Opdracht: Werkt de arbeidsmarkt? - h45

Opdracht: Werkt de arbeidsmarkt? - h45

Werkt de arbeidsmarkt?

Inleiding

In deze opdracht beschouw je de arbeidsmarkt.
Wat voor soort markt is de arbeidsmarkt eigenlijk?
En waarom leidt economische groei niet altijd tot werkgelegenheidsgroei?

Over deze vragen gaat het in de volgende examenopgave.

Wat ga je leren?

Deze opdracht behoort tot concept D: Markt.

Na het maken van de opdracht kun je:

  • aangeven waarom er op de arbeidsmarkt geen volkomen concurrentie geldt.
  • uitleggen waarom de groei van de werkgelegenheid niet altijd gelijke tred houdt met de economische groei.

Kernbegrippen:

  • marktvormen
  • aanbod van en vraag naar arbeid
  • arbeidsmarkt
  • werkgelegenheid

 

 

 

Wat ga je doen?

Werkt de arbeidsmarkt?

Vooraf

Inhoud

Kennisbank

Markt - Marktvormen + toets

Kennisbank

Markt - Vraag naar arbeid + toets

Kennisbank

Markt - Aanbod van arbeid + toets

Kennisbank

Markt - Vraag en aanbod + toets

Examen

Inhoud

Vragen

Is er op de arbeidsmarkt sprake van volkomen concurrentie?
Houdt de werkgelegenheid gelijke tred met de economische groei?

Correctiemodel

Hoeveel punten zijn je antwoorden waard?


Tijd
Voor deze opdracht heb je ongeveer 2 uur nodig.

  • 1,5 uur voor het bestuderen van de onderwerpen in de Kennisbank en het maken van toetsen.
  • 0,5 uur voor het maken en nakijken van de examenvragen.

Vooraf

Kennisbank: Marktvormen

Bestudeer het volgende onderwerp uit de Kennisbank.

Marktvormen

Maak de toetsvragen.

Kennisbank: Vraag naar arbeid

Bestudeer het volgende onderdeel uit de Kennisbank.

Vraag naar arbeid

Maak de toetsvragen.

Kennisbank: Aanbod van arbeid

Bestudeer het volgende onderwerp uit de Kennisbank.

Aanbod van arbeid

Maak de toetsvragen.

Kennisbank: Vraag en aanbod

Bestudeer het volgende onderwerp uit de Kennisbank.

Vraag en aanbod op de arbeidsmarkt

Maak de toetsvragen.

Examenvragen

Werkt de arbeidsmarkt?

fragment uit het onderzoeksrapport World of Work 2012:
De banencrisis in Japan, de Verenigde Staten en Europa die is ontstaan als gevolg van de kredietcrisis in 2008 wordt problematischer. In 2011 bedraagt de werkgelegenheidsgroei in deze gebieden gemiddeld 0,1% en blijft daarmee ver achter bij de gemiddelde economische groei van 2,2%.
Met name de situatie in Europa is alarmerend en vertoont geen tekenen van herstel op korte termijn. “Om de werkgelegenheidsgroei gelijke tred te laten houden met de economische groei moet er een aantal fundamentele maatregelen genomen worden”, aldus de directeur van het onderzoeksbureau.


In een 5-havoklas worden onderdelen uit het rapport besproken. Drie
leerlingen doen een bewering:

  • Fleur: “De banencrisis in 2011 heeft een conjuncturele oorzaak.”
  • Tim: “Indien er op de Europese arbeidsmarkt sprake was van volkomen concurrentie, zou er geen banencrisis zijn.”
  • Ruth: “De arbeidsmarkt voldoet niet aan alle kenmerken van volkomen concurrentie.”
  1. Gebruik het fragment uit het onderzoeksrapport.
    Leg uit waarom de bewering van Fleur onjuist is.
  2. Maak van onderstaande tekst een juiste uitleg voor de bewering van Tim.
    Stel dat er door de kredietcrisis van 2008 op de arbeidsmarkt een aanbodoverschot aan personen ontstaat.
    Het loon zal dan …(1)…. Hierdoor neemt de …(2)… arbeid toe omdat de bedrijven …(3)… gaan werken.
    Tevens zal de …(4)… arbeid afnemen doordat bijvoorbeeld jongeren langer doorstuderen.
    Zo ontstaat er een nieuw evenwicht op de arbeidsmarkt.

