10. Waardering van Street Law onderwijs door studenten (en docenten)
10. Waardering van Street Law onderwijs door studenten (en docenten)
10. Waardering Street Law onderwijs door studenten
In dit hoofdstuk bespreken we hoe de studenten het type onderwijs dat in het vak Street Law werd gegeven, hebben gewaardeerd. Eerst kijken we naar de redenen waarom de VU-studenten aan het vak hebben deelgenomen en de verwachtingen die zij van het vak hadden. Daarna gaan we in op de vraag of Street Law heeft bijgedragen aan het vormen van community (groepsgevoel) tussen de VU-studenten en de VU-studenten en VU-docenten/de faculteit. We kijken naar de waardering van de samenwerking met medestudenten en VU-docenten, hun tijdsinvestering in het vak en het gevoel dat zij aan het vak hebben overgehouden. We ronden dit hoofdstuk af met enkele reflecties van de studenten op wat goed onderwijs is en met evaluerende bedenkingen van het VU-docententeam. De feedback van de VU-studenten op organisatie van het vak en de inhoud van de bijeenkomsten is verwerkt in Hoofdstuk 5.
10.1 Reden deelname en verwachtingen
De studenten die zich in 2019 voor het vak Street Law hebben aangemeld zijn pioniers, al hebben zij zich dat zelf misschien niet gerealiseerd. Zij wisten dat het vak nieuw was en dat zij meededen aan een pilot. Er waren nog geen ervaringen van andere studenten op de VU Amsterdam of zelfs op andere universiteiten in Nederland met Street Law. Zij wisten ook vaak niet wat zij van het vak moesten verwachten (zie ook hieronder onder ‘Verwachtingen van het vak’).
Studenten wilden om verschillende redenen meedoen aan Street Law. Sommige studenten hebben voor Street Law gekozen omdat zij eens iets anders wilden dan een standaard vak met hoorcolleges, werkgroepen en een tentamen. Zij hebben bewust gekozen voor een praktisch vak. Een aantal studenten nam deel aan Street Law om hun vaardigheden te ontwikkelen. Zij wilden vooral beter leren presenteren of les geven. Enkele studenten gaven aan dat hun grenzen wilden verleggen, uit hun comfort zone wilden stappen en bijvoorbeeld van hun presentatieangst af wilden komen. Ten slotte noemden een paar studenten dat zij lesgeven interessant of leuk vonden of dat zij door middel van Street Law de maatschappij beter wilden leren kennen. Uit de vragenlijsten blijkt dat veruit de meeste studenten die aan Street Law hebben meegedaan het belangrijk vinden zich in te zetten voor de maatschappij.
Figuur 1
Veel studenten die aan Street Law begonnen, hadden geen duidelijk beeld van de inhoud van het vak en sommigen vonden dat spannend. Zij verwachten vaak wel dat het vak anders zou zijn dan andere vakken. Sommigen schreven dat zij verwachtten dat zij hun passie over het recht zouden kunnen overbrengen op leerlingen.
10.2 Waardering van het onderwijs
Studenten typeren het onderwijs in Street Law als praktisch en interactief:
Wat ik positief vond aan dit vak is dat het je echt volledig uit je comfort zone trekt op velen manieren. De lessen zijn bijvoorbeeld interactief en lekker achterover hangen en mee typen op je laptop is er dan ook echt niet bij. Je moet actief deelnemen en dat is iets dat er bij andere vakken toch wel anders aan toe gaat.
Sommige studenten gaven aan dat zij Street Law een welkome afwisseling vonden in vergelijking met het meer theoretisch onderwijs dat op de Rechtenfaculteit wordt gegeven.
Creëren van verbondenheid
Een van de doelen van Street Law is het creëren van verbondenheid (community) tussen studenten onderling en studenten en docenten (zie Hoofdstuk 2 over de geschiedenis en methodologie van Street Law). Studenten benoemden tijdens de SWOT analyse aan het eind van Street Law als een van de sterke punten van het vak: ‘De studenten vormen een hechte groep, er ontstaat een saamhorigheidsgevoel’. In hun reflecties gaven studenten aan dat zij de informele sfeer tijdens de wekelijkse bijeenkomsten erg waardeerden.
Een student schreef:
‘Street Law voelde voor mij (als) een leerzame, laagdrempelige 'pauze' tussen alle gekte door’.
