Blaise Pascal Ik leefde in de 17e eeuw in Frankrijk. In die tijd vond een wetenschappelijke revolutie plaats. Ik heb belangrijke bijdragen geleverd aan de wiskunde en vond de eerste mechanische rekenmachine uit.
In mijn tijd werd voor het eerst ontdekt dat we leven in een zee van lucht. En dat deze enorme hoeveelheid lucht een grote druk op ons uitoefent. Bij een proef in Duitsland werden twee losse halve bollen tegen elkaar aangehouden waarna de ruimte erbinnen vacuüm werd gezogen. Zestien paarden bleken niet in staat om de helften weer uit elkaar te trekken. Hiermee werd aangetoond dat de lucht om ons heen een enorme druk uitoefent.
Al snel werd er een apparaat ontwikkeld waarmee die luchtdruk gemeten kon worden: een barometer.
Ik ontwierp een experiment die ons beeld van onze atmosfeer volkomen veranderde. Ik stelde voor, om met een barometer de luchtdruk aan de voet van een berg te meten, en om vervolgens de druk te meten aan de top van de berg. Wat bleek? Hoe hoger je komt, hoe lager de luchtdruk is. Hieruit blijkt dat de atmosfeer eindig is. Door de luchtdruk te meten kon ik het gewicht van de kolom lucht berekenen die op ons rust. Een gigantisch gewicht.
Dankzij dit werk is de eenheid van druk naar mij vernoemd: de pascal.
Meer weten over de proef met de halve bollen?
Bekijk het volgende filmpje:
Wat ga je leren?
Leerdoelen
Aan het eind van deze opdracht kun je:
twee situaties waarin van druk sprake is met elkaar vergelijken en aan de hand van het verschil in de kracht en oppervlakte tussen beide situaties uitleggen of de druk in de ene situatie groter, kleiner of gelijk is aan die van de andere situatie.
Wat ga je doen?
Activiteiten
Aan de slag
Activiteit
Waarnemen
Je kijkt naar verschillende soorten fietsbanden en ziet dat er op verschillende soorten ondergrond andere fietsbanden worden gebruikt.
Verklaren
Je verklaart waarom er verschillende soorten fietsbanden worden gebruikt.
Theorie
Je bestudeert de theorie over druk en kracht.
Verwerken
Je beantwoordt de verwerkingsvragen.
Terugkijken
Je kijkt terug op de opdracht.
Tijd
Voor deze opdracht staat ongeveer 2 uur.
Aan de slag
Stap 1: Waarnemen
Maak de opdracht.
Stap 2: Verklaren
Je zag dat er bij het fietsen gebruik wordt gemaakt van een dikkere band als de ondergrond waarop gefietst wordt, zachter is. Op het harde asfalt wordt van dunne banden gebruik gemaakt. En een fiets die op het mulle zand van het strand gebruikt wordt heet niet voor niets een fatbike.
Stap 3: Theorie
Een kracht kan een druk uitoefenen. De grootte van de druk die een kracht uitoefent, is afhankelijk van de oppervlakte waarop de kracht werkt.
Als een kracht werkt op een klein oppervlak is de druk groter dan als dezelfde kracht werkt op een groter oppervlak.
Een voorbeeld:
Deze schaatser en skiër wegen ongeveer evenveel. De zwaartekracht op de schaatser en skiër is dus ongeveer even groot. De oppervlakte waarop deze kracht werkt is bij de schaats van de schaatser kleiner dan bij de ski van de skiër. De druk van de schaatser op het ijs is dus groter dan de druk van de skiër op de sneeuw.
De onderstaande antwoorden moet je zelf nakijken; vergelijk jouw antwoorden met de goede
antwoorden, en geef aan in welke mate jouw antwoorden correct zijn.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor NaSk voor vmbo leerjaar2/ 3/4. Dit is thema ’Kracht en bewegen'. Het onderwerp van deze les is: druk.
Je leert twee situaties waarin van druk sprake is met elkaar vergelijken en aan de hand van het verschil in de kracht en oppervlakte tussen beide situaties uitleggen of de druk in de ene situatie groter, kleiner of gelijk is aan die van de andere situatie.
Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor NaSk voor vmbo leerjaar2/ 3/4. Dit is thema ’Kracht en bewegen'. Het onderwerp van deze les is: druk.
Je leert twee situaties waarin van druk sprake is met elkaar vergelijken en aan de hand van het verschil in de kracht en oppervlakte tussen beide situaties uitleggen of de druk in de ene situatie groter, kleiner of gelijk is aan die van de andere situatie.
Blaise Pascal
Leerdoelen
Een kracht kan een druk uitoefenen. De grootte van de druk die een kracht uitoefent, is afhankelijk van de oppervlakte waarop de kracht werkt.
