In dit hoofdstuk bespreken we de inhoud van de tien wekelijkse bijeenkomsten en de bijbehorende voorbereidende opdrachten van het Street Law programma.
7.1 Leerdoelen en reflectie
Een van de leerdoelen van Street Law is om zelf leerdoelen te stellen en te reflecteren op het eigen leerproces. Voor onze VU-studenten was het de eerste keer tijdens hun rechtenstudie dat zij hun eigen leerdoelen stelden voor een vak. Daarnaast komt reflectie over het eigen leerproces niet of nauwelijks aan bod in het curriculum van de rechtenopleiding. Studenten moeten leren leerdoelen op te stellen en te reflecteren. Daarom hebben we de eerste bijeenkomst (Leerdoelen en reflectie) aan deze onderwerpen gewijd. De leerdoelen van de bijeenkomst waren als volgt. De studenten kunnen:
concrete leerdoelen vaststellen en bijpassende activiteiten bedenken waarmee ze het leerdoel kunnen bereiken;
uitleggen wat reflectie is en wat het belang ervan is;
uitleggen wat er in reflectieopdrachten van hen verwacht wordt en reflecteren over hun eigen ontwikkeling/ervaringen die zij hebben meegemaakt.
We hebben studenten voor de eerste bijeenkomst gevraagd een formulierin te vullen, waarin zij inventariseerden wat zij moeten leren om de jurist/professional te worden die zij in de toekomst willen zijn. Aan het eind van het formulier is studenten gevraagd drie leerdoelen te formuleren voor het vak Street Law en bij elk leerdoel drie actiepunten te benoemen.
Tijdens de eerste bijeenkomst hebben we de studenten feedback laten geven op elkaars leerdoelen en bijbehorende actiepunten. Daarin waren voorbeelden van goede leerdoelen en minder goede leerdoelen bij. Sommige leerdoelen waren heel breed of te vaag. Sommigen waren geformuleerd als een actiepunt in plaats van als een doel (bijvoorbeeld ik ga vaker presenteren, i.p.v. na het vak Street Law kan ik een goed gestructureerde presentatie houden).
Voorbeeld van door studenten geformuleerde leerdoelen
Daarnaast zijn we ingegaan op wat reflectie inhoudt, wat het belang ervan is (dat is voor studenten niet evident), waarover de VU-studenten in het kader van Street Law moesten reflecteren en hoe die reflectie zou worden beoordeeld.
7.2 Feedback geven
Binnen Street Law werken studenten voortdurend met elkaar samen. Ze gaan actief aan de slag. Het leerproces omvat trial en soms ook error. Om de VU-studenten maximale leerkansen te bieden, is feedback – ook tussen de studenten onderling – essentieel. Tijdens de tweede bijeenkomst over feedback geven hebben we de VU-studenten daarom uitgelegd wat goede feedback is en geoefend met het geven en ontvangen van feedback.
Ter voorbereiding van de bijeenkomst lieten we de studenten schriftelijk feedback geven op een bestaand document. Uit die feedback konden we alvast enkele do’s en don’ts putten om op terug te komen tijdens de bijeenkomst. Het document waarop we feedback vroegen was het nabesprekingsformulier dat we tijdens de tweedaagse training hadden gebruikt om de studenten feedback te laten geven op elkaars lessen. Met de input van de studenten uit deze voorbereidingsopdracht hebben we het feedback formuliervervolgens ook aangepast.
