Inleiding
In deze wikiwijs krijg je van alles te weten over de opbouw van de plant en de functies van deze onderdelen. Ook ga je leren hoe een microscoop in elkaar zit en hoe je er mee kan werken tijdens een practicum.
Met een microscoop kun je kijken naar de cellen van dieren en van planten. in het filmpje hieronder kun je zien hoe dat eruit ziet.
Wat ga je leren
Het is natuurlijk de bedoeling dat je deze les wat gaat leren en daar is deze WikiWijs les voor bedoelt. Je gaat leren hoe een plant in elkaar zit en en hoe je te werk gaat met een microscoop. Hierbij worden de onderdelen en de functie daarvan uitgelegd en getest.
Om te helpen zijn er een paar leerdoelen opgezet zodat er een richtlijn is van wat er geleerd moet worden.
Planten
- De leerling benoemt aan het einde van de les de verschillende onderdelen van een plant.
- De leerling noemt aan het eind van de les de functie van de wortels op.
- De leerling noemt aan het eind van de les de functie van de stengel op.
- De leerling noemt aan het eind van de les de funcite van de reserves op.
- De leerling noemt aan het eind van de les de functie van de bladeren op.
- De leerling noemt aan het eind van de les de functie van de bloem op.
Microscoop
- De leerling noemt aan het eind van de les de onderdelen van een microscoop op.
- De leerling legt uit wat de functie is van de onderdelen van een microscoop.
- De leerling legt stap voor stap uit hoe je een preperaat klaarmaakt.
- De leerling legt uit hoe je een preparaat scherp bekijkt onder een microscoop .
- De leerling noemt op wat de regels zijn voor biologisch tekenen.
Planten en hun Organen
Lesstof
In deze les ga je leren over wat de verschillende onderdelen van een plant zijn met hun functies.
Wortels
De wortels van een plant hebben verschillende taken de drie belangrijkste zijn:
-Water met bijbehorende voedingsstoffen opnemen uit de grond.
-De plant vastzetten in de grond, dit biedt de plant stevigheid.
-De opslag van reserve voedsel.
Met de wortels neemt de plant water en voedingsstoffen op vanuit de grond. Deze stoffen in het water heeft de plant nodig om te groeien en van te leven. Dit neemt de plant op met de wortelsharen die aan de wortels groeien. De plant zal uiteindelijk dood gaan wanneer hij niet genoeg water kan opnemen of wanneer de wortelharen stuk zijn gegaan.
Reserves
Veel planten slaan de extra stoffen die ze hebben verzameld/gemaakt op in de wortels. Hierdoor wordt de wortel dik en kan de plant in minder goede tijden toch overleven. Deze wortels kunnen wij mensen ook opeten om van te leven denk dan aan aardappels of knoolraap.
Bladeren
Bladeren zorgen voor de plant dat er fotosynthese kan plaatsvinden om voedsel/suiker te maken. In de afbeelding is een overzicht te zien van de onderdelen van een blad.
Stengels
De stengels is het gedeelte tussen de bladeren en de wortel in. Ze zorgen voor de stevigheid van de plant en ze zorgen voor het vervoer van water en andere opgenomen stoffen die de wortels hebben opgenomen. Deze buizen in de stengel heten vaten en wanneer er veel van deze vaten bij elkaar zitten in een groepje heet dit een vaatbundel.
De vaatbundels zijn aangewezen met de rode pijlen in de onderstaande afbeelding.
https://www.arabpng.com/download/phloem.html
Bloemen
De bloemen van een plant zorgen ervoor dat er geslachtelijke voortplanting kan plaatsvinden. Hierbij ontstaan er dan bevruchte zaden in de stamper wat later uitgroeit tot een vrucht, zoals appels en peren. De planten worden bevrucht met behulp van insecten zoals bijen en hommels die dan stuifmeel meenemen naar andere planten. Dit heet dan insectbestuiving. Een ander manier is door stuifmeel mee te laten voeren aan de wind. Dit heet dan windbestuiving.
