Gebroken functies

Gebroken functies

Wat ga ik leren?

Je gaat in deze paragraaf leren ...

Opgaven

Gebroken lineaire functies

Gebroken lineaire functie

Een gebroken lineaire functie is van de vorm: \(y = \frac{{ax + b}}{{cx + d}}\) voor zekere getallen \(a\), \(b\), \(c\) en \(d\).

Minie en Maxie

Asymptoten

Je rekenmachine heeft een aparte knop voor het omgekeerde

De grafiek van \(y = \frac{1}{x}\) is de standaardhyperbool.

  • \(\mathop {\lim }\limits_{x \to \infty } \frac{1}{x} = 0\) en \(\mathop {\lim }\limits_{x \to‐ \infty } \frac{1}{x} = 0\):
    de \(x\)-as is horizontale asymptoot van de grafiek.

  • \(\mathop {\lim }\limits_{x \downarrow 0} \frac{1}{x} = \infty\) en \(\mathop {\lim }\limits_{x \uparrow 0} \frac{1}{x} = ‐\infty\):
    de \(y\)-as is verticale asymptoot van de grafiek.

Hyperbolen

Gegeven is de functie f

De grafiek van een functie is een hyperbool als hij door schuiven en rekken uit de standaardhyperbool ontstaat.

Vier functies f, g, h en k

f is de functie

f is de functie met formule

We bekijken de functie \(f\) met \(f(x) = \frac{{3x + 6}}{{2x + 4}}\).

Merk op:

  1. \(\frac{{3x + 6}}{{2x + 4}}\) is te vereenvoudigen tot \(1\frac{1}{2}\),

  2. \(\frac{{3x + 6}}{{2x + 4}}\) bestaat niet voor \(x=‐2\).

Dus de functie \(f:x \to \frac{{3x + 6}}{{2x + 4}}\) heeft als grafiek de lijn met vergelijking \(y = 1\frac{1}{2}\) met uitzondering van het punt met eerste coördinaat \(‐2\). Het punt \((‐2,1\frac{1}{2})\) is een perforatie in de grafiek van \(f\).

f is de functie met formule

Onderzoek op de GR of met GeoGebra

Bepaal (zonder GR)

Hoe groot is y ongeveer

Geef de asymptoten

Hoe bepaal je de asymptoten van \(y = \frac{{ax + b}}{{cx + d}}\)?

  1. De horizontale asymptoot vind je door voor \(x\) grote getallen in te vullen of kleine (erg negatieve) getallen. Als \(y\) dan erg dicht bij een bepaalde waarde komt, is er bij die waarde een horizontale asymptoot.

  2. De verticale asymptoot kan voorkomen bij die \(x\) waarvoor de noemer \(0\) is. Vul voor \(x\) waarden in die de noemer bijna \(0\) maken; wordt \(y\) dan erg groot of erg klein (negatief), dan is er een verticale asymptoot bij deze \(x\).

Gegeven is de functie f

Over de x-as beweegt een lampje L

  • Het arrangement Gebroken functies is gemaakt met Wikiwijs van Kennisnet. Wikiwijs is hét onderwijsplatform waar je leermiddelen zoekt, maakt en deelt.

    Auteur
    VO-content
    Laatst gewijzigd
    2022-01-03 02:03:14
    Licentie

    Dit lesmateriaal is gepubliceerd onder de Creative Commons Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie. Dit houdt in dat je onder de voorwaarde van naamsvermelding en publicatie onder dezelfde licentie vrij bent om:

    • het werk te delen - te kopiëren, te verspreiden en door te geven via elk medium of bestandsformaat
    • het werk te bewerken - te remixen, te veranderen en afgeleide werken te maken
    • voor alle doeleinden, inclusief commerciële doeleinden.

    Meer informatie over de CC Naamsvermelding-GelijkDelen 4.0 Internationale licentie.

    Aanvullende informatie over dit lesmateriaal

    Van dit lesmateriaal is de volgende aanvullende informatie beschikbaar:

    Eindgebruiker
    leerling/student
    Moeilijkheidsgraad
    gemiddeld
    Studiebelasting
    4 uur en 0 minuten

    Gebruikte Wikiwijs Arrangementen

    Wiskunde Wageningse Methode OUD. (2022).

    Functies in samenhang

    https://maken.wikiwijs.nl/154991/Functies_in_samenhang

  • Downloaden

    Het volledige arrangement is in de onderstaande formaten te downloaden.

    Metadata

    LTI

    Leeromgevingen die gebruik maken van LTI kunnen Wikiwijs arrangementen en toetsen afspelen en resultaten terugkoppelen. Hiervoor moet de leeromgeving wel bij Wikiwijs aangemeld zijn. Wil je gebruik maken van de LTI koppeling? Meld je aan via info@wikiwijs.nl met het verzoek om een LTI koppeling aan te gaan.

    Maak je al gebruik van LTI? Gebruik dan de onderstaande Launch URL’s.

    Arrangement

    IMSCC package

    Wil je de Launch URL’s niet los kopiëren, maar in één keer downloaden? Download dan de IMSCC package.

    Meer informatie voor ontwikkelaars

    Wikiwijs lesmateriaal kan worden gebruikt in een externe leeromgeving. Er kunnen koppelingen worden gemaakt en het lesmateriaal kan op verschillende manieren worden geëxporteerd. Meer informatie hierover kun je vinden op onze Developers Wiki.