Introductie
Over deze quest...
Ben je klaar voor een zoektocht naar sporen van de Tweede Wereldoorlog in jouw eigen omgeving? En schrijf jij daarmee geschiedenis? In deze quest kies je een locatie, maak je een onderzoeksplan en werk je van informatie naar eindproduct. Je schrijft dus een stukje geschiedenis (dat kan behalve in tekst ook in de vorm van een film, collage, poster, infographic etc.)!
Dat eindproduct ga je uploaden in het onderdeel Schrijf geschiedenis.
Je mag deze quest ook met een groepje van max. 4 maken als iedereen maar een duidelijk aanwijsbare bijdrage levert en je daar verantwoording over aflegt. Zie hiervoor de beoordeling bij de show. Veel plezier!
Begeleiding Heb je een vraag, ik help je graag:
Tijdbesteding 
Mate van vrijheid
Je kunt in deze quest zelf jouw mate van vrijheid bepalen. Er staan opdrachten klaar die je zo uit kunt gaan voeren maar je mag ook zelf met een eigen voorstel komen. Je maakt in ieder geval een aantal keuzes zelf in je uitwerking, zowel in vorm als inhoud.
Leerspier
Centraal in deze quest staat de leerspier voortbouwen. Je gaat werken vanuit de bronnen die in deze quest aangeboden worden en bouwt telkens voort vanuit je onderzoeksstappen.
Routeplanner
Route planning
| Tijd |
Onderdelen |
 |
0. Motivatiemotor Kunst
 Seesaw: motivatiemotor
1. Quiz WO 2
2. Locatie kiezen
3. Onderzoeksplan maken
Seesaw: Plaats je Onderzoeksplan in Seesaw en krijg een OK om verder te gaan
|
|
|
4. Onderzoeksplan uitvoeren
5. Show: Schrijf geschiedenis (maak jouw eindproduct)
6. Presenteer jouw show voor experts en in je coachgroep (tijdens incheck of uitcheck)
- Seesaw: plaats jouw show in Seesaw bij de Activity (zet erbij V/M of H/V)
7. Schrijf geschiedenis en upload jouw show!
|
Motivatiemotor
|
Passie uitoefenen
|
Naar een doel streven
|
Nieuwsgierigheid
|
Iets totaal nieuws leren
|
| "Ik kan enorm genieten van monumenten en landschappen die met WO 2 te maken hebben." |
"Ik wil later WO 2 erfgoed beschermen." |
"Wat als er geen WO 2 erfgoed meer was?" |
"Begrijpen waarom WO 2 erfgoed beschermd wordt." |
Zet in Seesaw welke van deze vier pijlers jou het meest motiveert om deze quest tot een goed einde te brengen en waarom. Plaats je blog in het mapje Kunst en geef het de naam: MM WO 2 Erfgoed.
Verderkijker
De kunst quest 'schrijf jij geschiedenis?' eindigt in een show waarin jij jouw onderzoeksresultaat presenteert.
Om deze presentatie te kunnen geven zijn er drie onderwerpen waarover je kennis moet verzamelen:
Wat is WO 2 erfgoed?
Welk WO 2 erfgoed is er in Nederland?
Hoe schrijf ik geschiedenis? (lokatie kiezen, onderzoeksplan maken, uitvoeren en resultaten presenteren)
Reis(blog)
In Noord- en Zuid-Holland heeft de Tweede Wereldoorlog duidelijke sporen achtergelaten. Op verschillende plekken liggen bunkers, monumenten en andere overblijfselen uit de Tweede Wereldoorlog. Langs de kust van West-Europa lag de zogenaamde Atlantikwall: een lang verdedigingswerk waarmee de Duitsers het bezette gebied aan de westkust verdedigden. Ook hier zijn nog altijd veel overblijfselen van te zien, met name bunkers.Voor de aanleg van de Atlantikwall werd een groot deel van de kuststreek ontruimd. Tienduizenden mensen moesten hun huis gedwongen verlaten. Duizenden huizen werden afgebroken.
