Bruto Binnenlands Product en Open Economie - kopie 1

Welkom bij de les !!!

Bij deze les ga je een aantal dingen leren:

 

Wat is het bbp, bruto binnenlands product?

Waar kun je het bruto binnenlands product voor gebruiken?

Wat is het CBS?

Hoe kun je de site van het CBS gebruiken om het bbp uit te rekenen?

Hoe bereken je het bbp per inwoner?

Hoe verschilt het bbp tussen landen?

Wat komt niet tot uitdrukking in het bbp?

Wat is de armoedegrens?

Hoe komt het dat het bbp stijgt terwijl de welvaart hetzelfde blijft?

Hoe bepaal je de openheid van de economie? Dit kan je leren via een kennisclip. 

 

 

 

Oude Haven Goes
Oude Haven Goes

Het Bruto Binnenlands Product (bbp)

Bekijk de onderstaande kennisclip van het CBS over het bruto binnenlands product.

 

https://www.youtube.com/watch?v=bdcqTrBbezg

 

 

Het Bruto Binnenlands Product is de optelsom van alle bruto toegevoegde waarde (tegen marktprijzen) van bedrijven en overheid, die in een bepaald jaar binnen de grenzen van een land worden voortgebracht.

In de video wordt uitgelegd dat de bruto toegevoegde waarde het verschil is tussen de verkoopwaarde en de inkoopwaarde van een bedrijf.

Tellen we die toegevoegde waarde van alle bedrijven samen, dan hebben we het Bruto Binnenlands Product.

Er zijn nog twee manieren om het Bruto Binnenlands Product te meten:

  • Aan de hand van de uitgaven
  • Aan de hand van de inkomsten

 

Het Bruto Binnenlands Product is een manier om de grootte van de economie te bepalen.  

 

Manieren om Bruto Binnenland Product (bbp) te meten

Zoals we in het filmpje gezien hebben kun je het Bruto Binnenlands Product (bbp) op drie manieren berekenen. In het filmpje werd uitgegaan van de productie.

Het verschil tussen verkoopwaarde en inkoopwaarde is de toegevoegde waarde.

De toegevoegde waarde van alle bedrijven samen vormt het Bruto Binnenlands Product.

 

Manieren om Bruto Binnenlands Product (bbp) te meten:

  1. Aan de hand van de productie
  2. Aan de hand van de uitgaven
  3. Aan de hand van de inkomsten

 

Het Bruto Binnenlands Product is een maatstaf om de grootte van de economie te bepalen.

Op die manier kan je een uitspraak doen over de welvaart van een land.

 

Straks zullen we zien dat we het Bruto Binnenlands Product kunnen gebruiken om landen met elkaar te vergelijken.

Bruto Binnenlands Product (bbp) gebruikt om welvaart te meten

Het Bruto Binnenlands Product wordt gebruikt om de welvaart in een land te meten.

Als je het Bruto Binnenlands Product per inwoner bepaalt, dan krijg je een idee over hoeveel geld gemiddeld besteed kan worden.

Je moet wel rekenening houden met het prijspeil. Dit bepaalt wat je met dat geld kunt kopen.

Dit prijspeil verschilt in de tijd. Doorgaans stijgen de prijzen. Met een euro in 2020 kun je niet zoveel kopen, als met een euro in 2010.

 

Door het Bruto Binnenlands Product per inwoner te berekenen, kun je landen met elkaar vergelijken. Je kunt een uitspraak doen over de welvaart tussen die landen.

Dat gaan we straks zien in een kennisclip.

 

Ook tussen landen speelt het prijspeil een rol. In sommige landen, zoals in Nederland zijn de prijzen voor producten veel hoger dan bijvoorbeeld in land als Cambodja.  

Volgens het CBS had Nederland in 2019 een Bruto Binnenlands Product van ongeveer 812 miljard euro. Nederland had in 2019 ongeveer 17,3 miljoen inwoners.Dit komt neer op een bbp per inwoner van ongeveer 47.000 euro.