De leerdoelen van deze bijeenkomst waren als volgt. Studenten kunnen:
de kenmerken/stappen van goede feedback reproduceren
gericht en constructief feedback geven
algemene werkpunten vertalen naar concrete doelstellingen
een open en nieuwsgierige houding aannemen ten aanzien van anderen en hun input op het eigen functioneren
De bijeenkomst begon met een speelse icebreaker, een variant op het kringspel ‘Tik Tak Boem’, waarbij de studenten een prop papier aan elkaar moesten doorgeven. Die prop stond symbool voor ‘de feedback’ die ze zouden leren geven en ontvangen. Het doel van de icebreaker was vooral de groep te enthousiasmeren. Hoewel zo’n icebreaker op het eerste gezicht kinderachtig kan overkomen, viel hij toch in de smaak. Zo zagen we dat een aantal VU-studenten ‘Tik Tak Boem’ overnamen als icebreaker voor hun eigen lesplannen. (Een kinderlijke versie van Tik Tak Boem is te bekijken in volgende video.)
Vervolgens hebben we de studenten op drie in het lokaal verspreide posters laten brainstormen over feedbackregels. Wat is feedback en waarom geef je feedback? Wanneer en hoe geef je feedback? Don’ts: hoe geef je beter geen feedback?
Spelelement: om de brainstorm levendig te houden, werden de studenten in drie teams verdeeld die elke met stiften in een eigen kleur aan de slag moesten: het team waarvan de schrijfkleur na vier minuten het meest voor kwam op de posters won!
Elk van de drie teams kreeg vervolgens de opdracht de bij elkaar gebrainstormde feedbackregels uit te filteren en te presenteren aan de rest van de groep. De docenten stelden bij die presentaties bijvragen en vulden aan waar nodig.
Spreek met een ik-boodschap.
Spreek niet in absolute waarheden, maar benoem hoe jij de zaken hebt geïnterpreteerd, hoe jij je erbij voelt.
Stel als feedback-gever vragen en vul de betekenis van een gebeurtenis niet in voor een ander.
Benoem tips én tops.
…
Hoe feedback geven niet moet, ontdek je in volgend filmpje:
Na het onderzoeken van de regels voor goede feedback zijn de studenten aan de slag gegaan. De studenten werden verdeeld in groepjes van drie. Elke groep kreeg een aantal casussen voorgeschoteld, waarbij telkens één deelnemer feedback gaf, en een andere feedback ontving. De derde deelnemer observeerde en noteerde; en gaf nadien feedback op de anderen. De deelnemers wisselden per casus van rol.
Voorbeeldcasus 1 – opgeruimd staat netjes!
Je hebt het écht getroffen met je street law partner. Creatief en enthousiast tijdens de voorbereiding. Een erg heldere uitleg in de klas zelf met superveel extra materiaal (knipsels, prenten, 3D-constructies …). Alleen: aan het eind van de les stond je er ineens alleen voor om alles op te ruimen. Awtch.
Voorbeeldcasus 2 – mag ik even?
Jij voelt je nog wat onzeker over spreken voor een grote groep. Dat heb je tijdens de voorbereiding ook aan je street law partner laten weten. Gelukkig hebben jullie afgesproken dat je partner de meeste opdrachten zal uitleggen, zodat jij je kan focussen op de ene opdracht die jij moet uitleggen. Tijdens de les gaat het echter mis. Terwijl je nog even naar woorden aan het zoeken bent om aan je uitleg te beginnen, snijdt je street law partner je de pas af: nog voor je goed en wel de kans hebt gehad de opdracht uit te leggen, neemt je street law partner de uitleg van je over. Daar gaat je oefenkans! L
Voorbeeldcasus 3 – niet roken!
Op jullie school geldt een rookverbod. Ook voor street law studenten. Toch heb je jouw street law partner nét voor jullie street law les erg snel enkele trekjes zien nemen van een sigaret – in een hoekje van het schoolplein, hopelijk onzichtbaar voor de leerlingen. Niet echt professioneel, toch?
7.3 Schooloriëntatie
In de derde week (15 november 2019) zijn de studenten aan de slag gegaan met het thema schooloriëntatie. Het doel van de les was informatie te verzamelen over de scholen waar ze binnenkort zouden gaan lesgeven. De opdracht was de informatie te ordenen en te verwerken in een (vormvrije) presentatie. Naast deze presenatieopdracht werd hen ook gevraagd een aantal vragen op te stellen die ze vooraf aan de docenten (op school) wilden voorleggen. De vragen betroffen praktische zaken zoals faciliteiten en beschikbare materialen maar ook informatie over de klassen, de inhoud van de lessen en over de regels binnen school.
