2 vmbo-bk - Hoofdstuk 3 (Produceren): Ontwikkeling en het milieu

Welkom bij de Economieles!

 

Dit is een digitale economieles over paragraaf 3.3 (Ontwikkeling) en paragraaf 3.4 (Het milieu).

Als je linksboven in het menu op Laten we starten! drukt, kun je de les beginnen. Veel succes en veel plezier!

Laten we starten!

In deze digitale les gaan we het hebben over ontwikkeling (paragraaf 3.3) en het milieu (paragraaf 3.4). Wat wordt bedoeld met ontwikkeling in de economie en wat betekent de economie voor het het milieu? Na deze digitale les heb jij antwoord op deze vragen. Hoe beter je dit weet, hoe beter je straks bent voorbereid op de toets over hoofdstuk 3 (Produceren). Scroll verder naar beneden...

Ontwikkeling (mobiele telefoon)
Ontwikkeling (mobiele telefoon)
Milieu (wat we willen en wat we niet willen)
Milieu (wat we willen en wat we niet willen)

 

Wat gaan we doen?

Linksboven op deze pagina zie je een menu met allemaal onderwerpen. Je bent nu bij het onderwerp Laten we starten! Je gaat onderwerp voor onderwerp de les door. Als je een onderwerp afgerond hebt, ga je naar het volgende onderwerp eronder. Je bent begonnen bij het bovenste onderwerp Welkom bij de Economieles! en eindigt bij het laatste onderwerp Eindtoets paragraaf 3.3 en 3.4.

 

Wat zijn de lesdoelen?

Aan het einde van deze les...

         Paragraaf 3.3 (Ontwikkeling)

  • ... kun je uitleggen wat technologische ontwikkeling is.
  • ... weet je het verschil tussen mechanisatie en automatisering.
  • ... kun je beschrijven wat arbeidsproductiviteit is en hoe je dat uitrekent.
  • ... weet je (kaderleerling) wat afschrijving is en hoe je dat moet berekenen.

         Paragraaf 3.4 (Het milieu)

  • ... kun je uitleggen wat milieuschade is.
  • ... weet je wat duurzame productie en recycling is.
  • ... kun je (kaderleerling) beschrijven wat maatschappelijke kosten zijn.

         Algemeen

  • ... heb je zelfstandig gewerkt aan de lesstof.
  • ... heb je de kennis die je hebt opgedaan met de digitale les getest met de oefentoets.

Paragraaf 3.3 (Ontwikkeling)

Technologische Ontwikkeling

 

Kijk naar de plaatjes hierboven: een pakketje die met een drone wordt bezorgd, mobiele telefoons waar geen knopjes en antennes meer op zitten, computers en robots die auto's maken. Dit komt door technologische ontwikkelingen. Technologische ontwikkelingen zijn nieuwe kennis van de techniek en nieuwe uitvindingen.

Bedrijven kunnen door technologische ontwikkelingen anders gaan produceren. En ook kunnen ze hun diensten anders aanbieden.

Bekijk de video's hieronder. De eerste video gaat over hoe jouw leven over 20 jaar eruit kan zien door technologische ontwikkelingen. Druk op 'Get started' en vervolgens op de video om de video te starten. Tijdens de video krijg je in totaal vier vragen die je moet beantwoorden om verder te kunnen. Je kunt de filmfragmenten zo vaak bekijken als je wilt. Succes!

 

 

De volgende video gaat over de grootste uitvindingenbeurs ter wereld. Op deze beurs worden elk jaar de nieuwste uitvindingen gepresenteerd. Voor deze video en de video erna hoef je geen vragen te beantwoorden.

 

 

Misschien denk je dat alle uitvindingen een succes zijn, maar dat is natuurlijk niet zo. De meeste uitvindingen zullen nooit in het dagelijks leven gebruikt worden. Er wordt ongelooflijk veel bedacht en uitgevonden, maar slechts een aantal van deze uitvindingen zien we terug in het dagelijkse leven. De uitvinder in het volgende filmpje maakt alleen maar nutteloze uitvindingen en hij verdient er nog geld mee ook...

 

Mechanisatie

 

Vroeger zaaiden, oogsten en onderhielden boeren hun gewassen op het land vaak met de hand of met hulp van dieren. In arme landen gebeurt dat nog steeds. Op het linker plaatje hierboven kun je dat zien.

Door de komst van tractoren hoeven boeren in Nederland dit zware werk niet meer te doen. Dat noem je mechanisatie. Bij mechanisatie nemen machines het werk over van mensen.

Automatisering

 

De schepen die over zee en door de kanalen varen, krijgen steeds meer computers aan boord. Zo hoeft de schipper steeds minder zelf te doen. Op het rechter plaatje hierboven zie je dat. Links zie je een schipper die helemaal geen computers aan boord heeft. Dat kunnen we ons nu niet meer voorstellen.

Als computers en computerprogramma’s de productie aansturen, heet dat automatisering. Doordat computers een deel van het werk overnemen, kan één werknemer meer produceren.

