Homepage
STOP KINDERMISHANDELING!
Welkom!
Beste studenten van de opleiding gespecialiseerd pedagogische medewerker niveau 4,
Deze wiki pagina heb je nodig voor het maken van de opdracht 'flyer maken' van het bijhorende thema: kindermishandeling.
Jullie lopen allemaal stage op een kinderopvang en het kan zijn dat je bij een gezin hebt gemerkt dat het niet zo goed gaat, door dat het kind met blauwe plekken komt, met vieze kleren naar de opvang komt of juist heel angstig is tegen over de ouders. Het is dan heel belangrijk om iets te doen!
Maar hoe weet je nou of een situatie echt zorgwekkend is? Hoe spreek je ouders daarop aan? En wat moet je doen als je denkt dat een kind thuis echt niet veilig is? Via deze digitale les op wikiwijs zal ik jullie leren hoe je kindermishandeling en huiselijk geweld kunt herkennen en hoe je moet handelen volgens de meldcode.
Lesdoelen voor deze les zijn:
1. Jullie weten aan het eind van deze les wat voor soorten kindermishandeling er zijn .
2. Jullie weten hoe je kindermishandeling kunt signaleren en hierop actie kunnen ondernemen.
3. Aan het eind van de les kunnen de studenten de meldcode herkennen.
4. Aan het eind van deze les presenteren jullie in tweetallen de zelfgemaakte flyer over kindermishandeling.
Succes!
Opdracht
Jullie gaan een flyer maken over het onderwerp kindermishandeling.
De flyer maken jullie in drietallen en kiezen uit een van deze onderdelen:
- Psychische en emotionele verwaarlozing
- Lichamelijke verwaarlozing
- Psychische en emotionele mishandeling
- Lichamelijke mishandeling
- Seksueel misbruik
Na het hebben gemaakt van de drietallen kiezen jullie een onderdeel uit, zodat jullie kunnen beginnen met het maken van de flyer. De flyer presenteren jullie aan het eind van de les voor in de klas. De presentatie duurt minimaal 10 minuten
Voor het maken van de flyer heb je 90 minuten.
Jullie mogen zelf weten hoe jullie de flyer in elkaar willen zetten dit kan op verschillende manieren:
- Digitale flyer
- Flyer op papier
Wat moeten jullie nou precies doen?
Voordat jullie beginnen aan de flyer gaan jullie op zoek naar informatie.
De informatie die jullie nodig hebben kunnen jullie vinden bij het balkje 'Bronnen'
In de flyer moet komen te staan:
- Wat betekent jullie onderdeel van kindermishandeling?
- Wat zijn de gevolgen hiervan?
- Wat zijn de signalen?
- Maar hoe weet je nou of een situatie echt zorgwekkend is?
- Hoe spreek je ouders daarop aan?
- En wat moet je doen als je denkt dat een kind thuis echt niet veilig is?
- Bij welke hulporganisaties kan je terecht?
Werkafspraken
Tijdens deze les hebben wij werkafspraken dat houdt in dat we ons ook hieraan gaan houden!
Ook dit nemen jullie mee als groepje voor jullie beoordeling.
- Jullie lopen niet rond in de klas en gaan niet naar een andere groep.
- Er loopt 1 iemand van jullie groepje om benodigde spullen te pakken.
- Jullie hebben een duidelijke taakverdeling.
- Gezamenlijk aan de slag!
- Voor vragen of onduidelijkheden steken jullie je hand en dan komt de docent.
- Geen telefoons in deze les. Belangrijk telefoontje te verwachten? Geef dit aan.
Bronnen
Hier vinden jullie alle informatie die jullie nodig hebben.
Succes!
De definitie van kindermishandeling:
Kindermishandeling betekent elke vorm voor een minderjarige bedreigende of gewelddadige interactie van fysieke, psychische of seksuele aard, die de ouders of andere personen ten opzichte van wie de minderjarige in een relatie van afhankelijkheid of van onvrijheid staat, actief of passief opdringen, waardoor ernstige schade wordt berokkend of dreigt te worden berokkend aan de minderjarige in de vorm van fysiek of psychisch letsel.