Op vrijdagochtend gaven drie groepjes van 4 studenten de presentatie. Ze kregen feedback van hun medestudenten en van de SL-docenten aan de hand van Tips en Tops. De vragen voor de docenten van de scholen werden, gebundeld naar onderwerp, plenair besproken en bediscussieerd.
7.4 Lesplannen maken
De vierde bijeenkomst stond geheel in het teken van het voorbereiden van de lesplannen voor de eerste Street Law lessen die zouden plaatsvinden op het Hervormd Lyceum West (zie voorbereiding lessen HLW). De studenten hebben tijdens deze les hun lesplannen met medestudenten en docenten kunnen bespreken.
7.5 Kattenkwaad en klassenmanagement
Tijdens de vijfde bijeenkomst (29 november 2019) was het onderwerp 'kattenkwaad in de klas en klassenmanagement'. De leerdoelen waren de studenten inzicht te geven in hun eigen lesstijl en ze laten inspelen op ‘moeilijke’ of onverwachte (conflict)situaties in de klas. Inmiddels hadden de studenten hun eerste lessen op school gegeven.
De opdracht was een 'moeilijke situatie' te beschrijven. Dat kon over allerlei zaken gaan, zowel over de omgang met leerlingen, hun (gebrek) aan input, hun onderling gedrag, de samenwerking met een medestudent of een docent. De studenten moesten een situatie beschrijven waarbij ze niet wisten hoe te handelen en / of waarbij ze niet gelukkig waren met hun eigen reactie. Hoe zijn ze omgegegaan met de situatie? Zouden ze het volgende keer anders aanpakken?
Tijdens de les gingen we aan de slag met een aantal stellingen waarbij de studenten moesten aangeven hoe ze zouden handelen. Bijvoorbeeld:
Je les bevat een interactief moment waarbij de leerlingen in groepjes in discussie moeten gaan. Bij één groepje ontstaat ruzie. Amal, een zestienjarig meisje, loopt de klas uit en de gang in. Jij ziet het gebeuren en sprint achter Amal aan. Hoe reageer je?
Je zegt duidelijk dat het niet oké is dat Amal het lokaal zonder toestemming verlaat. Weglopen zonder iets te zeggen is geen goede oplossing.
Je gaat even bij Amal zitten en vraagt bezorgd wat er gebeurd is. Je probeert te achterhalen waarom ze de gang in liep.
Je probeert via een grapje de situatie te ontmijnen. Je zoekt uit hoe je Amal weer even enthousiast de activiteit kan laten hervatten.
Welke rol zou jij spelen in dit geval?
- beer: liefdevol, warm, aandacht voor individuele welzijn
- leeuw: rechtvaardig, volgt de regels, streng, duidelijk, houvast
- aap: vrolijk, grappend, enthousiasmerend
Door een achttal van deze situaties voor te leggen kwam een mooi beeld naar voren, ook voor de Street Law docenten waren ze toe neigen qua lessltijl. Wat doe je in een moeilijke situatie? Ben je streng? Probeer je de boel te sussen of maak je een grapje om de situatie aan te pakken. Zou je zo'n situatie toch anders willen of moeten aanpakken?
7.6 Presenteren en improviseren
Op verzoek van de VU-studenten hebben we een van de wekelijkse bijeenkomsten aandacht besteed aan presenteren en improviseren. De leerdoelen van de bijeenkomst waren als volgt. Studenten kunnen:
in een korte tijd een presentatie voorbereiden;
argumenten bedenken voor een gegeven stelling;
de presentatie structureren;
rustig, zelfverzekerd en overtuigend een verhaal vertellen;
constructieve feedback geven op elkaars presentaties.