Er zijn steeds minder mensen die de Tweede Wereldoorlog zelf hebben meegemaakt. Daarom is het belangrijk nú zoveel mogelijk informatie van ooggetuigen vast te leggen, zodat de bijzondere verhalen over Noord-Holland tijdens de Tweede Wereldoorlog bewaard blijven. Ook voor toekomstige generaties.
In deze quest ga je op zoek naar sporen van de Tweede Wereldoorlog in Noord- of Zuid-Holland en de bijbehorende verhalen. Wat is hier gebeurd? Wat waren de gevolgen van de oorlog voor de inwoners van Noord- of Zuid-Holland? Hoe was de situatie op andere plekken aan de West-Europese kust?
Je maakt uiteindelijk een film, (foto)presentatie of collage.
Quiz
Test met deze quiz je kennis over de Tweede Wereldoorlog
Test met deze quiz je kennis over de Tweede Wereldoorlog (moeilijker)
Rol
Kies één van de vier rollen. Vanuit deze rol ga je jouw onderzoek vorm geven. Dus je kruipt in de huid van.
Het is 1943. De geallieerden bereiden een invasie voor van het bezette West-Europa. Ze weten nog niet wat de meest geschikte plek is. Misschien wel de kust van Noord-Holland. Maar die wordt goed verdedigd door de Duitsers met de Atlantikwall. Die verdedigingslinie bestaat uit duizenden bunkers met metersdikke muren, kanonnen, luchtafweergeschut en allerlei hindernissen. Jij zit in het verzet. Je Engelse opdrachtgever vraagt jou om een gedeelte van de Atlantikwall in Noord-Holland in kaart te brengen. Kies een deel van de Atlantikwall en verzamel informatie over de verdedigingswerken op die plek. Natuurlijk bezoek je de plek ook zelf. Bedenk dat jouw informatie de geallieerden kan helpen om de beste plek voor een invasie te vinden. Met de gevonden informatie maak je een film, (foto)presentatie, infographic of verslag.
Een bejaarde mevrouw vraagt je hulp. Voor de aanleg van de Atlantikwall werd eind 1942 een groot deel van de kuststreek in Noord- en Zuid-Holland spergebied. Alleen mensen met een speciaal pasje mochten daar nog komen van de Duitsers. De mevrouw moest gedwongen verhuizen en ook haar huis werd afgebroken. Heel veel andere mensen overkwam hetzelfde. Omdat er toen zoveel huizen afgebroken zijn, zien veel kustplaatsen in Noord- en Zuid-Holland er nu totaal anders uit dan toen. De oude vrouw wil haar kleinzoon dat verhaal vertellen, maar haar geheugen laat haar in de steek. Jij gaat haar helpen. Kies een plek uit waar mensen moesten verhuizen en huizen afgebroken zijn. Maak foto’s van de plekken en zoek uit wat er precies gebeurd is. Met de gevonden informatie maak je een film, (foto)presentatie, infographic of verslag.
Het is 1940. De Duitsers hebben Nederland bezet. Ook jouw dorp of stad. Je bent een inwoner van een Noord-Hollandse plaats en schrikt van alle veranderingen. Je schrijft een brief aan een familielid in het buitenland. Je vertelt hoe jouw dagelijks leven sinds de bezetting is veranderd.
Kies een plaats in Noord-Holland en onderzoek hoe de Duitse bezetting het dagelijks leven heeft beïnvloed. In een film, (foto)presentatie, infographic of verslag laat je zien welke informatie je voor je brief hebt gebruikt en hoe je deze informatie hebt gevonden.
Je bent historicus en gespecialiseerd in de Tweede Wereldoorlog. Voor een gebied in Noord-Holland bestaan bouwplannen. Maar er is een probleem: in het gebied liggen nog veel overblijfselen uit de Tweede Wereldoorlog. Ze vragen je om onderzoek te doen naar de historische waarde van de restanten. Je zoekt uit:
- van welk object de overblijfselen zijn
- waar het voor diende in de Tweede Wereldoorlog
- wie het gebouwd heeft
- welke verhalen ermee verbonden zijn.
