Soms heb je in de geschiedenis van die jaren waarin alles verandert. De jaren van de Tweede Wereldoorlog zijn een goed voorbeeld. Een ander voorbeeld zijn de oorlogen van Napoleon en de Franse Revolutie (1789). Het zijn echter niet alleen oorlogen die de wereld doen veranderen. Een kleine 700 jaar geleden heeft er een epidemie geheerst, die zo erg was dat misschien wel een derde van de Europese bevolking eraan is gestorven. Dat werd toen de "Zwarte Dood" (1348-1351) genoemd. Nadat de Pest voorbij was, veranderde de sfeer in Europa ten goede.
Misschien is de uitbraak van het corona-virus in 2020 ook wel een moment waarin alles verandert. Misschien gaan we in Europa meer beseffen dat het leven eigenlijk best wel goed is omdat we geen honger hebben, een dak boven ons hoofd en vooral meer zekerheid. Dat hadden de vroegere generaties zeker niet. Misschien gaan we juist protesteren, omdat we veel kunnen verliezen. Veel mensen moeten het doen met minder luxe, de regering moet bezuinigen en de belastingen verhogen en leven we in steeds meer onzekerheid.
Misschien is de uitbraak van het corona-virus wel een waarschuwing voor ergere dingen die kunnen gebeuren. Misschien gaat iedereen proberen een volgende crisis te voorkomen door aandacht te geven aan mogelijke bedreigingen. Misschien ook niet, met alle gevolgen van dien.
Blijf rustig, blijf soïcijns
Pluk de dag.
Jarenlang is er gewaarschuwd voor een uitbraak zoals met het corona-virus in 2020. En of het nog niet erg genoeg is, wordt er ook al jarenlang gewaarschuwd voor een klimaatcrisis. Hoewel iedereen kan zien dat het klimaat aan het veranderen is, is het erg moeilijk om je leven aan te passen. Veel mensen zijn gewend aan een luxe levensstijl en blijven aardoor het klimaat opwarmen. Hoe moet je daaronder blijven? Moet je je zorgen maken? Kwaad worden? Of ongeïnteresseerd worden?
In het oude Griekenland was er iemand die ook al diep in de problemen was gekomen. Hij heette Zeno. Zijn schip was bij een storm kapot geslagen. Hij had het overleefd, maar was alles kwijt. Hij begon na te denken. Hij had niets meer, maar dacht aan alles dat hij wel had. Hij ging weer gewoon werken en bedacht zich dat er veel manieren waren om gelukkig te worden. Hij ging het iedereen vertellen in een zuilengalerij. Zuil is stoa vertaald in het Grieks. Zijn opvattingen werden daarom stoïcijns genoemd.
In het Romeinse Rijk was er ook al iemand die zich stoïcijns noemde. Hij heette Seneca. Zijn situatie was anders. Hij had een rijke vader en hij kon goed praten. Hij kwam in contact met keizers. Hij mocht zelfs keizer Nero mee opvoeden tussen zijn 16 en 21 jaar. Nero werd echter steeds agresiever. Hoe moest Seneca zich gedragen?
Bekijk de video:
Wat is de zin?
De denker
Stoïcijns zijn is niet altijd gemakkelijk. Dat blijkt wel uit het verhaal van Seneca.
Ook nu is dat zo. Dat is al helemaal zo als we ons moeten houden aan allemaal regels, bijvoorbeeld om de verspreiding van een virus zo veel mogelijk te beperken.
Maar we worden de hele dag door opgeroepen om iets leuks te doen of te kopen. We krijgen iedere dag reclame. We worden aangespoord om een nog mooiere auto te willen. Of een nog mooiere telefoon. Of nog mooiere kleren. Hoe kunnen we daar ongevoelig voor zijn? Als we dan een goedkope vliegreis naar Griekenland krijgen aangeboden, hoe kunnen we de verleiding weerstaan? Al die reizen zorgen voor een verdere opwarming van het klimaat, maar een reis meer of minder zal toch geen verschil maken, denk je.
Waarom moeilijk doen als het ook makkelijk kan?
Een mooie auto of mooie kleren. Allemaal leuk, maar eens gaat het over. Gaan we ergens naar toe?
Je kijkt in de nacht naar de sterren en je denkt: Wat is eigenlijk de zin van alles?
Leven met jezelf
Het beantwoorden van de vraag waar we voor leven en wat de zin ervan is, is niet altijd even gemakkelijk. Je kunt proberen de vraag weg te drukken en te zeggen dat de vraag onzinnig is. Een andere mogelijkheid is om de vraag toe te laten. Het probleem is echter dat niet altijd even duidelijk is waar onze levensweg naar toe leidt. Onze weg kent veel hobbels en kuilen en we kunnen kiezen voor meerdere richtingen. Terugkijkend weten we soms wat we beter wel of niet hadden moeten doen. Maar dat is achteraf. Waar zijn al die lastige momenten of mislukkingen goed voor geweest?
Is het leven niet een lange speurtocht naar geluk? Maar wat is dat eigenlijk, geluk? Moet je daarnaar streven en hoe doe je dat? Of is het beter gewoon je doelen na te streven, waarna het geluk je vanzelf toevalt als je een doel hebt gehaald? En fouten maken we allemaal. Maar is dat niet om van te leren?
Bestaan wonderen? De een gelooft er wel in de ander niet. Maar is het leven zelf geen wonder?
Vandaag is het de eerste dag van de rest van je leven.
Het arrangement 13. Stoïcijns tijdens een Pandemie of een crisis. is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Pieter van Stiphout
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2023-01-11 10:47:51
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
De pandemie van 2020 wordt misschien het begin van een verandering van de westerse cultuur. Het leidt tot de vraag waarom we dingen doen. Zorgt het coronavirus tot een andere leefstijl, ook als er een vaccin gevonden is? Moeten we misschien dingen veranderen zodat we in een betere harmonie met elkaar en onszelf leven? Kunnen we zo een aarde voor onze kinderen en kleinkinderen nalaten, waarvan wetenschappers zeggen dat die leefbaar is? Of worden we steeds ontevredener omdat we moeite hebben om een deel van onze luxe op te zeggen? Hoe leren we beter met onszelf te leven?
De pandemie van 2020 wordt misschien het begin van een verandering van de westerse cultuur. Het leidt tot de vraag waarom we dingen doen. Zorgt het coronavirus tot een andere leefstijl, ook als er een vaccin gevonden is? Moeten we misschien dingen veranderen zodat we in een betere harmonie met elkaar en onszelf leven? Kunnen we zo een aarde voor onze kinderen en kleinkinderen nalaten, waarvan wetenschappers zeggen dat die leefbaar is? Of worden we steeds ontevredener omdat we moeite hebben om een deel van onze luxe op te zeggen? Hoe leren we beter met onszelf te leven?
PPT Pandemie en stoïcijns blijven