Een andere student schreef dat de bijeenkomsten 'niet echt als een werkgroep' aanvoelden 'maar meer als een bijeenkomst'. Veel studenten vinden het positief dat zij tijdens Street Law hun medestudenten goed hebben leren kennen. De Street Law training, het lesgeven in verschillende teamsamenstellingen en het samenwerken tijdens de wekelijkse bijeenkomsten heeft daaraan bijgedragen. Een student schreef:
Hiervoor heb ik de studenten wel eens gezien tijdens lessen van andere vakken, maar dan ken je ze heel oppervlakkig. Nu zie je elkaar elke vrijdag in een kleine groep en bespreek je wat meer persoonlijke dingen. Zo is de cursus ook gestart met het opsturen van een foto waar een persoonlijk verhaal achter zit. Hierdoor leer je de studenten met wie je moet werken ook beter kennen.
Studenten hebben bij de aanvang en bij het afronden van de pilot een vragenlijst ingevuld (zie de figuren 2, 3, 4 en 5 hieronder) . Ook daarin kwam tot uiting dat studenten zich sinds hun ervaring met Street Law meer ‘verbonden’ voelen met de Rechtenfaculteit, zich daar beter op hun gemak voelen en het contact met medestudenten belangrijker zijn gaan vinden. Zij geven bovendien vaker aan waardevol contact te hebben met hun medestudenten.
Figuur 2
Figuur 3
Figuur 4
Figuur 5
Samenwerking met medestudenten
De VU-studenten waren allemaal positief over de samenwerking met hun medestudenten. Zij
Figuur 6
hadden het gevoel dat hun medestudenten actief meededen in de voorbereiding en dat zij op elkaar konden vertrouwen. Meerdere studenten noemden dat het hielp dat zij een gemeenschappelijk doel voor ogen hadden: een goede les verzorgen voor jongeren. Sommige studenten vonden het jammer dat zij niet met alle studenten hebben kunnen samenwerken, andere kozen juist heel bewust uit met wie zij les wilden geven en met wie niet.
Ondanks hun positieve evraring met samenwerken, doen veel studenten, ook na Street Law nog liever individuele opdrachten tijdens hun studie dan opdrachten waarin zij samen moeten werken (zie figuur 6).
Samenwerking met docenten
Als Street Law docenten hebben we meer de rol aangenomen van begeleider dan van de docent
Figuur 7
die studenten vertelt wat ze moeten doen. We hebben tijdens de Street Law training meegedaan met de kennismakingsspellen en lieten studenten ons bij de voornaam noemen. Het leerproces van de studenten stond centraal (zie ook Hoofdstuk 9). Wij hebben ons gericht op de ondersteuning van de studenten bij het ontwikkelen en uitvoeren van hun lesplannen, door zowel tijdens de bijeenkomsten als daarbuiten feedback te geven.
Studenten hebben deze opstelling van de docenten gewaardeerd (zie ook de SWOT analyse). Een student schreef in haar eindreflectie:
Het fijne aan Street Law vond ik de informele sfeer. Dit is fijn omdat ik tijdens de werkgroepen en hoorcolleges het gevoel heb dat alles zakelijk en formeel is.
Een andere student schreef:
Ik vond het heel leuk om mee te maken hoe het is als je op wat informelere manier met de docenten omgaat en zo elkaar ook echt wat beter leert kennen. Verder had ik echt het idee dat ze alle vier onwijs veel passie voor hun vak hebben en dat maar al te graag op ons over wilden brengen. Door hun enthousiasme werd ik ook enthousiast.
Een student die het aanvankelijk onbeleefd vond om docenten bij hun voornaam te noemen schreef:
Het feit dat we de docenten bij hun voornaam mochten noemen heeft naar mijn mening toch wel positief bijgedragen aan de band en de samenwerking met deze docenten. Ik denk dat dat komt omdat we hierdoor de docenten dan minder zagen als ‘de docent die hier zit omdat dat zijn of haar werk is’ en meer als ‘de docent die jou en mij wil helpen en wat wil bijleren.
De studenten zijn ook positief over de feedback op hun lesplannen, die zij van de docenten hebben gekregen:
De feedback van de docenten heeft mij zeer goed geholpen bij het geven van de lessen. De feedback zorgde ervoor dat ik meer op mijn acties en mijn manier van lesgeven ging letten. Dit hielp mij dan ook bij de lessen die nog moesten komen. Zo leerde ik goed de rust te bewaren en leerde ik om zo duidelijk mogelijk de opdrachten uit te leggen.
