Leerdoel:
In deze wikiwijs leer je verschillende aspecten van fotografie kennen en ook daadwerkelijk beheersen.
Deze wikiwijs wordt dagelijks/wekelijks nog aangepast. Mede daardoor zul je vaak de volgende tekst vaak tegen komen:
"Lorem ipsum dolor sit amet, consectetur adipiscing elit, sed do eiusmod tempor incididunt ut labore et dolore magna aliqua. Ut enim ad minim veniam, quis nostrud exercitation ullamco laboris nisi ut aliquip ex ea commodo consequat. Duis aute irure dolor in reprehenderit in voluptate velit esse cillum dolore eu fugiat nulla pariatur. Excepteur sint occaecat cupidatat non proident, sunt in culpa qui officia deserunt mollit anim id est laborum."
"Lorem ipsum dolor sit amet..." is slechts een proeftekst uit het drukkerij- en zetterijwezen. Lorem Ipsum is de standaard proeftekst in deze bedrijfstak sinds de 16e eeuw, toen een onbekende drukker een zethaak met letters nam en ze door elkaar husselde om een font-catalogus te maken. Het heeft niet alleen vijf eeuwen overleefd maar is ook, vrijwel onveranderd, overgenomen in elektronische letterzetting. Het is in de jaren '60 populair geworden met de introductie van Letraset vellen met Lorem Ipsum passages en meer recentelijk door desktop publishing software zoals Aldus PageMaker die versies van Lorem Ipsum bevatten.
In deze wikiwijs betekend het dat er op deze pagina later de juiste teksten en afbeeldingen komen te staan...
Begrippen
Compositie
Lijnen in de foto zorgen voor verbindingen van het ene punt naar het andere punt. De aandacht van de toeschouwer, die naar jouw foto kijkt, kan juist via zo een lijn over de foto zich verplaatsen. Lijnen in de foto zorgen voor rust en orde. Een foto waar lijnen in ontbreken wordt al snel omschreven als: “wat een chaos”, wat een rommelig beeld” of “ik weet niet zo goed waar ik moet kijken”.
Door in de foto gebruik te maken van horizontale, verticale en/of diagonale lijnen kan er orde worden aangebracht in het geheel van het beeld.
De verschillende objecten (beeldelementen) die in beeld komen te staan kunnen, met hun lijnen samen een vorm creëren. Dat noemen we een grondvorm. De volgende 6 grondvormen kunnen (als je er op let tijdens maken van de foto en/of later bijsnijden van de foto) ervoor zorgen dat je foto veel interessanter wordt om naar te kijken:
Grondvormen:
- Het loodrechte kruis
- De hoekvorm
- Het diagonale kruis
- De S-vormige lijn
- De cirkel of ellips
- De driehoek
Het loodrechte kruis
Deze grondvorm kom je vaak tegen. Denk maar aan torens/gebouwen aan de horizon, (lantaarn-)palen in het landschap en/of muren samen tafels/het aanrecht. Je ziet deze grondvorm al snel in de foto’s terug als de verticale lijnen tegenover horizontale komen te staan.
Tip: Let er wel dat het loodrechte kruis niet precies in het midden van de foto komt, dat maakt de foto juist qua compositie heel star en saai.
De hoekvorm
Bij de hoekvorm maak je ook gebruik van duidelijke horizontale en verticale lijnen. Deze grondvorm lijkt ook erg op die van de kruisvorm echter is hierbij duidelijk gekozen om het snijpunt van de horizontale en verticale lijn in een van de hoeken van de foto te plaatsen. Vandaar de naam “hoekvorm”.
Het diagonale kruis
Door gebruik te maken van diagonalen lijnen komt er veel meer leven in de foto. Ook zorgen de diagonalen lijnen voor meer diepte (perspectief) in de foto.
Tip: Let er ook weer op dat de diagonalen elkaar niet precies in het midden van de foto elkaar kruisen, dat maakt de foto juist qua compositie heel star en saai. Een klein stukje uit het midden maakt vaak al heel veel uit voor het resultaat van je foto.
De driehoek
Met name in de schilderkunst werd en word deze “driehoeks compositie” veel gebruikt. Deze is ook te gebruiken in de fotografie. Ook hier is het verstandig om de driehoek niet precies in het midden te plaatsen. Door vanuit net een andere hoek te fotograferen komt de driehoek al snel net iets meer links of recht in het beeld.
De S-vormige lijn
De S-vormige lijn die door een foto gaat maakt je foto gelijk een stuk dynamischer (beweeglijker).
Tip: als het je lukt om de S-vormige lijn onderaan de foto te laten beginnen (liefst tot hoog in de foto) heeft deze grondvorm het meeste effect.
De cirkel, ellips, vierkanten en rechthoeken
Bij doorkijkjes, poortjes en ramen is de grondvorm vaak een cirkel, ellips, vierkant of een rechthoek. Daarbij moet de aandacht van de toeschouwer gaan naar wat er daarachter/doorheen te zien is.