Ter voorbereiding van deze bijeenkomsten hebben we studenten de opdracht gegeven een filmpje op te zoeken van iemand die een presentatie geeft (een toespraak, een pitch, een college, een stukje stand-up comedy etc.) dat hen aanspreekt of juist niet aanspreekt en kort uit te leggen waarom dat filmpje hen al dan niet aanspreekt. We hebben een van de door de studenten gekozen filmpjes (zie hieronder) aan het begin van de bijeenkomst besproken.
Vervolgens kregen alle studenten een stelling over Street Law die zij in een presentatie van 2 minuten moesten verdedigen. Alle studenten kregen een envelop met een stelling en 10 kaartjes om feedback op te schrijven. De stelling paste bij de ervaring van student in de eerste Street Law les(sen). We hebben studenten uitgelegd op welke punten zij elkaar feedback moesten geven.
De studenten en docenten schreven hun feedback op elke presentatie op een kaartje, dat aan het eind van de bijeenkomst in de envelop van de betreffende envelop werd gedaan.
De presentatie van de studenten werd gefilmd, zodat zij hun presentatie zelf konden terugkijken. Zij kregen de opdracht om voor de volgende bijeenkomst een korte refectie op hun eigen presentatie te schrijven.
7.7 De Roos van Leary/Leiderschap
Het is van belang dat een jurist niet alleen als individu kan presteren, maar ook kan samenwerken. Dat is zeker zo voor studenten die per twee of drie voor een klasgroep komen te staan in het kader van Street Law. Tijdens de zevende bijeenkomst wilden we de studenten daarom laten nadenken over hun eigen gedrag binnen een samenwerkingsverband en over hun leiderschapsstijl. Het doel van de bijeenkomst Roos van Leary/leiderschap was de studenten te laten reflecteren over hoe ze, met hun eigen gedrag dat van teamgenoten en leerlingen kunnen beïnvloeden. Het model dat we hen daarvoor aanreikten is dat van de psycholoog Timothy Leary: de Roos van Leary.
Een vereenvoudigde weergave van de Roos van Leary
Ter voorbereiding van de bijeenkomst werd studenten gevraagd een digitale test in te vullen op basis van de Roos van Leary. Studenten beoordeelen hun eigen attitude in die test en kregen zo een grafische weergave van hun gedrag binnen de Roos van Leary.
Weergave van het testresultaat van een bepaalde student op de verschillende assen van de Roos van Leary
De leerdoelen van deze bijeenkomst waren als volgt. Studenten kunnen:
de Roos van Leary, de verschillende rollen, en de basisprincipes duiden
de verschillende posities in een groep herkennen en benoemen aan de hand van de Roos van Leary
hun eigen positie in de groep inschatten en benoemen
de positie die anderen in een bepaalde situatie innemen inschatten en er, met gebruik van de theorie van Leary, een reactie op formuleren
De bijeenkomst begon met een overlegopdracht. De studenten vernamen dat de planeet Aarde zou worden gebombardeerd en dat er voor hen een overlevingsbunker is gebouwd. Daarin is evenwel slechts plaats voor vier mensen. Aan de studenten om binnen tien minuten een selectie te maken van vier leden uit de Street Law groep - studenten en docenten. Tijdens hun overleg worden de studenten stiekem gefilmd (een opname die we na de les meteen verwijderen!) en observeren de docenten de houding van de studenten om er later naar terug te verwijzen.
Vervolgens hebben we de studenten in drie stappen kennis laten maken met de Roos van Leary.
