Mengsels vmbo234

Mengsels vmbo234

Mengsels

Inleiding

Ik ben Archimedes. Ik woon in Syracuse in 220 voor Chr. Ik ben later wereldberoemd geworden als wiskundige. Ook bedacht ik veel oorlogstuig.

Wellicht ken je mijn uitdrukking: “Eureka!” Ik riep “Eureka!” toen ik in bad zat en me ineens de oplossing van een probleem te binnen schoot.

Het ging zo.
De koning had een geschenk gekregen. Een prachtige gouden kroon. Hij vroeg mij te onderzoeken of de kroon wel van massief goud was. Bij het onderzoek moest de kroon natuurlijk in goede staat blijven dus ik kon de kroon niet smelten of uit elkaar gaan halen. Hoe kon ik er achter komen?

Toen ik in een keer in een volle badkuip ging zitten, zag ik dat het water over de rand stroomde. En toen ineens, had ik de oplossing.

Ik kond de kroon onderdompelen in water, om het volume te bepalen. En de kroon wegen, om het gewicht te bepalen. De verhouding tussen gewicht en volume, de dichtheid, kon ik vergelijken met die van massief goud. Gelijke dichtheid: de kroon is van goud. Ongelijke dichtheid: oei, de kroon is niet van massief goud.

Wat bleek? De dichtheid was niet die van goud. De goudsmid werd onthoofd.


Wil je meer weten? Bekijk dan de volgende video.

Wat ga je leren?

Leerdoelen

Aan het eind van de opdracht kun je:

  • aan de hand van de dichtheid van stoffen beschrijven dat voorwerpen zinken, zweven of drijven in water.
  • het begrip zuivere stof beschrijven.
  • een aantal zuivere stoffen herkennen en benoemen.
  • bekende stoffen in zuivere stoffen en mengsels indelen en van de mengsels kun je de bestanddelen beschrijven.
  • de volgende mengsels benoemen en beschrijven:
    - suspensie,
    - oplossing
    - legering
    - emulsie.

Wat ga je doen?

Activiteiten

Aan de slag
  Activiteit
Waarnemen Je gaat de proef van Archimedes nadoen.
Verklaren Leg in eigen woorden uit wat dichtheid is.
Theorie Bestudeer de theorie
Verwerken Beantwoord de verwerkingsvragen.
Terugkijken Je kijkt terug op de opdracht.

​
Tijd
Voor deze opdracht staat ongeveer 2 uur.

Aan de slag

Stap 1: Waarnemen

Verslag schrijven

Je gaat de proef van Archimedes nadoen.
Doe de volgende opdracht.

Archimedes
Kop eraf of niet: Is het goud of is het geen goud?
Je gaat de proef niet nadoen met echt goud, maar met koper.

Je krijgt een materiaal en je krijgt puur koper.
De vraag is: is het materiaal koper of niet.

Ga als volgt te werk:

  • Bepaal de massa.
  • Bepaal het volume.
  • Is het materiaal zuiver koper?
  • Word jij, net als de goudsmid, onthoofd?

Verwerk het bovenstaande in een verslag van ongeveer één A4’tje.

Verslag schrijven

Een verslag is een goede manier om een onderzoek te beschrijven dat je hebt uitgevoerd.        

 

Tip
Hulp nodig? Bekijk de volgende filmpjes:

Bekijk van dit filmpje het eerste deel. Het gaat om de uitleg van het begrip dichtheid:

Bekijk ook deze filmpjes:



Stap 2: Verklaren

Leg uit wat dichtheid is

Leg in eigen woorden uit wat dichtheid is. Gebruik voorbeelden.
Je moet ongeveer een kwart tot een half A4’tje tekst hebben.

Stap 3: Theorie

Massa

De massa van een voorwerp bepaal je door het voorwerp te wegen.
Wegen doe je met een weegschaal of met een balans.

Het symbool voor massa is m.