Tip: zorg er dan wel voor dat de voorgrond niet te opvallend en aanwezig is
Camerastandpunt
Vogelvluchtperspectief
Het standpunt van de fotograaf die de foto heeft gemaakt is heel hoog. Je ziet de wereld zoals een vogel hem ziet. De stand van de camera is hierbij dus voorover gekanteld.
Kikvorsperspectief
Het standpunt van de fotograaf die de foto heeft gemaakt is heel laag. Je ziet de wereld zoals een kikker hem ziet. De stand van de camera is hierbij dus iets achterover gekanteld.
Door van een standaard camerastandpunt (normaal perspectief; zoals wij de wereld om ons heen doorgaans zien) juist af te wijken, kan dit voor een verrassend beeld zorgen.
Aandachtspunt
Zorg ervoor dat er in elke foto een (of meerdere) duidelijke aandachtspunt zit. Dit is dus een plek in de foto waar de meeste aandacht naar toe gaat (een blikvanger).
Aandachtspunten zijn vaak:
- Licht/donkercontrasten
- Kleurcontrasten
- Snijpunten van horizontale, verticale en diagonale lijnen
- Hoekpunten van horizontale, verticale lijnen
- Ogen en gezichten die jou als toeschouwer aankijken
Opdracht 1 Documentaire Fotografie
In de Documentairefotografie maakt de fotograaf een serie foto’s waarmee hij iets wat hem in de maatschappij boeit in beeld brengt. Dat kan een verhaal zijn over een bepaalde groep in de samenleving (boeren in Friesland, superintelligente tweelingen, schoonmakers in het ziekenhuis…) of een bepaald probleem (armoede, eenzaamheid, oorlog, macht, misbruik, onrecht en milieu) of een bepaalde gebeurtenis (carnaval, Koningsdag, Tour de France, de eerste schooldag voor bruggers)
Doel: maak je een verhaal d.m.v. een reeks zelfgenomen foto's die je publiceert in jouw Portfolio-Wix (klik hier voor voorbeelden) en die voldoen aan de volgende eisen:
- De reeks bestaat uit minimaal 10 foto’s die samen een maatschappelijk verhaal vertellen
- Bij de reeks foto’s publiceer een tekst en/of filmpje waarin je uitlegt welk maatschappelijk verhaal je hebt vast willen leggen
- Je kunt in jouw zelfgemaakte foto's de grondvormen die zichtbaar zijn benoemen
- Je kunt in jouw zelfgemaakte foto's de aandachtpunten benoemen
- Je kunt in jouw zelfgemaakte foto's aangeven vanuit welk perspectief de foto is genomen
- Je hebt van minimaal 3x een feedbackformulier ingevuld over het werk van jouw groepsleden (dus voor minimaal 3 groepsleden, liefst al jouw groepsleden) & deze geüpload in de jullie groepsmap in Teams
- Je schrijft in Wix een kort stukje tekst waarin je uitlegd: wat jij met de feedback van jouw groepsgenoten over jouw werk hebt gedaan (bijv: heb je extra/andere foto's gemaakt, was je het er mee eens, begrijp je het etc.)
- De minimaal 10 foto’s zijn duidelijk en mooi gepresenteerd in Wix
Voorbeeld van verhaal door fotograaf Wouter Hooghiemstra
Organisatie en planning
Plaats de foto's op een nieuwe pagina in jouw Portfolio-Wix bij Media: "T4-Documentairefotografie"
Tips & Tricks
Let er bij elke foto die je maakt op de compositie.
Zorg ervoor dat mensen, dieren en objecten die voor de foto belangrijk zijn er helemaal op staan. En er dus niet “net er vanaf vallen” of “afgehakt worden”.
(Het lijkt het heel logisch en simpel, toch gaat dit nog vaak fout)
Vaak los je problemen qua compositie al snel op door net een paar stappen opzij te doen, een hele andere hoek te kiezen, door je knieën te gaan of juist ergens op te gaan staan.
Als we naar een beeld kijken, proberen we als toeschouwer altijd naar houvast of een bepaalde orde te vinden. In die ordening zijn vaak wiskundige vormen te herkennen. In de pagina Begrippen bespreken we een aantal.
Tutorials
Leuk en interessante Tedtalk over documentairefotografie
Afronding opdracht 1 Documentaire Fotografie
Plaats de foto's op een nieuwe pagina in jouw Portfolio-Wix bij Media: "T4-Documentairefotografie"
Naast het plaatsen van minimaal 10 foto's in jouw eigen Portfolio-Wix moet je voor deze opdracht ook feedback geven op het werk van minimaal 3 groepsleden (liefst op al jouw groepsleden) d.m.v. feedbackformulieren:
Kijk op de pagina van de planning wanneer je wat af moet hebben.
Afronding leerdoel Fotografie
"Lorem ipsum dolor sit amet.......
In deze wikiwijs betekend het dat er op deze pagina later de juiste teksten en afbeeldingen komen te staan...
LEEG_Feedbackformulier_documentaire-opdracht.docx