In een eerste fase tekenden we de Boven-Onder-as op de grond en vroegen we studenten zich fysiek op die as te positioneren op basis van hun houding tijdens het overleg over de overlevingsbunker. Wie - volgens de eigen beoordeling - tijdens het overleg leidend, actief, initiatiefnemend, beïnvloedend, beheersend was, positioneerde zich dichter bij de 'Boven'-kant van de as. Wie zich eerder passief, afhankelijk, conformerend of volgend opstelde, positioneerde zich dichter bij de 'Onder'-kant. Als docenten stelden we enkele vragen om na te gaan of iedereen de betekenis van de Boven-Onder-as kon volgen. "Aan welke houdingen, handelingen, uitspraken herken je boven- of ondergedrag?" "Wat maakt dat jij je op die specifieke plek op de as positioneert?"
In een tweede fase vroegen we de studenten om zich - los van de eerste as - op de Tegen-Samen-as te situeren. Met gedrag dat vertragend werkt op het proces (niet per definitie negatief!), kom je aan de linkse Tegen-kant uit. Mensen met tegen-gedrag zullen zich vrij zakelijk opstellen en zijn niet in eerste instantie gericht op samenwerken. Belangrijk om aan de studenten mee te geven: ook dit gedrag kan nodig zijn binnen een proces. Denk maar een troep enthousiastelingen die zich smijten op een opdracht en de kritische vragensteller die wijst op de dingen die ze in het enthousiasme aan het vergeten zijn. Daartegenover staat Samen-gedrag: meewerkend, aardig, lovend gedrag waarbij het toewerken naar het gemeenschappelijke doel voorop staat.
In een derde, laatste fase vroegen we de studenten zich te positioneren binnen de volledige roos, dus met het oog op beide assen. Heel wat studenten positioneerden zich daarbij op posities tussen de vier hoofdassen in. Logisch: ook Leary zag de Roos als een continuüm. Om de tussenposities verder te bestuderen en te visualiseren, gaven we de studenten een beschrijving en naam van acht verschillende posities binnen de Roos met de opdracht die juist te situeren. Volgende posities kunnen worden geïdentificeerd:
Leider: zo zullen we het doen, het is beslist (boven-samen)
Helper: vertel me wat ik kan doen. Ik hoop dat het ons lukt (samen-boven)
Vleier: wat je daar zegt vind ik belangrijk om mee te nemen, goed gezegd. (samen-onder)
Meeloper: ja, je hebt gelijk. Jouw ideeën zijn beter dan de mijne (onder-samen)
Schelpkruiper: ik vind wat de rest zegt wel goed, voor mij maakt het niet uit (onder-tegen)
Vrager: zou je dat nog even kunnen verduidelijken, want ik ben niet helemaal mee. Wat bedoel je daar dan mee? (tegen-onder)
Aanvaller: ik denk niet dat dat gaat lukken. En wat als… We doen het niet juist (tegen-boven)
Ivoren toren: ik vind het op zich geen slecht idee, maar hebben we hier al aan gedacht (boven-tegen)
De Roos van Leary laat niet alleen toe gericht te reflecteren over gedrag. Je kan er gedrag ook enigszins mee trachten te beïnvloeden. Twee basisprincipes zijn daarbij richtinggevend.
Ten eerste: Bovengedrag lokt ondergedrag uit en omgekeerd. Met andere woorden: leiden lokt volgen uit en volgen lokt leiden uit.
Wanneer kan dit bij Street Law interessant zijn? Bijvoorbeeld: je merkt dat een medestudenten tijdens de voorbereiding steeds achteruit zitten en nooit zelf initiatief toont. Door zelf de leiding in handen te nemen is de kans groot dat de anderen zich niet geroepen voelen om het voortouw te nemen, dit gebeurt toch al. Ook het omgekeerde geldt. In een groep waar niemand het initiatief neemt en iedereen zich nestelt in volggedrag zal de kans groter zijn dat er iemand rechtstaat om de groep op gang te trekken.
Ten Tweede: tegen-gedrag lokt tegen-gedrag uit en samen-gedrag lokt samen-gedrag uit: Streven naar gezamenlijk belang leidt ook tot hetzelfde samenwerkend gedrag bij anderen.