De maat waarin je meet noem je de eenheid.
De eenheid van massa is gram (g) of kilogram (kg).
Er geldt: 1 kg = 1000g

Volume

Een voorwerp, vloeistof of gas heeft een volume.
Het volume is de hoeveelheid ruimte die door het voorwerp, vloeistof of gas wordt ingenomen.
Het symbool voor volume is V.

Om het volume van een voorwerp weer te geven gebruik je als eenheid meestal cm³, dm³ of m³

  • 1 m³ = 1000 dm³
  • 1 dm³ = 1000 cm³

Voor het weergeven van het volume van een vloeistof of gas gebruik je als eenheid meestal liter (L) of (mL).

  • 1 L = 1000 mL
  • 1 L = 1 dm³
  • 1 mL = 1 cm³

Het volume van een vloeistof kun je bepalen met een maatglas of maatbeker. Op het maatglas zie een schaalverdeling. Op die schaalverdeling staat ook de eenheid waarin het maatglas meet.

Bij het aflezen van het maatglas houd je je oog even hoog als het vlakke deel van het wateroppervlak. Door een voorwerp in
een maatglas met een vloeistof te gooien, kun je het volume
van het voorwerp meten.

Dichtheid

De dichtheid van een stof is de massa van 1 cm³ of 1 dm³ van die stof.
Dichtheid geeft je aan in g/cm³ of kg/dm³.
Het symbool voor de dichtheid is ρ (rho).

Omdat de massa van 1 liter water 1 kg is, is de dichtheid van water 1 kg/dm³.

Als je de massa en het volume van een hoeveelheid stof weet, kun je de dichtheid uitrekenen met de formule:

\(p = \frac{m}{v}\)

m is de massa in bijvoorbeeld g of kg
V is het volume in bijvoorbeeld cm³ of dm³ of m³
ρ is de dichtheid in bijvoorbeeld g/cm³ of kg/dm³

Water van 4°C heeft een dichtheid van 1 kg/dm³.

  • Stoffen met een kleinere dichtheid dan de dichtheid van water blijven drijven op het water.
  • Stoffen met een grotere dichtheid dan 1 kg/dm³ zinken als je ze in het water gooit.
  • Een stof zweeft in het water als de dichtheid van de stof gelijk is aan de dichtheid van water.

Stap 4: Verwerken

Maak de vragen

Stap 5: Terugkijken

Kan ik wat ik moet kunnen?

  • Lees de leerdoelen van deze opdracht nog eens door.
    Kun je wat je moet kunnen?

Hoe ging het?

  • Waarnemen
    Heb je bij 'Waarnemen' de drie video's bekeken?
    Vind je het fijn om te leren door video's te kijken?
  • Verwerken
    Ging het beantwoorden van de vragen goed?
    Moest je af en toe nog spieken bij de theorie?

  • Het arrangement Mengsels vmbo234 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2021-02-04 13:35:25
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze les valt onder de arrangeerbare leerlijn van de Stercollectie voor NaSk voor vmbo leerjaar2/ 3/4. Dit is thema ’Materie en techniek'. Het onderwerp van deze les is: mengels. Je leert aan de hand van de dichtheid van stoffen beschrijven dat voorwerpen zinken, zweven of drijven in water, het begrip zuivere stof beschrijven, een aantal zuivere stoffen herkennen en benoemen, bekende stoffen in zuivere stoffen en mengsels indelen en van de mengsels kun je de bestanddelen beschrijven, de volgende mengsels benoemen en beschrijven: suspensie, oplossing, legering, emulsie.
    Leerniveau
    VMBO gemengde leerweg, 2; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO gemengde leerweg, 3; VMBO theoretische leerweg, 4; VMBO theoretische leerweg, 2; VMBO theoretische leerweg, 3; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 4; VMBO gemengde leerweg, 4; VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 3;
    Leerinhoud en doelen
    Materie; NaSk; Zuiver of gemengd?; Eigenschappen; Natuurkunde; Bouw van stoffen;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Trefwoorden
    arrangeerbaar, emulsie, legering, mengsels, nask, oplossing, stercollectie, suspensie, vmbo 2/3/4, zuivere stof
  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van