Les over het cardio vasculair systeem

Les over het cardio vasculair systeem

Functie van het hart

Het hart is een spier en is verantwoordelijk voor het rondpompen van bloed door het lichaam.

Het hart pompt bloed achtereenvolgend in twee bloedsomlopen, de kleine bloedsomloop en de grote bloedsomloop.

Tijdens deze les gaan we verder in op de bouw van het hart, de kleppen in het hart, kleine- en grote bloedsomloop en bloedvaten in het hart.

Het hart is een holle spier en is ongeveer net zo groot als een gebalde vuist. Je hart ligt iets aan de linkerkant in je borstkas. Een normaal hartritme is ongeveer 70 slagen per minuut. Wanneer je je inspant kan de hartslag oplopen tot ongeveer 160 tot 180 slagen per minuut.  

Bouw van het hart

Het hart is verdeeld in twee helften, een linker en een rechter helft met een tussenschot dat het septum wordt genoemd. Het septum zorgt ervoor dat het bloed zich niet kan mengen met de andere helft van het hart.. Deze twee helften zijn vervolgens ook weer onderverdeeld in twee atria en twee ventrikels.                                                                          

De bouw van het hart.

  • Het rechter atrium (R.A.)
    • Ontvangt bloed van het lichaam (zuurstofarm)
  • Het rechter ventrikel (R.V.)
    • Stuwt het bloed naar de longen (zuurstofarm)
  • Het linker atrium (L.A.)
    • Ontvangt bloed vanuit de longen (zuurstofrijk)
  • Het linker ventrikel (L.V.)
    • Stuwt het bloed naar de organen in het lichaam (zuurstofrijk)

Het rechter gedeelte van het hart vervoerd zuurstofarm bloed van het lichaam naar de longen en het linker gedeelte van het hart vervoerd zuurstofrijk bloed van de longen naar de rest van het lichaam.

Het hart heeft verschillende kleppen die ervoor zorgen dat het bloed niet terug kan stromen en maar een richting op stroomt

Het hart zelf wordt ook voorzien van zuurstof en voedingsstoffen door de kransslagaders. Om het hart te laten kloppen bevindt zich op het rechter atrium de sino-atriale knoop (SA-knoop) en aan de onderkant van het rechter atrium in het tussenschot (septum) tussen de linker en rechter ventrikel bevindt zich de atrioventriculaire knoop (AV-knoop). De SA en de AV knoop zijn elektrisch met elkaar verbonden en zorgen voor het samentrekken van de atria en ventrikels.

Kleine- en grote bloedsomloop

De functie van het hart is het rondpompen van bloed door je hele lichaam. Om dit goed te laten verlopen is een uitgebreid netwerk van bloedvaten nodig. Slagaders vervoeren zuurstofrijk bloed van het hart naar alle organen in het lichaam. De slagaders vertakken zich vervolgens in steeds kleinere bloedvaten. Deze hele kleine bloedvaten noemen we ook wel de haarvaten. De haarvaten zorgen ervoor dat de zuurstof en voedingsstoffen met CO2 en afvalstoffen uitgewisseld kunnen worden met de weefsels. Daarna stroomt het bloed met de CO2 en afvalstoffen in de steeds groter wordende aders terug naar het hart. Dit proces noemen we de grote bloedsomloop.

Het zuurstofarme bloed komt vervolgens terug bij het hart en wordt door het hart naar de longen gepompt. Wanneer het bloed door de longslagader in de longen aankomt zal de CO2 worden afgestaan en zuurstof worden opgenomen. Via de longader komt het zuurstofrijke bloed vervolgens weer terug in het hart. Dit proces noemen we de kleine bloedsomloop. De twee bloedsomlopen zijn dus via het hart aan elkaar verbonden.

 

 

 

Kleine- en grote bloedsomloop

Bloedvaten in het hart

Het hart heeft allemaal bloedvaten die van en naar het hart toelopen. Een van de bekendste bloedvaten is de aorta. Dit is een grote lichaamsslagader die van het hart zuurstofrijk bloed vervoerd naar de rest van het lichaam.

Zie onderstaand schema met de benamingen van de bloedvaten.

