Welkom bij het digitale aanbod van de lessen interactievaardigheden! In de periode van 16 maart tot 6 april kun je hier het lesmateriaal vinden dat je nodig hebt om de lessen te volgen. Volg de opdrachten stap voor stap en lever deze op het afgesproken moment in.
Heel veel succes!
Les 1 - 17 Maart 2020
Respect voor de Autonomie
De afgelopen twee weken hebben wij het gehad over respect voor de autonomie. Jullie hebben een informatiefolder gemaakt en ook hebben wij video's bekeken waarna we de pedagogisch medewerkers hebben beoordeeld op de manier waarop zij omgaan met respect voor de autonomie. We pakken het thema nu verder op en behandelen tijdens deze les de volgende onderwerpen:
Hoe geef je respect voor de autonomie?
Baas over het eigen lichaam
Zelf laten doen
Ruimte geven voor ontdekken
Keuzes geven
Opdrachten respect voor de autonomie
Baas over het eigen lichaam
Respect voor de autonomie begint bij het zelf kunnen bepalen over jouw eigen lichaam. Ook als je nog een kind bent. Kinderen kunnen heel goed zelf aangeven wat zij wel of niet prettig vinden met betrekking tot hun eigen lichaam. Let als onderwijsassistent goed op de signalen die het kind hierover uitzendt en raak een kind nooit zonder toestemming aan.
Vraag het kind altijd verbaal of non-verbaal om toestemming wanneer je lichamelijk contact hebt met het kind. Kondig daarbij altijd aan wat je gaat doen. Bijvoorbeeld: "Ik zie dat je erg boos bent. Ik neem je aan de hand mee naar de gang, zodat je rustig kunt nadenken over wat er gebeurd is."
Lees paragraaf 2.1.1. uit het boek Interactievaardigheden (Strik & Schoemaker, 2018).
Zelf doen
Kinderen willen heel graag dingen zelf doen en imiteren volwassenen daarom de hele dag door. Dit gaat natuurlijk niet atijd in een keer goed. Kinderen moeten hiervoor bepaalde vaardigheden onder de knie krijgen. Het aantrekken van een jas of het strikken van veters vraagt bijvoorbeeld heel veel herhaling en uitproberen. Als het het kind dan uiteindelijk lukt dit te doen, zijn zij vaak ontzettend trots. Kijk maar eens!
Het is heel belangrijk om te beseffen dat als je kinderen respect voor de autonomie wilt geven, je kinderen de ruimte moet geven om dingen zelf te doen. Pas maar op, want voor je het weet heb je dingen van de kinderen overgenomen. Geduld is een schone zaak!
Lees Paragraaf 2.1.2. uit het boek Interactievaardigheden (Strik & Schoemaker, 2018).
Zelf doen - Opdracht
Maak een Word bestand aan. Maak in dit Word bestand onderstaande opdracht.
Opdracht 1
Welke 'activiteiten' komen bij jullie, naast de lesactiviteiten, in de klas dagelijks terug? (denk aan jas ophangen, eten en drinken, etc.). Noem minimaal 6 dagelijkse activiteiten.
Hoe kun je in deze dagelijkse activiteiten de kinderen stimuleren zo veel mogelijk zelf te doen? Leg per activiteit uit hoe jij hiermee rekening houdt.
Welke trucjes kun je kinderen aanleren als het hen nog niet zelf lukt? Leg per activiteit uit welke trucjes je de kinderen zou kunnen aanleren, zodat zij de activiteit alsnog zelfstandig kunnen uitvoeren.
Ruimte geven voor ontdekken
Kinderen zijn geboren onderzoekers. Ze zijn de hele dag door bezig met dingen ontdekken op hun eigen manier en eigen tempo. Dit ontdekken is voor kinderen ontzettend belangrijk. Als volwassenen kinderen helpen bij het oplossen van alle dingen die het kind tegenkomt, zal het kind minder breed kunnen ontwikkelen dan wanneer een kind de kans krijgt te experimenteren. Als je kinderen geen ruimte geeft om te ontdekken, ontneem je hen dus eigenlijk een kans om te leren.