Wanneer kan dit bij Street Law interessant zijn? Bijvoorbeeld: wanneer een medestudent te laat opdaagt op een afspraak en je metéén in woede uitbarst, is de kans groot dat die medestudent even boos zal antwoorden (tegen-tegen). Vaak werkt het beter om bij het geven van feedback open te staan voor het verhaal van de ander en/of ook positieve dingen te benoemen (samen-samen). Vanuit de positie van de vleier kan je een conflict makkelijker ontmijnen.
Volgend filmpje vat het voorgaande mooi samen:
Vervolgens stonden we kort stil bij de rol van een docent als begeleider van een groepsproces. We vroegen de studenten: 'Waar zou je een ideale docent op de Roos situeren?' Het antwoord: om goed te functioneren moet een groep in evenwicht zijn. Wanneer er voldoende initiatief genomen wordt (boven-gedrag), is het niet nodig dat ook de (bege)leider de leiding neemt. De ideale begeleider is een helikopter die op basis van wat de groep nodig heeft, probeert bij te sturen.
Tot slot: aan het eind van de bijeenkomst lieten we de studenten naar de opname kijken van de overlegopdracht aan het begin van de de bijeenkomst. We gaven hen de dubbele opdracht mee hun eigen gedrag en dat van een aangeduide medestudent te observeren in termen van de Roos van Leary. Een beetje confronterend voor sommigen, maar erg leerrijk!
7.8 Onderzoeksvaardigheden
De bijeenkomst over onderzoeksvaardigheden van Street Law hebben we besteed aan de vraag hoe we onze kennis over een juridisch onderwerp in kaart kunnen brengen en vergroten, met andere woorden: het doen van wetenschappelijk onderzoek. Het is immers noodzakelijk om zelf goed te weten hoe de materie in elkaar zit, voordat je daarover een les kunt verzorgen.
De opdracht voor deze bijeenkomst was om zelf een wetenschappelijk artikel te zoeken over een onderwerp waar in de komende weken een les aan middelbare scholieren over zou moeten worden verzorgd. Deze onderwerpen waren 'De grenzen van het verspreiden van foto’s via internet' en 'De strafbaarstelling van online pesten'. De VU-studenten moesten van het gevonden artikel een samenvatting of mindmap maken. Ook moesten ze een tentamenvraag (en antwoord) formuleren.
We begonnen de les met een brainstorm rond vier vragen:
1) Waar heb je gezocht naar een artikel (databank) en waarom?
2) Op basis van welk criterium heb je het gebruikte artikel geselecteerd?
3) Wat zou je jezelf willen afraden voor de volgende keer? (don’t!)
4) Wat vond je het moeilijkst?
Deze vragen waren op vier posters geschreven. De studenten verdeelden zich in vier groepjes en schreven met viltstift op elke poster op wat hun gedachten waren. Vervolgens werden de posters vooraan op het bord gehangen. Gezamenlijk liepen we de posters door, te beginnen met poster 1. Iedereen werd uitgenodigd zijn antwoorden toe te lichten en elkaars antwoorden aan te vullen. Al pratende werden nuttige tips en inzichten uitgewisseld. Ook de docenten vulden vanuit hun eigen ervaring en expertise aan.