Zuurstofrijk bloed stroomt vanuit de longen naar het linker atruim via de vene pulmonalis sinistra (linker longader) en de Vene Pulmonalis dextra (rechter longader). Het bloed komt vervolgens via de mitralisklep (bicuspidaal klep) in het linker ventrikel. Vanuit het linker ventrikel komt het bloed langs de aortakleppen in de aorta terecht. Het bloed wordt nu via de aorta naar de organen in de rest van het lichaam vervoerd. Als de zuurstof en voedingsstoffen en de CO2 en afvalstoffen door het weefsel is uitgewisseld komt het  bloed via de vena cava inferior (onderste holle ader) en de vena cava superior (bovenste holle ader) terug het rechter atrium. Het bloed komt vervolgens via de tricuspidalisklep in het rechter ventrikel. Vanuit het rechter ventrikel stroomt het bloed via de pulmonalisklep naar de linker en rechter arterie pulmonales (longslagaders) naar de longen. In de longen wordt vervolgens de CO2 afgegeven en de zuurstof weer opgenomen. De cyclus start nu weer opnieuw. 

 

1.   Rechter atrium

2.   Linker atrium,

3.   Bovenste holle ader (vena cava superior)

4.   Aorta

5.   Longslagader (arterie pulmonales)

6.   Longader (pulmonale venen)

7.   Mitralisklep (bicuspidaal klep)

8.   Aortaklep

9.   Linker ventrikel

10. Rechter ventrikel

11. Onderste holle ader (vena cava inferior)

12. Tricuspidalisklep

13. Pulmonalisklep

De kleppen in het hart

Het hart heeft vier kleppen en helpen bij het pompen van het bloed door ons lichaam. Hartkleppen hebben geen spierweefsel en bewegen niet uit zichzelf. Ze openen en sluiten zich door drukverschillen in de bloedsomloop, die ontstaan door het afwisselend samentrekken en ontspannen van het hart.

Tussen het linker atrium en het linker ventrikel zit de mitraalklep. Tussen het rechter atrium en het rechter ventrikel zit de tricuspidalisklep. Beide kleppen lijken wel wat op elkaar en worden ook wel de atrioventriculaire kleppen (AV kleppen) genoemd. De AV kleppen zorgen ervoor dat het bloed niet vanuit de ventrikels terug kan stromen naar de atria.

De slagaderkleppen, ook wel halvemaankleppen genoemd, zijn de kleppen tussen de ventrikels en de slagaders. De kleppen tussen het linker ventrikel en de aorta noem je de aortakleppen. De kleppen tussen het rechterventrikel en de longslagader heet de atrie pulmonale kleppen. Deze halvemaankleppen worden ook wel de semi lunaire kleppen (betekent halve vormige maankleppen) genoemd.

Het bloed stroomt het linker en het rechter atrium in. De druk in de atria gaat omhoog, waardoor de kleppen tussen de atria en de ventrikels (mitraalklep en tricuspidaalklep) vanzelf opengedrukt worden. Het bloed stroomt vervolgens het linker en rechter ventrikel in. De druk in de ventrikels gaat nu omhoog, waardoor de kleppen tussen de atria dicht gaan. De ventrikels gaan vervolgens samentrekken, waardoor de kleppen tussen de ventrikels en de longslagader en de aorta (aortaklep en pulmonaalklep) open gaan. Wanneer de ventrikels zich ontspannen gaan de kleppen tussen de ventrikels en de longslagader en de aorta weer dicht. Vervolgens stroomt het bloed de artia weer in en start de cyclus weer opnieuw.

Filmpje over de werking van de hartkleppen

Opdrachten

Verdiepingsvraag

  • Het arrangement Les over het cardio vasculair systeem is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    Kim Dubbeld
    Laatst gewijzigd
    2020-06-12 12:05:37
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Toelichting
    Tijdens deze les wordt het cardio vasculair systeem behandeld. We staan stil bij de functie en de bouw van het hart, de kleine- en de grote bloedsomloop, de bloedvaten en de kleppen van het hart.
    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld

    Bronnen

    Bron Type
    Kleine- en grote bloedsomloop
    https://www.youtube.com/watch?v=ypTB3YPUnbU&t=38s     		Video
    Filmpje over de werking van de hartkleppen
    https://www.youtube.com/watch?v=Jir2D-uiSb8     		Video

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Voor developers

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.

  • Gebruik
    Weergave
  • Wikiwijs is een dienst van