Je kunt kinderen op veel verschillende manieren laten ontdekken, bijvoorbeeld door:
Samenspelen met andere kinderen;
Uitdagend inrichten van de ruimte;
Uitdagende activiteiten aanbieden;
Open spelmateriaal aanbieden;
Open en onderzoekende vragen stellen.
Opdracht Ruimte geven voor ontdekken
Opdracht 2
Werk deze opdracht uit in het Word bestand dat je al had aangemaakt.
Foto 1
Kijk goed naar onderstaande foto. Hoe kun je in deze situatie kinderen de ruimte geven om te ontdekken?
Foto 2
Kijk goed naar onderstaande foto. Hoe kun je in deze situatie kinderen de ruimte geven om te ontdekken?
Foto 3
Kijk goed naar onderstaande foto. Hoe kun je in deze situatie kinderen de ruimte geven om te ontdekken?
Voeg je antwoorden toe aan het Word bestand dat je eerder al hebt gemaakt.
Keuzes geven
De hele dag door moet je keuzes maken. Datzelfde geldt voor kinderen. Toch is het heel vaak zo dat volwassenen deze keuzes voor kinderen maken. Zonde! Want juist door het maken van eigen keuzes kunnen kinderen heel veel leren. Door het maken van eigen keuzes krijgen kinderen daarnaast ook eigen inbreng en invloed. Het kind voelt zich daardoor serieus genomen en leert verantwoordelijkheid te nemen.
Opdracht Keuzes geven
Opdracht 3
Lees het artikel 'Kleuters kiezen' via de volgende link:
Van den Broek, A. (2009). Kleuters kiezen. Ergoscoop, 14(1), 18–20.
Welke tips haal je uit het artikel met betrekking tot keuzes maken voor kleuters? Werk uit in het Word bestand dat je al had aangemaakt.
Opdracht Respect voor de autonomie
Opdracht 4
Kies drie kinderen uit jouw groep. Beschrijf per kind:
Wat is eigen aan het kind? Wat zijn de kenmerken van dit kind? Wat onderscheid het kind van andere kinderen?
Hoe jij in de praktijk laat merken dat je rekening houdt met de eigenheid van het kind.
Werk de antwoorden uit in het reeds aangemaakte Word bestand.
Afronding
Je bent aangekomen bij het einde van deze les. Goed gewerkt!
Zorg ervoor dat je opdracht 1 t/m 4 inlevert op uiterlijk vrijdag 20 maart 23:59. Beschrijf onderaan je opdrachten een korte evaluatie. Wat vond je van deze manier van les krijgen? Alvast bedankt voor je feedback!
Tot volgende week!
Les 2 - 24 Maart 2020
Jullie zijn vorige week verder gegaan met het onderwerp respect voor de autonomie. De les ging over hoe je kinderen de baas kunt laten zijn over hun eigen lichaam, je kinderen zo veel mogelijk zelf kunt laten doen, hen de ruimte kunt geven om te ontdekken en keuzes kunt bieden. Hierbij heb je ook een viertal opdrachten gemaakt. We pakken het thema nu verder op en behandelen tijdens deze les de volgende onderwerpen:
Hoe geef je respect voor de autonomie?
Eigen ideen en initatieven versterken
'Echt' helpen
Laten meepraten en meebeslissen
Ruimte geven voor vrij spel
Opdrachten respect voor de autonomie
Eigen ideeën en initiatieven versterken
Kinderen hebben veel eigen ideeën en initiatieven. Door in te gaan op deze initiatieven laat jij als onderwijsassistent de kinderen zien en voelen dat de kinderen (en hun ideeën) de moeite waard zijn en dat deze door jou worden gewaardeerd. Je kunt ideeen en initiatieven op de volgende manier vesterken:
Door ideeën van kinderen daadwerkelijk uit te voeren;
Door ideeën van kinderen over te nemen;
Door aandacht te vragen voor de ideeen van andere kinderen;
Door op ideeën in te gaan;
Door ideeën te benoemen.