Studenten vonden het fijn zelf over de inhoud van hun eigen onderwijs mee te mogen denken. Docenten vroegen bijvoorbeeld of studenten suggesties hadden voor inhoudelijke bijeenkomsten. In de laatste bijeenkomst hebben de studenten zelf een SWOT analyse van het vak uitgevoerd en bedacht hoe zij het vak zouden verbeteren. Een student schreef:
Het vak Street Law voelde voor ons allemaal als een project waarbij wij allemaal stukje konden bijdragen. Ik was dan ook zeer blij dat wij echt input konden hebben in vele aspecten van het vak.
Uit figuur 7 blijkt dat studenten na afloop van Street Law het belangrijker zijn gaan vinden om contact te hebben met docenten van de Rechtenfaculteit.
Tijdsinvestering
Street Law heeft veel studenten meer tijd gekost dan zij van tevoren verwachtten:
Wat Street Law [..] voor mij minder leuk maakte was dat het ontzettend veel werk is. Het kost veel tijd om een lesplan in elkaar te zetten en dan ben je nog niet eens op de helft. Daar komt het verzamelen van materialen nog bij, het oefenen van het lesgeven, reflectie van leraren in de lesplannen verwerken, naar de middelbare scholen gaan om een kijkje te nemen, het lesgeven zelf en daarnaast ook nog eens werkgroep opdrachten maken.
Een student vond dat de docenten soms in hun enthousiasme te veel van studenten vroegen:
Wel denk ik dat ze soms vergaten dat wij het erg druk hebben en dat we niet uit elke les alles kunnen halen wat je misschien wel zou kunnen als je geen andere vakken naast dit vak volgt. Zo kreeg ik op een les feedback dat het nog beter kon en leuker als we bijvoorbeeld een podcast hadden opgenomen of een filmpje zouden maken. Ja, natuurlijk is dat onwijs leuk en wordt de les daar beter en leuker van, maar daar heb ik gewoon echt geen tijd voor.
De combinatie van Street Law met andere vakken leverde studenten soms stress op, vooral in de korte periode 3 die maar vier weken duurt. Zij hebben dan ook voorstellen gedaan om het zwaartepunt van Street Law in periode 1 en 2 te leggen (zie ook Hoofdstuk 4)
10.3 Visie VU-studenten op onderwijs
Uit de evaluatie blijkt dat de studenten na het volgen van Street Law het nut van interactief onderwijs meer inzien dan daarvoor. Uit figuur 8 blijkt bijvoorbeeld dat studenten na het vak Street Law het meer eens zijn met de stelling dat discussie in een werkgroep belangrijk is voor het leerproces. Opvallend genoeg is in figuur 8 te zien dat de studenten na Street Law niet kritischer staan tegenover hoorcolleges.
Figuur 8
Figuur 9
Op de vraag ‘omschrijf in drie woorden wat je tot nu toe van de rechtenopleiding vindt’ is een opvallend verschil te zien. Na het vak Street Law duidden vijf van de elf studenten de studie aan als (erg) theoretisch. Voor het vak Street Law gaf slechts één van de veertien studenten aan dat hij/zij de studie theoretisch vond.
Typering Rechtenstudie begin Street Law (okt 2019)Typering Rechtenstudie na Street Law (feb 2020)
We hebben studenten voor en na afloop van Street Law ook gevraagd hoe zij tegen hun (keuze voor) de rechtenstudie aankijken. De studenten waren en zijn positief over hun keuze voor rechten (zie figuur 10).
Figuur 10
10.4 Gevoel na afloop van het vak
In hun eindreflecties en de individuele gesprekken waren de studenten unaniem enthousiast over Street Law:
Het vak Street Law heb ik ervaren als een van de leukste vakken van mijn rechtenstudie, maar tegelijk ook een van de meest tijdrovende.
Ik moet alleen maar denken aan de kick die ik van het presenteren kreeg. Het feit dat ik met dit vak de mogelijkheid heb gekregen om mijn passie en enthousiasme voor het recht te mogen delen met de scholieren en MBO-studenten vond ik toch wel het allermooiste.
Afsluitend ben ik zeer tevreden over het verloop van ons Street Law traject. Ik heb nieuwe mensen leren kennen en bovenal ik heb een gedeelte van mezelf leren kennen waarvan ik niet wist dat het er zat. Dat iedereen fijn met elkaar kon en wilden samenwerken heeft de voortgang enorm bevorderd. Ik ben trots op de docenten, medestudenten en op mijzelf.