De definitie laat zien dat het naast lichamelijke mishandeling ook gaat om psychische mishandeling en seksueel geweld. Naast actieve mishandeling gaat het ook om verwaarlozing.
Nederlands jeugdinstituut. (2020). Kindermishandeling. Geraadpleegd op 23 maart 2020.https://www.nji.nl/Kindermishandeling-Probleemschets-Definitie
Soorten kindermishandeling
Bij kindermishandeling denken mensen vaak aan slaan en schoppen. Maar er zijn vormen van kindermishandeling:
- Psychische en emotionele verwaarlozing
- Lichamelijke verwaarlozing
- Psychische en emotionele mishandeling
- Lichamelijke mishandeling
- Seksueel misbruik
Psychische en emotionele verwaarlozing
Wanneer ouders hun kind psychisch verwaarlozen, komen zij niet tegemoet aan emotionele en pedagogische behoeften van hun kind. Omdat de ouders niet emotioneel en empathisch betrokken bij hun kind.
Bij emotionele verwaarlozing is sprake wanneer ouders langdurig tekortschieten in responsiviteit en het geven van positieve aandacht aan het kind. Wanneer ouders onvoldoende ouderlijk aandacht uitoefenen of onvoldoende structuur bieden, is sprake van pedagogische verwaarlozing.
Gevolgen
Psychische verwaarlozing heeft ernstige gevolgen voor de sociale en emotionele ontwikkeling van kinderen. Een gebrek aan interactie met baby’s en jonge kinderen heeft negatieve invloed op hun hersenontwikkeling. Als gevolg daarvan kunnen zij allerlei psychische, gedrags- en leerproblemen ontwikkelen.
Nederlands jeugdinstituut. (2020). Kindermishandeling-Probleemschets-Definitie/Psychische-verwaarlozing. Geraadpleegd op 23 maart 2020. https://www.nji.nl/nl/Kindermishandeling-Probleemschets-Definitie/Psychische-verwaarlozing
Lichamelijke verwaarlozing
Bij lichamelijke verwaarlozing komen ouders of opvoeders langdurig onvoldoende tegemoet aan de lichamelijke basisbehoeften van het kind, zoals eten, drinken, kleding en dak boven het hoofd. Het kind krijgt niet de verzorging waar het gezien zijn leeftijd behoefte aan en recht op heeft.
Ouders of opvoeders geven het kind bijvoorbeeld structureel te weinig, slechte of onregelmatige voeding. Er wordt ook gesproken van verwaarlozing als ouders het kind niet goed kleden, bijv. in vuile kleren laten rondlopen of in de winter nog in een T-shirtje buiten laten lopen. Het kan ook zijn dat ouders het kind onvoldoende beschermen, bijvoorbeeld tegen kou of gevaren. Ook het ontzeggen van
noodzakelijke medische zorg is een vorm van verwaarlozing.
Gevolgen
Bij ernstige lichamelijke verwaarlozing loopt het welzijn of de ontwikkeling van het kind gevaar. Onvoldoende toezicht kan bijvoorbeeld maken dat een kind binnen- of buitenshuis een ongeluk krijgt. Denk aan een peuter die een kop hete thee over zich heen trekt of die op tafel staat zonder dat ouders in de buurt zijn om op hem/ haar te letten.
Bij jonge kinderen kan lichamelijke verwaarlozing ook tot gedragsverandering leiden. Het kind huilt snel, is snel geprikkeld, is moeilijk te kalmeren of juist afwezig, maakt weinig oogcontact en reageert niet goed op menselijke stemmen en gezichten. Verder is er kans op een vertraagde ontwikkeling van het kind.
Lichamelijke verwaarlozing kan leiden tot zowel ondergewicht als overgewicht bij kinderen. Wanneer een kind (langdurig) onvoldoende of zeer slecht te eten krijgt, kan het ziek worden en zelfs een groei- en ontwikkelingsachterstand oplopen. Wanneer kinderen veel, vet of suikerrijk voedsel krijgen, lopen zij een kans op overgewicht.