Opdracht eigen ideeën en initiatieven versterken
Maak een Word bestand aan. Maak in dit Word bestand onderstaande opdracht.
Opdracht 1
Denk aan de afgelopen tijd op jouw stage. Welke ideeën of initiatieven van kinderen heb jij gezien en versterkt? Noem er 3.
Hoe heb jij deze drie ideeën en initiatieven versterkt?
'Echt' helpen
Als je een kind helpt, wanneer dat eigenlijk niet echt nodig is, ontneem je dat kind een kans om te leren en zich te ontwikkelen. Als je 'echt' helpt, ben je als onderwijsassistent wel goed bezig.
'Echt' helpen = alleen helpen als dat echt nodig is en niet meer helpen dat absoluut noodzakelijk is.
Als je een kind 'echt' helpt heeft het kind het gevoel dat het het zelf heeft gedaan. Je neemt dus niets over van het kind, maar helpt door aanwijzingen te geven of het voor te doen. Op deze manier doet een kind succeservaringen op die van groot belang zijn voor het zelfvertrouwen van het kind.
Je kunt echt helpen door:
Te waarderen wat het kind al heeft gedaan of geprobeerd
Te wachten tot het kind zelf om hulp vraagt
Te wachten met helpen tot het kind echt zelf niet meer verder kan
Vragen te stellen die het kind op weg kunne helpen
De taak voor het kind in kleine stukjes te hakken
Samen iets te doen met ruimte voor eigen invulling.
Foto's op te hangen van de verschillende fases van de handeling
Werk onderstaande opdracht uit in het reeds aangemaakte Word bestand.
Opdracht 2
Is er in onderstaande video sprake van 'echt' helpen? Waarom wel/waarom niet?
Opdracht 'Echt' helpen
Maak onderstaande opdracht in het reeds aangemaakte Word bestand.
Opdracht 3
Denk aan een van de handelingen waar kinderen bij jou op stage nog veel moeite mee hebben (bijvoorbeeld jas aantrekken, veters strikken, opruimen, etc.).
Maak voor een van de handelingen die de kinderen van jouw groep lastig vinden een set foto's, waarin de handeling stap voor stap, visueel wordt uitgebeeld.
Laten meepraten en meebeslissen
Het is kinderen van jongs af aan mee te laten praten en mee te laten beslissen over zaken die passend zijn bij hun leeftijd. Dit wordt kinderparticipatie genoemd.
Lees paragraaf 2.1.7. en maak vervolgens onderstaande opdracht. Werk de opdracht uit in het reeds aangemaakte Word bestand.
Opdracht 4
Vul onderstaande tabel in. Geef per kolom 3 voorbeelden.
Groep
Kinderen kunnen meepraten over:
Kinderen kunnen meebeslissen over:
1-2
•
•
•
•
•
•
3-4
•
•
•
•
•
•
5-6
•
•
•
•
•
•
7-8
•
•
•
•
•
•
Middelbare school
•
•
•
•
•
•
Ruimte geven voor vrij spel
Voor de respect van de autonomie van het kind is het van groot belang dat er gedurende de dag ruimte is voor kinderen om vrij te spelen.
Opdracht 5
Lees paragraaf 2.1.8. en maak hiervan een samenvatting.
Bekijk, met in je achterhoofd de zojuist gelezen theorie, onderstaande video. In hoeverre voldoet de situatie in de video aan de voorwaarden voor vrij spel? Wat zou jij veranderen? Wat zou jij zo laten? Leg uit.
Afronding
Je bent aangekomen bij het einde van deze les. Goed gewerkt!