    Kies uit:
    bij (1) dalen / stijgen
    bij (2) aangeboden hoeveelheid / gevraagde hoeveelheid
    bij (3) arbeidsintensiever / kapitaalintensiever
    bij (4) aangeboden hoeveelheid / gevraagde hoeveelheid
  3. Noem twee kenmerken van de marktvorm volkomen concurrentie en leg aan de hand daarvan uit dat de bewering van Ruth juist is.
    De economieleraar van de 5-havoklas: “In het rapport staat dat er fundamentele maatregelen moeten worden genomen om de werkgelegenheidsgroei gelijke tred te laten houden met de economische groei. Een mogelijke maatregel is flexibilisering van de arbeidsmarkt. Er is nu namelijk sprake van loonstarheid: ongeveer 95% van alle Nederlandse arbeidsovereenkomsten is collectief vastgelegd in cao’s. Tijdens een economische crisis blijft het afgesproken loon van kracht en ontstaat er een aanbodoverschot van personen met werkloosheid als gevolg.”
  4. Bekijk de volgende vier grafieken.
werkloosheid na crisis als gevolg van loonstarheid op de arbeidsmarkt


Welke grafiek geeft de redenering van de leraar over loonstarheid het best weer?

Correctiemodel

  1. Een voorbeeld van een juiste uitleg is:
    Uit het tekstfragment blijkt dat de werkgelegenheidsgroei (0,1%) achterblijft bij de economische groei (2,2%), zodat niet geconcludeerd kan worden dat laagconjunctuur / conjuncturele neergang / onderbesteding de oorzaak is van de banencrisis.
  2. bij (1) dalen
    bij (2) gevraagde hoeveelheid
    bij (3) arbeidsintensiever
    bij (4) aangeboden hoeveelheid
  3. Voorbeelden van een juist antwoord zijn:
    • vrije prijsvorming: loonvorming op de arbeidsmarkt wordt vaak gereguleerd door de overheid (bijvoorbeeld minimumloon) of door werkgevers- en werknemersorganisaties (loonafspraken)
    • homogeen ‘product’: arbeid is niet homogeen, want er zijn verschillen in scholing, ervaring en vaardigheid
    • vrije toetreding: arbeidskrachten kunnen niet vrij toe- en uittreden, omdat ze gebonden zijn aan de woonplaats of kwalificaties dan wel werkvergunningen nodig hebben om toe te treden
    • transparantie: vragers en aanbieders beschikken niet over volledige informatie over wie, wat, waar, wanneer vraagt en aanbiedt op de arbeidsmarkt
  4. grafiek 3
  • Het arrangement Opdracht: Werkt de arbeidsmarkt? - h45 is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2021-11-11 13:27:56
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Deze opdracht hoort bij het thema 'Markt', en is onderdeel van de arrangeerbare leerlijn van de Stercollecties voor economie h45. De opdracht begint met een intro, daarna komt er een stuk tekst over wat je straks kan na deze opdracht (de leerdoelen) en vervolgens komt er een uitleg wat je gaat doen. De opdracht bestaat uit vier verschillende opdrachten en examenvragen. De eerste opdracht gaat over de marktvormen. Hier beantwoord je vragen over de verschillende marktvormen. Bij de tweede opdracht gaat het over de vraag naar arbeid. Hier beantwoord je onder andere vragen over arbeidsproductiviteit en de vraag naar arbeid. Bij de derde opdracht gaat het aanbod van arbeid. Hier beantwoord onder andere vragen over de beroepsbevolking en het aanbod van arbeid. Bij de vierde opdracht gaat het over vraag en aanbod. Hier beantwoord je onder andere vragen over de loonstijging en de arbeidsmarkt. Bij het examen ga je vragen beantwoorden over werkt de arbeidsmarkt? Hier beantwoord je onder andere vragen over de arbeidsmarkt en over volkomen concurrentie. Ter afsluiting worden de juiste antwoorden van het examen weergegeven.
    Leerniveau
    HAVO 4; HAVO 5;
    Leerinhoud en doelen
    Veranderingsfactoren van vraag en aanbod; Markt; Economie; Vraag en aanbod; Oligopolie; Monopolie; Monopolistische concurrentie; Marktstructuur; Volledige mededinging;
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    2 uur en 0 minuten
    Trefwoorden
    aanbod van en vraag naar arbeid, arbeidsmarkt, arrangeerbaar, economie, h45, markt, marktvormen, stercollectie, werkgelegenheid, werkt de arbeidsmarkt?