Arbeidsproductiviteit

 

Vroeger werden veel producten met de hand gemaakt. Zo had een glasblazer vijf minuten nodig om één fles te maken (linker plaatje). Nu zijn er machines die in dezelfde tijd honderd flessen maken (rechter plaatje).

Door mechanisatie en automatisering kan één werknemer veel meer producten maken. Je zegt dan: de arbeidsproductiviteit is gestegen. De arbeidsproductiviteit is de hoeveelheid producten die een werknemer kan maken in een bepaalde tijd.

Afschrijving (voor kaderleerlingen)

 

Alles wat je gebruikt, verslijt op den duur. Dat geldt voor je schoenen, je fiets en je schooltas. Ook je laptop of tablet vervang je na verloop van tijd. Machines en andere kapitaalgoederen in een bedrijf slijten met de loop der jaren. Daardoor worden ze elk jaar minder waard. Een bedrijfsauto zoals op de foto hierboven is een voorbeeld daarvan.

De jaarlijkse waardevermindering van een kapitaalgoed noem je de afschrijving.

 

Een afschrijving bereken je als volgt:        aanschafprijs ÷ aantal gebruiksjaren

Voorbeeld:        Erdal heeft voor € 14.000 een bedrijfsauto gekocht. De auto gaat 7 jaar mee.

Berekening:      De afschrijving per jaar is:           € 14.000 ÷ 7 = € 2.000

Kennisclip uitleg begrippen

Kennisclip uitleg begrippen paragraaf 3.3

 

Maak hieronder de opdracht en kijk of jij de begrippen al goed kent. Sleep de omschrijvingen aan de rechterkant naar het juiste begrip. Onderaan de opdracht kun jij je antwoorden controleren door op 'Controleer antwoord' te klikken. Heb je een fout gemaakt? Klik dan op 'reset' en probeer het opnieuw. Alles goed? Fantastisch, jij begrijpt de begrippen!

 

Oefentoets H3.3

Paragraaf 3.4 (Het milieu)

Milieuschade

 

Als je de lamp op je kamer laat branden, veroorzaak je nog geen milieuramp. Toch gaan ook dit soort kleine dingen ten koste van het milieu: je lamp verbruikt onnodig stroom. De negatieve gevolgen van ons gedrag voor het milieu noem je milieuschade.
 

Mensen veroorzaken milieuschade door:

  • Energieverbruik (1e plaatje)
  • Verbruik van grondstoffen (2e plaatje)
  • Vervuiling van lucht, water en bodem (3e en 4e plaatje)
  • Afval (4e en 5e plaatje)

Duurzaam produceren

 

De manier waarop je leeft, kan milieuschade veroorzaken. Zo zorgt ons energiegebruik ervoor dat er veel CO2 (koolstofdioxide) vrijkomt. Te veel CO2 zorgt voor klimaatverandering. Slimme oplossingen zorgen voor een lager energieverbruik. Denk aan het plaatsen van zonnepanelen, het isoleren van huizen of het gebruik van elektrische auto's zoals op het linker en rechter plaatje te zien is.

Ook bedrijven gaan steeds vaker duurzaam produceren. Dan produceren bedrijven met zo weinig mogelijk schade voor mensen en het milieu. Denk aan energiemaatschappijen die windmolens gebruiken om energie op te wekken in plaats van luchtvervuilende steenkolencentrales.

Recycling

 

De meeste gemeentes zamelen gft-afval (groenafval), papier, plastic en restafval apart in. In jouw gemeente gebeurt dat wellicht ook. Van veel afval worden nieuwe producten gemaakt. Dat noem je recycling. Dankzij recycling:

  • Hoeven er minder grondstoffen uit de natuur gehaald te worden.
  • Hoeft er minder afval verbrand te worden.

Recycling is een voorbeeld van duurzaam produceren.

Maatschappelijke kosten (voor kaderleerlingen)

 

Als jij rommel maakt, moet je het zelf opruimen. Bedrijven die milieuschade veroorzaken, moeten de kosten van het schoonmaken zelf betalen. Dat heeft de overheid bepaald in regels en wetten. Zulke milieuregels zijn er voor consumenten en voor bedrijven.

Soms betalen we de kosten van milieuvervuiling met z’n allen. Als de samenleving meebetaalt aan de kosten van milieuschade, noem je dat maatschappelijke kosten.

Kennisclip uitleg begrippen

Kennisclip uitleg begrippen paragraaf 3.4

 

Maak hieronder de opdracht en kijk of jij de begrippen al goed kent. Sleep de omschrijvingen aan de rechterkant naar het juiste begrip. Onderaan de opdracht kun jij je antwoorden controleren door op 'Controleer antwoord' te klikken. Heb je een fout gemaakt? Klik dan op 'reset' en probeer het opnieuw. Alles goed? Fantastisch, jij begrijpt de begrippen!

 

Oefentoets H3.4

Extra: Kahoot-quiz over paragraaf 3.3 en 3.4

De quiz bestaat uit vier vragen.

klik op deze link om naar de Kahoot-quiz te gaan.

Succes!