Zorg ervoor dat je opdracht 1 t/m 5 inlevert op uiterlijk vrijdag 27 maart 23:59. Beschrijf onderaan je opdrachten een korte evaluatie. Wat vond je van deze manier van les krijgen? Alvast bedankt voor je feedback!
Tot volgende week!
Les 3 - 1 April 2020
De laatste les van deze periode is aangebroken. We ronden daarom vandaag de interactievaardigheid 'respect voor de autonomie' af. Vandaag gaan we uitgebreid in op het begrip kinderparticipatie.
Vergeet niet de opdrachten behorend bij deze les tijdig in te sturen via Teams.
Kinderparticipatie
Kinderparticipatie
In het verdrag inzake de rechten van het kind is het recht op participatie van kinderen als volgt omschreven:
Het kind heeft recht om zijn of haar mening te geven over alle zaken die het kind aangaan.
Naast dat kinderen dus een mening mogen hebben over de dingen die hen aangaan mogen kinderen ook meedoen aan overleg hierover. Het gaat daarbij om overleg tussen de kinderen onderling en overleg tussen het kind en de volwassene. In het overleg worden de meningen op elkaar afgestemd, wat het een gezamenlijk proces maakt. Het uitgangspunt van kinderparticipatie is dat het voor alle kinderen mogelijk moet zijn om mee te praten en mee te beslissen op hun eigen niveau.
Janusz Korczak was een van de belangrijkste pedagogen als het gaat om kinderparticipatie. Zijn visie wordt tegenwoordig nog veel toegepast op basisscholen en BSO's.
Janusz Korzac
Janusz Korzak was een bekende Pools-Joodse pedagoog die voor de Tweede Wereldoorlog een weeshuis leidde. Hij is een van de belangrijkste grondleggers van het idee van kinderpartcipatie. Veel van zijn ideeen zijn bewaard gebleven en krijgen in de huidige samenleving nog steed vorm op de basisschool en in de BSO.
Maak een Word bestand aan waarin je opdracht 1 t/m 4 maakt. Upload dit bestand om in te leveren via Microsoft Teams.
Opdracht 1
Bekijk onderstaande video zorgvuldig en beantwoordt vervolgens onderstaande vragen:
Wat was volgens jou het idee van Janusz Korczak over kinderparticipatie?
Hoe zie je dat in de video terug?
Participatieladder
Participatieladder
Participatie kan op veel verschillende niveaus. De meest gebruikte theorie om kinderparticipatie weer te geven is de ‘Participatieladder van Hart’ (2012; children’s participation; from tokenism to citizenship). Op welke trede van de ladder je gaat staan bepaalt in hoeverre je kinderen laat participeren of juist niet. Op de laagste treden is er nauwelijks tot geen sprake van participatie, waarop de hoogste treden juist extreem veel participatiemogelijkheden zijn.
Opdracht 2
In onderstaande tabel staan de acht treden van de participatieladder in willekeurige volgorde. Plaats de treden in de juiste volgorde. Begin bij de hoogste mate van participatie (nr. 1) en eindig met de laagste mate van participatie (nr. 8)
Trede
Volgorde
A.
Kinderen lijken gehoord te worden, maar worden vooral gebruikt om de indruk van vriendelijkheid te wekken (afkopen).
B.
Kinderen nemen initiatief en beslissen samen met de pm’ers
C.
Kinderen nemen initiatief, de pm’ers zijn begeleidend
D.
Kinderen worden gebruikt om een activiteit van pm’ers een bijzonder karakter te geven (decoratie).
E.
Kinderen worden gebruikt voor doelen van pm’ers/ organisatie, waarvan zij zelf niet op de hoogte zijn (manipulatie).
F.
Pm’ers informeren de kinderen en laten de kinderen actief meebeslissen.
G.
Pm’ers informeren de kinderen over een onderwerp dat hen aan gaat. De kinderen mogen actief meedenken. De pm’ers maken de uiteindelijke beslissing
H.
Pm’ers informeren de kinderen.