Cambodja had in 2018 een Bruto Binnenlands Product van ongeveer 24 miljard dollar. De bevolking bedroeg ongeveer 16,4 miljoen inwoners. Dit komt neer op een bbp van 1463 dollar per inwoner in 2018. Uitgerekend aan de dagkoers van juni 2020 is dit een bedrag van 1283 euro.

Als je je wilt verdiepen, bekijk dan de onderstaande bron en controleer de gegevens uit de bron die in deze bovenstaande tekst zijn gebruikt. 

bron: https://www.rvo.nl/onderwerpen/internationaal-ondernemen/landenoverzicht/cambodja/factsheet-cambodja

De armoedegrens wereldwijd

Armoede is er in verschillende soorten.

In Nederland kun je al arm zijn als je € 1000 per maand verdient.

De kosten van levensonderhoud zijn hoog.

Wereldwijd leeft bijna de helft van de bevolking van € 150 per maand.

Nog geen € 5 per dag.

Bekijk de onderstaande bron. Om je te verdiepen kan je het artikel lezen. 

https://www.rtlz.nl/algemeen/buitenland/artikel/4453931/armoede-wereldbevolking-wereldbank-armoedegrens

Vergelijking tussen landen

Het Bruto Binnenlands Product kun je gebruiken om landen met elkaar te vergelijken.

Welvarende landen hebben een groot Bruto Binnenlands Product.

Arme landen hebben een laag Bruto Binnenlands Product.

We hebben al een vergelijking gemaakt tussen Nederland en Cambodja.We hebben gezien dat er een groot verschil in de grootte van het BBP. 

Bekijk de onderstaande kennisclip. 

Prijsstijgingen en Inkomensverdeling

Prijsstijgingen

Prijsstijgingen hebben invloed op het Bruto Binnenlands Product.

Door stijgende prijzen stijgt het Bruto Binnenlands Product (bbp)

Het Bruto Binnenlands Product (bbp) stijgt niet alleen door stijging van de welvaart.

Het stijgt ook door stijging van de prijzen. Ook als de welvaart gelijk blijft kan het bbp stijgen. 

Bruto Binnenlands Product (bbp) per inwoner

Door het Bruto Binnenlands Product per inwoner te berekenen krijg je een idee over het verschil in welvaart tussen landen. Inwoners in rijke landen hebben per inwoner een hoger Bruto Binnenlands Procuct dan in arme landen.

 

De prijzen zijn in arme landen lager, daardoor kunnen inwoners toch meer welvaart hebben dan je op basis van de cijfers zou zeggen.

Inkomensverdeling 

Bovendien zegt het Bruto Binnenlands Product per inwoner niks over de verdeling van de inkomens.

Er kan een groep mensen zijn die een heel laag inkomen heeft. De inkomensverdeling speelt dus ook een rol om de individuele welvaart van burgers te bepalen.

Er kan een kleine groep inwoners zijn met een zeer hoog inkomen en een grote groep met een zeer laag inkomen. Het gemiddelde kan dan een vertekend beeld geven over de werkelijke situatie. 

 

Het CBS

Het Centraal Bureau voor de Statistiek  ofwel afgekort CBS

heeft als doel het vastleggen van statistische gegevens over de economie.

Ook andere gegevens over de bevolking worden door het CBS verzameld.

Deze gegegevens kun je bekijken via de website van het CBS.

 

In deze les gaan we nu kijken hoe we het bbp kunnen opzoeken via de website van het CBS.

De volgende gegevens zoeken we op:

  1. Het Bruto Binnenlands Product (bbp) in 2019.
  2. Het aantal inwoners in Nederland in 2019

Op basis van deze cijfers kunnen we dan het gemiddelde bbp per inwoner berekenen.

De cijfers heb je al gezien. Het gaat er nu om dat je ze zelf kunt opzoeken.

Ook krijg je via het CBS een overzicht over het bbp op basis van de prijzen van het jaar 2015.