Vervolgens breng je een advies uit over het historische belang van de restanten. Moeten ze wel of niet bewaard worden? En waarom? Je advies presenteer je in een filmpje, (foto)presentatie, infographic of verslag.
Locatie kiezen
Kies een locatie. De interactieve kaart kan je helpen bij het zoeken van een locatie. Op de kaart vind je ook informatie over de bezoekmogelijkheden van locaties. Kijk bij jouw rol voor extra tips!
Let op! Het is de bedoeling dat je de locatie ook echt gaat bezoeken, dus kies een beetje in de buurt!
De verzetsheld. In IJmuiden, Den Helder, op Texel maar ook in Den Haag, Hoek van Holland, Noordwijk en op Oost-Voorne zijn bijvoorbeeld (bunker)musea. Die kun je bezoeken. Kijk ook bij informatiebronnen.
De fotograaf. Plaatsen waar veel mensen moesten verhuizen en huizen werden afgebroken zijn bijvoorbeeld Zandvoort, IJmuiden, Velsen, Petten, Egmond aan Zee, Castricum, Callantsoog en Den Helder maar ook in Zuid-Holland in bijvoorbeeld Hellevoetsluis, Hoek van Holland, ’s-Gravenzande, Ter Heijde, Den Haag, Katwijk en Noordwijk.
De Nederlandse burger. Ken je iemand die de oorlog heeft meegemaakt? Of een zoon of dochter van iemand die tijdens de oorlog leefde? Waar woonde deze persoon?
De historicus. Kies een locatie waar veel over te vertellen valt zoals het Forteiland in IJmuiden, het Panbos bij Katwijk of Fort Kijkduin en omgeving in Den Helder.
De Haarlemmermeer kent heel veel WO2 historie. Bijvoorbeeld over:
onderduikers http://www.haarlemmermeer-geschiedenis.nl/page/125/1940-45-onderduikers-in-haarlemmermeer.html, http://www.toenhaarlemmermeer.nl/documents/1943-landover weggevoerde inwoners https://hcnieuws.nl/lokaal/overig/150-gedenkkeien-haarlemmermeer-voor-slachtoffers-woii-657004
gebruik van de stelling van amsterdam http://www.stelling-amsterdam.nl/stelling/oorlog/index.php, https://onh.nl/verhaal/fort-beschermt-hoofddorp
neergestortte vliegtuigen https://www.tweedewereldoorlog.nl/musea/crash-luchtoorlog-en-verzetsmuseum-40-45/
Schiphol en een schijnvliegveld bij Rijsenhout https://www.parool.nl/nieuws/bommen-woii-tot-onploffing-gebracht-bij-schiphol~bc32f882/, https://onh.nl/verhaal/zo-verging-het-schiphol-tijdens-de-oorlog, https://www.ta-survey.nl/nieuws/414/NL/vliegtuigbommen-op-schijnvliegveld-rijsenhout
Onderzoeksplan maken
Onderdeel 1. Formuleer een duidelijke onderzoeksvraag en drie deelvragen
- Welke hoofdvraag wil je met jouw onderzoek beantwoorden? Lees nog een keer goed de informatie bij jouw rol door. Probeer je hoofdvraag duidelijk te formuleren.
- Behalve een hoofdvraag, heb je ook twee of drie deelvragen nodig. De deelvragen maken duidelijk welke onderwerp(en) in jouw onderzoek centraal staan. Ook kunnen je deelvragen helpen om meer te vertellen over de achtergronden van de locatie.
Onderaan dit onderdeel zie je voor elke rol een paar voorbeeldvragen. Let op: dit zijn voorbeeldvragen. Je kunt er uiteraard voor kiezen zelf vergelijkbare vragen te bedenken.