Nederlands jeugdinstituut. (2020). Lichamelijke-verwaarlozing. Geraadpleegd op 23 maart 2020. https://www.nji.nl/Lichamelijke-verwaarlozing
Psychische en emotionele mishandeling
Van psychische of emotionele mishandeling is sprake wanneer ouders vijandigheid uitstralen tegenover het kind. Ouders kunnen het kind regelmatig uitschelden, opzettelijk bang maken of vertellen dat het niet gewenst is. Psychische mishandeling kan ook bestaan uit kleinerende uitspraken naar het kind zelf of tegenover anderen, waar het kind bij is. Ten slotte vallen opsluiten en vastbinden van het kind onder psychische mishandeling. Psychische mishandeling kenmerkt zich door een chronisch, ernstig en escalerend patroon in de negatieve manier van omgaan met een kind.
Gevolgen
Psychische mishandeling heeft grote gevolgen voor het welzijn en de ontwikkeling van het kind op de lange termijn. Kinderen die met psychische mishandeling te maken hebben gehad, kunnen daar tot in hun volwassenheid last van hebben. Zij hebben bijvoorbeeld last van een verhoogd stressniveau of een zelfs een stress stoornis, depressies en angststoornissen. De gevolgen van psychische mishandeling zijn groter dan die van fysieke mishandeling of van emotionele verwaarlozing. Ook komen problemen in het aangaan van vriendschappen en partnerrelatie veel voor bij mensen die als kind psychisch mishandeld zijn. Hun vermogen om zich aan anderen te hechten is vaak verstoord.
Nederlands jeugdinstituut. (2020). Kindermishandeling- Probleemschets- Definitier/Psychische-mishandeling. Geraadpleegd op 23 maart 2020.https://www.nji.nl/nl/Kindermishandeling-Probleemschets-Definitie/Psychische-mishandeling
Lichamelijke mishandeling
Onder lichamelijke (of fysieke) kindermishandeling vallen alle vormen van lichamelijk geweld tegen een kind, zoals slaan (met vlakke hand of een voorwerp), schoppen, bijten, knijpen, krabben, aan haren trekken of brandwonden toebrengen.
Lichamelijke mishandeling komt, net als andere vormen van kindermishandeling, in verschillende niveaus voor. Afhankelijk van de ernst van de mishandeling zijn de 
lichamelijke gevolgen voor het kind groter of kleiner, verschillend van een enkele blauwe plek tot ernstig letsel en ziekenhuisopname of zelfs overlijden.
Hier heb je ook andere verschillende vormen van lichamelijke mishandeling:
- Shakenbabysyndroom
Een bijzondere vorm van fysieke kindermishandeling is het ‘shakenbabysyndroom’, waarbij een baby zo hard door elkaar geschud wordt dat hij daar hersenletsel aan overhoudt of zelfs overlijdt.
- Münchhausen-by-proxysyndroom
Een andere bijzondere vorm is het ‘Münchhausen-by-proxysyndroom’, waarbij ouders, meestal moeders, hun kind opzettelijk ziek maken of ziekteverschijnselen simuleren en (onnodige) medische onderzoeken laten ondergaan.
- Meisjesbesnijdenis
Vrouwelijke genitale verminking of meisjesbesnijdenis is ook een vorm van lichamelijke mishandeling. Het is een gebruik waarbij de clitoris (deels) wordt besneden of verwijderd. Het komt in Nederland vooral voor bij migranten uit Afrikaanse landen rond de Sahara.
Gevolgen
Lichamelijke mishandeling (in elke niveau) kan zorgen voor het verstoren van de ontwikkeling van het kind en hangt samen met diverse psychische problemen en gezondheidsklachten op latere leeftijd.