De onderdelen van een plant staan uitgewerkt op de onderstaande afbeelding.
Opdrachten organen planten
Oefening: Onderdelen plant
Goed zo!
Je hebt alle vragen beantwoord. Je kunt je
antwoorden bekijken door terug te gaan naar
de vragen.
Een microscoop, hoe werkt dat
Microscoop onderdelen en werking
De Microscoop
Met behulp van een microscoop is het mogelijk om zeer kleine organismen en/of delen van een organisme te bekijken. voorbeelden hiervan zijn cellen van de mens. Een microscoop bestaat uit verschillende onderdelen. Wanneer je werkt met een microscoop is het belangrijk dat je weet wat deze verschillende onderdelen doen en waar ze voor zijn.
Onderdelen van de Microscoop
Werken met de microscoop
Het is natuurlijk ook belangrijk dat je weet hoe je met een microscoop werkt. In de onderstaande filmpjes wordt uitgelegt hoe je een preperaat maakt en hoe je het preperaat gaat bekijken.
Het maken van een preparaat
Het bekijken van een preparaat
Test onderdelen microscoop
Oefening: Onderdelen microscoop
Goed zo!
Je hebt alle vragen beantwoord. Je kunt je
antwoorden bekijken door terug te gaan naar
de vragen.
Practica
Tekenregels biologie practicum
Regels Biologisch Tekenen: Schematische tekening
Gebruik wit A4-papier (staande).
Schrijf linksboven: titel, type tekening, aanzicht, vergroting, kleuring.
Schrijf rechtsboven: naam, klas en datum.
Maak je tekening aan de linkerkant van het blad zodat je rechts ruimte overhoudt om de onderdelen te benoemen.
Benoem bij iedere tekening alle onderdelen; trek vanaf de onderdelen met potlood en liniaal horizontale lijntjes naar rechts en schrijf achter de lijn wat het is. Bij het tekenen van een aantal cellen binnen een weefsel mag je twee tekeningen per A4-tje maken.
Teken met een scherp potlood.
Teken met dunne lijnen eerst de omtrek van de onderdelen, daarna kun je de lijnen duidelijker maken.
Teken met strakke, vloeiende lijnen, dus niet schetsend.
Gebruik géén kleurpotloden.
Teken afzonderlijke cellen niet te klein, minimaal 5 cm lang, en geef altijd de aanzet van de aangrenzende cellen aan.
Teken wat je ziet, niet wat je denkt te moeten zien.
Maak je tekeningen niet te ingewikkeld.
Let goed op de juiste verhoudingen.
Cellen van de waterpest
Waterpest
Waterpest is een plantje dat veel in sloten voorkomt. In de bladcellen bevinden zich bladgroenkorrels. Doordat er zoveel bladgroenkorrels zijn, kun je de kern meestal niet meer zien. Je gaat met de microscoop een plantencel met bladgroenkorrels bestuderen.
Wat heb je nodig?
- Objectglas
- Dekglaasje
- Blaadjes van de waterpest
- Prepareermaterialen
- Microscoop
- Potlood en papier
Werkwijze
1 Maak een preparaat van een blaadje waterpest. Het beste kun je een jong (lichtgroen) blaadje vlak bij de top van de stengel gebruiken.
2 Bekijk het preparaat onder de microscoop.
3 Maak een schematische tekening van één hele cel en enkele aangrenzende cellen.
4 Benoem de onderdelen: celwand, celmembraan, celkern, cytoplasma, bladgroenkorrel (chloroplast), kleurstofkorrel (chromoplast), vacuole
Als je géén beeld krijgt, kan dit de volgende oorzaken hebben:
1 Je hebt de revolver niet goed gedraaid, zodat het objectief niet precies boven het preparaat staat. Bij de meeste microscopen ‘klikt’ de revolver in de goede stand.