Onderdeel 2. Eindproduct kiezen Maak je een film, (foto)presentatie, infographic of verslag. Let goed op of jouw eindproduct past bij je gekozen rol. Kijk ook vast bij de show hoe jouw eindproduct er uit moet zien. Hieronder zie je voor elk eindproduct een paar online-hulpmiddelen die je kunt gebruiken. Vaak kun je ook bekende programma’s gebruiken zoals Keynote, Pages etc..
Onderdeel 3. Planning maken Welke activiteiten zijn nodig om aan je informatie te komen? Kijk bij bronnen voor de verschillende bronnen die je kunt gebruiken. Neem per leerling minimaal 3 verschillende soorten bronnen in je onderzoeksplan op die je gaat gebruiken (bijv. museum bezoeken, opa interviewen en geschiedenisboek raadplegen).
Let op! maak je de quest alleen dat dus minimaal 3 verschillende soorten bronnen, met z'n tweeen dan 6, met z'n drieen dan 9 enz.!
Bedenk vervolgens precies wat je gaat doen. Verdeel de verschillende taken. Schrijf de taakverdeling ook op. Zet de activiteiten in een logische volgorde.
Seesaw: Plaats je Onderzoeksplan in Seesaw en krijg een OK om verder te gaan. Start pas na het OK met het uitvoeren van je onderzoek!
Voorbeelden onderzoeksvragen
De verzetsheld. Onderzoeksvraag: Welke rol speelde de bunker bijv. die in IJmuiden waar nu het Bunkermuseum IJmuiden of de bunker in Hoek van Holland waar nu het Atlantikwallmuseum Hoek van Holland is gevestigd?
Deelvragen:
- Welke functie hadden de bunkers in de Atlantikwall?
- Met hoeveel man en welke wapens waren de bunkers uitgerust?
- Vormen deze bunkers een sterke of juist een zwakke schakel in de verdediging?
De fotograaf. Onderzoeksvraag: Wat gebeurde er in Zandvoort of in Katwijk toen de Duitsers daar met de bouw van de Atlantikwall begonnen?
Deelvragen:
- Waar gingen alle mensen naar toe die moesten verhuizen?
- Wat is er allemaal afgebroken?
- Zoek een oude foto en ga naar de plek waar deze foto is genomen. Wat zijn de overeenkomsten? En wat de verschillen?
De Nederlandse burger. Onderzoeksvraag: Hoe veranderde het dagelijks leven in bijv. Den Helder of Hoek van Holland tijdens de Tweede Wereldoorlog?
Deelvragen:
- Gingen de kinderen nog wel naar school? Zo ja, was het schoolleven anders dan daarvoor?
- Hoe veranderde het straatbeeld bijv. in Den Helder of Hoek van Holland? Zag je nog mensen lopen? Waren de winkels open?
- Hadden de mensen in Den Helder of Hoek van Holland werk?
- Kon je gewoon in je huis blijven wonen? Of was dat te gevaarlijk?
De historicus. Onderzoeksvraag: Wat is de historische waarde van de Walzkörpersperre bij Zandvoort?
Deelvragen:
- Wat is een Walzkörpersperre en waarvoor dient hij?
- Wanneer is de Walzkörpersperre gebouwd?
- Is het een uniek object of zijn er nog meer in Nederland?
of Onderzoeksvraag: Wat is de historische waarde van de tankmuur in het Panbos bij Katwijk?
Deelvragen:
- Wat is een tankmuur en waarvoor dient hij?
- Wanneer is de tankmuur gebouwd?
- Is het een uniek object of zijn er nog meer in Nederland?
Van informatie naar eindproduct
Informatie verzamelen
Voer je onderzoeksplan stap voor stap uit. Houd goed bij wat je allemaal gedaan hebt.
Informatie ordenen
Heb je nu genoeg informatie? Sluit de informatie aan op jouw onderzoeksvraag? Ontbreekt er nog informatie? Waar zou je de ontbrekende informatie kunnen vinden?
Informatie verwerken
- Verwerk de informatie in je eindproduct.
