Soms veranderen mensen de wereld, zonder er eigenlijk bij stil te staan. Ze volgen gewoon hun overtuiging. Of ze zoeken hun eigen voordeel, zonder zich bezig te houden met de vraag wat hun invloed is op anderen. Niemand weet immers wat de toekomst brengt. Van dergelijke mensen zijn veel voorbeelden te vinden in de geschiedenis. Sommigen vinden dat hij het goed heeft gedaan. Anderen zijn minder enthousiast. Ideale personen bestaan niet, net zo min als James Bond of Superman bestaat. In de film komt het allemaal wel goed. In de werkelijkheid is dat niet zo gemakkelijk.
In deze les worden 3 bekende personen uit de geschiedenis besproken die een grote verandering voor de omgeving hebben gezorgd. Ze wisten niet dat hun invloed ver buiten hun gebied zou komen, ja zelfs met eeuwenlange gevolgen. De levensbeschouwingen werden ingrijpend veranderd.
Keizer Constantijn de Grote
Constantijn de Grote
Als één keizer de wereldgeschiedenis heeft veranderd, dan is het wel Contantijn. Hij werd keizer in een tijd dat het Romeinse Keizerrijk slecht ging. Zijn voorganger had het keizerrijk van de ondergang gered, nadat het bijna een eeuw lang aan onderling geruzie ten onder dreigde te gaan. Het dreigde daardoor te worden veroverd door barbaarse stammen. Constantijn was een van de 4 keizers die het Romeinse Rijk moesten besturen, nadat hun voorganger ermee stopte. Het leidde tot oorlogen tussen deze 4 keizers en een nieuwe chaos dreigde. Constantijn wist echter de oorlogen te winnen. Tot zover niets nieuws onder de zon. Oorlogen heb je wel vaker in de wereldgeschiedenis.
Wat echter wel nieuw was, was dat hij christenen die 3 eeuwen lang werden gediscrimineerd en soms zelfs vervolgd, ging beschermen. Toen hij keizer was, liet hij veel kerken bouwen. Eeuwenlang hebben opvolgers ervoor gezorgd dat de kerken gebouwd konden worden en dat iedereen werd gestimuleerd om het christendom aan te hangen. Zelfs in onze tijd is het christendom nog steeds de grootste godsdienst ter wereld.
Een andere grote verandering was dat hij de hoofdstad ging verplaatsen. Eerst was dat Rome, maar dat werd Constantinopel. De stad werd genoemd naar Constantijn zelf. Zo heeft het oostelijke deel van het Romeinse Rijk nog ruim 1000 jaar kunnen blijven bestaan. In Europa werd het Romeinse Rijk langzamerhand overgenomen door allerlei barbaarse stammen.
In de video hieronder kan je zien hoe het gebeurde dat Constantijn uiteindelijk christen is geworden en wat hij deed nadat hij de alleenheersende keizer van het Romeinse Rijk is geworden.
Bluetooth is Harald Blauwtand
Het logo van Bluetooth
Het logo hiernaast heb je vast wel eens gezien. Het wordt gebruikt bij verschillende computers en mobiele telefoons die aan elkaar gekoppeld moeten worden. Hoe vreemd het ook klinkt, het is afkomstig van een van de leiders van de vikingen. Dat waren volkeren die Europa terroriseerden in de 9e eeuw. In de loop van de 10e eeuw veranderde het. Een van de vikingleiders die zorgde voor verandering, heette Harald Blauwtand. Op zijn Engels is dat Bluetooth.
Harald Blauwtand bouwde zijn land op. Hij liet zelfs bruggen bouwen. Hij bleef nog wel oorlogen voeren omdat hij werd aangevallen en hij gebieden wilde terugveroveren. In Noorse verhalen wordt soms negatief over hem geschreven omdat hij de oude heidense gebruiken veranderde.