Het tweede deel van de les deden we een ‘stellingen spel’. De studenten gingen staan voor een open ruimte met een streep in het midden. Er werd een stelling voorgelezen en de studenten moesten kiezen of ze het eens of oneens met de stelling waren. De stellingen luidden als volgt:
1) Ik maak altijd zelf een samenvatting van de voorgeschreven stof;
2) Als ik een artikel of boek lees, highlight ik de belangrijkste passages, dat is voor mij genoeg;
3) Ik maak vaak gebruik van samenvattingen, maar die zijn door anderen gemaakt of ik haal ze van internet;
4) Ik heb wel eens een tentamen gehaald door alleen maar samenvattingen te lezen, niet de voorgeschreven stof zelf;
5) Samenvattingen maken kost me teveel tijd, en ik wil juist tijd besparen;
6) De samenvatting die ik van het artikel over pesten of over online foto’s verspreiden heb gemaakt heeft me erg geholpen bij de voorbereiding van de Street-law les die ik nog ga geven of al gegeven heb;
7) Doordat ik nu een samenvatting moest maken, heb ik meer kennis over het onderwerp en onthoud ik deze ook beter;
8) Ik vond het maken van de samenvatting best moeilijk, want ik heb moeite met hoofd- en bijzaken;
9) Als ik eenmaal een samenvatting van een artikel of een boek heb gemaakt, hoef ik eigenlijk die samenvatting niet meer te lezen, omdat dan de stof al meteen in mijn hoofd zit;
10) Ik vind samenvattingen van anderen vaak lastig te volgen, die van mezelf vind ik veel duidelijker;
Na elke stelling moesten de studenten kiezen of ze het eens (links van de streep) of oneens (rechts van de streep) waren. Vervolgens vroegen we een of meer van de studenten om een toelichting bij het gekozen standpunt. Dat leverde mooie inzichten en uitwisselingen op over hoe studenten leren, welk deel van de stof zij wel of niet lezen en waarom. Opvallend was hoe verschillend de studenten het leren aanpakken en welke dingen voor hen werken en welke niet. Voor de docenten was een belangrijk inzicht dat voorgeschreven (hand)boeken vaak niet worden gelezen, maar arresten en wetenschappelijke artikelen veel meer.
De les werd afgesloten met een korte terugblik.
7.9 Vooroordelen en social justice
De negende bijeenkomst ging over vooroordelen en social justice. Dit was een les van ruim twee uur. Het eerste deel had tot doel de VU-studenten bewust te maken van hun eigen vooroordelen en te laten praten over hoe zij zelf met vooroordelen van anderen omgaan. In tweede uur hebben we aandacht besteed aan de mogelijkheden die juristen hebben om bij te dragen aan een rechtvaardige samenleving en hoe studenten hun eigen mogelijkheden zien.
Ter voorbereiding van deze bijeenkomst hadden de studenten een poster gemaakt van een rolmodel. In deze poster moesten studenten uitleggen waarom de gekozen persoon een rolmodel voor hen was. Hen werd gevraagd te beschrijven welke eigenschappen van die persoon hen aanspraken en hoe zij in zijn/haar voetsporen wilden treden. Ook moesten zij aangeven welke rol hun rechtenstudie daarin speelt.
De leerdoelen van deze bijeenkomst waren als volgt. Studenten kunnen:
vooroordelen bij zichzelf herkennen en toetsen;
voorkomen dat zij op basis van onterechte vooroordelen handelen;
uitleggen hoe zij reageren op vooroordelen ten aanzien van henzelf, hoe zij zouden willen reageren en hoe anderen reageren;
mogelijkheden benoemen waarop zij in de toekomst kunnen bijdragen aan (sociale) rechtvaardigheid.
De bijeenkomst begon met een Icebreaker waarin studenten foto's van verschillende personen te zien kregen en een vraag of deze persoon moesten beantwoorden..
Vervolgens hebben studenten vijf minuten de tijd gekregen om voor zichzelf op te schrijven of zij tijdens Street Law een vooroordeel hadden ten opzichte van bijvoorbeeld een docent, medestudent of leerling en of dit vooroordeel is bevestigd of niet. Daarna hebben zij dit met een andere medestudent besproken. Ten slotte hebben we deze opdracht kort plenair besproken.
We hebben daarna gekeken naar de volgende fimpjes (zie ook het fragment hieronder) en daarover gediscussieerd.