Belang van kinderpartcipatie
Kinderpartcipatie is erg belangrijk voor de ontwikkeling van kinderen. Meedenken, meepraten, meebeslissen en mee uitvoeren geven kinderen het gevoel dat zij serieus genomen worden en zij ervaren hierdoor dat volwassenen vertrouwen in hen hebben.
Dit is echter niet het enige dat kinderen leren van kinderparticipatie en waarom dit belanrgijk voor hen is.
Opdracht 3
Bekijk onderstaande video.
Wat leren kinderen van kinderparticipatie? (op basis van wat je gezien hebt in de video).
De leerlingenraad is kinderparticipatie op schoolniveau. Bedenk 5 onderwerpen waarover kinderen kunnen meedenken/participeren op klasniveau.
Kinderparticipatie in de praktijk
Ook bij jou op school is er waarschijnlijk sprake van kinderparticipatie. Door middel van onderstaande opdracht doe je hiernaar onderzoek.
Opdracht 4
Lees paragraaf 2.4.3 over kinderparticipatie.
Op welk van de 8 treden van de participatieladder staat jouw stagegroep? Leg uit waarom.
Waarover/hoe mogen kinderen meepraten en meebeslissen op je stage ten aanzien van de volgende onderwerpen? Leg uit.
Groepsregels
Inrichting ruimte
Programma en activiteiten
Eten en drinken (hoe, wat en wanneer)
Wat vind je daarvan?
Kies een onderwerp uit waarvan jij het belangrijk vindt dat de kinderen er meer inspraak in krijgen. Maak een plan hoe je dat kunt realiseren (Wie, Wat, Waar, Wanneer, Waarmee, Hoe?)
Plan van aanpak Kinderparticipatie
Wie
Wat
Waar
Wanneer
Waarmee
Hoe
Afronding
Je bent aangekomen bij het einde van deze les en het einde van deze module. Goed gewerkt!
Zorg ervoor dat je opdracht 1 t/m 4 inlevert op uiterlijk vrijdag 3 april 23:59. Beschrijf onderaan je opdrachten een korte evaluatie. Wat vond je van deze manier van les krijgen? Alvast bedankt voor je feedback!
Zorg ervoor dat je alle overige, nog niet gemaakte, opdrachten inlevert op uiterlijk donderdag 9 april 2020 23:59 via Microsoft Teams.
Het arrangement Interactievaardigheden is gemaakt met
Wikiwijs van
Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt,
maakt en deelt.
Auteur
Tessa Hetjes
Je moet eerst inloggen om feedback aan de auteur te kunnen geven.
Laatst gewijzigd
2020-03-31 14:35:23
Licentie
Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding vrij bent om:
het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.
Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:
Toelichting
Deze lessen nodigen je uit beter te kijken naar kinderen en van daaruit aan de slag te gaan met de zes interactievaardigheden. Deze interactievaardigheden worden diepgaand uitgewerkt en vertaald naar de verschillende leeftijdsgroepen: variërend van het jonge tot het oudere schoolkind. Je gaat aan de slag met theorie, praktijkvoorbeelden, video's, concrete aanwijzingen en een scala aan verwerkingsopdrachten waarmee je je eigen vaardigheden kunt oefenen om beter aan te sluiten op het kind of de groep.
Deze lessen nodigen je uit beter te kijken naar kinderen en van daaruit aan de slag te gaan met de zes interactievaardigheden. Deze interactievaardigheden worden diepgaand uitgewerkt en vertaald naar de verschillende leeftijdsgroepen: variërend van het jonge tot het oudere schoolkind. Je gaat aan de slag met theorie, praktijkvoorbeelden, video's, concrete aanwijzingen en een scala aan verwerkingsopdrachten waarmee je je eigen vaardigheden kunt oefenen om beter aan te sluiten op het kind of de groep.
Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten
terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI
koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI
koppeling aan te gaan.
Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.
Arrangement
IMSCC package
Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.
Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en
het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op
onze Developers Wiki.
