werd, Gallisch en Latijn word samen Frans! Alle dingen van de Romeinen blijven gewoon staan, maar waarom is de val van Rome dan zo belangrijk dat er een nieuw tijdperk aan breekt? Dat heeft te maken met het wegvallen van de veiligheid die het Romeinse rijk bood. Kijk de kennisclip voor meer informatie!

 

Gevaar!

Kennisclip

Hierbij een kennisclip over het Romeinse rijk na de val van Rome

Kennisclip

Extra uitleg

Extra uitleg: Gevaar!

 

Als het goed is heb je de kennis clip gekeken, hier word over het belang van het Romeinse leger gesproken en waarom de wereld kleiner werd hierdoor. Als de kennis clip niet helemaal duidelijk voor je was zet ik hier alles nog een keer op een rijtje voor je.

 

Een van de dingen die wij geleerd hebben uit de vorige hoofdstukken ging over Romeinse wegen. De Romeinen konden geweldig wegen aanleggen om zo hun grote rijk te kunnen beschermen. Men loopt nu eenmaal sneller over een goed aangelegd stenen weg dan door de struiken. Zo konden de Romeinse soldaten veel makkelijker door het hele rijk marcheren. Ook mensen maakte goed gebruik van de wegen: deze wegen waren veilig om over te reizen omdat er om de paar kilometer wel een paar soldaten te vinden waren: je werd dus niet zo snel overvallen. Het Christendom kon zo ook heel snel verspreiden, handelaren namen het geloof mee.

 

Het Romeinse rijk viel uiteen, en hierdoor gingen alle soldaten die marcheerde over de Romeinse wegen weer lekker terug naar huis. Er waren dus geen sterke soldaten meer die de Romeinse wegen konden beschermen tegen plunderaard die handelslieden overvielen. Dus men bleef fijn en veilig in hun eigen dorpje en ging echt niet meer handelen, anders kon je overvallen worden. Wat gebeurde er toen? Mensen gingen niet meer handelen dus moest je alles maar zelf gaan maken. Mensen gingen dus op de lange termijn allemaal weer zelf hun eigen voedsel verbouwen. Omdat men niet meer van hot naar her ging reizen werd de wereld wel erg klein: men bleef alleen waar ze woonde en alles kende.  

Ridders?!

ridders en monniken

Dit tijdvak heet natuurlijk de Tijd van Monniken en Ridders maar waarom eigenlijk?

 

Monnik en een Ridder
Monnik en een Ridder

Wat is een monnik en wat is een ridder?

Een monnik is een man die zijn hele leven gewijd heeft aan god. De enige taak die een monnik zijn hele leven lang heeft is om te werken en te bidden. De aller belangrijkste taal van een Monnik is om de bijbel, een boek waar het word van god in staat, te kopiëren. Een monnik kon wel vijftig jaar bezig zijn om één boek te kopiëren. Nu was dat allemaal niet zo erg, alleen hele rijke mensen naast monniken konden lezen en schrijven. Er waren ook vrouwelijke monniken, deze mensen heten nonnen. Kon je nu zomaar monnik of non worden? Nee, mensen die monnik of non werden kwamen vaak al van rijke families af of werden al vroeg geadopteerd door een klooster als er plek was. Mensen die van arme families kwamen gingen nauwelijks het klooster in: kinderen moesten hun ouders helpen met werken, anders was er niet genoeg eten.

Ridders. Als mensen aan ridders denken denkt men vaak aan een grote man op een groot paard met een enorm zwaard. Dit klopt deels: een ridder is wel een soort soldaat alleen is dat niet de enige taak van een ridder. Een ridder is een man van adel die een eed heeft gezworen aan een heer. Adel betekend dat je het kind bent van ouders die ook adellijk zijn, hoge heren dus. Ridders moesten een eed zweren om altijd hun heer te beschermen en doen wat de heer wilde. Om te laten zien hoe geweldig een ridder was deden ridder mee aan toernooien tegen andere ridders. Ridders reden ook lang boeren en andere arme mensen om geld op te halen voor de heer. Mensen woonde graag op het land van een heer waar ze beschermd werden tegen rovers.

Hieronder een poster om even naast elkaar te zetten

monnik door leanne

Quiz!

Quiz!

Monniken en Ridders zijn erg belangrijk in dit hoofdstuk, hieronder een quiz over de feiten en fabels van Monniken en Ridders

Opdrachten

Opdracht A

Opdracht A: Quiz maken

Je hebt net een quizje gemaakt over monniken en ridders: feiten en fabels. Jij kan het vast beter, daarom de opdracht om zelf een quizje te maken.

Wat: maak een quiz voor je klasgenoten van minimaal 4 vragen, maximaal 6. De quiz moet multiplechoice zijn en over de stof gaan die in de Wikiwijs staat.

Hoe: In word, op de tweede bladzijde vermeld je de antwoorden. Je maakt deze opdracht alleen.

Hoelang: 15 minuten

Klaar: Maak de opdracht B

Resultaat: Een quiz (met antwoorden) van minimaal vier, maximaal zes vragen voor je klasgenoten.

Opdracht B

Opdracht B: Wordweb maken

Wat: Je maakt een wordweb over de Tijd van Monniken en Ridders. Met deelonderwerpen!