Nederlands jeugdinstituut. (2020). Kindermishandeling- Probleemschats-Definitie/Lichamelijke-mishandeling. Geraadpleegd op 23 maart 2020.https://www.nji.nl/nl/Kindermishandeling-Probleemschets-Definitie/Lichamelijke-mishandeling
Seksueel misbruik
Seksueel misbruik bestaat uit alle seksuele aanrakingen of handelingen die een volwassene een kind opdringt. Dit varieert van begluurd worden of moeten toezien bij seksuele handelingen van de volwassene tot betasting en verkrachting.
De handelingen zijn tegen de zin van het kind en het kind kan zich niet verdedigen tegen de handelingen door het lichamelijke overwicht van de volwassene, zeker als de volwassene een bekende is. Hier kunnen emotionele druk, dwang en ge
/s3/static.nrc.nl/wp-content/uploads/2019/07/web-0807binseksueelgeweldjpg.jpg)
weld in mee spelen.
seksueel misbruik is de pleger, anders dan bij andere vormen van kindermishandeling, vaak iemand van buiten het gezin.
Seksueel misbruik binnen het gezin wordt ook wel incest genoemd. Seksueel misbruik binnen het gezin komt vaker voor wanneer het kind jonger is. Wanneer een kind rond de 9 jaar is, neemt de kans op misbruik buiten het gezin toe. Misbruik komt voor in alle lagen van de bevolking en in alle etnische groepen. Zowel meisjes als jongens kunnen slachtoffer worden van seksueel misbruik.
Gevolgen
Seksueel misbruik heeft op de korte en lange termijn gevolgen voor kinderen. Hoewel de mate waarin de ontwikkeling onder druk komt te staan kan verschillen, hebben veel slachtoffers lang last van het misbruik dat ze meegemaakt hebben. Ze kunnen worstelen met wantrouwen en loyaliteitsconflicten. Doordat misbruik meestal gepleegd wordt door iemand die het kind vertrouwt en waar het zich veilig bij zou horen te voelen, wordt het gevoel van veiligheid en vermogen om anderen te vertrouwen verminderd. Daarnaast komt een kind in een loyaliteitsconflict als het, ondanks het misbruik, ook van de pleger houdt. Kinderen ontwikkelen sterke schaamte- en schuldgevoelens over het misbruik.
Als ze volwassen zijn, hebben mensen die seksueel misbruik hebben meegemaakt vaak moeite met grenzen stellen. Ook kunnen zij een afkeer van zichzelf hebben, wat zich kan uiten in depressies, verslaving en eetproblemen. Bij langdurig seksueel misbruik kan een kind ook een onbewust identiteitsstoornis ontwikkelen. Psychische klachten, zoals angst, depressie, paniekaanvallen en slaapproblemen, komen veel voor bij volwassenen die als kind zijn misbruikt. Zij kunnen ook gezondheidsklachten hebben waarvoor geen aanwijsbare lichamelijke oorzaak gevonden kan worden. Seksuele en relationele problemen zijn eveneens een veelvoorkomend gevolg van seksueel misbruik.
Slachtoffers loverboys: Zowel meisjes als jongens kunnen in handen vallen van een loverboy. Zij worden emotioneel afhankelijk en uitgebuit voor prostitutie of andere illegale activiteiten. Deze vorm van mensenhandel heeft grote gevolgen voor de psychische en sociale ontwikkeling van slachtoffers.
Kinderpornografie: Kinderporno is strafbaar. Dat geldt voor beeldmateriaal van echte kinderen, maar ook virtueel materiaal is strafbaar. Deze virtuele kinderpornografie bestaat bijvoorbeeld uit animaties.
Nederlands jeugdinstituut. (2020). Kindermishandeling- Probleemschets-Definitie/Seksueel-misbruik. Geraadpleegd op 23 maart 2020.https://www.nji.nl/nl/Kindermishandeling-Probleemschets-Definitie/Seksueel-misbruik
Signalen van kindermishandeling
Dat een kind wordt mishandeld, verwaarloosd of misbruikt, is niet altijd duidelijk. Blauwe plekken of andere signalen zie je niet altijd. Maar misschien heb jij als gespecialiseerd pedagogisch medewerker wel een vermoeden dat er iets aan de hand is? Op welke signalen moet jij dan opletten?