De onderstaande link brengt je naar de gegevens van het CBS. Via deze link kom je terecht bij de database van het CBS. Deze database heet StatLine. Klik maar op de link, dan zie je het.

https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/

Zoek het BBP via www.cbs.nl

Statline van het CBS

In onderstaande tabel zie je de gegevens op 24 mei 2020.

Om je in de stof te verdiepen kun je de gegevens opnieuw opzoeken.

De gegevens zijn van 24 mei 2020.

Zijn de gegevens nu al definitief gemaakt?  Zijn ze nog gewijzigd?

Wacht even tot de tabel wordt geladen ........Dit kan even duren. 

Opzoeken van het bbp (CBS)

Via deze link kom je bij het CBS

Als je je wilt verdiepen in het opzoeken van de gegevens over het BBP,

dan kun je dat doen door te klikken op de onderstaande link. 

Via deze link kom je bij de gegevens van het CBS
Geeft de gegevens van het bruto binnenlands product Nederland. Zorg dat je onderaan met de schuifbalk helemaal naar rechts scrolt om de cijfers over 2019 te zien.

Zorg dat je op de website van het CBS de goede periode selecteert.

Ook kijk je of je de werkelijke prijzen wil zien?

Of de waarden van het bbp op basis van het prijsniveau van 2015.

 

Heb je het bbp gevonden?

Totale bevolking in Nederland

Bevolking van Nederland per 1 januari 2019

De totale bevolking is in Nederland op 1 januari 2019

gelijk aan  17.282.163 personen. 

Open bestand Aantekening 2020-05-24 185338 aantal bevolking .png

We delen het bbp door het aantal personen

Het bruto binnenlands product per hoofd van de bevolking

bbp = 812 051 miljoen euro

inwoners =  17 282 163   = 17, 282 163 miljoen

uitgerekend is dat  812 051 miljoen : 17, 282 163 miljoen = 46 988 euro per hoofd van de bevolking

Bekijk de onderstaande bronnen 

Ga na aan de hand van onderstaande bronnen of je de cijfers kunt vinden op de website van het CBS. 

Een bron laat ook de ontwikkeling van het bbp zien op basis van de prijzen van 2015. 

Oefentoets - Formatieve toets

Hieronder staan twee toetsen die je kunt maken om te oefenen. 

Toets: Formatieve Toets

Start

Open of gesloten economie

De mate waarin de economie van een land handel drijft met een ander land bepaalt of een land meer of minder open is.

De openheid van de economie wordt bepaald door:

  1. Export
  2. Import

Hoe hoger de import en export van een land, des te meer open is de economie

We gaan nu kijken naar een kennisclip over de Openheid van de economie.

Maak daarna de invuloefening die hoort bij deze kennisclip.

Let op de kennisclip gaat open als je op onderstaande link klikt !!!!

Open bestand Openheid Van De Economie Kennisclip Voor Wikiwijs-1.m4v

Openheid van de economie wordt bepaald door de mate van import en export
Openheid van de economie wordt bepaald door de mate van import en export

Export van Nederland

Door de import en export in relatie te brengen met het bruto binnenlands product kan je de mate van openheid bepalen.

Je deelt de export en import door het totale bruto binnnenlands product.

Je vermenigvuldigt dit getal met 100%. 

 

De exportquote=

 

\(Exportquote= {{export} \over bbp} X 100 \)%

 

 

De waarde van de export in Nederland is groot in relatie tot het Bruto Binnenlands Product.

 

In 2019 bedroeg de export  670 miljard en het bbp 812 miljard.

De exportquote bedraagt dus 

 

670 miljard\(\): 812 miljard x 100% = 82,5 %

 

Deze gegevens kun je opzoeken bij het CBS.

 

Nederland is voor zijn bbp voor een groot deel afhankelijk van de export.

Nederland heeft dus een open economie.

Verdiepingsstof Welvaart en Groei

Om je verder te verdiepen in de lesstof kun je de bovenstaande video bekijken.

 

Een voorbeeld wordt gegeven over de kledingproductie.

Vroeger werd er ook in Nederland veel kleding geproduceerd.