Hoe: pen en papier

Hoelang: 10 minuten

Klaar: Ga verder met de wikiwijs

Resultaat: een woordweb!

Extra extra

Extra uitdaging nodig?

Om jezelf wat extra uit te dagen kan je de volgende opdracht maken mits je de informatie natuurlijk leest. Het gaat over bron gebruik. Pas veel later in het hoofdstuk gaan wij dingen behandelen over bronnen, het kan natuurlijk nooit kwaad om alvast te leren over bronnen. Brongebruik kan erg moeilijk zijn en we gaan hier dan ook erg veel mee oefenen.

 

Wat is een bron?

Een bron is een afbeelding, een stuk uit een krant of een dagboek. Mensen die de geschiedenis bestuderen gebruiken vaak bronnen om te kijken hoe alles vroeger nou eigenlijk was.

Wat is nu een goede bron? Een goede bron heeft een aantal eisen waaraan een bron voldoet. Denk maar aan het internet, dit staat vol met bronnen: allemaal websites over allerlei onderwerpen zijn op het internet te vinden maar wanneer weet je nou of de informatie klopt? Iedereen kan wat op Facebook plaatsen. In de geschiedenis hebben we daarom een aantal eisen om te bepalen of een bron goed is.

  • Is het gemaakt in de tijd? Dit is omdat mensen die 300 jaar later over bijvoorbeeld de val van Rome schrijven er niet bij waren. Als je niet bij een gebeurtenis bent kan je nooit 100% weten hoe het echt is gegaan. Hetzelfde geld voor afbeeldingen, je kan nooit zeker weten of iemand er echt zo uit heeft gezien als je hem niet gekend hebt.
  • Feit of mening? Een goede bron heeft alleen maar feiten, als mensen een mening gaat opschrijven weet je nooit of het nou eigenlijk echt zo is. Een goede bron bestaat uit feiten.
  • Wie heeft het gemaakt? Wie de bron gemaakt heeft is ook erg belangrijk. Denk maar aan de romeinse keizer Nero: als hij schrijft over Christenen is hij niet erg objectief, hij geeft dan zijn mening.
  • Waarom is de bron gemaakt? Waarom een bron gemaakt is, is ook erg belangrijk. Is een bron gemaakt om mensen te entertainen bijvoorbeeld een leuk verhaal in een tijdschrift of is een verhaal gemaakt om de waarheid te vertellen, een krant. Een goede historische bron is gemaakt om de geschiedenis op te schrijven, niet om mensen te entertainen.

 

Wat ga jij doen?

Je gaat zelf een bron opzoeken en bepalen of dit een goede bron zou kunnen zijn

Wat: Een bron opzoeken over Atilla de Hun. Daarna ga jij opschrijven waarom en waarom niet jou bron een goede bron zou kunnen zijn. Het gaat echt om de uitleg die je erbij geeft

Hoe: via internet en word

Hoelang: zolang jij nodig hebt.

Wie: alleen, je kan wel andere vragen om hulp.

toetsing

Druk op deze link om de toets te maken. Succes!

https://forms.office.com/Pages/ShareFormPage.aspx?id=DQSIkWdsW0yxEjajBLZtrQAAAAAAAAAAAAa__cUu_ftUNldHWktWMFRBNTY4R1NCMDBEUlhQOVJRUS4u&sharetoken=5zNzpV5l9IIGFEOognLT

Evaluatie

Hoe en wat?

Je hebt nu alles gemaakt. Bravo!

Ik wil graag dat je in de link in het kopje hieronder een tip en een top over deze wikiwijs les invult. 

Bedankt!

wat vind je van de les?

Gemaakt met Padlet

bronnen

Bibliografie

afbeelding ridder op standbeeld:

Casss. (2011, Maart 12). Een standbeeld van een ridder in de buurt van de Sacré-Cœur. Nederland. 

Andere afbeeldingen rechtenvrij

Boek:

Christina Dekkers, R. d.-W. (2018). Fenis kgt-1. Amerstfoord: Thiememeulenhof.

Afbeelding kaart:

Erren, H. (sd). Wegen en Nerderzettingen in Germania Inferior. Wikipedia. eigen werk (own work), Modified from Germanie-inferieure.jpg by Moutschen based on a map from the DVD: Free Software Foundation Europe, Free Layers (licensed under GFDL).

 

 

  • Het arrangement Introles Middeleeuwen mavo 1 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Leanne van Roon
    Laatst gewijzigd
    2021-04-20 23:49:00
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Bronnen

    Bron Type
    Kennisclip
    https://youtu.be/Aw962Cv4D4w
    Video
    https://forms.office.com/Pages/ShareFormPage.aspx?id=DQSIkWdsW0yxEjajBLZtrQAAAAAAAAAAAAa__cUu_ftUNldHWktWMFRBNTY4R1NCMDBEUlhQOVJRUS4u&sharetoken=5zNzpV5l9IIGFEOognLT
    https://forms.office.com/Pages/ShareFormPage.aspx?id=DQSIkWdsW0yxEjajBLZtrQAAAAAAAAAAAAa__cUu_ftUNldHWktWMFRBNTY4R1NCMDBEUlhQOVJRUS4u&sharetoken=5zNzpV5l9IIGFEOognLT
    Link
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Wat weet je nog?

    Monnik en Ridder

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.