Dit vak heeft ons heel veel geleerd en ik hoop dan ook dat het een vast vak blijft binnen de minor. Ik heb het vak met veel plezier en passie gevolgd en wie weet zal ik ooit eens de lessen voor het vak Street Law verzorgen.
Ik heb met veel plezier lesgegeven. Voor Street Law dacht ik dat lesgeven niets voor mij was, maar ik heb na een aantal lessen te hebben gegeven ontdekt dat ik dat eigenlijk ontzettend leuk vond.
Dat de studenten Street Law als positief hebben ervaren betekent niet per se dat studenten ook in de toekomst willen doceren. Sommigen zijn ervan overtuigd dat zij les willen blijven geven. Anderen weten zeker(der) dat zij dat juist niet willen. Een groot deel staat neutraal tegenover de vraag of zij docent willen worden.
Figuur 11
10.5 Adviezen aan toekomstige studenten
VU-studenten hebben toekomstige Street Law studenten een aantal adviezen gegeven. In de eerste plaats zijn dit praktische adviezen: goed plannen, duidelijke afspraken maken met medestudenten, lessen goed voorbereiden, alvast nadenken over dingen die tijdens een les mis kunnen gaan en het goed bijhouden van het portfolio tijdens het vak. Een student raadt aan om niet alleen over strafrechtelijke onderwerpen les te geven: ‘ook een saai rechtsgebied kan leuk overgebracht worden door dit vak’.
Studenten gaven ook aan hoe toekomstige studenten zich zouden moeten opstellen in het vak. Zij adviseren hen ‘uit hun schulp’ te kruipen en hun mening te geven tijdens de bijeenkomsten:
Een student die volgend jaar meedoet aan Street Law zou ik adviseren om zich niet druk te maken over alles perfect willen doen. Dit vak draait heel erg om reflectie, niks is fout zolang je maar weet wat je graag anders gedaan zou hebben en nadenkt over hoe je dat dan voor elkaar krijgt. Feedback is je beste vriend hier, neem dit ook van harte aan als het je wordt gegeven.
Open je hart voor de leerlingen en sta blanco zonder vooroordelen in de klas. De leerlingen kunnen je namelijk nog op een positieve manier verbazen.
Studenten raden hun opvolgers ten slotte aan te genieten van het vak:
Street Law draagt echt bij aan een leuke tijd op de universiteit dus geniet vooral van de bijeenkomsten en de te geven lessen.
Mijn advies aan komende studenten is dat ze vooral moeten genieten van het lesgeven. Ik hoop dat ze zich laten leiden door hun creativiteit en ik weet zeker dat ze er iets moois van zullen maken.
10.6 Waardering door VU-docenten
Niet alleen de VU-studenten, maar ook de docenten waren zeer enthousiast over het vak. Daarbij spelen dezelfde factoren een rol als bij de studenten. We hebben de band die we met de studenten hebben opgebouwd erg gewaardeerd. We hebben zelf genoten van de bijeenkomsten, van de ontwikkelingen die de studenten hebben doorgemaakt en van de lessen die zij op de scholen hebben gegeven. Het is fijn om niet te zenden, maar studenten vooral zelf aan het werk te zien. Het plezier van de studenten straalde er soms echt af. Wij zijn dan ook een (nog) grotere aanhanger geworden van interactieve werkvormen. Street Law docenten hebben Street Law werkvormen dit jaar ook ingevoerd in hun reguliere onderwijs.
De Comeniusbeurs heeft de docenten de ruimte gegeven om het vak als een echt groepsproject vorm te geven. We hebben allemaal de training en (vrijwel) alle bijeenkomsten bijgewoond. We hebben veel met elkaar over onderwijs (in Street Law en in het algemeen) en de voortgang van de studenten gesproken. Hierdoor hebben we elkaar geïnspireerd en is er ook verbondenheid ontstaan tussen de docenten onderling.
10.7 Afsluiting
De conclusie is dat Street Law als onderwijsmethode door zowel studenten als docenten werd gewaardeerd. Het doel van Street Law, dat er verbondenheid wordt gecreëerd tussen studenten en studenten en docenten, is bereikt. In het volgende hoofdstuk gaan we in op de ontwikkeling van de studenten. Hebben zij de leerdoelen bereikt? Hebben zij hun zelfvertrouwen (confidence) vergroot en de vaardigheden (capacity) verkregen om Street Law lessen te geven?
Het arrangement 10. Waardering van Street Law onderwijs door studenten (en docenten) is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