Deze productie is geheel verplaatst naar landen waar de lonen laag zijn, zoals bijvoorbeeld Bangladesh.

Steeds vaker wordt de duurzaamheid van de productieprocessen bij de welvaart betrokken.

Het gaat om

  1. Het milieu
  2. Behoud van grondstoffen
  3. Arbeidsomstandigheden voor de werknemers
  4. Voldoende inkomen om van te leven 

 

Verdieping: een leerarrangement

Disclaimer:

Het onderstaande leerarrangement is ingevoegd via Wikiwijs.

Auteur Henk-Jan van Mierlo

2018-03-19 12:12:27

Licentie

CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie

Import en export

Nederland is echt handelsland. Om in al onze behoeften te voorzien moeten we veel goederen en diensten importeren. Importeren is het kopen van goederen of diensten in het buitenland. Om deze import te kunnen betalen verkopen we ook veel goederen en diensten aan het buitenland. Dit noemen we exporteren. Om goed te bepalen of we met import of met export te maken hebben kun je het beste kijken naar de geldstroom.

Bij import gaat er geld vanuit Nederland naar het buitenland.
Bij export komt er geld vanuit het buitenland naar Nederland.

 

 

Waarom import en export

We kopen dus veel goederen en diensten in het buitenland. Maar waarom? Doordat we zoveel importeren zijn we ook voor een groot deel afhankelijk van het buitenland en in tijden van wereldwijd spanningen kan dit problemen opleveren. Sinds het neerhalen van MH17 gelden er allerlei sancties tegen Rusland. Vooral telers van groente en fruit mogen dit niet meer verkopen aan Russische bedrijven. Rusland heeft daardoor ook sancties tegen Nederland ingesteld. Een aantal behoeftes kunnen we nu dus minder vervullen en een aantal telers in Nederland kunnen een gedeelte van hun producten nu niet meer aan Rusland verkopen en kunnen hierdoor in de financiele problemen komen (maar kunnen financiële aanvragen bij het ministerie).

Waarom handelen we dan toch zoveel met het buitenland als er ook risico's aan zitten? De antwoorden zijn heel simpel:

- We hebben niet het juiste klimaat om alles zelf te produceren (bv. bananen)
- We beschikken niet over de grondstoffen (bv. olie)
- Het buitenland kan het goedkoper leveren (bv. door lagere (loon)kosten)
- Het buitenland levert betere kwaliteit (zijn er in gespecialiseerd)
- We maken het wel zelf, maar de vraag is groter dan het binnenlandse aanbod

Import- en exportquote

Nederland is een echt handelsland. Van elke euro die wordt uitgegeven gaat er ruim 70% naar het buitenland, en van elke euro die er wordt verdiend komt er ruim 70% uit het buitenland. We zijn dus erg afhankelijk van het buitenland.

Deze percentages geven aan dat Nederland een open economie heeft; er wordt veel handel gedreven met het buitenland. Hoe hoger het perecentage hoe meer open de economie is.

Berekening van de import- en exportquote

De formule voor het berekenen van de import- en exportquote is er één die we vaker gebruiken met economie:

deel /geheel x100%

Het deel is de waarde van de import of de export, en het geheel is het nationaal inkomen. Het nationaal inkomen is het inkomen van alle inwoners samen. Op deze manier bereken je dus welk deel van het nationaal inkomen wordt verdiend met de export (de exportquote), of welk deel van het nationaal inkomen wordt gebruikt voor de import (importquote).
De formules worden dan:

waarde import / nationaal inkomen x100% = importquote
waarde export / nationaal inkomen x100% = exportquote

 

Een importquote van 70% betekent dat we van elke euro die we uitgeven 70 cent uitgeven aan een product of dienst die uit het buitenland komt. Anders gezegd: 70% van onze behoefte vervullen we met goederen en diensten uit het buitenland.