Signalen van kindermishandeling
Je merkt kindermishandeling aan de manier waarop ouders met hun kind omgaan, bijvoorbeeld als het kind:
- geen liefde en of aandacht krijgt
- niet genoeg eten of drinken krijgt
- niet warm genoeg wordt aangekleed
- vaak vieze kleding aan heeft
- geen medische verzorging krijgt als het ziek is
- wordt uigescholden of vernederd wordt
Het gedrag van het kind
Kindermishandeling merk je ook aan het gedrag van het kind. Een kind kan:
zich angstig of schuw gedragen; schrikachtig zijnzich vaak terugtrekken- heel veel aandacht vragen
- niet graag naar huis gaanveel huilen
- zomaar boos of agressief worden, dingen vernielen, vechten, liegen of stelen
Lichamelijke problemen
Sommige lichamelijke problemen kunnen signalen zijn van kindermishandeling. Bijvoorbeeld als een kind:
- blauwe plekken heeft
- botbreuken heeft
- veel buikpijn heeft
- ondervoed lijkt te zijn
- veel naar de dokter gaat
- pijn aan de geslachtsorganen heeft, tijdens het verschonen bijvoorbeeld
Ouder en kind teams Amsterdam. (2020). Signalen-van-kindermishandeling. Geraadpleegd op 23 maart 2020. https://oktamsterdam.nl/opvoeden/ouderschap/problemen-in-het-gezin/kindermishandeling/signalen-van-kindermishandeling/
Hulp inschakelen
Dit afwegingskader helpt je bij het wegen van het huiselijk geweld of de kindermishandeling en bij het beslissen.
Alle kinderopvangs zijn verplicht een eigen meldcode te ontwikkelen met daarin deze 5 stappen.Iedere organisatie is wettelijk verplicht om deze 5 stappen in haar meldcode op te nemen.
Rijksoverheid. (2019). huiselijk-geweld/meldcode. Geraadpleegd op 28 maart 2020.https://www.rijksoverheid.nl/onderwerpen/huiselijk-geweld/meldcode
Filmpje
Beoordeling
|
Komt dit terug in de flyer?
|
WEL
|
NIET
|
Aantal punten
|
|
Duidelijke uitleg wat hun onderdeel betekent van kindermishandeling?
|
|
|
1 2 3
|
|
Duidelijke uitleg wat de gevolgen hiervan zijn?
|
|
|
1 2 3
|
|
Duidelijke uitleg wat de signalen zijn?
|
|
|
1 2 3
|
|
Wat ze moeten doen als ze denken dat een kind thuis echt niet veilig is? (duidelijke uitleg)
|
|
|
1 2 3
|
|
Bij welke hulporganisaties zij terecht kunnen? (duidelijke uitleg)
|
|
|
1 2 3
|
|
Flyer ziet er netjes en verzorgd uit.
|
|
|
1 2 3
|
|
De presentatie duurt minimaal 10 minuten.
|
|
|
1 2 3
|
|
Er is een duidelijke taakverdeling te zien. (iedereen komt aan de beurt)
|
|
|
1 2 3
|
|
Gehouden aan de werkafspraken?
|
|
|
1 2 3
|
|
Werkruimte netjes opgeruimd.
|
|
|
1 2 3
|
Terugblik
Wat goed! Jullie zijn als het goed is nu helemaal klaar met jullie flyer!!
Nu komen we terug op onze lesdoelen:
1. Jullie weten wat voor soorten kindermishandeling er zijn.
2. Jullie weten hoe je kindermishandeling kunt signaleren en hierop actie kunnen ondernemen.
3. Jullie kunnen de meldcode herkennen/ benoemen?
4. Aan het eind van deze les presenteren jullie in drietallen de zelfgemaakte flyer over kindermishandeling.
Wacht op een seintje van de docent om te starten met de presentatie.
Zodat jullie ook dat leerdoel kunnen afvinken!
Zie filmpje:meldcode
