Voeding en vertering klas 2 Havo/Vwo

Voeding en vertering klas 2 Havo/Vwo

Inleiding

Welkom!

In deze wikiwijs gaan jullie de lesstof lezen, filmpjes bekijken en de bijbehorende opdrachten maken. Aan het einde is er oefentoets met een evaluatie die gemaakt moet worden.

 

Uitleg wikiwijs:

Als je nog nooit met een wikiwijs hebt gewerkt volgt hier een korte uitleg: aan de linkerkant van je scherm zien jullie alle onderdelen van de wikiwijs. Je kunt deze aanklikken en er verschijnt een stukje lesstof. Lees dit goed door.

Je maakt alle opdrachten en bekijkt alle filmpjes, anders kun je de oefentoets niet goed maken en de vragen niet beantwoorden.

Voor de leerlingen die het makkelijker vinden: rechtsonderin je scherm kan je de knop 'volgende' gebruiken om naar de volgende pagina te gaan.

 

Succes met het maken van de wikiwijs over Voeding en Vertering!

Leerdoelen

Leerdoelen

Na de les:

  • Kan je met behulp van informatie adviezen voor een gezonden voeding geven.
  • Kan je de oorzaken en gevolgen van overgewicht en ondergewicht noemen.
  • Kan je BMI (Body Mass Index) berekenen.
  • Kan je goede en minder goede manieren noemen om af te vallen.
  • Kun je de mogelijke oorzaken en een voorbeeld van een eetstornissen benoemen.

 

 

 

Wat weet ik nog?

Om na te gaan wat je nog van de vorige les weet, maak je eerst deze vragen. Vergeet niet je naam en klas in te vullen!

Link: https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSfyB60G36mLtWcWKSAa3m0WtWY2khle0ElPuMS75qKSzFPCBA/viewform?usp=sf_link

 

Gezonde voeding

Bekijk hier de kennisclip!: https://www.powtoon.com/c/dSdnIUjEhy5/1/m

De basis voor een gezonde voeding is variatie.

Schijf van vijf:

Hieronder zie je de schijf van vijf. Het is belangrijk dat je gebalanseerd eet. De schijf wordt onderverdeelt in vijf delen. Elk deel bevat een bepaalde eigenschap in je voeding.

 

Advies voor gezonde voeding:

Voor een gezonde voeding en levensstijl is het vooral belangrijk dat:

  • je gevarieerd eet
  • niet te veel of te weinig eet
  • genoeg beweegt
  • minder verzadigd vet eet
  • veel groeten en fruit eet
  • veilig eet.

Schema voedingsmiddelen:

  Voedingsmiddelen nodig voor
vak 1 groente en fruit                                            vitamine C en voedingsvezel

vak 2                   

brood, pasta, ruist, peulvruchten en aardappelen zetmeel, plantaardige eiwitten, vitaminen, mineralen en voedingsvezel
vak 3 melk, kaas, vleeswaren, kip, vis en vleesvervangers eiwitten, vitaminen en mineralen (kalk)
vak 4 Vet, margarine, olie vetten en vitaminen
vak 5 dranken water

 

Tips:

  • gebruik weinig verzadigd vet (dierlijk vet)
  • onverzadigd vet is vloeibaar olie en vet (vooral uit planten)
  • Eet veilig en voorkom voedselvergiftiging: dat is een infectie die optreedt door het eten van voedsel dat besmet is met chemische stoffen, bactererien en andere ziekte verwekkers.

 

Bekijk hier de site van Voedingscentrum: https://www.voedingscentrum.nl/nl/gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf.aspx . Er staan leuke weetjes en gezonde gerechten op hun website!

 

Quizlet

Oefen de begrippen!

Op Quizlet kan je de begrippen oefenen die je voor deze les moet kennen.

Link: https://quizlet.com/_8fivw1?x=1qqt&i=2q9kmw

Energie

Hoeveel is gezond?

Je lichaam gebruikt je voedsel als bouwstof brandstof, reservestof of beschermende stof. Al deze funcites samen bepalen hoeveel voedsel je nodig hebt.

Een groot deel van je voedsel wordt gebruikt als brandstoffen. Je lichaam haalt het deel uit je voedsel dat je nodig hebt voor energie.

Maat voor energie = joule (J)

Ander eenheid = calorie (cal)

1 kJ = 1000 J

1 kcal = 4,2 kj

Hoeveel je per dag nodig hebt hangt af van een paar factoren: je geslacht, leeftijd, lichaamsgrootte en lichamelijke inspanning.

Klimaat en seizoen is ook belangrijk, als het warm is heb je minder energie nodig om je lichaamstemperatuur op peil te houden.

