Praktische opdracht Rusland
Leerdoelen
Leerdoelen
Deze opdracht gaat over de Russische Federatie. Dit grootste land ter wereld bestaat uit verschillende gebieden en volken met eigen gebruiken, taal en cultuur. Dat geeft allerlei regionale spanningen en conflicten binnen de federatie.
Aan het eind van deze opdracht:
- Kun je de begrippen deelrepubliek, federatie, nationalisme en regionalisme beschrijven.
- Kun je het verschil tussen Rusland en de Russische Federatie beschrijven.
- Kun je benoemen dat Rusland is opgebouwd uit diverse gedeeltelijk zelfstandige republieken.
- Kun je benoemen dat niet-Russen op alle terreinen in Rusland worden achtergesteld.
- Kun je benoemen dat andersdenkenden (waaronder homoseksuelen) hardhandig worden aangepakt.
- Kun je het begrip russificatie beschrijven en kun je uitleggen dat dit kan leiden tot (politieke) spanningen en conflicten, met name langs de randen van Rusland (het zuidwesten in de Kaukasus).
Stap 1
Het grootste land van de wereld
Tussen 1917 en 1991 was de Sovjet-Unie het grootste land van de wereld. Het werd geregeerd door de communistische partij. De Sovjet-Unie besloeg 15% van de totale landoppervlakte op de aarde (ruim 22 miljoen km2).
Na de val van het communistische systeem viel de Sovjet-Unie uiteen in 15 aparte landen. Rusland is daarvan de grootste en ook nog steeds het grootste land van de wereld (ruim 17 miljoen km2).
De 15 nieuw landen na het uiteenvallen van de Sovjet-Unie in 1991:
| A. Armenië |
F. Kazachstan |
K. Rusland* |
| B. Azerbeidzjan |
G. Kirgizië |
L. Tadzjikistan |
| C. Wit-Rusland |
H. Letland |
M. Turkmenistan |
| D. Estland |
I. Litouwen |
N. Oekraïne |
| E. Georgië |
J. Moldavië |
O. Oezbekistan |
* Officieel: Russische Federatie met 21 autonome republieken (ook wel: deelrepublieken genoemd.)
| 1. Adygea |
8. Kalmukkië |
15. Noord-Ossetië (Alanië) |
| 2. Altaj |
9. Karatsjaj-Tsjerkessië |
16. Tatarije (Tatarstan) |
| 3. Basjkirostan (Basjkortostan) |
10. Karelië |
17. Toeva (Tyva) |
| 4. Boerjatië |
11. Komi |
18. Oedmoertië |
| 5. Dagestan |
12. Mari El |
19. Chakassië |
| 6. Ingoesjetië |
13. Mordovië |
20. Tsjetsjenië |
| 7. Kabardië-Balkarië |
14. Jakoetië (Republiek Sacha) |
21. Tsjoevasjië |
Binnen de Russische Federatie hebben de Russen het voor het zeggen. Poetin 
staat als president aan het hoofd van de Russische Federatie. De autonome republieken lijken ondergeschikt aan het centrale gezag in Moskou.
Federatie is de samenwerking van een aantal landen die (gedeeltelijk) zelfstandig zijn.
De Russische Federatie is onderverdeeld in 83 deelgebieden met naast de 21 autonome republieken ook 46 provincies, 2 federale steden (Moskou en St. Petersburg) en een aantal andere gebieden.
Een autonome republiek heeft op verschillende terreinen zelfstandigheid, maar bijvoorbeeld niet over militaire zaken. Verschillende deelrepublieken streven naar volledige zelfstandigheid, zeer tegen de zin van het centrale gezag in Moskou (waar de nationale regering zetelt).
Vraag
Waarom spreken we meestal over Rusland en niet over de Russische Federatie?
Stap 2
Wil de echte Rus opstaan?
De officiële taal van Rusland is Russisch. Meer dan 98% spreekt Russisch, maar daarnaast zijn er 28 andere talen die ook een officiële status hebben. De grootste drie zijn het Tataars, het Basjkiers en het Tsjoevasjisch.
De Russen zijn de grootste etnische groep met zo’n 80% van alle inwoners.
In totaal zijn er 160 etnische groepen, waaronder Oekraïners, Oezbeken en Kazachen. De etnische groepen hebben het moeilijk. Op school en op het werk spreken ze Russisch en thuis vaak een andere taal. Hun cultuur is vaak een andere dan de overheersende Russische cultuur.
De Russische regering heeft allerlei maatregelen genomen om de Russische taal en cultuur te bevorderen, ten koste van niet-Russische groepen. Dat noemen we russificatie.
De tsaren begonnen met de russificatie in de 18e eeuw. De communistische regering ging na het verdrijven van de tsaren door met de russificatie. En zo doen ook de huidige machthebbers dat nog in deze eeuw. Zo mocht er in Moldavië tijdens het communistische Sovjetbewind maar 5 minuten per dag aan televisieprogramma's in de eigen taal (het Roemeens) worden uitgezonden; de rest van het dagprogramma werd opgevuld door Russischtalige uitzendingen.
Die russificatie heeft nog steeds grote gevolgen voor de inwoners van Rusland. Bijna alle generaals, politiechefs, ministers of andere mensen op leidinggevende posities zijn van etnisch Russische afkomst.