- Klaar? Controleer nog een keer goed of je je onderzoeksvraag en de deelvragen hebt beantwoord. Kijk tot slot of je eindproduct voldoet aan de gestelde eisen; zie show
- Presenteer jouw eindproduct in je coachgroep en vraag om feedback
- Vraag ook feedback bij 1 of meerdere andere experts (bijv. docenten, ouders, opa's, oma's etc.)
- Verwerk deze feedback om jouw eindproduct nog beter te maken.
Bronnen
Informatiebronnen
Gebruik per leerling minimaal 3 verschillende soorten bronnen:
- Interactieve kaart
- Locatie bezoeken: kijk op de interactieve kaart en in de bronnenlijst welke locaties je kunt bezoeken. Let op: Veel bunkers liggen op privé-terrein. Overleg met de eigenaar van een terrein voordat je een bunker gaat bezoeken. Veel mensen ontvangen bijvoorbeeld liever geen bezoekers op hun terrein op zondag.
- Internet: zie de bronnenlijst.
- Mensen interviewen: Misschien ken je iemand die de oorlog heeft meegemaakt. Of een zoon of dochter van iemand die de oorlog heeft meegemaakt. Maak een afspraak om deze mensen te interviewen. Bereid je interview goed voor. Wat wil je allemaal te weten komen? Ga je het interview ook opnemen? Je kunt natuurlijk ook museummedewerkers interviewen.
Woordenboek
| Woord |
Betekenis |
|
Asmogendheden
|
Samenwerking tussen Duitsland, Italië en Japan.
|
|
Atlantikwall
|
De Atlantikwall was een verdedigingslinie van 6.200 kilometer lang die Nazi-Duitsland langs de bezette Westeuropese kust aanlegde. De Atlantikwall was bedoeld om een invasie van de geallieerden te voorkomen. Ze bestond uit duizenden bunkers met metersdikke muren, kanonnen, luchtafweergeschut en allerlei hindernissen. Grote delen van de Atlantikwall zijn bewaard gebleven. |
|
Bezetting
|
Bij een bezetting wordt een land of plaats ingenomen. Mensen die er niet horen, nemen de leiding over. Nederland werd van 1940 tot 1945 door de Duitsers bezet.
|
|
Bunker
|
Overdekt bouwwerk dat dient als schuilplaats voor militairen of voor het opstellen van geschut. Een bunker bestaat voor een groot deel uit beton. |
|
Burger
|
Iemand die in een stad of dorp woont en niet in naam van de regering optreedt, zoals een soldaat, politieagent of bestuurder.
|
|
Geallieerden
|
Samenwerking van verschillende landen tegen de zogenaamde Asmogendheden. Bij de geallieerden hoorden Engeland, China, Verenigde Staten, Sovjet-Unie.
|
|
Historicus
|
Iemand die geschiedenis bestudeert.
|
|
Infographic
|
Informatieve illustratie. In de illustratie worden teksten en beeld gebruikt om iets uit te leggen.
|
|
Invasie
|
Bij een invasie komt een vijandelijk leger met geweld de grens over.
|
|
Kustverdediging
|
Militaire verdediging langs de kust. Meestal om het land te beschermen tegen een invasie over de zee of door de lucht.
|
|
Monument
|
Er zijn verschillende soorten monumenten. Hier gaat het om een gebouw of bouwwerk dat is gemaakt om de oorlogsslachtoffers te herdenken.
|
|
Ooggetuige
|
Iemand die zelf aanwezig was bij een gebeurtenis. De ooggetuigen die de Tweede Wereldoorlog bewust hebben meegemaakt zijn nu minimaal 75 jaar oud.
|
|
Operatie Overlord
|
De invasie van de Geallieerden in het door Duitsland bezette West-Europa. Operatie Overlord begon op D-Day, op 6 juni 1944.
|
|
Overblijfselen
|
Restanten. Iets dat over is. |
|
Radar
|
Groot apparaat waarmee je kunt bepalen waar een vliegtuig zich bevindt, hoe hard het gaat en in welke richting het vliegt. |
|
Radarstelling
|
Plek waar radar staat. |
|
Slag om de Schelde
|
De militaire operatie van de Geallieerden in het noorden van België en het zuidwesten van Nederland. Het doel was om de Duitse soldaten te verjagen uit het onderste gedeelte van Zeeland zodat de Geallieerden de haven van Antwerpen konden gebruiken.