 

 

Ben je in balans?

Als je gewicht gelijk blijft, ben je in balans. Je energieopname en je energieverbruik zijn in evenwicht.

Te dik:

Oorzaak:

Vaak zijn mensen niet in 'balans' en komen te veel aan doordat ze te vet eten en te weinig bewegen. Ze nemen meer energie op dan ze verbruiken.

Gevolg:

Het gevolg daarvan is overgewicht. Je hebt dan meer kans op hart- en vaatziekten, suikerziekte (diabeters type 2) en pijn aan je gewrichten (omdat je te zwaar bent en je gewrichten overbelast).

Een andere factor voor het aankomen van gewicht is je aanleg die je hebt geerft van je ouders.

Te dun:

Een te laag lichaamsgewicht heet ondergewicht. Dit is niet goed voor je. Je verbruikt meer energie dan dat je opneemt.

Oorzaak:

je krijgt te weinig vitaminen, eiwitten of mineralen binnen.

Gevolg:

Je kan sneller ziek worden, bloedarmoede krijgen en het kan je groei en ontwikkeling beinvloeden.

 

 

BMI (Body Mass Index):

Je kan berekenen of je een gezond gewicht hebt door je BMI te berekenen.

Dit kun je doen door je lichaamsgewicht (in kg) te delen door het kwadraat van je lichaamslengte (in m²).

 

Als volwassene heb je een gezond gewicht als je BMI tussen de 20 en 25 kg/m² is.

 

 

Eetstoornissen

Mensen met een eetstoornis zijn geobsedeerd door eten en de invloed daarvan op hun lichaam. Eten is voor deze mensen een constante bron van spanning en angst. Ze hebben een negatief oordeel over zichzelf, hun lichaamsgewicht en hun uiterlijk.

De oorzaak van eetstoornissen is vooral psychisch, maar erfelijke aanleg en omgevingsfactoren spelen ook een rol.

Een eetstoornis hoeft niet te betekenen dat je heel dun bent, het kan ook zijn dat je door een eetstoornis juist aankomt.

Een paar voorbeelden van eetstoornissen:

  • anorexia nervosa ►mensen die op een extreme manier afvallen en grote angst hebben om aan te komen.
  • boulimia nervosa  ►mensen die ook bang zijn om dik te worden en weinig eten, maar hebben daarbij ook vreedbuien.
  • binge eating disorder (BED)  ► mensen hebben alleen maar vreedbuien en worden hierdoor steeds zwaarder.

 

Eetstoornissen komen het vaakst voor bij jonge vrouwen en pubermeisjes, maar ook bij jongens en mannen. Op de site van de Voedingscentrum kun je hier meer over lezen:https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/eetstoornissen.aspx

 

Oefentoets

Hieronder is de link voor de oefentoets. Vul je naam, achternaam en klas in voordat je begint. Aan het einde is er een kleine evaluatie over de lessen die je het afgelopen jaar hebt gekregen van mevrouw Karaçetin.

Ik hoop dat jullie het een leuke wikiwijs vonden en dat je veel geleerd hebt over hoe je gezond kunt blijven door je voeding.

 

Link: https://forms.office.com/Pages/ResponsePage.aspx?id=DQSIkWdsW0yxEjajBLZtrQAAAAAAAAAAAAZAAJxPexhUOFBCTjJTNzczNUdBVVZDUTZSQlZHWkdMTy4u

Bronnen

Bronnenlijst:

B. (n.d.). Klas 2 & 3 Biologie Voeding & Vertering. Retrieved May 17, 2020, from https://biologiepagina.nl/2en3/Voeding/Oefenen.htm

BMI berekenen. (n.d.). Retrieved May 17, 2020, from https://www.voedingscentrum.nl/nl/bmi-meter.aspx

Eetstoornissen. (n.d.). Retrieved May 17, 2020, from https://www.voedingscentrum.nl/encyclopedie/eetstoornissen.aspx 

Gezond eten met de Schijf van Vijf. (n.d.). Retrieved May 17, 2020, from https://www.voedingscentrum.nl/nl/gezond-eten-met-de-schijf-van-vijf.aspx

Nassau, V. J. (n.d.). Biologie voor jou Handboek 2a havo/vwo (2a ed., Vol. 7). ’s-Hertogenbosch, Netherlands: Malmberg.

 

  • Het arrangement Voeding en vertering klas 2 Havo/Vwo is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Meliha Karaçetin
    Laatst gewijzigd
    2020-05-27 00:38:14
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    In deze wikiwijs gaan jullie meer leren over gezonde voeding. Veel succes en plezier!
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.