Bodemdiertjes PO groep7-8

Bodemdiertjes PO groep7-8

Bodemdiertjes

Bodemdieren zijn erg belangrijk voor het gezond houden van de bodem. Ze eten resten op van dode planten en dieren. De resten die de bodemdiertjes niet kunnen gebruiken, worden door schimmels en bacteriën afgebroken tot voedingsstoffen voor planten. Met hun gewoel en gegraaf maken regenwormen de bodem luchtig en mengen ze de aarde.  

Door het gezond houden van de bodem zorgen bodemdieren er onder andere voor dat wij de grond kunnen gebruiken om voedsel op te verbouwen.

In deze wikiwijs ga je ontdekken welke bodemdiertjes er bij jou in de tuin wonen.

Introductie

De bodemdiertjes in je tuin doen nuttig werk. Ze eten namelijk de resten op van dode planten en dieren. Het zijn echte afvaleters. Wormen, springstaarten en miljoenpoten peuzelen bladeren en ander afval op. De resten poepen ze uit. Die worden dan weer door kleinere beestjes, bacteriën en schimmels, verteerd. Zo verandert het afval in humus. Dat ziet eruit als aarde. Het is heel goed plantenvoedsel!

Iedereen maakt eerst opdracht 1. In overleg met je juf of meester maak je vervolgens opdracht 2 of 3.

1. Bodemdiertjes opzoeken en bekijken.

Extra opdracht.

2. Onderzoek naar pissebedden.

3.  Onderzoek naar regenwormen.

 

Lees altijd eerst goed de opdracht door voordat je aan het werk gaat.

 

 

Benodigdheden.

Wat heb je nodig om deze opdracht te maken?

  • computer 
  • werkbladen ( zelf uitprinten of je krijgt ze van je juf of meester)
  • schepje
  • 2 glazen potten
  • telefoon om foto's te maken

Opdracht 1 Bodemdiertjes

Je gaat op zoek naar kleine diertjes in je tuin of op een stukje groen in je wijk of buurt.

Geschikte zoekplekken:

*  onder oude bladeren *  onder of tussen stenen, tegels en oude potten *  onder boomstronken en takken *  tussen boomschors *  op planten, blaadjes en bloemen.

Als je zeker wilt zijn dat je diertjes vindt kun je ook van te voren een “valkuil” gemaakt worden:  

Graaf daarvoor één of meer potjes (bijvoorbeeld boterkuipjes) zo in, dat de bovenkant gelijk met de bodem komt. Veel bodemdiertjes zijn ‘s nachts actief en komen dan uit hun schuilplaats, op zoek naar voedsel.

*  Leg een halve uitgeperste sinaasappelschil een nacht op z’n kop tussen de struiken. Wat is er ingekropen?

Bekijk het filmpje over bodemdiertjes.

Wat heb je nodig?

  • 2 glazen potten
  • een schop
  • Telefoon om foto’s te maken van je diertjes.

Wat moet je doen?

Open het word documet stappenplan bodemdiertjes, lees eerst goed door wat je moet doen.

Als je je diertjes hebt verzameld komt stap 2

Stap 2, bodemdiertjes determineren (de naam opzoeken)

Nu je alle bodemdiertjes hebt gevonden moet je de juiste namen gaan opzoeken.

Je kunt hiervoor gebruik maken van zoekkaarten die je op internet kunt vinden.

https://nioo.knaw.nl/sites/default/files/zoekkaart.jpg

 

https://pbs.twimg.com/media/CFHacjRXIAEVgbM.jpg

Op de onderstaande internetpagina staan veel afbeeldingen die je eventueel ook kunt gebruiken.

http://www.soortenbank.nl/hoofdgroepen.php?groep=Insecten&selectie=5&hoofdgroepen_pad=%2C1%2C5

Noteer vervolgens alle gevonden diertjes in een tabel.

Diertjes onder stenen/hout ect

Diertjes uit bodemmateriaal

Naam diertje

aantal

Naam diertje

aantal

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Opdracht 2 Pissebedden.

Onderzoek pissebedden

Pissebedden leven van afgevallen bladeren en dood hout en helpen op die manier met het opruimen van de natuur. Je kunt pissebedden buiten vinden, onder stenen of onder oude stukken hout. Als je het voorwerp waar ze onder zitten optilt, kruipen de pissebedden meteen ergens anders onder.

Voordat je onderzoek gaat doen naar het gedrag van de pissebed mag je eerst het onderstaande filmpje bekijken.

nu weet je iets meer over de pissebedden die je ook in je tuin kunt vinden. Onthoudt goed waar je de pissebedden hebt gevonden. Deze informatie zegt iets over de plekjes waar ze het liefst zitten.

Pissebedden zijn eigenlijk wel hele bijzondere dieren, wist je dat ze net als vissen ook kieuween hebben? Hoe zou dat kunnen denk jij?

Opdracht 1

Zoek op internet het atnwoord op de volgende vragen:

  1. Van welk dier is de pissebed familie?
  2. Hoe groot kan een pissebed worden?
  3. Hoe oud kan een pissebed worden?
  4. Hoe worden pissebedden ook wel genoemd?
  5. Heeft de pissebed ook vijanden?