In de Russische krant Ria Novosti was het volgende artikel te lezen:
Artikel etnische criminaliteit:
De Russische politie treedt op tegen ‘etnische criminaliteit’ in de metro van Moskou
Tientallen politieagenten met knuppels, evenals speciale eenheden van de politie, waren donderdag in de metro te zien, waar ze identiteitspapieren controleren en reizigers arresteren. Velen van hen donkergekleurde Centraal-Aziaten of oorspronkelijk geboren in het noorden van de Kaukasus.
Bron: Ria Novosti (14/09/2013)
Vraag
Wat zouden de Russische kranten bedoelen met ‘etnische criminaliteit’?
Stap 3:
Nationale versus regionale gevoelens 
De russificatie heeft ook alles te maken met de sterke nationale gevoelens van de etnische Russen. Een doorsnee Rus is trots op zijn land, trots op zijn volk, trots op zijn cultuur en trots op de vlag. Die trots kun je ook omschrijven als nationalisme: het gevoel dat je eigen land beter is dan andere landen.
Op dit moment is dat Russische nationalisme vooral beïnvloed door uiterst rechtse groeperingen. Niet-blanken, homoseksuelen, feministen en activisten moeten het daarbij ontgelden.
Rusland is een enorm groot land. Van Vladivostok in het oosten van Rusland naar Pskov in het westen is hemelsbreed meer dan 6750 kilometer.
Met een centrale overheid ver weg is het niet zo gek dat veel inwoners, met name de etnisch niet-Russen, zich meer bij hun eigen volk of gebied betrokken weten dan bij het verre Moskou.
Die regionale gevoelens, waarbij mensen een gedeeltelijke zelfstandigheid willen, noemen we regionalisme.
De beweging van mensen die nog een stap verder willen en naar volledige zelfstandigheid streven noemen we separatisme. Zij willen een afscheiding van het grote geheel en als apart land verder.
Tegen regionale gevoelens hebben de meeste Russen geen bezwaar, wel tegen separatistische bewegingen.
Vraag
Leg in je eigen woorden uit hoe nationalisme en regionalisme samen kunnen gaan. Kun je dat met een voorbeeld uit je eigen omgeving duidelijk maken?
Stap 4
Geweld aan de randen van Rusland
Sinds het uiteenvallen van de Sovjet-Unie zijn er spanningen en conflicten tussen Rusland en voormalige bondgenoten van de Sovjet-Unie en binnen Rusland zelf.
In 2008 is Zuid-Ossetië, een gebied kleiner dan Flevoland met maar 75.000 inwoners, wereldnieuws. Zuid-Ossetië wordt betwist door Georgië en Rusland. Zuid-Ossetië hoort bij Georgië maar wil zich aansluiten bij Noord-Ossetië dat bij Rusland hoort. Rusland en Georgië beschieten elkaar en het loopt net niet op een totale oorlog uit.
In diverse deelrepublieken zijn er groepen die naar volledige zelfstandigheid streven, waaronder Dagestan en Ingoesjetië. In beide deelrepublieken vinden regelmatig bomaanslagen plaats.
Landkaart:
In de deelrepubliek Tsjetsjenië is er zelfs tweemaal een burgeroorlog geweest, in 1994-1995 en in 1999-2002. De oorlog is officieel beëindigd, maar de conflicten gaan nog bijna dagelijks door. De strijd wordt gevoerd tussen de verschillende Russische veiligheidsdiensten en legereenheden aan de ene kant en Tsjetsjeense opstandelingen aan de andere kant.
De conflicten in het zuidwesten van Rusland, een gebied dat we ook wel aanduiden met Kaukasus,
hebben verschillende oorzaken: 1) religieuze, 2) economische en 3) etnische.
- De meeste inwoners van de Kaukasus zijn moslim in tegenstelling tot de meeste andere inwoners van Rusland. De Tsjetsjeense verzetsstrijders onder leiding van Basajev bijvoorbeeld willen een islamitische staat.
- In het zuidenwesten zijn veel grondstoffen én olie te vinden, waarvan de lokale bevolking niet of nauwelijks profiteert.
Vraag
Leg uit wat er bedoeld wordt met ‘etnische oorzaken’.
Stap 5
In de voorgaande stappen heb je de belangrijkste stof van hoofdstuk 9: Grenzen en identiteit in Rusland nogmaals doorgenomen.
Nu ga je met de informatie uit deze opdracht (kennis die je hebt opgedaan) een folder over Rusland maken met als titel: Bestaat de "echte Rus" wel?
Geef in de folder aan de hand van de 1e vier stappen in deze opdracht antwoord op deze vraag. Gebruik hiervoor ook foto's, kaartjes en ander beeldmateriaal om jouw antwoord te verduidelijken. Daarnaast is het handig om de How to: Folder maken, ook goed door te nemen. Zodat je weet hoe een folder eruit moet komen te zien!
How to: Folder maken
Eisen:
- Minimaal 4 bladzijdes A5
- Dus 1 A4 in 4 delen verdeeld en elk deel heeft plaatjes én tekst!
- Duidelijk maken wat het antwoord op de vraag is: Bestaat de "echte Rus" wel?
- Goed gebruik van de Nederlandse taal, leestekens enz.
- Goed gebruik van passende afbeeldingen en kaarten
- Zelf geschreven en niet gekopieerd van internet of iets dergelijks
- Jouw mening is een onderdeel van de vraag, maar moet wel goed beargumenteerd worden!