Eindtoets paragraaf 3.3 en 3.4

Maak de oefentoets hieronder. Als je alle vragen gemaakt hebt, klik dan onderaan na de laatste vraag op Verzenden en daarna op Resultaten weergeven. Je krijgt dan meteen je toetsresultaat te zien en reactie op alle goede en foute antwoorden. Wil je de toets nog een keer maken? Klik dan op Ga terug naar de pagina Bedankt en daarna op Ander antwoord verzenden.

Voor basis kun je in totaal 11 punten scoren, voor kader 13 punten. Elke vraag is 1 punt waard. Voor de eerste en de laatse drie vragen kun je geen punten scoren, maar zijn wel verplicht om te maken.

Ben je een basis-leerling en haal je meer dan 6 punten, dan heb je een voldoende. Haal je 6 punten of minder, leer dan de begrippen beter die je nog niet goed kent. Doe ook de oefentoetsen die bij paragraaf 3.3 en 3.4 staan.  

Ben je een kader-leerling en haal je meer dan 7 punten, dan heb je een voldoende. Haal je 7 punten of minder, leer dan de begrippen beter die je nog niet goed kent. Doe ook de oefentoetsen die bij paragraaf 3.3 en 3.4 staan.

Succes met de toets!

Begrippenlijst

Bronnen

Boeken

Dost, J., Linden, J. van der, Os, B. van, Smit, M., & Ubbink, J. (2019). Pincode. Leerwerkboek A. Economie. 6e editie. 2 vmbo-bk. Groningen: Noordhoff Uitgevers.

 

Video's

Waarom we eigenlijk 2 Aardes nodig hebben: https://www.youtube.com/watch?v=ygzIf-h6jjs

Hoe ontstaat klimaatverandering? https://www.youtube.com/watch?v=dI4-a_yw01g

De gevolgen van klimaatverandering voor Nederland: https://www.youtube.com/watch?v=dPjFscerhZc

 

Externe bronnen

Carbon Map: http://www.carbonmap.org/#Emissions

Emissions Map: https://bit.ly/2S1DwSw

 

Afbeeldingen

Auteursrechtvrije afbeeldingen via Google advanced search, Unsplash en De Geo bronnenbank

  • Het arrangement 2 vmbo-bk - Hoofdstuk 3 (Produceren): Ontwikkeling en het milieu is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Bram Bossché
    Laatst gewijzigd
    2021-07-09 13:32:42
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Dit arrangement is bedoeld voor de 2e klas vmbo basis/kader. De onderwerpen die behandeld worden zijn ontwikkeling en het milieu. Dit zijn de onderwerpen van paragraaf 3.3 en 3.4 waar zij op dit moment (mei 2021) mee bezig zijn. De les is bedoeld ter gedeeltelijke voorbereiding van de toets in juni over hoofdstuk 3 (Produceren).
    Leerniveau
    VMBO kaderberoepsgerichte leerweg, 2; VMBO basisberoepsgerichte leerweg, 2;
    Leerinhoud en doelen
    Productie; Arbeid, productie en bedrijfsleven; Economie; Samenhang tussen consumptie, productie en het milieu; Natuur en milieu;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Bronnen

    Bron Type
    https://www.youtube.com/watch?v=3NUznZ6HUdE&list=PLbM3UFly8MBHJ7WmRp52Hao7I3_3ailoV&index=41&ab_channel=NOSJeugdjournaalNOSJeugdjournaalGeverifieerd
    https://www.youtube.com/watch?v=3NUznZ6HUdE&list=PLbM3UFly8MBHJ7WmRp52Hao7I3_3ailoV&index=41&ab_channel=NOSJeugdjournaalNOSJeugdjournaalGeverifieerd     		Video
    https://www.youtube.com/watch?v=40Zh4zK7dz4&list=PLbM3UFly8MBHJ7WmRp52Hao7I3_3ailoV&index=43&ab_channel=NOSJeugdjournaalNOSJeugdjournaalGeverifieerd
    https://www.youtube.com/watch?v=40Zh4zK7dz4&list=PLbM3UFly8MBHJ7WmRp52Hao7I3_3ailoV&index=43&ab_channel=NOSJeugdjournaalNOSJeugdjournaalGeverifieerd     		Video
    Kennisclip uitleg begrippen paragraaf 3.3
    https://youtu.be/WVJ8XYwEFpU     		Video
    Kennisclip uitleg begrippen paragraaf 3.4
    https://youtu.be/wm3akjGpHIw     		Video
    klik op deze link om naar de Kahoot-quiz te gaan.
    https://kahoot.it/challenge/07362466?challenge-id=c8fe9f92-a299-4e2f-a812-f6483bc7b6ed_1622559577445     		Link

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    Oefeningen en toetsen

    Oefentoets paragraaf 3.3 Ontwikkeling

    Oefentoets paragraaf 3.4 Milieu

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    QTI

    Oefeningen en toetsen van dit arrangement kun je ook downloaden als QTI. Dit bestaat uit een ZIP bestand dat alle informatie bevat over de specifieke oefening of toets; volgorde van de vragen, afbeeldingen, te behalen punten, etc. Omgevingen met een QTI player kunnen QTI afspelen.

    Versie 2.1 (NL)

    Versie 3.0 bèta

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van