2 Het preparaat ligt niet goed boven de opening in de tafel.
3 Je gebruikt een te sterke vergroting.
4 Het diafragma laat geen licht door.
5 Het lampje staat niet aan. Als je nog steeds niet ziet, vraag dan hulp aan je docent
Beoordeling
|
Beoordelingscriteria tekening plantencel
|
Max.
|
verkregen punten
|
|
Er wordt getekent met HB potlood met scherpe punt.
|
5
|
|
|
De cel is groot genoeg getekent (10 cm).
|
5
|
|
|
De celonderdelen zin in de juiste verhoudingen getekent.
|
5
|
|
|
Van elke aangrenzende cel is een stukje getekent.
|
5
|
|
|
De juiste en complete bovenschriften zijn aanwezig.
|
5
|
|
|
De juiste en complete bijschriften zijn aanwezig.
|
5
|
|
|
De verwijsstrepen zijn langs een geo-driehoek getrokken.
|
5
|
|
|
Er is netjes gewerkt.
|
5
|
|
|
Er is alleen getekend waar om is gevraagd
|
5
|
|
|
Totaal
|
45
|
|
Cellen van een Rode ui
Rode ui
Een ui bestaat uit rokken. Dit zijn sterk verkorte en verdikte bladeren.
Er zitten geen bladgroenkorrels in. Wel bevatten de rokken veel reservevoedsel. Dit reservevoedsel is zetmeel en zit in zetmeelkorrels.
Aan de buitenkant van een rok zit aan beide kanten een dun velletje. Dat velletje wordt de opperhuid genoemd. De opperhuid bestaat uit cellen die er ongeveer hetzelfde uitzien en ook dezelfde taak hebben. Men noemt zo'n groep cellen een weefsel.
De cellen van de opperhuid hebben tot taak de bescherming van de andere cellen van de rok. Zo'n weefsel noemt men dekweefsel. Het dekweefsel van planten wordt dus opperhuid genoemd. De opperhuid bestaat meestal uit één cellaag.
Wat heb je nodig?
- Objectglas en dekglaasje
- Stukje rode ui
- Prepareermaterialen
- Microscoop
- Potlood en papier
Werkwijze
1 Haal met een pincet het buitenste velletje (binnenkant of buitenkant) van een stukje van een rok van een ui. Zorg ervoor dat het velletje niet dubbel klapt. Het velletje is sterk waterafstotend waardoor er gemakkelijk luchtbellen onder blijven liggen. Tik daarom met de achterkant van een pen of een pincet op het velletje tot alle luchtbellen verdwenen zijn.
2 Bekijk het preparaat onder de microscoop.
3 Maak een schematische tekening van één hele cel en enkele aangrenzende cellen.
4 Benoem de onderdelen.
Als je géén beeld krijgt, kan dit de volgende oorzaken hebben:
1 Je hebt de revolver niet goed gedraaid, zodat het objectief niet precies boven het preparaat staat. Bij de meeste microscopen ‘klikt’ de revolver in de goede stand.
2 Het preparaat ligt niet goed boven de opening in de tafel.
3 Je gebruikt een te sterke vergroting.
4 Het diafragma laat geen licht door.
5 Het lampje staat niet aan. Als je nog steeds niet ziet, vraag dan hulp aan je docent
Beoordeling
|
Beoordelingscriteria tekening plantencel
|
Max.
|
verkregen punten
|
|
Er wordt getekent met HB potlood met scherpe punt.
|
5
|
|
|
De cel is groot genoeg getekent (10 cm).
|
5
|
|
|
De celonderdelen zin in de juiste verhoudingen getekent.
|
5
|
|
|
Van elke aangrenzende cel is een stukje getekent.
|
5
|
|
|
De juiste en complete bovenschriften zijn aanwezig.
|
5
|
|
|
De juiste en complete bijschriften zijn aanwezig.
|
5
|
|
|
De verwijsstrepen zijn langs een geo-driehoek getrokken.
|
5
|
|
|
Er is netjes gewerkt.
|
5
|
|
|
Er is alleen getekend waar om is gevraagd
|
5
|
|
|
Totaal
|
45
|
|