De studenten hebben vervolgens een twee minuten gekregen om na te denken over de vraag of zij zelf met vooroordelen te maken hebben gehad en zo ja hoe zij daarop gereageerd hebben en of zij achteraf anders hadden willen reageren. Ook dit hebben zij vervolgens in paren besproken. Tot slot hebben we de bevindingen kort nabesproken, waarbij wij uitdrukkelijk hebben gezegd dat het delen van ervaringen zeker niet moest maar wel mocht.
In het tweede deel van de bijeenkomst zijn we begonnen met het laten zien van een poster van een rolmodel die een van de studenten had gemaakt in het kader van de voorbereidende opdracht. Vervolgens hebben studenten in groepjes van drie nagedacht wat de missie van de Stichting VU Amsterdam volgens hen betekent:
Daarnaast hebben ze samen bedacht hoe het recht daaraan kan bijdragen. De bevindingen hebben studenten geschreven op post-its die zij vervolgens op grote vellen papier hebben geplakt die aan de muur hingen. De bevindingen hebben we plenair besproken.
Vervolgens hebben studenten in dezelfde groepjes nagedacht hoe juristen bij kunnen dragen aan 'rechtvaardigheid, medemenselijkheid en verantwoordelijkheid' en hoe Street Law daaraan bijdraagt. Ook nu werden post-its met de ideeën van de studenten op grote vellen papier geplakt en nabesproken.
Tijdens de laatste opdracht dachten studenten individueel na over hoe zij konden bijdragen aan 'rechtvaardigheid, medemenselijkheid en verantwoordelijkheid:
Zij brainstormden vervolgens met een andere student over wat zij nodig zouden hebben (kennis, vaardigheden etc.) om dit doel te bereiken.
De bijeenkomst werd afgesloten met een korte reflectie en de aanmoediging om in het portfolio aandacht te besteden aan toekomstplannen.
Verschillende studenten vonden dit een nuttige les en adviseerden ons die les volgend jaar eerder in het programma te plaatsen. Zij vonden dat vooral van belang als de samenstelling van de groep zou veranderen, in de zin dat meer studenten met een etnisch Nederlandse achtergrond aan het vak zouden deelnemen.
7.10 SWOT analyse en afsluiting
Tijdens de laatste bijeenkomst hebben de VU-studenten een SWOT analyse gemaakt van het vak Street Law. Vervolgens hebben zij een startvergadering 2020-2021 gehouden, alsof zij docenten waren die in het volgend academisch jaar Street Law gaan geven. Zij hadden voor deze bijeenkomst een laatste reflectie-opdracht gemaakt, ter voorbereiding van het portfolio.
De leerdoelen van de bijeenkomst waren als volgt.
Studenten kunnen:
een SWOT analyse maken: sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen in een project/vak onderkennen;
concrete oplossingen/voorstellen bedenken voor de zwaktes en bedreigingen in hun eigen onderwijs;
samen discussiëren en een standpunt bepalen.
Na een korte uitleg over wat een SWOT analyse inhoudt, zijn de studenten in groepjes langs vier verschillende grote vellen papier gegaan, waarop zij de sterktes, zwaktes, kansen en bedreigingen van het vak Street Law konden opschrijven.
Daarna hebben we de resultaten plenair besproken en de punten gegroepeerd. Dit leidde tot het volgende resultaat:
Uit de SWOT analyse hebben de docenten een aantal thema's gehaald. Ieder groepje kreeg een thema, en werd gevraagd op dat thema gezamenlijke en concrete voorstellen ter verbetering voor te stellen. Deze voorstellen hebben we plenair besproken.
De bijeenkomst werd feestelijk afgesloten met een gezamenlijke lunch en een toespraakje van de coördinator.
Het arrangement 07. Inhoud wekelijkse bijeenkomsten is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Vervolgens hebben zij een startvergadering 2020-2021 gehouden, alsof zij docenten waren die in het volgend academisch jaar Street Law gaan geven. Zij hadden voor deze bijeenkomst een laatste reflectie-opdracht gemaakt, ter voorbereiding van het portfolio.