|
|
Spergebied
|
Gebied waar je van de Duitsers niet mocht komen, behalve als je een speciaal pasje had. |
|
Tweede Wereldoorlog
|
De oorlog die tussen 1939 en 1945 op wereldwijde schaal werd uitgevochten tussen twee partijen: de asmogendheden en de geallieerden.
|
|
Verzet
|
Gedrag waarmee je probeert om iets tegen te houden. In Nederland waren er mensen die zich verzetten tegen de Duitse bezetting. Ze hielpen andere mensen. Bijvoorbeeld door eten te brengen naar mensen die waren ondergedoken.
|
|
Vesting
|
Een belangrijke plek of stad die omgeven is door verdedigingswerken. Dat kunnen wallen en torens zijn maar ook bunkers en tankgrachten. |
|
Veteraan
|
Iemand die als soldaat in het leger heeft gevochten.
|
Show
Kijk hier aan welke eisen jouw eindproduct moet voldoen:
| |
⭐️
niet zichtbaar
|
⭐️⭐️
in ontwikkeling
|
⭐️⭐️⭐️
aangetoond
|
⭐️⭐️⭐️⭐️
talent
|
| INHOUD |
|
|
|
|
| Formulering & beantwoording onderzoeksvragen en deelvragen (opbouw en volledigheid) |
|
|
|
|
| Historische informatie, gebruik van vaktermen en klopt de informatie die je geeft? |
|
|
|
|
| Gebruik van afbeeldingen met meerwaarde |
|
|
|
|
| Brongebruik: laat zien waar je informatie vandaan komt |
|
|
|
|
| Spelling en grammatica |
|
|
|
|
| VORM |
|
|
|
|
| Afwisseling van tekst en beeld |
|
|
|
|
| Lengte en netheid |
|
|
|
|
| Brief, film, presentatie, collage: ieder een passende vormgeving |
|
|
|
|
| PROCES |
|
|
|
|
| Minimaal 3 verschillende soorten bronnen per leerling |
|
|
|
|
| De locatie is bezocht en hier is bewijsmateriaal van bijgevoegd |
|
|
|
|
| Bij groep: duidelijke taakverdeling en verantwoording hiervan |
|
|
|
|
| Feedback van experts en coachgroep gevraagd en aantoonbaar verwerkt |
|
|
|
|
Seesaw 
plaats jouw eindproduct in Seesaw bij de Activity
Nu je de quest helemaal hebt voltooid is het tijd om geschiedenis te schrijven!
Schrijf geschiedenis
Upload hier je eindproduct(en) en bekijk eindproducten van andere leerlingen.
Als jouw locatie op de interactieve kaart staat, voeg je een link naar jouw eindproduct toe.
Als je een bunker hebt gekozen, kan je bij de bunker en een link naar jouw eindproduct toevoegen.
Vul eerst je gegevens in en selecteer welk niveau je doet en welke rol je hebt gekozen. Daarna kun je een bestand en/of een link opgeven. Bijvoorbeeld naar een zelfgemaakt Youtube-filmpje. Houd er rekening mee dat je alleen Word-documenten, PowerPointpresentaties en JPEG-afbeeldingen kunt uploaden.
Terugkijker
Je hebt de quest 'WO 2 Erfgoed: schrijf jij geschiedenis?' nu afgerond.
Je hebt:
- een locatie gekozen;
- een passende onderzoeksvraag en deelvragen bij deze locatie bedacht;
- informatie verzameld en geordend. Je hebt de locatie bezocht, internetbronnen bestudeerd en met mensen gepraat;
- de informatie verwerkt in een eindproduct.
Je weet nu welke invloed de Tweede Wereldoorlog heeft gehad op deze locatie in Nederland.
Dankzij jou is er weer een stukje geschiedenis van Nederland vastgelegd!