Internetpagina's die je kunt gebruiken:

https://wikikids.nl/Pissebed

https://www.ivn.nl/2uurnatuur/soorten-bodemdieren

Opdracht 2 :

Zoek een aantal pissebedden in je tuin en doe deze in een bakje, het zijn levende diertjes dus doe wel een beetje voorzichtig met het oppakken. Het lukt vaak goed met een stukje papier.

Onderzoek

Hebben pissebedden voorkeur voor een droge of natte omgeving?

Wat heb je nodig:

  1. een plastic bak of deksel van een schoenendoos
  2. stukje iets vochtig keukenpapier
  3. 6-8 pissebedden

Wat moet je doen?

  • verdeel je plasticbak / schoenendoos in twee helften
  • leg aan de ene kant een stukje keukenpapier dat je een klein beetje vochtig maakt
  • zorg er voor dat de andere kant droog blijft.
  • zet de pissebedden in je bak en kijk waar ze heen lopen?

voorbeeld hoe je de bak kunt verdelen in 2 helften ( nat = het donkere deel).

Resultaat

  • noteer waar je pissebedden heen lopen, naar de droge plek in je bak of naar de vochtige plek?

Conclusie

Pissebedden hebben een voorkeur voor een.....................(droge of vochtige) omgeving.

Als je klaar bent met je onderzoek mag je de pissebedden weer terug zetten op het plekje waar je ze hebt gevonden.

 

 

Opdracht 3 Wormenhotel

Wormen zijn hele nuttige diertjes in je tuin. Doordat regenwormen gangen graven zorgen ze voor een betere structuur, meer zuurstof en een betere waterafvoer.

Een worm is een beestje met een relatief dun, lang en pootloos lichaam. Regenwormen kun je zo in de grond vinden. Ze dragen bij aan het verbeteren van de bodemstructuur; ze breken bladafval af en zorgen voor beluchting van de toplaag door het graven van tunnels. Het lichaam bestaat uit segmenten. Bij het kruipen wordt het lichaam voortdurend langer en korter. De voor- en achterkant van de worm lijken erg op elkaar. Bij de mond zit een lapje waardoor de worm zijn eten kan grijpen. Een regenworm kan wel 10 jaar worden. En in Afrika komen soorten voor die wel 6,5 meter kunnen worden. Regenwormen zijn een mannetje en een vrouwtje tegelijk, hoe bijzonder is dat!

Voordat je verder gaat met de opdrachten mag je eerst het odnerstaande filmpje (12 min) bekijken.

Opdracht : Maken van een wormenhotel.

Wat heb je nodig?

  • Een grote plastic fles
  • Tuinaarde, zand en een gieter
  • Allerlei blaadjes, takjes
  • En wormen natuurlijk!!

Je snijdt of knipt de bovenkant van de plastic fles af.

Dan vul je de fles met een laagje tuinaarde, dan een laagje zand, dan weer een laagje tuinaarde en zo verder om en om tot de fles bijna vol is.

Daarna strooi je een laagje blaadjes en ander natuurafval bovenop (dat is het eten van de wormen).

Dan komt het ‘leukste’ klusje … wormen zoeken! Ze komen boven bij trilbewegingen (even flink stampen kan helpen) of bij regen om te paren (je kan wat water op de aarde gieten).

De wormen doe je bij in de fles. Je hoeft het geheel niet af te dekken, ze klimmen er niet uit.

En dan observeren en ontdekken maar, heel interessant! Veel plezier!

Tip: Het wormenhotel moet je niet in de zon zetten. Af en toe een beetje water toevoegen om het vochtig te houden. Je moet de wormen wel na een paar dagen weer vrijlaten natuurlijk.

 

Nieuwsgierig ?

Vindt je bodemdiertjes wel interessant en wil je er wel meer over weten.

Hoe kun je nu zien of een regenworm een mannetje of een vrouwtjes is? En wist je dat een slak een echte krachtpatser is/

kijk dan op de website van het IVN met weetjes https://www.ivn.nl/2uurnatuur/weetjes-0

 

 

Kerndoelen

De leerlingen werken met het maken van de opdrachten aan de volgende kerndoelen en vaardigheden.

Kerndoel schriftelijk taalonderwijs:

4. De leerlingen leren informatie te achterhalen in informatieve en instructieve teksten, waaronder schema's, tabellen en digitale bronnen. 

Kerndoelen natuur en techniek:

40.  De leerlingen leren in de eigen omgeving veel voorkomende planten en dieren onderscheiden en bemoemen en leren hoe ze functioneren in hun leefomgeving.

41. De leeerlingen leren over de bouw van planten, dieren en mensen enover de vorm en functie van hun onderdelen.

Verder werken ze aan de volgende vaardigheden:

-       Informatie verzamelen, ordenen, verkennen op bruikbaarheid en relevantie

( kritisch denken).

-       ICT vaardigheden, werken met het programma Word.

-       Onderzoekende houding.

  • Het arrangement Bodemdiertjes PO groep7-8 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Agnes Roggeveld
    Laatst gewijzigd
    2020-05-02 15:09:55
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze opdracht is ontwikkeld voor leerlingen PO groep 7-8 en kan ingezet worden bij het vak biologie. Te gebruiken in het voorjaar - zomer.
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur 0 minuten
    Trefwoorden
    bodemdieren, scholen en duurzaamheid

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    Biologie Terra Winsum. (z.d.).

    Bodemdiertjes

    https://maken.wikiwijs.nl/160719/Bodemdiertjes

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van