Een exportquote van 80% betekent dat we van elke euro die we verdienen, we 80 cent hebben verdiend met het verkopen van goederen en diensten aan het buitenland. Anders gezegd: 80% van ond inkomen wordt gevormd door de vraag die er vanuit het buitenland is naar onze goederen en diensten. (zonder deze vraag zouden we dus een heel stuk minder inkomen hebben)

Betalingsbalans

Een bijzondere vorm van export is de wederuitvoer (of doorvoerhandel). Als je onderstaande afbeelding over de export van Nederland in 2016 bekijkt, dan zie je dat we ook computers en telefoons hebben geëxporteerd. Zelfs petroleum en auto's kun je in de afbeelding terugvinden. Deze producten zijn allemaal niet in Nederland gemaakt.Ze worden ergens in wereld gemaakt en vervolgens naar Nederland geëxporteerd. Vanuit Nederland gaat het verder naar de eindbestemming. Wij voeren het door en verdienen hieraan, vandaar dat het ook bij onze export hoort.

 

Zoals bijna alles worden natuurlijk de import en de export ook goed bijgehouden. Elk jaar maakt Nederland een overzicht van de handel met het buitenland. Dit noem je de betalingsbalans. De betalingsbalans is onderverdeeld in verschillende deelbalansen. Zo hebben we de handelsbalans (of goederenbalans) waar alle export export en import van goederen op genoteerd wordt, en de dienstenbalans (waar alle diensten op genoteerd staan). Aan de ene kant van de balans staan de inkomsten uit export en aan de andere kant staan de uitgaven voor export. Nederland heeft al jaren een uitvoeroverschot. Dit houdt in dat we meer verdienen aan de export (bv. €180 mrd) dan dat we kwijt zijn aan de import (bv. 160 mrd--> we hebben dan een uitvoeroverschot van 20 mrd.)

Als de import meer is dan de export dan spreken we van een uitvoertekort.

Internationale concurrentiepositie

De export is dus heel belangrijk voor Nederland. Er wordt een hoop geld mee verdiend. Hoeveel we verdienen hangt af van een aantal factoren. Dit noem je de concurrentiepositie.

Wat is de kwaliteit van onze producten?
Wat is de leveringssnelheid?
Hoe duur zijn de producten?
Etc.

 

Op deze vragen heb je als ondernemer niet altijd invloed. De prijs van je product is onder anderen afhankelijk van het loon dat je het personeel moet betalen en door het minimumloon in Nederland is dat vrij veel. De leveringssnelheid is onder anderen afhankelijk van de infrastructuur in Nederland. 

Omdat de export zo belangrijk is probeert de overheid de export zo goed mogelijk te bevorderen. Dit doen ze o.a. door investeringen in de infrastructuur. Ook verstrekt de overheid subsidies voor het bedenken van nieuwe (en kwalitatief goede) producten. Als een Nederlands bedrijf een nieuw prodcut ontwikkeld dan kan hier door de hele wereld vraag naar komen. 
Bij het bedenken en aanpassen van wetten en regels moet de overheid dus ook aan de internationale concurrentie positie van Nederland denken.

https://www.finler.nl/category/economie/

\(Importquote= {{import} \over bbp}\)

Eindtoets - Summatieve toets

  • Het arrangement Bruto Binnenlands Product en Open Economie - kopie 1 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Paul Groosman Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
    Laatst gewijzigd
    2020-10-12 17:44:50
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Instructie om zelf gegevens op te zoeken bij het CBS
    Leerniveau
    HAVO 3;
    Leerinhoud en doelen
    Welvaart en groei; BBP, toegevoegde waarde en welvaart; Economie;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    1 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    bbp, cbs, export, groei van welvaart, import, open economie

    Bronnen

    Bron Type
    https://www.youtube.com/watch?v=bdcqTrBbezg
    https://www.youtube.com/watch?v=bdcqTrBbezg
    Video
    https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/
    https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/
    Link
    Via deze link kom je bij de gegevens van het CBS
    https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/84105NED/table?ts=1590318167310
    Link
    Bevolking van Nederland per 1 januari 2019
    https://opendata.cbs.nl/statline/#/CBS/nl/dataset/37296ned/table?dl=2730A
    Link