Omdat de vikingen bepaald niet bekend stonden om hun hoge niveau met betrekking tot het schrijven van boeken of het maken van grote kunstwerken, vormen de stenen met de schilderingen en de korte tekst een van de weinige overblijfselen van de vroege tijd van de vikingen. De bekendste steen is die waarop staat dat hij zich heeft laten dopen tot christen.
Cortes
Monument voor Cortes met zijn Mexicaanse vrouw en hun eerste kind
Het verhaal van Cortes is uniek in de wereldgeschiedenis. Hij zocht naar goud, maar heeft in een paar jaar een einde gemaakt aan de Azteekse cultuur. Hij kwam met slechts een 150 man, terwijl de bevolking van de Azteken uit miljoenen personen bestond. Hoe deed hij dat?
De Azteken vormden een gewelddadig volk dat zocht naar mensen om te offeren voor hun goden. Het offeren van mensen ging er heel wreed aan toe. Vaak waren het mensen uit dorpen van omliggende stammen die gevangen werden genomen. Ze waren daarom gehaat door omliggende volkeren. Toen Cortes kwam, was dat voor hen een geschenk uit de hemel. Ondanks de weerzinwekkende verhalen over Azteken, ging Cortes er toch heen. Amerika was nog maar net ontdekt door Columbus, dus hij wist niet veel over hun cultuur. Cortes had het geluk dat hij een liefdesaffaire had met een vrouw uit de omgeving. Die vertelde hem veel over de Azteken. Ze was erg slim en leerde de Spaanse taal erg snel. Zodoende kon ze ook vertalen en meedenken. Het lukte Cortes om een ontmoeting te krijgen met de leider van de Azteken.
Wat er daarna gebeurde, tart ons voorstellingsvermogen. Hoe?
Dat zie je in de onderstaande video.
Wat moeten we met helden?
James Bond, held der helden
Jamer Bond bestaat niet. Helden wel. Heiligen ook. Helden hadden ook hun zwakkere kanten. Net zoals wij allemaal, hebben ze ook niet alles goed gedaan. Soms hebben mensen zich gericht op een bepaalde goede zaak, soms kwamen er toevallig gekke dingen op hun pad. Soms zagen ze ineens in dat ze bepaalde dingen anders moesten doen. Iemand als Constantijn besloot van het ene op het andere moment zich in te zetten voor het christendom. En dat terwijl hij in een strijd zat met een mede-keizer.
En Cortes wilde alleen maar goud. Toen hij de rijke Azteekse cultuur zag, maar ook angst van de omliggende volkeren, besloot hij om het erop te wagen. Hij durfde het zelfs aan om zijn schepen achter zich te laten zinken toen bleek dat zijn bemanning het niet aandurfde om naar de bloeddorstige Azteken te gaan.
En Harald Blauwtand? Het is niet voor niets dat we zijn naam Bluetooth in de internetcommunicatie nog steeds tegenkomen.
* Welke persoon zou jij graag aan het rijtje unieke mensen toe willen voegen? Waarom?
* Het volgen van je geweten of je levensovertuiging is niet altijd even gemakkelijk. Kan je dit uitleggen? Kan je een voorbeeld geven uit je omgeving?
Het arrangement 3. Helden of wereldveranderaars is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Pieter van Stiphout
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2023-09-22 16:56:25
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Over de helden uit de geschiedenis kunnen de meningen ver uiteenlopen. De een vindt dat van bepaalde beelden een standbeeld moet worden neergezet, terwijl de ander die juist om wil trekken. In deze les worden 3 personen uit het verre verleden besproken. Het zijn mensen die met hun acties nog steeds een stempel op de huidige tijd zetten.
Over de helden uit de geschiedenis kunnen de meningen ver uiteenlopen. De een vindt dat van bepaalde beelden een standbeeld moet worden neergezet, terwijl de ander die juist om wil trekken. In deze les worden 3 personen uit het verre verleden besproken. Het zijn mensen die met hun acties nog steeds een stempel op de huidige tijd zetten.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
helden of wereldveranderaars
