Thema en achtergrond
Afstudeeropdracht van de bachelor Tuin- en Landschapsinrichting, Landschapsarchitectuur/strategisch ontwerp, Van Hall Larenstein te Velp.
Door Hannie Kwant - van der Hulst, juni 2020.
Thema: Hoe kan het Valleikanaal bijdragen aan klimaat- en andere gebiedsopgaven in de Gelderse Vallei?
Het Valleikanaal bij Leusden
Achtergrond: Doordat de laatste eeuw een extreme hoeveelheid fossiele brandstof is verbruikt en door ontbossing op grote schaal kan de aarde haar warmte minder goed kwijt (‘broeikaseffect’). De gemiddelde temperatuur op aarde stijgt en het weer wordt extremer: het is vaker te droog of juist te nat. Dit leidt tot een aantasting van de huidige flora en fauna, watertekorten of wateroverschot in de landbouw, afnemende waterkwaliteit door snelle afvoer van nutriëntenrijk water of door opwarming, lage grondwaterstanden, piekbuien en opwarming van de steden en het stadswater.
Het idee van een klimaatkanaal is dat het kan helpen in een veranderend klimaat. Extreme piekbuien worden lokaal opgevangen en het water wordt zo lang mogelijk vastgehouden en gezuiverd. Vervolgens wordt het natuurlijk gezuiverde water ingezet bij natte teelt, drinkwater- en natuurgebieden, recreatieplassen, hittestress bestrijding in de gebouwde omgeving en landbouwgebieden. In dit ontwerp wordt de haalbaarheid onderzocht en het nieuwe landschap gevisualiseerd.
Er is specifiek onderzoek gedaan naar recreatie in de smalle kanaalzone. Hoe combineer je hier wandelen, fietsen, kanoën en paardrijden?? 'Van knelpunt naar knooppunt' is een gezamelijk onderzoek van Anje Bellert Storm en mij, en is hier als pdf in te zien.
In het kort
Dit is de verkorte versie van het plan zoals die bij het afstuderen is gepresenteerd.
De Grebbelinie in oorlogstijd (Bron: De Gelderlander)
Posters
Het Valleikanaal als klimaatkanaal?? Het antwoord op die vraag is dat de bijdrage van het Valleikanaal aan de klimaatopgave bescheiden is. Voor het oplossen van de klimaatopgaven van de Gelderse Vallei is meer nodig.
Voor klimaatopgaven spelen de beken een belangrijkere rol dan het kanaal omdat in het hele stroomgebied water vastgehouden moet worden als reserve voor periodes van droogte.
Ook de landbouw zal moeten transformeren en er moet meer natuur komen (moeras) om ervoor te zorgen dat de bodem meer water vasthoudt.
Hoe gaat het landschap eruit zien als het meer water vasthoudt? Zie de posters.
Onderzoek 'Van knelpunt naar knooppunt'
Aanbevelingen voor route gebonden recreatie langs een kanaal.
Door Anje Bellert Storm en Hannie Kwant.